Liefde en achting betonen als echtgenote
„De vrouw . . . moet diepe achting voor haar man hebben.” — EFEZIËRS 5:33.
1. Welke vragen rijzen er betreffende de huidige situatie met betrekking tot het huwelijk?
IN DIT hedendaagse tijdperk van onafhankelijkheid en „bevrijding” heeft de traditionele kijk op het huwelijk een paar flinke klappen gehad. Miljoenen gezinnen moeten functioneren terwijl ze het zonder een vader of een moeder moeten stellen. Samenwonen zonder wettelijk getrouwd te zijn, is voor velen gebruikelijk geworden. Maar heeft dit voor de vrouw en moeder grotere zekerheid tot gevolg gehad? Heeft het de kinderen stabiliteit verschaft? En heeft dit ineenstorten van morele waarden tot grotere achting binnen de gezinsregeling geleid? Wat beveelt Gods Woord in tegenstelling hiermee aan?
2. Waarom was het niet goed dat Adam alleen bleef?
2 Toen God tot uitdrukking bracht dat het in zijn bedoeling lag de eerste vrouw te scheppen, verklaarde hij: „Het is niet goed dat de mens alleen blijft.” En nadat Adam dierenfamilies had gadegeslagen — mannetjes en wijfjes met hun jongen — moeten zijn gevoelens in overeenstemming zijn geweest met die verklaring. Hoewel Adam volmaakt was en zich in een paradijs van geneugte bevond, miste hij het gezelschap van iemand van zijn soort. Hij was met intelligentie en een spraakvermogen begiftigd, maar er was geen ander schepsel van zijn soort met wie hij deze gaven kon delen. Toch zou de situatie weldra anders zijn, want God zei: „Ik zal een hulp voor hem maken, als zijn tegenhanger.” — Genesis 2:18-20.
3. (a) Hoe was Eva van Adams „soort”? (b) Wat houdt het in dat een man zich aan zijn vrouw ’hecht’?
3 Jehovah schiep de vrouw Eva uit een van Adams ribben. Dientengevolge was Eva van dezelfde „soort” als Adam. Zij was geen lager dier, maar was „been van [zijn] gebeente en vlees van [zijn] vlees”. Bijgevolg zegt het geïnspireerde verslag: „Daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten en hij moet zich hechten aan zijn vrouw en zij moeten één vlees worden” (Genesis 2:23, 24). Het Hebreeuwse woord dat met „hechten” vertaald is, betekent letterlijk „kleven, plakken, vooral stevig, als met lijm” (Gesenius’ Hebrew and Chaldee Lexicon to the Old Testament Scriptures). Dit brengt werkelijk de gedachte over van een man en een vrouw die onafscheidelijke metgezellen zijn. Een andere geleerde zegt dat „het betrekking heeft op meer dan de seksuele vereniging van man en vrouw en zich uitstrekt tot de hele relatie”. Het huwelijk is derhalve niet slechts een voorbijgaande gril. Het is een duurzame relatie. En wanneer er sprake is van wederzijdse achting en het erkennen van elkaars waardigheid dient die eenheid, hoewel ze af en toe misschien onder druk komt te staan, onverbrekelijk te zijn. — Matthéüs 19:3-9.
4. In welk opzicht was de vrouw een hulp en tegenhanger van de man?
4 God zei dat de vrouw een hulp en tegenhanger van de man zou zijn. Aangezien zij naar Gods beeld gemaakt waren, verwachtte hij terecht dat zij in hun verhouding tot elkaar zijn hoedanigheden — gerechtigheid, liefde, wijsheid en macht — tentoon zouden spreiden. Eva zou derhalve een „tegenhanger”, geen mededingster, zijn. Het gezin zou niet als een schip zijn met twee kapiteins die elkaar de loef afsteken, maar het gezag als hoofd zou door Adam uitgeoefend worden. — 1 Korinthiërs 11:3; Efeziërs 5:22-24; 1 Timótheüs 2:12, 13.
