Volg Jezus’ nederigheid en tederheid na
‘Christus heeft voor u geleden, u een model nalatend opdat gij nauwkeurig in zijn voetstappen zoudt treden.’ — 1 PETR. 2:21.
1. Waarom krijgen we een betere band met Jehovah als we Jezus navolgen?
MENSEN hebben de neiging om het voorbeeld te volgen van degenen die ze bewonderen. En wie kun je nu beter navolgen dan Jezus? Hij zei namelijk: ‘Wie mij heeft gezien, heeft ook de Vader gezien’ (Joh. 14:9). We kunnen Jehovah als het ware zien door naar het voorbeeld van Jezus te kijken, want hij weerspiegelt de persoonlijkheid van zijn Vader perfect. Dus als we Jezus navolgen, krijgen we een betere band met Jehovah, de meest bewonderenswaardige Persoon in het universum. Een betere reden om Jezus na te volgen is er toch niet?
2, 3. (a) Waarom heeft Jehovah ons een beschrijving van zijn Zoon gegeven, en wat verwacht hij van ons? (b) Wat gaan we in dit artikel en in het volgende bespreken?
2 Jehovah wil graag dat we zijn Zoon goed leren kennen, zodat we hem kunnen navolgen. Maar hoe komen we erachter wat voor iemand Jezus is? Jehovah heeft een beschrijving van hem gegeven, die we vinden in de christelijke Griekse Geschriften. (Lees 1 Petrus 2:21.) Jezus’ voorbeeld wordt in de Bijbel vergeleken met voetstappen. Eigenlijk vraagt Jehovah ons om achter Jezus aan te lopen, in zijn voetsporen. Natuurlijk gaf Jezus een volmaakt voorbeeld en zijn wij verre van volmaakt. Gelukkig verwacht Jehovah ook niet dat we Jezus’ voetsporen perfect volgen. Hij verwacht dat we hem zo goed mogelijk navolgen.
3 Laten we eens enkele van Jezus’ aantrekkelijke eigenschappen bekijken. In dit artikel zullen we zijn nederigheid en tederheid bespreken; in het volgende artikel zijn moed en onderscheidingsvermogen. Bij elke eigenschap gaan we drie vragen bespreken: Wat betekent het? Hoe gaf Jezus een goed voorbeeld in het tonen van die eigenschap? En hoe kunnen we hem navolgen?
JEZUS’ NEDERIGHEID
4. Hoe zou je nederigheid definiëren?
4 Wat is nederigheid? In deze wereld wordt soms gedacht dat nederige mensen zwak zijn of een gebrek aan zelfvertrouwen hebben. Maar vaak is juist het tegenovergestelde waar. Nederigheid vergt kracht en moed. Het wordt wel omschreven als het tegenovergestelde van trots of arrogantie. Nederigheid — ook wel ‘ootmoedigheid des geestes’ genoemd — begint bij ons zelfbeeld (Kol. 3:12; vtn.). Een Bijbels woordenboek zegt hierover: ‘Nederigheid is beseffen hoe klein we in werkelijkheid zijn in verhouding tot God.’ En als we dat echt begrijpen, zullen we onszelf ook niet beter vinden dan onze medemensen (Rom. 12:3). Voor onvolmaakte mensen is het niet makkelijk om nederigheid te ontwikkelen. Maar we kunnen het leren door erover na te denken hoe nietig we zijn in vergelijking met Jehovah en door in de voetstappen van zijn Zoon te lopen.
5, 6. (a) Wie is de aartsengel Michaël? (b) Hoe liet Michaël zien dat hij een nederige houding had?
5 Gods Zoon is altijd nederig geweest — als machtig schepsel in de hemel en als volmaakt mens op aarde. Hoe liet hij dat zien? Laten we een paar voorbeelden bekijken.
