Waarom wij behoefte hebben aan nauwkeurige kennis
„Daarom ook hebben wij, van de dag af dat wij ervan hoorden, niet opgehouden voor u te bidden en te vragen dat gij vervuld moogt worden met de nauwkeurige kennis van zijn wil, in alle wijsheid en geestelijk inzicht.” — KOLOSSENZEN 1:9.
1. Illustreer het verschil tussen algemene en nauwkeurige kennis.
BIJNA iedereen weet wel wat een horloge is, maar hoevelen weten hoe het werkt? U hebt daar misschien een globaal idee van, maar zou u in staat zijn een horloge uit elkaar te halen, te repareren en weer in elkaar te zetten? Een horlogemaker kan dat beslist. Waarom? Omdat hij een nauwkeurige, veelomvattende kennis heeft van de wijze waarop een horloge werkt. En dat illustreert het verschil tussen algemene en nauwkeurige kennis van een onderwerp.
2. Welk verschil tussen beide soorten kennis hebt u op het vlak van religie opgemerkt?
2 Miljoenen mensen hebben een globaal idee omtrent God. Zij zeggen dat zij in God geloven, hoewel hun handelingen die bewering vaak logenstraffen. Een zendeling vroeg huisbewoners wel eens: „Als katholiek gelooft u in God, nietwaar?” En dan luidde het antwoord, met een gebaar naar de hemel: „Ja, er moet wel iets zijn daarboven.” Zou u dat nauwkeurige kennis van God noemen, en een nauwkeurig begrip? Van nauwkeurig kan men dan toch niet spreken. En het uitvloeisel van zo’n vaagheid is vaak dat het gedrag van degenen die beweren christenen te zijn, niet christelijk is. (Vergelijk Titus 1:16.) De situatie waarin het resulteert is zoals Paulus beschreef: „Evenals zij het verwerpelijk hebben geacht aan een nauwkeurige kennis van God vast te houden, heeft God hen aan een verwerpelijke geestestoestand overgegeven.” — Romeinen 1:28.
3. Wat is het gevolg wanneer mensen nauwkeurige kennis van Gods wil verwerpen?
3 Waarin resulteerde dat gebrek aan nauwkeurige kennis in de eerste eeuw? Mensen deden „dingen . . . die niet betamen, vervuld als zij waren van alle onrechtvaardigheid, goddeloosheid, hebzucht, slechtheid, vol afgunst, moord, twist, bedrog, kwaadaardigheid, terwijl zij heimelijke fluisteraars zijn, achterklappers, haters van God, onbeschaamd, hoogmoedig, aanmatigend, uitvinders van schadelijke dingen, ongehoorzaam aan ouders, zonder verstand, ontrouw aan overeenkomsten, zonder natuurlijke genegenheid, onbarmhartig”. Hun gebrek aan nauwkeurige kennis betekende dat hun hart niet gemotiveerd was om rechtvaardig te handelen. — Romeinen 1:28-31; Spreuken 2:2, 10.
Wat is het verschil?
4, 5. Wat zijn volgens geleerden in de Griekse taal enkele verschillen tussen gnoʹsis en e·pi·gnoʹsis?
4 Dat er verschil is tussen algemene en nauwkeurige kennis, valt uit de Griekse Geschriften op te maken. Het oorspronkelijke Grieks heeft het over gnoʹsis, kennis, en e·pi·gnoʹsis, nauwkeurige kennis. Het eerste betekent, aldus de kenner van het Grieks W. E. Vine, „in eerste instantie een proberen te weten te komen, een onderzoek, navorsing”, vooral van geestelijke waarheid in de context van de Schrift.
