Maak een goed gebruik van uw nieuwsgierigheid
„De mens is een wezen dat vragen stelt. Vanaf onze geboorte beginnen we vragen te stellen . . . Je zou zelfs kunnen zeggen dat de geschiedenis van de mensheid de geschiedenis is van vragen en antwoorden die wij mensen hebben geformuleerd.” — Octavio Paz, Mexicaans dichter.
WAT inspireert een chef-kok tot het creëren van een nieuw recept? Wat zet een ontdekkingsreiziger ertoe aan zich naar verre oorden te wagen? Wat brengt een kind ertoe zo veel vragen te stellen? In de meeste gevallen is het nieuwsgierigheid.
Hoe staat het met u? Wekken nieuwe ideeën of pogingen om intrigerende vragen beantwoord te krijgen uw nieuwsgierigheid? Om een paar voorbeelden te noemen: Waar komt het leven vandaan? Waarom bestaan we eigenlijk? Bestaat God? Vanaf onze kinderjaren voelen velen van ons zich door nieuwsgierigheid gedreven om zulke vragen te stellen en achter het waarom van dingen te komen. Als een idee ons fascineert, doen we ons best er al het mogelijke over te weten te komen. Zo kan nieuwsgierigheid schitterende resultaten opleveren. Maar het kan ook tot problemen en zelfs tot rampen leiden.
De noodzaak van voorzichtigheid en evenwicht
Te ver doorgedreven nieuwsgierigheid kan gevaarlijk zijn. Uit nieuwsgierigheid zou een kind bijvoorbeeld een hete kachel kunnen aanraken, met nare gevolgen. Daar staat tegenover dat nieuwsgierigheid van aard ons ertoe kan brengen onze kennis te verdiepen, dingen te doorgronden. Maar zou het verstandig zijn ons te verdiepen in alles wat ons interessant lijkt en onze nieuwsgierigheid wekt?
Er is uiteraard kennis die niet wenselijk is omdat ze schadelijk is. Nieuwsgierigheid naar pornografie of het occulte of naar wat sekten of radicale groeperingen leren, kan al gauw funest voor ons zijn. Op die en andere terreinen doen we er goed aan het voorbeeld te volgen van de Hebreeuwse psalmist die bad: „Wend mijn ogen af, opdat ze dat wat waardeloos is niet zien.” — Psalm 119:37.
Dan is er ook nog kennis die op zich misschien niet schadelijk is maar wel zinloos en overbodig. Wat heeft het bijvoorbeeld voor nut alles te weten over het privéleven van filmsterren of beroemdheden, bekend te zijn met alle behaalde resultaten van elke sportclub en speler, of alles te weten over de laatste gadgets of de nieuwste automodellen? Voor de meeste mensen heeft het geen enkel nut een ’expert’ op die terreinen te zijn.
Een motiverend voorbeeld
Natuurlijk heeft nieuwsgierigheid ook een positieve kant. Neem nu eens Alexander von Humboldt, de Duitse natuuronderzoeker en ontdekkingsreiziger uit de negentiende eeuw naar wie de Humboldtstroom genoemd is, een zeestroming die voor de westkust van Zuid-Amerika loopt.
Op een bepaald moment in zijn leven zei Humboldt: „Vanaf mijn vroegste jeugd heb ik de drang gevoeld te reizen naar verre landen die zelden door Europeanen worden bezocht.” Die drang ontstond, zei hij, door „een heimelijke fascinatie . . . die ik soms nauwelijks kon weerstaan”. Toen hij 29 jaar was, reisde hij naar Midden- en Zuid-Amerika op een expeditie die vijf jaar duurde. Aan de hand van de gegevens die hij verzamelde, stelde hij een kroniek van zijn reizen samen die dertig delen besloeg.
Alles trok Humboldts aandacht: de temperatuur van het zeewater, de vissen die in de oceaan leefden, de planten die hij op zijn pad vond. Hij beklom bergen, verkende rivieren en bevoer de oceanen. Humboldts onderzoeken hebben de basis gelegd voor diverse terreinen van de moderne wetenschap. Het begon allemaal met zijn intense nieuwsgierigheid, en zijn onverzadigbare verlangen naar kennis heeft hem zijn hele leven vergezeld. Om het met de woorden van de Amerikaanse essayist Ralph Waldo Emerson te zeggen: „Humboldt was . . . een van die wereldwonderen die zich van tijd tot tijd aandienen om ons als het ware de mogelijkheden van de menselijke geest, de kracht en omvang van de verstandelijke vermogens voor te houden.”
Een terrein dat een onderzoek waard is
Natuurlijk laten de omstandigheden van maar zeer weinigen onder ons het toe wereldreizigers te worden of wetenschappelijke ontdekkingen te doen. Er is echter één terrein van kennis waarop we onze verstandelijke vermogens kunnen gebruiken en dan beloningen zullen oogsten die met geen enkele andere activiteit te behalen zijn. Jezus Christus wees op die activiteit in een gebed tot zijn hemelse Vader: „Dit betekent eeuwig leven, dat zij voortdurend kennis in zich opnemen van u, de enige ware God, en van hem die gij hebt uitgezonden, Jezus Christus.” — Johannes 17:3.