6 Zijn houding. In het Bijbelboek Judas staat een voorbeeld uit de tijd voordat Jezus naar de aarde kwam. (Lees Judas 9.) Als de aartsengel Michaël had hij ‘een geschil met de Duivel’ en ‘redetwistte’ met hem. Het ging over Mozes’ lichaam. Toen Mozes was gestorven, had Jehovah het lichaam begraven op een onbekende locatie (Deut. 34:5, 6). Het kan zijn dat de Duivel de stoffelijke resten van Mozes wilde gebruiken om valse aanbidding te bevorderen. Wat Satans doel ook was, Michaël nam een moedig standpunt in. Een naslagwerk zegt dat de Griekse termen ‘een geschil hebben’ en ‘redetwisten’ ‘ook verband kunnen houden met een juridisch geschil’. Het kan erop duiden ‘dat Michaël het recht van de Duivel om het lichaam van Mozes weg te nemen, aanvocht’. Maar Michaël, de Hoofdengel, erkende nederig dat het niet aan hem was om een oordeel te vellen. Hij verwees de zaak door naar de Opperrechter, Jehovah. Michaël bleef dus zorgvuldig binnen de grenzen van zijn bevoegdheid, zelfs als hij werd geprovoceerd. Wat een nederige houding!
7. Hoe toonde Jezus nederigheid in wat hij zei en deed?
7 Tijdens zijn bediening op aarde toonde Jezus zowel in zijn woorden als in zijn daden ware nederigheid. Zijn woorden. Jezus vestigde nooit onnodig de aandacht op zichzelf. In plaats daarvan gaf hij alle eer aan zijn Vader (Mark. 10:17, 18; Joh. 7:16). Hij sprak nooit neerbuigend tegen zijn leerlingen en gaf ze niet het gevoel dat ze minderwaardig waren. Hij gaf ze juist waardigheid door ze te prijzen voor het goede dat hij in ze zag en door zijn vertrouwen in ze uit te spreken (Luk. 22:31, 32; Joh. 1:47). Zijn daden. Jezus koos voor een eenvoudig leven, zodat materiële zaken hem niet in de weg zouden staan (Matth. 8:20). Bereidwillig voerde hij de nederigste taken uit (Joh. 13:3-15). Zijn nederigheid bleek heel duidelijk uit zijn gehoorzaamheid. (Lees Filippenzen 2:5-8.) In schril contrast met arrogante mensen die zich te goed voelen om anderen te gehoorzamen, onderwierp Jezus zich nederig aan Gods wil voor hem en werd hij zelfs ‘gehoorzaam tot de dood’. Is het niet duidelijk dat Jezus, de Zoon des mensen, nederig was? — Matth. 11:29.
VOLG JEZUS’ NEDERIGHEID NA
8, 9. Hoe kunnen we nederigheid tonen?
8 Hoe kunnen we Jezus’ nederigheid navolgen? Onze houding. Als we nederig zijn, zullen we niet iets doen waartoe we niet bevoegd zijn. In het besef dat we niet zijn aangesteld als rechter, zullen we het vermijden zomaar anderen te bekritiseren of hun motieven in twijfel te trekken (Luk. 6:37; Jak. 4:12). Nederigheid helpt ons om niet ‘al te rechtvaardig’ te zijn. Dit betekent dat we niet neerkijken op personen die minder bekwaamheden of voorrechten hebben dan wij (Pred. 7:16). Nederige ouderlingen denken niet dat ze beter zijn dan hun broeders en zusters. Ze ‘achten de anderen superieur aan zichzelf’ en ‘gedragen zich als een mindere’ (Fil. 2:3; Luk. 9:48).
9 Neem bijvoorbeeld W.J. Thorn. Hij diende vanaf 1894 als pelgrim, of reizend opziener. Na vele jaren dat werk te hebben gedaan, kreeg hij de toewijzing om te dienen op de Koninkrijksboerderij in de staat New York, waar hij in het kippenhok kwam te werken. Hij zei: ‘Steeds wanneer ik aardig wat van mezelf begin te denken, zet ik mezelf als het ware in de hoek en zeg: “Jij nietig stofje. Wat heb je eigenlijk om trots op te zijn?”’ (Lees Jesaja 40:12-15.) Wat een nederige instelling!