5. Hoe hebben veel mannen vrouwen behandeld, en heeft dit Gods goedkeuring?
5 Dat het eerste mensenpaar tegen Gods liefdevolle gezag als hoofd in opstand kwam en zondigde, creëerde echter plotseling een andere setting voor het stichten van niet alleen hun gezin maar ook van alle toekomstige gezinnen. Omdat Jehovah van tevoren wist wat de gevolgen van hun zonde en de uitwerking ervan op de gehele mensheid zou zijn, zei hij tot Eva: „Uw sterke begeerte zal naar uw man uitgaan, en hij zal over u heersen” (Genesis 3:16). Helaas hebben veel mannen door de eeuwen heen op tirannieke wijze over vrouwen geheerst. Over de hele wereld zijn vrouwen in velerlei opzicht vernederd en omlaaggehaald, en dit gebeurt nog steeds. Toch verschaft het toepassen van bijbelse beginselen, zoals wij in het voorgaande artikel hebben gezien, geen grond voor door mannen uitgeoefende dwingelandij. Daar staat tegenover dat de bijbel wel de waarde van het betonen van diepe achting beklemtoont.
Diepe achting — een uitdaging
6, 7. (a) Hoe kunnen ongelovige echtgenoten misschien voor de waarheid gewonnen worden? (b) Hoe zou een vrouw te kort kunnen schieten in het betonen van „diepe achting” voor haar ongelovige echtgenoot?
6 De apostel Petrus gaf een uitvoerige beschrijving van Christus’ voorbeeld in gedrag en legde uit dat Jezus ons ’een model heeft nagelaten opdat wij nauwkeurig in zijn voetstappen zouden treden’. Vervolgens verklaarde Petrus: „Evenzo gij vrouwen, weest aan uw eigen man onderworpen, opdat, indien sommigen niet gehoorzaam zijn aan het woord, zij zonder woord gewonnen mogen worden door het gedrag van hun vrouw, omdat zij ooggetuigen zijn geweest van uw eerbare gedrag te zamen met diepe achting” (1 Petrus 2:21–3:2). Hoe kunnen christelijke echtgenotes van deze „diepe achting” blijk geven?
7 Vele van onze christelijke zusters hebben een ongelovige man en soms is hun echtgenoot een tegenstander. Betekenen deze omstandigheden dat Petrus’ raad dan van nul en gener waarde is? Nee, onderworpenheid en achting zijn noodzakelijke vereisten, zelfs indien „sommigen niet gehoorzaam zijn aan het woord”. Zou het derhalve van diepe achting getuigen als een christelijke vrouw wier man een tegenstander is, de Koninkrijkszaal zou bezoeken en over hem zou roddelen door aan vele zusters in de gemeente uitgebreid te vertellen hoe slecht zij door hem wordt behandeld? Hoe zou het genoemd worden als zij dat met betrekking tot een broeder of een zuster in de gemeente deed? Roddel, of misschien zelfs laster. Het getuigt derhalve niet van diepe achting wanneer een vrouw kwaadspreekt over haar ongelovige echtgenoot (1 Timótheüs 3:11; 5:13). Toch moet erkend worden dat sommige zusters die tegenstand van hun man te verduren hebben, met een ernstig probleem zitten. Wat is de christelijke oplossing? Zij kunnen naar de ouderlingen gaan en hun hulp en raad inroepen. — Hebreeën 13:17.
8. Wat zou de gedachtengang kunnen zijn van een man die een tegenstander is?
8 Hoe kunnen de ouderlingen een echtgenoot die een tegenstander is, tactvol bejegenen? Allereerst kunnen zij proberen de situatie vanuit zijn gezichtspunt te bezien. Zijn verbale of fysieke geweld zou gemotiveerd kunnen zijn door een drievoudige kettingreactie van onwetendheid die tot angstgevoelens leidt en vervolgens tot een gewelddadige reactie. En waarom gebeurt dit? Soms weet de echtgenoot weinig of niets van Jehovah’s Getuigen, behalve datgene wat hij van bevooroordeelde collega’s hoort. Wat hij wel weet, is dat zijn vrouw zich voordat zij de bijbel begon te bestuderen, misschien helemaal aan hem en hun kinderen wijdde. Hoewel zij nu misschien een betere vrouw en moeder is, denkt hij: ’Zij laat mij driemaal per week in de steek om naar die vergaderingen te gaan. Ik weet niet wat er op die vergaderingen gebeurt, maar er zijn daar in die zaal enkele knappe mannen en . . .’ Ja, zijn onwetendheid kan tot jaloezie en angstgevoelens leiden. Vervolgens gaat hij in het defensief. Hoe zouden de ouderlingen, wanneer deze houdingen worden waargenomen, kunnen helpen? — Spreuken 14:30; 27:4.
