Jehovah zal u geenszins in de steek laten
CHRISTENEN in Judea stonden aan zware vervolging bloot, en ze moesten vechten tegen de materialistische kijk van mensen om hen heen. Om hen aan te moedigen haalde de apostel Paulus de woorden aan die Jehovah tot de Israëlieten richtte toen ze het Beloofde Land binnengingen. Paulus schreef: „Ik wil u geenszins in de steek laten noch u ooit verlaten” (Hebreeën 13:5; Deuteronomium 31:6). Deze belofte heeft de Hebreeuwse christenen in de eerste eeuw ongetwijfeld gesterkt.
Dezelfde belofte moet ons de kracht geven om opgewassen te zijn tegen de zorgen van het leven in deze „kritieke tijden, . . . die moeilijk zijn door te komen” (2 Timotheüs 3:1). Als we op Jehovah vertrouwen en daarnaar handelen, zal hij ons zelfs in de moeilijkste omstandigheden steunen. Laten we eens bekijken hoe Jehovah deze belofte kan waarmaken, bijvoorbeeld als iemand plotseling zijn werk verliest.
Geconfronteerd met het onverwachte
Het aantal werklozen neemt overal toe. Volgens een Pools blad wordt werkloosheid gezien als „een van de moeilijkste sociaal-economische problemen”. Ook geïndustrialiseerde landen hebben hiermee te maken. Zo was tegen 2004 zelfs in de lidstaten van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling het aantal werklozen gestegen, en wel „tot ruim 32 miljoen, meer dan tijdens de Grote Crisis van de jaren dertig”. Polen telde in december 2003 volgens het Poolse Bureau voor de Statistiek drie miljoen geregistreerde werklozen, wat „18 procent van de beroepsbevolking vormde”. Eén bron zei dat het werkloosheidscijfer onder de zwarte bevolking van Zuid-Afrika in 2002 tot 47,8 procent was gestegen!
Plotselinge werkloosheid of een onverwacht ontslag vormt voor velen een reële dreiging, Jehovah’s dienstknechten niet uitgezonderd. „Tijd en onvoorziene gebeurtenissen” treffen iedereen (Prediker 9:11). Misschien zeggen we net als de psalmist David: „De noden van mijn hart hebben zich vermenigvuldigd” (Psalm 25:17). Zou u opgewassen zijn tegen zulke ongunstige omstandigheden? Ze kunnen niet alleen van invloed zijn op uw financiële situatie, maar ook op uw emotionele en geestelijke welzijn. Als u zonder werk komt te zitten, zou het u dan lukken er weer bovenop te komen?
Omgaan met emotionele spanning
De psycholoog Janusz Wietrzyński verklaart dat „het verlies van werk mannen erger treft”, aangezien zij van oudsher als de kostwinner van het gezin worden gezien. Hij zei dat het ertoe kan leiden dat een werkloze man heen en weer wordt geslingerd tussen emoties als woede en berusting. Een vader die ontslagen is, kan zijn zelfrespect verliezen en begint misschien „ruzie te maken met zijn gezin”.
Adam, een christen en vader van twee kinderen, legt uit hoe hij zich voelde toen hij zijn baan verloor: „Ik raakte gauw geërgerd; alles irriteerde me. ’s Nachts droomde ik zelfs over werk en hoe ik mijn kinderen en mijn vrouw, die ook onverwachts ontslagen was, moest onderhouden.” Toen Ryszard en Mariola, een echtpaar met een kind, hun bron van inkomsten verloren, hadden ze nog een grote lening bij de bank lopen. Mariola vertelt: „Ik maakte me constant zorgen, en mijn geweten zei me dat we de lening niet hadden moeten aangaan. Ik bleef maar denken dat het allemaal mijn schuld was.” Als we voor zulke situaties komen te staan, voelen we ons al gauw boos, bang of verbitterd. We worden misschien door emoties overweldigd. Hoe kunnen we de negatieve emoties die misschien bij ons opwellen, de baas blijven?