5 E·pi·gnoʹsis, aldus de taalgeleerde Thayer, betekent „precieze en juiste kennis”. En het verwante werkwoord betekent „grondig bekend raken met, grondig kennen; nauwkeurig kennen, goed kennen”. W. E. Vine verklaart dat e·pi·gnoʹsis „duidt op exacte of volledige kennis, onderscheiding, herkenning”. Hij voegt eraan toe dat het de uitdrukking vormt voor „een vollediger of volledige kennis, een grotere deelname van de kenner aan het onderwerp dat wordt gekend, dat aldus een krachtiger invloed op hem uitoefent”. (Wij cursiveren.) Zoals wij zullen zien, is deze laatste uitdrukking van enorm belang voor een christen.
6. Welke bijbelschrijvers gebruiken de woorden voor „kennis” en „nauwkeurige kennis”, en waarom is nauwkeurige kennis belangrijk?
6 Slechts twee bijbelschrijvers gebruiken het Griekse woord e·pi·gnoʹsis. Het zijn Paulus en Petrus, die het woord in totaal 20 keer gebruiken.a Afgezien van Lukas zijn zij ook de enigen door wie het woord gnoʹsis wordt gebruikt, 23 keer door Paulus en 4 keer door Petrus. Hun geschriften zijn dan ook een waardevolle gids ten aanzien van de belangrijkheid van nauwkeurige kennis met het oog op redding. Paulus schreef erover aan Timótheüs: „Dit is voortreffelijk en aangenaam in de ogen van onze Redder, God, wiens wil het is dat alle soorten van mensen worden gered en tot een nauwkeurige kennis van de waarheid komen.” — 1 Timótheüs 2:3, 4.
Waarom nauwkeurige kennis belangrijk is
7. (a) Hoe moet kennis ons beïnvloeden, wil ze van nut zijn? (b) Welk gevaar bestaat er als wij kennis verwaarlozen?
7 Het verwerven van nauwkeurige kennis van de waarheid zoals die in de bijbel wordt onderwezen, is daarom een sleutel tot redding. Die kennis moet echter het hart bereiken, de zetel der beweegredenen. De studie mag zich niet beperken tot een intellectuele bezigheid zonder praktische betekenis. Bovendien moet kennis van de waarheid, wanneer ze eenmaal is verworven, gebruikt en aangevuld worden. Waarom is dat zo? Omdat het geheugen net als een ongebruikte spier, zwak en gebrekkig kan worden, in welk geval wij gemakkelijk onze geestelijke gezindheid kunnen verwaarlozen en kunnen afdrijven en gaan wankelen in ons geloof. Wij zouden onze greep op „de kennis van God” kunnen laten verslappen. Al gauw kan dit onzeker worden zich gaan weerspiegelen in laks denken en zelfs onchristelijk gedrag. — Spreuken 2:5; Hebreeën 2:1.
8. Welke waarde zag Salomo in wijsheid en kennis?
8 Wij kunnen dan ook heel goed begrijpen waarom Salomo, toen hij nog getrouw was, zo’n hoge waarde toekende aan wijsheid, onderscheidingsvermogen en denkvermogen. Hij schreef: „Wanneer wijsheid haar intrede doet in uw hart en de kennis zelf aangenaam wordt voor uw zíel, zal het denkvermogen zelf de wacht over u houden, het onderscheidingsvermogen zelf zal u beveiligen, om u te bevrijden van de slechte weg”b (Spreuken 2:10-12). In deze woorden ligt opgesloten dat wij een vurig verlangen moeten ontwikkelen naar nauwkeurige kennis, welke het hart, ja onze zíel, kan beïnvloeden. Bovendien is ze een fundament voor een goed denkvermogen. En waarom is dat in deze tijd zo belangrijk?