9. Hoe kunnen sommige ongelovige echtgenoten tactvol benaderd worden, en welke uitwerking kan dit hebben?
9 Misschien kan een van de ouderlingen de echtgenoot wat beter leren kennen (1 Korinthiërs 9:19-23). Het kan zijn dat de echtgenoot een bekwame elektricien, timmerman of schilder is. Hij is misschien wel bereid die bekwaamheid te gebruiken om een karweitje in verband met de Koninkrijkszaal op te knappen. Op die manier zou hij de Koninkrijkszaal van binnen zien zonder zich ook maar enigszins verplicht te voelen een vergadering bij te wonen. Wanneer hij de broeders leert kennen, wordt zijn houding jegens zijn vrouw en de waarheid misschien wat milder. Het kan zijn dat hij, doordat hij de liefde en de geest van samenwerking in de gemeente ziet, zijn vrouw misschien zelfs naar de vergaderingen begint te brengen. Daar van het een het ander komt, kan het gebeuren dat hij vervolgens tijdens een vergadering de zaal binnenkomt om een poosje te luisteren. Al gauw vraagt hij misschien om een bijbelstudie. Dit alles kan bereikt worden en is van tijd tot tijd ook bereikt. In deze tijd zijn er duizenden echtgenoten die door zulk een liefde en tact en door de „diepe achting” van de zijde van hun vrouw, tot het geloof zijn gekomen. — Efeziërs 5:33.
Zij waakt over haar huisgezin
10, 11. Welke verschillende facetten van een bekwame vrouw beschrijft koning Lemuël? (Beschouw ze een voor een.)
10 Koning Lemuël kreeg goede raad van zijn moeder met betrekking tot de hoedanigheden van een ideale vrouw (Spreuken 31:1). Het is alleszins de moeite waard haar beschrijving van de hard werkende echtgenote en moeder in Spreuken 31:10-31 zorgvuldig te lezen. Het is zonneklaar dat zij grote ervaring had in het toepassen van Gods rechtvaardige beginselen en het betonen van diepe achting.
11 Lemuël schrijft dat de „bekwame vrouw” betrouwbaar en loyaal is en dat men zich op haar kan verlaten (31 vers 10-12). Zij werkt hard om haar man en haar kinderen van voedsel te voorzien en te verzorgen (31 vers 13-19, 21, 24). Zij is vriendelijk en menslievend jegens degenen die werkelijk in nood verkeren (31 vers 20). Door haar respectvolle houding en voortreffelijke gedrag draagt zij veel bij tot de goede reputatie van haar echtgenoot (31 vers 23). Zij is geen doelloos rondlopende roddelaarster, noch iemand die afbrekende kritiek uit. Integendeel, met haar tong bouwt zij op en geneest (31 vers 26). Omdat zij niet lui is, is haar huis schoon en keurig aan kant (31 vers 27). (In feite moet een christelijk huis een van de schoonste huizen in de omgeving zijn.) Haar man en haar kinderen betonen zich dankbaar en roemen haar. Degenen die niet tot het huisgezin behoren, waarderen haar hoedanigheden eveneens (31 vers 28, 29, 31). Haar schoonheid is niet slechts uiterlijk maar is de schoonheid van een godvrezende vrouw met een godvruchtige persoonlijkheid. — 31 Vers 30.
Een stille en zachtaardige geest
12. Wat is van ’grote waarde in de ogen van God’, en hoe doet een Spaans spreekwoord dit punt goed uitkomen?
12 Dit laatste punt wordt door Petrus herhaald wanneer hij de christelijke vrouw de raad geeft niet overmatig veel aandacht aan haar uiterlijke verschijning te besteden. Hij betoogt met klem: „Uw versiering . . . zij de verborgen persoon van het hart in de onverderfelijke tooi van de stille en zachtaardige geest, die van grote waarde is in de ogen van God” (1 Petrus 3:3, 4). Merk het punt op dat ’de stille en zachtaardige geest van grote waarde is in de ogen van God’. De christelijke echtgenote en moeder die zo’n geest heeft, behaagt niet alleen haar man maar, wat belangrijker is, net als de getrouwe vrouwen uit de oudheid behaagt zij God. Deze innerlijke schoonheid wordt ook weerspiegeld in het Spaanse gezegde: „Een mooie vrouw behaagt het oog; een goede vrouw behaagt het hart. Indien de eerste een juweel is, is de laatste een kostbare schat.”
