Christelijke vrouwen — en het bewaren van rechtschapenheid op het werk
„SOMS is de spanning op [het werk] zo intens dat die te snijden is.” Dit zijn de woorden van een werkende vrouw.a De druk om produktie te leveren, geniepige wedijver, veeleisende chefs en eentonigheid zijn slechts enkele van de dingen die veel banen geestdodend maken. Er zijn maar weinig werkkringen die werkelijk de betovering en opwinding bieden die door de propaganda van de media worden beloofd. Maar als u een werkende vrouw bent, moet u uw best doen uw baan tot een succes te maken.
Hiermee doelen wij echter niet op het geld dat u verdient. De plaats waar u werkt, is een arena waar uw christelijke rechtschapenheid op de proef wordt gesteld! De manier waarop u uw werk verricht, u afzijdig houdt van de geest van genadeloze wedijver en weerstand biedt aan aanvallen op uw morele eerbaarheid, onthult in welke mate u toegewijd bent aan goddelijke beginselen. Wil een werkende vrouw de gunst van Jehovah God winnen, dan moet zij net als de psalmist kunnen zeggen: „Ik voor mij heb in mijn eigen rechtschapenheid gewandeld.” — Psalm 26:1.
En hier helpt de bijbel nu juist bij. Wanneer u er bijvoorbeeld toe wordt aangespoord u tot meedogenloze tactieken te verlagen of wanneer de verleiding bestaat uw baan boven uw gezinsverantwoordelijkheden, bijbelstudie, christelijke vergaderingen en de bediening te plaatsen, doet u er goed aan u de woorden van koning Salomo te binnen te brengen: „Ikzelf heb al het harde werk en al de bedrevenheid in het werk gezien, dat het de wedijver betekent van de een tegenover de ander; ook dit is ijdelheid en een najagen van de wind” (Prediker 4:4). Door een werkkring op deze wijze te bezien, wordt brandende eerzucht voorkomen of in de kiem gesmoord. U zult erdoor geholpen worden een baan in het juiste perspectief en als ondergeschikt aan geestelijke zaken te beschouwen. — Matthéüs 6:33.
Maar betekent dit dat het werk dat u voor uw baas doet, u koud moet laten? Beslist niet, want de bijbel veroordeelt luiheid (Spreuken 19:15). De bijbel spreekt over „het goede” dat men ziet „wegens zijn harde werk” (Prediker 2:24). Bovendien heeft men de door God geschonken verantwoordelijkheid om voor zijn gezin te zorgen (1 Timótheüs 5:8). Mocht dit dus betekenen dat u onaangenaam werk moet verrichten om aan die verplichting te voldoen, denk dan eens na over de bijbelwoorden in Kolossenzen 3:23: „Wat gij ook doet, verricht uw werk met geheel uw ziel als voor Jehovah en niet voor mensen.” Wanneer u zich „als voor Jehovah” ziet werken, is dit een veel krachtiger motivatie om produktief te zijn dan een salarisverhoging of het aanlokkelijke vooruitzicht van een promotie.
„Moeilijk te behagen” werkgevers
Een vrouw, Sally genaamd, zegt: „Ik heb het gevoel of [mijn chef] voortdurend over mijn schouder toekijkt. Hij heeft voor niemand ooit een goed woord.” Onder een „moeilijk te behagen” of opvliegende baas te werken, kan al even frustrerend zijn, vooral als men pas een nieuwe baan heeft. — 1 Petrus 2:18.
Ontslag nemen, kan echter economisch onmogelijk zijn. Daarom is het waarschijnlijk het beste dat zowel mannelijke als vrouwelijke werknemers de bijbelse raad opvolgen „onderworpen [te] zijn” (1 Petrus 2:18). In plaats van een conflict door middel van sarcasme of gebrek aan respect op de spits te drijven, moeten werknemers hun best doen hun werkgever „welgevallig [te] zijn, doordat zij niet tegenspreken” (Titus 2:9). Een dergelijke zelfbeheersing kan zelfs voorkomen dat u uw baan verliest. Salomo zei: „Indien de geest van een heerser [iemand die autoriteit heeft] tegen u zou oprijzen, verlaat uw eigen plaats niet, want de kalmte zelf verzacht grote zonden.” — Prediker 10:4.
Een hardvochtige opdrachtgever kan zelfs te schande gemaakt worden wanneer zijn ongeduld wordt beantwoord met zachtaardigheid, zijn onredelijkheid met minzaamheid (Spreuken 15:1; Kolossenzen 4:6). En als u blijk geeft van uw bekwaamheid en betrouwbaarheid, zal zijn houding ten opzichte van u misschien geleidelijk aan verbeteren. Zo niet, dan zit er voor u waarschijnlijk niet veel anders op dan ’geduld te oefenen’, in de wetenschap dat uw christelijke gedrag God behaagt. — Jakobus 5:7, 8.