De bijbel geeft praktische raad om een positieve instelling te kunnen bewaren. „Weest over niets bezorgd,” spoorde de apostel Paulus aan, „maar laat in alles door gebed en smeking te zamen met dankzegging uw smeekbeden bij God bekend worden; en de vrede van God, die alle gedachte te boven gaat, zal uw hart en uw geestelijke vermogens behoeden door bemiddeling van Christus Jezus” (Filippenzen 4:6, 7). Als we tot Jehovah bidden ontvangen we „de vrede van God”, een kalme gemoedstoestand die gebaseerd is op ons geloof in hem. Adams vrouw, Irena, vertelt: „We baden tot Jehovah over onze situatie en over de manier waarop we ons leven nog meer zouden vereenvoudigen. Mijn man, die zich altijd gauw zorgen maakt, kreeg het gevoel dat er zich wel een oplossing zou aandienen.”
Als u onverwachts uw baan verliest, krijgt u de gelegenheid om de raad van Jezus Christus uit de Bergrede toe te passen: „Weest niet langer bezorgd voor uw ziel, met betrekking tot wat gij zult eten of wat gij zult drinken, of voor uw lichaam, met betrekking tot wat gij zult aantrekken. . . . Blijft dan eerst het koninkrijk en Zijn rechtvaardigheid zoeken, en al deze andere dingen zullen u worden toegevoegd” (Mattheüs 6:25, 33). Ryszard en Mariola hebben deze raad toegepast om hun emoties de baas te worden. „Mijn man beurde me altijd op en benadrukte dat Jehovah ons niet in de steek zou laten”, herinnert Mariola zich. Haar man voegt daaraan toe: „Door samen te blijven bidden, zijn we dichter tot God en tot elkaar gekomen, en dat heeft ons de nodige steun gegeven.”
Gods heilige geest zal ons ook helpen. Zijn geest kan zelfbeheersing in ons voortbrengen, en dat kan ons helpen kalm te blijven (Galaten 5:22, 23). Het zal misschien niet makkelijk zijn, maar het is wel mogelijk, want Jezus beloofde dat „de Vader in de hemel heilige geest [zal] geven aan wie hem erom vragen”. — Lukas 11:13; 1 Johannes 5:14, 15.
Verwaarloos uw geestelijke behoeften niet
Een onverwacht ontslag kan aanvankelijk zelfs de meest evenwichtige christen van zijn stuk brengen, maar we moeten onze geestelijke behoeften niet verwaarlozen. Neem bijvoorbeeld de veertigjarige Mozes. Zijn hele leven veranderde toen hij zijn positie binnen de aristocratie verloor en genoodzaakt was herder te worden, een baan waarvan de Egyptenaren een afschuw hadden (Genesis 46:34). Mozes moest zich aan de nieuwe omstandigheden aanpassen. De daaropvolgende veertig jaar liet hij zich door Jehovah vormen en opleiden voor de nieuwe taken die hem wachtten (Exodus 2:11-22; Handelingen 7:29, 30; Hebreeën 11:24-26). Ondanks de problemen was Mozes gericht op geestelijke dingen, bereid om Jehovah’s opleiding te aanvaarden. Laten we ervoor zorgen dat ongunstige omstandigheden nooit onze morele principes en opvattingen verdringen!
Hoewel het traumatisch kan zijn plotseling zonder baan te zitten, is het een goede gelegenheid om onze band met Jehovah God en zijn volk te versterken. Dit was het standpunt van de eerder genoemde Adam. Hij zegt: „Toen mijn vrouw en ik allebei ontslagen werden, kwam het nooit in ons op om weg te blijven van de vergaderingen of minder in de prediking te doen. Dat uitgangspunt heeft ons geholpen ons niet al te veel zorgen te maken over de volgende dag.” Ryszard denkt er ook zo over: „Zonder de vergaderingen en de prediking hadden we het nooit gered; de zorgen zouden ons echt te veel zijn geworden. Geestelijke gesprekken met anderen zijn opbouwend, want ze richten onze aandacht op hun behoeften en niet meer op die van onszelf.” — Filippenzen 2:4.
Maak u dus niet te veel zorgen over werk, maar probeer de extra tijd te gebruiken voor geestelijke activiteiten, zoals persoonlijk studie, gemeenteactiviteiten of het uitbreiden van uw bediening. In plaats van werkeloos thuis te zitten, zult u ’volop te doen hebben in het werk van de Heer’. En dat zal niet alleen uzelf vreugde schenken maar ook oprechte personen die gunstig reageren op de Koninkrijksboodschap die u predikt. — 1 Korinthiërs 15:58.