13. Welke verkwikkende uitwerking kan een vrouw op haar kinderen hebben?
13 Een christelijke vrouw kan een verkwikking voor haar hele huisgezin zijn. (Vergelijk Matthéüs 11:28-30.) Wanneer de kinderen zien met welk een achting zij haar echtgenoot bejegent, zullen zij die achting weerspiegelen in hun omgang met hun ouders en met degenen die niet tot het gezin behoren. Als gevolg hiervan zullen christelijke kinderen vriendelijk en attent zijn. En wat een verkwikking is het als kinderen zich vrijwillig aanbieden voor het verrichten van huishoudelijke karweitjes in plaats van hiertoe aangezet te moeten worden! Hun onzelfzuchtigheid draagt tot de gelukkige sfeer in huis bij, en moeders goedkeurende glimlach is een royale beloning.
14. Tot welke uitdaging kan de noodzaak van streng onderricht leiden?
14 Maar als er op een gegeven moment nu eens streng onderricht nodig is? Kinderen maken evenals hun ouders fouten. Soms zijn zij ongehoorzaam. Hoe zal een christelijke moeder reageren als de vader niet aanwezig is? Zal zij de waardigheid van hun kinderen blijven respecteren? Of zal zij gaan schreeuwen en tegen hen uitvaren in een poging hen te doen gehoorzamen? Leert een kind soms van het stemvolume? Of zou een rustige, overredende stem een grotere uitwerking hebben? — Efeziërs 4:31, 32.
15. Wat hebben onderzoekers bemerkt met betrekking tot de gehoorzaamheid van kinderen?
15 Commentaar gevend op de gehoorzaamheid van kinderen verklaarde het tijdschrift Psychology Today: „Een recent onderzoek heeft uitgewezen dat hoe luider u kinderen zegt iets niet te doen, des te waarschijnlijker het is dat zij zich zullen omkeren en precies datgene zullen doen wat u niet wilt dat zij doen.” Aan de andere kant hebben onderzoekers bemerkt dat wanneer volwassenen zachtjes spreken, kinderen geneigd zijn zonder veel aarzelen te gehoorzamen. Het is vanzelfsprekend vooral belangrijk met een kind te redeneren in plaats van hem met een eindeloze reeks van dogmatische bevelen te irriteren. — Efeziërs 6:4; 1 Petrus 4:8.
Achting in de fysieke relatie
16. Hoe kan een vrouw rekening houden met de emotionele behoeften van haar man, en welk voordeel vloeit hieruit voort?
16 Net zoals een echtgenoot rekening moet houden met zijn vrouw omdat zij een teerder gestel heeft, dient een vrouw de emotionele en seksuele behoeften van haar man te onderkennen. De bijbel geeft te kennen dat een man en zijn vrouw verrukking in elkaar moeten scheppen en elkaar voldoening moeten schenken. Dit vereist dat man en vrouw elkaars behoeften en gemoedsstemmingen moeten aanvoelen. Dat zij elkaar wederzijds voldoening schenken, zal er ook toe bijdragen te waarborgen dat geen van beide partners de blik laat afdwalen, wat ertoe zou kunnen leiden dat ook het lichaam afdwaalt. — Spreuken 5:15-20.
17. Welke kijk dienen man en vrouw te hebben op het elkaar geven van datgene wat hun in het huwelijk toekomt?
17 Wanneer er een atmosfeer van wederzijdse achting bestaat, zal stellig geen van beide partners seksuele behoeften als een psychologisch wapen gebruiken. In het huwelijk dienen de partners elkaar datgene te geven waar zij recht op hebben en indien zij zich hier tijdelijk van onthouden, dient dit met onderling goedvinden te geschieden (1 Korinthiërs 7:1-5). Een echtgenoot zou bijvoorbeeld af en toe van huis weg kunnen zijn omdat hij tijdelijk bouwwerkzaamheden verricht aan het plaatselijke bijkantoor van het Wachttorengenootschap of aan een ander theocratisch project. In dat geval dient hij zich ervan te vergewissen dat dit de volledige instemming van zijn vrouw heeft. Zo’n scheiding kan ook geestelijke zegeningen voor het gezin afwerpen in de vorm van aanmoedigende ervaringen die de echtgenoot na zijn thuiskomst vertelt.