9. Wie zijn enkele vijanden van de geestelijke gezindheid van de christen?
9 Wij leven in „de laatste dagen”, in, zoals Paulus voorzei, „tijden van spanningen” of „een tijd van moeilijkheden” (2 Timótheüs 3:1, Revised Standard Version; The New English Bible). Het wordt steeds moeilijker onze christelijke rechtschapenheid te handhaven in deze ontaarde wereld. Christelijke ethiek, waarden en maatstaven worden bespot en geminacht. Het geloof van Jehovah’s Getuigen wordt van alle kanten aangevallen — door de geestelijkheid van de christenheid die een hekel heeft aan de Koninkrijksboodschap waarmee wij van huis tot huis gaan, door afvalligen die met de geestelijkheid van de christenheid collaboreren, door medische autoriteiten die ons en onze kinderen bloedtransfusies willen opdringen, door atheïstische geleerden die geloof in God en in de schepping verwerpen en door hen die proberen ons te dwingen onze neutraliteit te schenden. Al deze tegenstand wordt gearrangeerd door Satan, de heerser van duisternis en onwetendheid, de vijand van nauwkeurige kennis. — 2 Korinthiërs 4:3-6; Efeziërs 4:17, 18; 6:11, 12.
10. Welke vormen van druk kunnen wij steeds sterker gaan ervaren, en wat hebben wij nodig als tegenwicht?
10 In het dagelijkse leven kan een christen sterker onder druk komen te staan om te doen wat anderen doen, of dat nu is drugs gebruiken, onmatig drankgebruik, immoraliteit en geweld, stelen, liegen, bedrog plegen, voortijdig de school verlaten, of alleen maar een leven van zelfzuchtige genoegens najagen. Daarom is nauwkeurige kennis zo belangrijk. Een vollediger kennis van Gods Woord en voornemen kan ons denken en handelen krachtiger ten goede beïnvloeden. — Romeinen 12:1, 2.
Een hedendaagse verloren zoon
11, 12. Welke waar gebeurde geschiedenis illustreert de dwaasheid van het verwerpen van nauwkeurige kennis van de waarheid?
11 Wij kunnen dit illustreren met het werkelijk gebeurde geval van een jonge man die toen hij ongeveer veertien was en reeds een gedoopte christen, beproefd werd op zijn liefde voor de waarheid. Zoals zoveel jonge mensen hield hij van sport, vooral voetbal. Maar het probleem was dat zijn school op dezelfde avond voetbal speelde als de gemeente haar vergaderingen had. Zijn geestelijke gezindheid was niet sterk genoeg om hem de oppervlakkige waarde van voetbal op juiste wijze te laten afwegen tegen de blijvende waarde van het bijwonen van christelijke vergaderingen met zijn moeder die een weduwe was, en zijn jongere broer en zuster. Hij hield er dus mee op overeenkomstig nauwkeurige kennis te handelen en besloot de waarheid te verlaten. Uiteindelijk werd hij uitgesloten. Later ging hij in militaire dienst, waar hij in drugs verwikkeld raakte.
12 In 1986, na uit de dienst te zijn gekomen, kwam deze jonge man tot bezinning, en hij schreef een brief aan een vriend van het gezin die deel had uitgemaakt van het rechterlijke comité dat hem had uitgesloten. Daarin schreef hij: „Ik ben blij u belangrijk nieuws te kunnen vertellen: Ik ben teruggekeerd tot de waarheid. . . . Ik ben gaan beseffen wat de apostel Paulus zei in 2 Korinthiërs 4:4, dat er een god is van dit samenstel van dingen die de geest verblindt. Lange tijd ben ik geestelijk blind geweest voor wat er om mij heen gebeurde. Toen ik de waarheid verliet, wist ik niet wat een risico ik daarmee nam. Maar mettertijd en dank zij Jehovah ben ik duidelijk gaan inzien dat ik ongelijk had in mijn slechte handelwijze.” — Vergelijk Lukas 15:11-24.