Uw gezin onderhouden
Geestelijk voedsel zal echter geen lege maag vullen. We doen er goed aan het volgende beginsel in gedachte te houden: „Indien iemand niet voor de zijnen zorgt, en in het bijzonder voor hen die leden van zijn huisgezin zijn, dan heeft hij het geloof verloochend en is erger dan een ongelovige” (1 Timotheüs 5:8). „Hoewel de broeders en zusters in de gemeente klaarstaan om ons te helpen,” zegt Adam, „zijn we als christenen verplicht ons best te doen om werk te vinden.” We kunnen weliswaar op steun van Jehovah en van zijn volk rekenen, maar we moeten nooit vergeten dat we actief op zoek moeten naar een baan.
Hoe kunnen we dat doen? „Ga niet met je armen over elkaar zitten wachten tot God iets doet, hopend op een wonder”, zegt Adam. „Als je werk zoekt, aarzel dan niet om te zeggen dat je een van Jehovah’s Getuigen bent. Werkgevers stellen dat meestal op prijs.” Ryszard geeft de volgende tips: „Vraag iedereen die je kent naar werkgelegenheid, ga geregeld naar het arbeidsbureau, lees de advertenties, zoals: ’Vrouwelijke hulp gevraagd bij verzorging lichamelijk gehandicapte’; of ’tijdelijk werk: aardbeien plukken’. Blijf zoeken! Wees niet te kieskeurig, ook niet als je een min baantje moet doen of iets waar je ambities niet naar uitgaan.”
Ja, „Jehovah is [uw] helper”. Hij zal „u geenszins in de steek laten noch u ooit verlaten” (Hebreeën 13:5, 6). U hoeft niet overdreven bezorgd te zijn. De psalmist David schreef: „Wentel uw weg op Jehovah, en verlaat u op hem, en hijzelf zal handelen” (Psalm 37:5). ’Onze weg op Jehovah wentelen’ betekent dat we op hem vertrouwen en de dingen op zijn manier doen, ook als de omstandigheden er voor ons ongunstig uitzien.
Adam en Irena konden rondkomen door ramen te lappen en trappenhuizen schoon te maken, en door zuinig te zijn als ze dingen kochten. Ze gingen ook geregeld naar het arbeidsbureau. „We kregen altijd precies op het juiste moment hulp”, merkt Irena op. Haar man voegt eraan toe: „In de praktijk bleek dat de dingen die we in onze gebeden naar voren brachten niet altijd in overeenstemming met Gods wil waren. Dit heeft ons geleerd om op zijn wijsheid te vertrouwen en niet naar eigen inzicht te handelen. Het is beter rustig te wachten op de oplossing die God zal bieden.” — Jakobus 1:4.
Ryszard en Mariola namen verschillende losse karweitjes aan maar gingen tegelijkertijd ook prediken in gebieden waar meer behoefte was. „Juist op de momenten dat we niets meer te eten hadden, vonden we weer werk”, zegt Ryszard. „We namen geen goedbetaalde banen aan die onze theocratische verantwoordelijkheden zouden belemmeren. We wachtten liever op Jehovah.” Ze geloven dat Jehovah de dingen zo heeft gemanoeuvreerd dat ze een heel goedkoop flatje konden huren en Ryszard uiteindelijk aan een baan kwam.
Uw baan verliezen kan heel moeilijk zijn, maar waarom zou u het niet bezien als een kans om persoonlijk te ervaren dat Jehovah u nooit in de steek zal laten? Jehovah zorgt voor u (1 Petrus 5:6, 7). Via de profeet Jesaja heeft hij beloofd: „Blik niet rond, want ik ben uw God. Ik wil u sterken. Ik wil u werkelijk helpen” (Jesaja 41:10). Laat nooit toe dat een onverwacht voorval, zoals het verlies van een baan, u verlamt. Doe wat u kunt, en laat de rest verder in Jehovah’s handen. Wacht op Jehovah, „ja, in stilheid” (Klaagliederen 3:26). U zult rijkelijk gezegend worden. — Jeremia 17:7.
[Illustratie op blz. 9]
Gebruik de tijd voor geestelijke activiteiten
[Illustraties op blz. 10]
Leer zuinig te zijn, en wees niet te kieskeurig als u werk zoekt