Moreel eerbaar blijven
Rechtschapenheid omvat ook de christelijke moraal. In een artikel in Ladies’ Home Journal werd de waarschuwing gegeven: „Op kantoor — waar van iedereen wordt verwacht dat hij netjes gekleed gaat, zich goed gedraagt, tijd met de anderen doorbrengt en een gemeenschappelijk doel nastreeft — heerst een sfeer die gemakkelijk seksueel geladen kan geraken.” Kantoor-„affaires” komen vaak voor. Het is dus verstandig voorzichtig te zijn. Houd de verhouding met mannen op het werk zuiver zakelijk. Vermijd gesprekken die romantische gevoelens wakker zouden kunnen roepen. „Want dit wil God: . . . dat gij u onthoudt van hoererij.” — 1 Thessalonicenzen 4:3, 4.
Soms zijn vrouwen echter het slachtoffer van een eeuwenoud probleem: ongewenste intimiteiten. De bijbel vertelt ons dat een man genaamd Boaz de jonge mannen die bij hem in dienst waren, gebood Ruth, een vrouw die op zijn veld werkte, „niet aan te raken”. Bijbelgeleerde John P. Lange spreekt over „de grove grappen waarmee zulke boerenarbeiders vrouwen misschien plachten lastig te vallen” (Ruth 2:9). En hoewel sommige hedendaagse werkgevers hun vrouwelijke werknemers trachten te beschermen, heeft naar schatting 40 tot 85 procent van de werkende vrouwen (in de Verenigde Staten) met de een of andere vorm van ongewenste intimiteiten te maken.
Een jonge vrouw genaamd Valerie had bijvoorbeeld een baan als secretaresse. Van tijd tot tijd maakte haar werkgever, die ruim driemaal zo oud was als zij, suggestieve opmerkingen over haar kleding. Eens trachtte hij haar er met een smoesje toe te brengen naar pornografische foto’s te kijken. Ten slotte riep hij haar in zijn kantoor en deelde haar mee: „Als je je baan wilt houden, zul je mij seksuele gunsten moeten bewijzen.” Natuurlijk weigerde zij hierop in te gaan.
Deze vernederende behandeling neemt veel vormen aan. In het Engelse tijdschrift New Statesman wordt gezegd: „Ze varieert van wellustige blikken, kneepjes, onnodige lichamelijke aanrakingen en obscene grappen.” De druk om seksuele immoraliteit te bedrijven, komt vaak langs subtiele weg door het gebruik van troetelnaampjes (schat, liefje) of het presenteert zich openlijk in de vorm van een onverbloemd voorstel. Sommige vrouwen laten de intimiteiten toe uit vrees hun baan te verliezen. En uit enquêtes blijkt dat een klein aantal vrouwen zelfs van de attenties gediend is!
Maar ook al is overmatige aandacht van de zijde van de andere sekse strelend voor iemands ijdelheid, toch is een te grote vertrouwelijkheid vaak de beginfase van het spel van verleiding. Ze vormt dan ook een aanval op uw rechtschapenheid en werpt smaad op uw christelijke waardigheid. — 1 Korinthiërs 6:18.
Voorzorgsmaatregelen
„Wanneer wijsheid haar intrede doet in uw hart . . ., zal het denkvermogen zelf de wacht over u houden, het onderscheidingsvermogen zelf zal u beveiligen” (Spreuken 2:10, 11). Hoe kunt u zich dus beschermen door gebruik te maken van praktische wijsheid en onderscheidingsvermogen? Een werkende vrouw genaamd Diane zegt: „Ik zorg ervoor dat men op het werk weet dat ik een van Jehovah’s Getuigen ben.” (Vergelijk Matthéüs 5:16.) Als mannen weten dat u zich aan hoge morele maatstaven houdt, zijn zij vaak minder geneigd toenadering te zoeken.
Een vrouw met onderscheidingsvermogen genaamd Betty treft nog een andere voorzorgsmaatregel. Zij zegt: „Ik ben erg voorzichtig ten aanzien van gezellige omgang met mijn collega’s, omdat zij er een andere moraal op na houden dan ik” (1 Korinthiërs 15:33). Dit wil niet zeggen dat uw houding tegenover collega’s uit de hoogte of vijandig moet zijn. Maar als zij per se over dingen willen spreken die aanstootgevend zijn voor een christen, aarzel dan niet u te verontschuldigen en weg te gaan (Efeziërs 5:3, 4). Wanneer u naar zulke immorele taal luistert, zouden mannen op het werk de indruk kunnen krijgen dat u van hun avances gediend bent.