10. Hoe kunnen we in onze woorden en daden laten zien dat we nederig zijn?
10 Onze woorden. Als we echt nederig zijn, zal dat tot uiting komen in onze woorden (Luk. 6:45). In gesprekken met anderen zullen we het vermijden de aandacht te vestigen op wat wij hebben bereikt of op onze voorrechten (Spr. 27:2). In plaats daarvan zullen we ons concentreren op de goede dingen die onze broeders en zusters doen en ze complimentjes geven voor hun mooie eigenschappen, bekwaamheden en wat zij hebben bereikt (Spr. 15:23). Onze daden. Nederige christenen zijn niet geïnteresseerd in aanzien in de wereld. Liever leiden ze een eenvoudig leven om Jehovah zo goed mogelijk te kunnen dienen, zelfs als ze daarvoor werk zouden moeten doen dat volgens de wereld minderwaardig is (1 Tim. 6:6, 8). We kunnen vooral laten zien dat we nederig zijn door onze gehoorzaamheid: het vergt nederigheid om gehoorzaam te zijn aan hen die de leiding nemen in de gemeente en om de richtlijnen van Jehovah’s organisatie te aanvaarden en toe te passen (Hebr. 13:17).
JEZUS’ TEDERHEID
11. Leg de betekenis van het woord tederheid uit.
11 Wat is tederheid? Het woord teder wordt wel gedefinieerd als ‘zacht en liefdevol’ en heeft te maken met warme gevoelens zoals medeleven en barmhartigheid. De Bijbel heeft het bijvoorbeeld over ‘teder mededogen’, ‘tedere barmhartigheden’ en ‘tedere genegenheid’ (Luk. 1:78; 2 Kor. 1:3; Fil. 1:8). Een Bijbels naslagwerk zegt over de oproep in de Bijbel om medeleven te hebben: ‘Die oproep is meer dan slechts een verzoek om medegevoel te hebben met de behoeftigen. Het is een oproep om zó betrokken te raken dat je iets wilt en gaat doen om het leven van anderen een positieve wending te geven.’ Tederheid is een motiverende kracht die iemand ertoe aanzet het leven van anderen ten goede te veranderen.
12. Hoe weten we dat Jezus teder medegevoel had? Waartoe bewoog zijn tederheid hem?
12 Hoe toonde Jezus tederheid? Zijn tedere gevoelens en daden. Jezus had teder medegevoel met anderen. Toen hij Maria en anderen zag huilen om de dood van Lazarus, ‘liet Jezus zijn tranen de vrije loop’. (Lees Johannes 11:32-35.) Ongetwijfeld uit oprecht medelijden — net zoals toen hij de zoon van een weduwe opwekte — gaf hij Lazarus een opstanding (Luk. 7:11-15; Joh. 11:38-44). Daarmee opende hij voor Lazarus misschien de mogelijkheid om leven in de hemel te krijgen. Bij een andere gelegenheid kreeg Jezus medelijden met een groep mensen die bij hem kwam ‘en begon hij hun vele dingen te leren’ (Mark. 6:34). Wat een keerpunt in het leven van iedereen die goed op zijn onderwijs reageerde! Merk op dat Jezus’ tederheid meer dan een gevoel was; deze eigenschap bewoog hem ertoe het initiatief te nemen om anderen te helpen (Matth. 15:32-38; 20:29-34; Mark. 1:40-42).
13. Op wat voor manier sprak Jezus met anderen? Geef voorbeelden. (Zie beginplaatje.)
13 Zijn tedere woorden. Jezus’ tederheid bewoog hem ertoe op een vriendelijke manier met anderen te spreken, vooral met de onderdrukten. Mattheüs paste de volgende woorden van Jesaja op Jezus toe: ‘Een geknakt riet zal hij niet breken; en wat een kwijnende vlaspit betreft, hij zal ze niet uitblussen’ (Jes. 42:3; Matth. 12:20). Jezus’ manier van spreken was vertroostend voor degenen die als een geknakt riet waren of als een olielamp die bijna uitdooft. Hij predikte een boodschap van hoop ‘om de gebrokenen van hart te verbinden’ (Jes. 61:1). Degenen die ‘zwoegden en zwaar beladen waren’ nodigde hij uit om bij hem te komen. Hij stelde ze gerust met de woorden: ‘Gij zult verkwikking vinden voor uw ziel’ (Matth. 11:28-30). Hij verzekerde zijn volgelingen dat God tedere belangstelling heeft voor iedereen die Hem dient, ook de ‘kleinen’ — degenen die door de wereld misschien als onbelangrijk worden bezien (Matth. 18:12-14; Luk. 12:6, 7).