13. Wat kan als zij echt berouw hebben, de positieve uitkomst zijn voor sommigen die zijn afgevallen? (2 Timótheüs 2:24-26)
13 Deze jonge man is teruggekeerd tot het pad van nauwkeurige kennis. Nu is hij in staat te „wandelen op een wijze die Jehovah waardig is, ten einde hem volledig te behagen”. Hij kan ook ’in ieder goed werk vrucht blijven dragen en blijven toenemen in de nauwkeurige kennis van God’ terwijl hij met de christelijke gemeente verbonden blijft. En wat een verkwikkende zegen is hij voor zijn familie geworden door opnieuw een volgeling van Christus te worden! Kent u soortgelijke voorbeelden? — Kolossenzen 1:9, 10; Matthéüs 11:28-30.
Rampzalige gevolgen van geestelijke verwaarlozing
14. (a) Wat moeten wij doen om niet af te vallen? (b) Wat is sommige christenen overkomen?
14 Welke les kan er uit dit geval en andere, soortgelijke gevallen geleerd worden? Dat wij, wanneer wij eenmaal een nauwkeurige kennis van de waarheid hebben verworven, de geestelijke ’hersencircuits’ voortdurend moeten vernieuwen om niet af te drijven. Onze geestelijke hulpbronnen kunnen achteruitgaan als wij persoonlijke en gezinsstudie, christelijke vergaderingen en de bediening gaan verwaarlozen. Wat kan er dan gebeuren? Eens sterke christenen kunnen afdrijven van de waarheid, misschien zelfs tot verkeerd gedrag vervallen, zoals immoraliteit, of beginnen af te glijden langs het glibberige hellende vlak van twijfel en verkeerde informatie en uiteindelijk een afvallige worden (Hebreeën 2:1; 3:12; 6:11, 12). In hun dwaasheid zijn sommigen zelfs teruggekeerd tot de Babylonische leringen van de Drieëenheid en de onsterfelijkheid van de ziel!
15. Welke waarschuwing gaf Petrus aangaande het afvallen van de waarheid?
15 Petrus’ woorden zijn beslist toepasselijk: „Indien zij, na door een nauwkeurige kennis van de Heer en Redder Jezus Christus de verontreinigingen van de wereld te zijn ontvlucht, wederom in deze zelfde dingen verwikkeld raken en erdoor overwonnen worden, zijn de laatste toestanden stellig erger voor hen geworden dan de eerste. Want het zou beter voor hen zijn geweest het pad der rechtvaardigheid niet nauwkeurig gekend te hebben, dan na het nauwkeurig gekend te hebben zich van het heilige, aan hen overgeleverde gebod af te wenden. Hun is overkomen wat het ware spreekwoord zegt: ’De hond is tot zijn eigen uitbraaksel teruggekeerd, en de gebade zeug tot het rollen in de modder.’” — 2 Petrus 2:20-22.
16. (a) Hoe zijn in recente tijd sommigen misleid? (b) Tot wat voor daden zijn degenen die zijn misleid, vervallen?
16 Degenen die een nauwkeurige kennis van de waarheid verwerpen, kiezen vaak de weg van de minste weerstand. Zij aanvaarden niet langer de verantwoordelijkheid geregeld christelijke vergaderingen bij te wonen of deel te nemen aan de van-huis-tot-huisbediening. Sommigen gaan zelfs weer roken! Anderen zijn blij dat zij niet langer een afwijkend standpunt hoeven in te nemen in de kwestie van christelijke neutraliteit en het misbruiken van bloed. O, wat een vrijheid! Nu kunnen zij zelfs hun stem uitbrengen op een van de politieke partijen van het „wilde beest” (Openbaring 13:1, 7). Zo zijn sommigen, als onstandvastige zielen, verlokt en misleid en afgebracht van het rechte pad van nauwkeurige kennis door hen die ’vrijheid belovend, zelf slaven van het verderf zijn’. — 2 Petrus 2:15-19.