Kennis van de ware God, wiens naam Jehovah is, en van zijn Zoon, Jezus Christus, kan een nieuwsgierige geest belonen op manieren waartoe geen andere informatie in staat is. Denk nog eens aan de vragen over het leven aan het begin van dit artikel. Daar kunnen we nog aan toevoegen: Waarom is er zo veel lijden in de wereld? Zal de aarde door de mens geruïneerd en zelfs vernietigd worden? En wat zal God doen om ervoor te zorgen dat de mensheid zoiets bespaard blijft? Met het vinden van antwoorden op die vragen zal niet slechts onze nieuwsgierigheid bevredigd worden. Zoals Jezus het uitdrukte, ’betekent dit eeuwig leven’. Waarom kunnen we daar zeker van zijn?
De Bijbel is het geïnspireerde Woord van God. De christelijke apostel Paulus schreef daarover: „De gehele Schrift is door God geïnspireerd en nuttig om te onderwijzen, terecht te wijzen, dingen recht te zetten, streng te onderrichten in rechtvaardigheid, opdat de mens Gods volkomen bekwaam zij, volledig toegerust voor ieder goed werk.” — 2 Timotheüs 3:16, 17.
Ga eens na: de apostel zei dat de Bijbel kennis verschaft die ons kan toerusten of in staat kan stellen om alles te doen wat goed is. Ze kan ons helpen de dingen vanuit Gods standpunt te bekijken. En we weten dat Gods kennis en wijsheid ver uitstijgen boven die van ieder ander. De profeet Jesaja tekende onder inspiratie de volgende veelzeggende woorden van God op: „’Ulieder gedachten zijn niet mijn gedachten, noch zijn mijn wegen uw wegen’, is de uitspraak van Jehovah. ’Want zoals de hemelen hoger zijn dan de aarde, zo zijn mijn wegen hoger dan uw wegen, en mijn gedachten dan uw gedachten.’” — Jesaja 55:8, 9.
Zou u graag iets van Gods verheven wegen en gedachten af weten? Zet uw nieuwsgierigheid u ertoe aan uit te vinden wat Gods Woord, de Bijbel, over Gods wegen en gedachten zegt? Zou u graag weten wat God zal doen om een eind te maken aan al het lijden en wat hij voor de gehoorzame mensheid in petto heeft? De Bijbel doet u de uitnodiging: „Proeft en ziet dat Jehovah goed is; gelukkig is de fysiek sterke man die tot hem zijn toevlucht neemt.” — Psalm 34:8.
De krachtige waarheden in Gods Woord kunnen op een oprecht hart eenzelfde uitwerking hebben als licht op iemand die voor de eerste keer ziet. De apostel Paulus zei uit het diepst van zijn hart: „O de diepte van Gods rijkdom en wijsheid en kennis! Hoe ondoorgrondelijk zijn zijn oordelen en hoe onnaspeurlijk zijn wegen!” (Romeinen 11:33) We zullen echt een eeuwigheid nodig hebben om de rijkdom van Gods kennis en wijsheid volkomen te begrijpen. We hebben het opwindende vooruitzicht ons nooit te vervelen, altijd iets nieuws te ontdekken.
Blijf nieuwsgierig!
De meesten van ons zullen natuurlijk nooit beroemde ontdekkingsreizigers of uitvinders worden. En misschien zullen we in het tijdsbestek van een gemiddeld mensenleven nooit alles gaan begrijpen wat we graag zouden begrijpen. Maar laat het vermogen om nieuwsgierig te zijn nooit insluimeren. Houd de dorst naar kennis die God zo liefdevol in ons heeft gelegd levend.
Maak een goed gebruik van die prachtige gave van God en vergaar nauwkeurige kennis van Gods geïnspireerde Woord, de Bijbel. Als u dat doet, zult u nu een doel en vreugde in het leven hebben, en het is iets wat u tot in alle eeuwigheid kunt blijven doen. „Alles heeft [God] fraai gemaakt op zijn tijd”, zegt de Bijbel. „Zelfs onbepaalde tijd heeft hij in hun hart gelegd, opdat de mensheid het werk dat de ware God heeft gemaakt, nooit van het begin tot het eind kan doorgronden.” — Prediker 3:11.
[Kader/Illustraties op blz. 21]
Is het u bekend dat . . .
• eeuwen voordat Columbus en Magalhães duidelijk maakten welke vorm de aarde heeft, er al in de Bijbel stond dat onze planeet niet plat maar bolvormig is? — Jesaja 40:22.
• lang voordat astronauten konden zien dat de aarde in de lege ruimte hangt, de Bijbel erop wees dat ze aan niets hangt? — Job 26:7.
• minstens 2500 jaar voordat de Engelse arts William Harvey de bloedsomloop in het menselijk lichaam ontdekte, de Bijbel al over het hart sprak als de oorsprong of bron van het leven? — Spreuken 4:23.
• de Bijbel ongeveer 3000 jaar geleden in eenvoudige bewoordingen de waterkringloop van de aarde beschreef als een onderdeel van het ecosysteem dat het leven op aarde mogelijk maakt? — Prediker 1:7.
Is het niet verbazingwekkend dat die wetenschappelijke feiten lang voordat mensen ze begrepen of ontdekten, al in de Bijbel aan de orde kwamen? De Bijbel bevat in wezen een schat aan informatie die van levensbelang is, klaar om door u ontdekt te worden.
[Illustratie op blz. 19]
Alexander von Humboldt