VOLG JEZUS’ TEDERHEID NA
14. Hoe kunnen we tederheid ontwikkelen?
14 Hoe kunnen we Jezus’ tederheid navolgen? Onze tedere gevoelens. Misschien zijn tedere gevoelens van nature niet zo sterk bij ons aanwezig. Maar de Bijbel geeft wel de dringende raad om ze te ontwikkelen. ‘De tedere genegenheden van mededogen’ zijn een onderdeel van de nieuwe persoonlijkheid die alle christenen moeten aandoen. (Lees Kolossenzen 3:9, 10, 12.) Hoe kun je tedere gevoelens ontwikkelen? Stel je voor anderen open (2 Kor. 6:11-13). Luister aandachtig als iemand zijn of haar zorgen en gevoelens met je deelt (Jak. 1:19). Gebruik je verbeeldingskracht en vraag je af: ‘Hoe zou ik me voelen als ik me in zijn of haar situatie bevond? Waar zou ik behoefte aan hebben?’ — 1 Petr. 3:8.
15. Wat kunnen we doen om degenen te helpen die zijn als een ‘geknakt riet’ of een ‘kwijnende vlaspit’?
15 Onze tedere daden. Tederheid beweegt ons ertoe het leven van anderen ten goede te willen veranderen, vooral degenen die zijn als een ‘geknakt riet’ of een ‘kwijnende vlaspit’. Hoe kunnen we ze helpen? ‘Weent met mensen die wenen’, zegt Romeinen 12:15. Iemand die in de put zit, heeft misschien meer behoefte aan medeleven dan aan adviezen. Een zuster die zich na het verlies van haar dochter getroost voelde door haar broeders en zusters, zegt: ‘Ik vond het fijn als vrienden langskwamen en gewoon met me meehuilden.’ We kunnen ook tedere genegenheid tonen door onze vriendelijke daden. Ken je een weduwe die hulp nodig heeft bij klusjes in huis? Is er een bejaarde broeder of zuster die vervoer nodig heeft voor de vergaderingen, de velddienst of een bezoekje aan de dokter? Het zijn soms maar kleine dingen, maar ze kunnen een groot verschil maken in het leven van een broeder of zuster in nood (1 Joh. 3:17, 18). We kunnen vooral iets goeds voor anderen doen door ons volledig in te zetten in de dienst. Een betere manier om levens van oprechte mensen te veranderen is er niet!
16. Wat kunnen we zeggen om iemand aan te moedigen die gedeprimeerd is?
16 Onze tedere woorden. Tedere genegenheid beweegt ons ertoe ‘bemoedigend tot de terneergeslagen zielen te spreken’ (1 Thess. 5:14). Wat kunnen we zeggen om zulke personen aan te moedigen? We kunnen ze troosten door ze te laten weten dat we echt om ze geven. We kunnen ze oprechte complimenten geven om ze bewust te maken van hun mooie eigenschappen en hun bekwaamheden. Herinner ze eraan dat Jehovah hen tot zijn Zoon heeft getrokken en dat ze dus kostbaar voor Hem zijn (Joh. 6:44). Verzeker ze ervan dat Jehovah echt belangstelling heeft voor zijn aanbidders die ‘gebroken van hart’ of ‘verbrijzeld van geest’ zijn (Ps. 34:18). Onze tedere woorden kunnen genezend werken voor degenen die troost nodig hebben (Spr. 16:24).
17, 18. (a) Hoe wil Jehovah dat ouderlingen zijn schapen behandelen? (b) Wat gaan we in het volgende artikel bespreken?
17 Als je ouderling bent, verwacht Jehovah dat je zijn schapen teder behandelt (Hand. 20:28, 29). Het is jouw verantwoordelijkheid om ze te voeden, aan te moedigen en te verkwikken (Jes. 32:1, 2; 1 Petr. 5:2-4). Een meelevende ouderling zal niet over de schapen willen heersen. Hij zal niet allerlei regels maken of op hun schuldgevoel inspelen om ze meer te laten doen dan hun omstandigheden toelaten. Hij zal juist zijn best doen om bij te dragen tot hun vreugde, in het vertrouwen dat ze uit liefde voor Jehovah alles zullen doen wat ze kunnen (Matth. 22:37).
18 Als we over Jezus’ nederigheid en tederheid nadenken, zal dat ons echt motiveren om zijn voetstappen te volgen. In het volgende artikel gaan we nog twee aspecten van Jezus’ aantrekkelijke persoonlijkheid bespreken: moed en onderscheidingsvermogen.