17. Welk gevaar bestaat er voor degenen die nauwkeurige kennis van de waarheid verzaken?
17 Als zulke personen geen berouw hebben en niet tot de waarheid terugkeren, stellen zij zich bloot aan het oordeel dat Paulus uiteenzette: „Want indien wij moedwillig zonde beoefenen na de nauwkeurige kennis van de waarheid te hebben ontvangen, blijft er geen slachtoffer voor zonden meer over, maar is er een stellige vreselijke verwachting van oordeel en een vurige jaloezie die de tegenstanders zal verteren.” Hoe onverstandig en kortzichtig om de nauwkeurige kennis van Jehovah God en Jezus Christus prijs te geven voor de afvallige leringen van de christenheid! — Hebreeën 6:4-6; 10:26, 27.
IJver met nauwkeurige kennis
18. Waarom liet volgens Paulus de joodse geestelijkheid na Christus te aanvaarden?
18 De joodse geestelijkheid van Paulus’ dagen had beslist kennis van de Hebreeuwse Geschriften. Maar was het nauwkeurige kennis? Trok ze hen tot Christus als de beloofde Messías? Paulus argumenteert dat zij zich er zo op hadden ingesteld door middel van de Wet hun eigen rechtvaardigheid tot stand te brengen, dat zij zich niet wilden onderwerpen aan „Christus [die] het einde [is] van de Wet”. Daarom kon Paulus van hen zeggen: „Want ik getuig van hen dat zij ijver voor God hebben, maar niet overeenkomstig nauwkeurige kennis.” — Romeinen 10:1-4.
19, 20. (a) Hoe kunnen wij nauwkeurige kennis verwerven? (b) Welke vragen moeten nog beantwoord worden?
19 Hoe kunnen wij dus deze nauwkeurige kennis verwerven? Door persoonlijke studie en meditatie, mèt gebed en vergaderingbezoek. Dit betekent dat wij als het ware constant onze geestelijke batterijen aan het opladen zijn. Wij kunnen ons niet veroorloven ons alleen maar te verlaten op de kennis die wij aanvankelijk verwierven toen wij de waarheid aanvaardden. Voortdurend moeten wij door middel van gewetensvolle persoonlijke studie vast geestelijk voedsel, nauwkeurige kennis, tot ons nemen. Daarom is Paulus’ raad passend: „Vast voedsel behoort . . . bij rijpe mensen, bij hen die door gebruik hun waarnemingsvermogen hebben geoefend om zowel goed als kwaad te onderscheiden. Laten wij daarom, nu wij de grondleer over de Christus achter ons hebben gelaten, tot rijpheid voortgaan, zonder opnieuw een fundament te leggen, namelijk berouw over dode werken, en geloof jegens God . . . En dit zullen wij doen, indien God het ook vergunt.” — Hebreeën 5:14–6:3.
20 De vragen die zich nu aandienen, zijn: Welke instrumenten hebben wij om ons te helpen nauwkeurige kennis te verwerven? En, gezien ons drukke leven, wanneer kunnen wij Gods Woord bestuderen? Het volgende artikel zal deze en verwante zaken beschouwen.
[Voetnoten]
a Zoals vermeld in de Comprehensive Concordance of the New World Translation of the Holy Scriptures, blz. 17; ook Filémon 6. (Zie The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures.)
b Voor een beter begrip van de betekenisnuances van de woorden „kennis”, „denkvermogen”, „wijsheid” en nog andere die in Spreuken worden aangetroffen, zie men Hulp tot begrip van de bijbel, blz. 272, 853, uitgegeven door de Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
Vragen om te beantwoorden
◻ Wat is het verschil tussen „kennis” en „nauwkeurige kennis”?
◻ Waarom is nauwkeurige kennis zo belangrijk in deze laatste dagen?
◻ Hoe zouden sommigen in de verleiding kunnen komen van de waarheid af te vallen?
◻ Welke waarschuwing geeft Petrus ons aangaande het verwerpen van nauwkeurige kennis?
◻ Wat moeten wij doen om nauwkeurige kennis te verwerven en te behouden?