De belangrijke rol van de zusters
18. Waarom rust er op de vrouw van een ouderling een grotere verantwoordelijkheid?
18 Wanneer de echtgenoot van een christelijke vrouw een ouderling is, rust er op haar een grotere verantwoordelijkheid. Allereerst wordt er meer van hem geëist. Hij moet zich voor Jehovah verantwoorden voor de geestelijke toestand van de gemeente (Hebreeën 13:17). Maar als de vrouw van een ouderling, en misschien zelf ook een oudere vrouw, is haar van achting getuigende voorbeeld eveneens heel belangrijk. (Vergelijk 1 Timótheüs 5:9, 10; Titus 2:3-5.) En wat een voortreffelijk voorbeeld in het ondersteunen van hun man geven de meeste vrouwen van ouderlingen! Vaak moet de echtgenoot van huis weg zijn om zich van gemeentelijke aangelegenheden te kwijten, en misschien wordt haar nieuwsgierigheid opgewekt. Doch een godvruchtige vrouw zal loyaal zijn en nooit als een bemoeial haar neus in gemeentelijke aangelegenheden steken. — 1 Petrus 4:15.
19. Wat zou ’de leiding hebben over een huisgezin’ voor een ouderling ook kunnen inhouden?
19 Doch wanneer de vrouw van een ouderling geesteshoudingen aan de dag legt die niet opbouwend zijn of als zij andere zusters geen goed voorbeeld geeft, kan het nodig zijn dat hij haar raad geeft. ’Op een voortreffelijke wijze de leiding hebben over een huisgezin’ heeft niet alleen met de kinderen te maken, maar ook met de vrouw. Het aanleggen van deze schriftuurlijke maatstaf zou een toets op de nederigheid van sommige vrouwen kunnen zijn. — 1 Timótheüs 3:4, 5, 11; Hebreeën 12:11.
20. Vermeld enkele voortreffelijke voorbeelden van getrouwde en ongetrouwde zusters uit de oudheid en in deze tijd. (Zie „Life Stories of Jehovah’s Witnesses” in de Watch Tower Publications Index 1930-1985 en „Levensgeschiedenissen van Jehovah’s Getuigen” in de Index van Wachttoren-publikaties 1986.)
20 Ongetrouwde zusters kunnen ook een gunstig of een ongunstig licht werpen op de respectvolle rol van vrouwen in de gemeente. Er zijn zo veel goede voorbeelden van voortreffelijke, getrouwe zusters, zowel in de Schrift als in de hedendaagse gemeenten! Dorkas, vermoedelijk een ongehuwde zuster, werd hoog geprezen wegens haar „goede daden” (Handelingen 9:36-42). Ook Priska en Febe waren ijverig voor de waarheid (Romeinen 16:1-4). Zo zijn ook in deze tijd vele van onze zusters, hetzij gehuwd of ongehuwd, uitmuntende zendelingen, pioniers en verkondigers. Terzelfder tijd zorgen zulke godvruchtige vrouwen ervoor dat hun huis schoon en keurig aan kant is en verwaarlozen zij nooit hun gezin. Vanwege hun grote aantallen en hun gunstige omstandigheden verrichten zij vaak het leeuwedeel van het predikingswerk. — Psalm 68:11.
21. Hoe zijn getrouwe zusters een aanmoediging voor hun christelijke broeders?
21 Getrouwe zusters in de gemeente spelen een belangrijke opbouwende rol. Hun ijver en voorbeeld zijn een aanmoediging voor de broeders en voor de christelijke gemeente in het algemeen. Zij zijn werkelijk tegenhangers en helpsters. (Vergelijk Genesis 2:18.) Wat een oprechte liefde en achting verdienen zij! En voor christelijke huwelijkspartners is Paulus’ raad werkelijk passend: „[Laat] een ieder van u afzonderlijk zijn vrouw zo liefhebben als zichzelf; de vrouw daarentegen moet diepe achting voor haar man hebben.” — Efeziërs 5:33.
Herinnert u zich dit?
◻ Wat was de oorspronkelijke rol die God aan de volmaakte man en vrouw toebedeelde?
◻ Hoe zouden ongelovige echtgenoten voor de waarheid gewonnen kunnen worden?
◻ Wat zijn de voortreffelijke hoedanigheden van een bekwame vrouw?
◻ Hoe kan een christelijke vrouw van ’een stille en zachtaardige geest’ blijk geven?
◻ Welk evenwicht is vereist in de fysieke relatie tussen echtelieden?
[Illustratie op blz. 16]
Het gezin dient niet als een schip te zijn met twee kapiteins die elkaar de loef afsteken
[Illustratie op blz. 18]
Een ongelovige echtgenoot kan jaloers worden, ja zelfs door wat angstgevoelens bekropen kunnen worden omdat zijn vrouw de vergaderingen bezoekt of aan andere christelijke activiteiten deelneemt. Hoe zou hij geholpen kunnen worden?