Ook door een zakelijke houding te bewaren, kan ongewenste aandacht worden ontmoedigd. Bovendien geeft de bijbel vrouwen de raad „zich in welverzorgde kleding [te] sieren, met bescheidenheid en gezond verstand” (1 Timótheüs 2:9; vergelijk Spreuken 7:10). In het boek Sexual Harassment on the Job (Ongewenste intimiteiten op het werk) wordt gezegd: „Provocerende kleding — zoals een diep uitgesneden hals, zonnejurken, superkorte rokken en veel glitter bij de make-up — horen niet op het werk thuis. . . . De kans dat u een beroepsimage schept, wordt veel groter als u het verkiest u onopvallend te kleden.”
Ten slotte vermijdt een vrouw met onderscheidingsvermogen compromitterende situaties. Een uitnodiging om samen een glaasje te drinken of om zonder duidelijke reden na werktijd op het werk te blijven, kan heel goed een val zijn. (Vergelijk 2 Samuël 13:1-14.) „Schrander is degene die de rampspoed heeft gezien en zich vervolgens verbergt”, luidt een wijze spreuk. — Spreuken 22:3.
Ongewenste intimiteiten een halt toeroepen
Het is natuurlijk niet realistisch te denken dat u de gedachtengang van alle mannen op het werk kunt wijzigen of ingeroeste gedragspatronen kunt veranderen. (Vergelijk Jeremia 13:23.) En het is niet fair de conclusie te trekken dat alle mannen die wat al te vriendelijk overkomen, „ogen vol overspel” hebben (2 Petrus 2:14). Af en toe is het derhalve passend twijfelgevallen in het voordeel van de ander uit te leggen.
Maar als er sprake is van duidelijke familiariteiten, neem dan een krachtig standpunt in. Toen Salomo ongewenst toenadering zocht tot een jong meisje, was zij niet bedeesd. Zij reageerde op zijn hofmakerij met uitingen van onwankelbare liefde voor een bescheiden herdersjongen. Aangezien zij had geweigerd op Salomo’s avances in te gaan, kon zij zeggen: „Ik ben een muur.” — Hooglied 8:10.
Geef van dezelfde vastberadenheid blijk. Avances kunnen vaak in de kiem gesmoord worden door te zeggen: „Handen thuis alstublieft”, „Wilt u mij bij mijn naam noemen?” of „Ik ben niet van dat soort humor gediend.” Een christelijke vrouw heeft meer dan eens eenvoudig gezegd: „Laat dat!” Maak het in ieder geval duidelijk dat uw neen ook werkelijk neen betekent! (Vergelijk Matthéüs 5:37.) Een zwakke of vage reactie kan een vrijpostige man er eenvoudig toe aanmoedigen nog meer zijn best te doen.
Als u getrouwd bent, zou het goed zijn uw gevoelens met uw man te delen. Misschien heeft hij enkele praktische suggesties hoe u de situatie moet aanpakken. Als het het beste lijkt eenvoudig ander werk te zoeken, houd dan Gods belofte in gedachte: „Ik wil u geenszins in de steek laten noch u ooit verlaten.” — Hebreeën 13:5.
Uw baan en uw rechtschapenheid
Hoewel het dus vaak nodig is een betrekking buitenshuis te hebben, kan dit in sommige gevallen een bedreiging vormen voor uw christelijke rechtschapenheid. Jezus’ woorden in Matthéüs 10:16 zijn dan ook zeer toepasselijk: „Geeft er daarom blijk van zo omzichtig als slangen en toch zo onschuldig als duiven te zijn.”
Rechtschapenheid op het werk bewaren, is niet gemakkelijk, maar het is mogelijk. Duizenden vrouwen onder Jehovah’s Getuigen doen dit door de in de bijbel opgetekende raad op te volgen. Zij zorgen ervoor geestelijk sterk te blijven door middel van bijbelstudie, gebed, christelijke vergaderingen, de Koninkrijksprediking en andere godvruchtige activiteiten. Als resultaat hiervan genieten zij iets waar geen salaris tegen opweegt. Het is de wetenschap dat zij de gunst genieten van Jehovah, Degene wiens Woord de belofte bevat: „Hij die in rechtschapenheid wandelt, zal in zekerheid wandelen.” — Spreuken 10:9.
[Voetnoten]
a Het gaat hier om een vrouw met een baan. Huisvrouwen, moeders en andere vrouwen werken natuurlijk ook.
[Illustraties op blz. 7]
Suggesties om rechtschapenheid te bewaren op het werk:
Laat weten dat u aan hoge morele maatstaven vasthoudt
Wees voorzichtig ten aanzien van gezellige omgang met collega’s
Draag bescheiden kleding