Wat betekent het heilig te zijn?
Het antwoord uit de Bijbel
Heilig zijn brengt de gedachte over van afgezonderd zijn van verontreiniging. Het Hebreeuwse woord dat met heilig wordt weergegeven komt van een term die afgezonderd betekent. Dat wat heilig is, is afgezonderd van het normale gebruik. Heiligheid brengt ook sterk de gedachte van reinheid en zuiverheid over.
God is heilig in de hoogste graad. De Bijbel zegt: ‘Niemand is heilig als Jehovah’a (1 Samuël 2:2). Daarom heeft God het recht om te bepalen wat heilig is.
Het woord heilig kan worden toegepast op alles wat rechtstreeks met God te maken heeft, vooral dingen die exclusief voor aanbidding worden gebruikt. De Bijbel spreekt bijvoorbeeld over:
Heilige plaatsen: Bij de brandende doornstruik zei God tegen Mozes: ‘Je staat op heilige grond’ (Exodus 3:2-5).
Heilige gebeurtenissen: De Israëlieten uit de oudheid hielden op gezette tijden religieuze feesten voor Jehovah. Die feesten werden ‘heilige bijeenkomsten’ genoemd (Leviticus 23:37).
Heilige voorwerpen: Voorwerpen die bij de oude tempel in Jeruzalem voor aanbidding werden gebruikt, werden ‘heilige voorwerpen’ genoemd (1 Koningen 8:4). Daar werd met zorg mee omgegaan, hoewel deze voorwerpen zelf nooit aanbeden werden.b
Kan een onvolmaakt persoon heilig zijn?
Ja. God gaf christenen de opdracht: ‘Jullie moeten heilig zijn, want ik ben heilig’ (1 Petrus 1:16). Natuurlijk kunnen onvolmaakte mensen nooit helemaal voldoen aan Gods volmaakte maatstaf van heiligheid. Maar mensen die Gods rechtvaardige wetten gehoorzamen, kunnen bezien worden als ‘heilig en aanvaardbaar voor God’ (Romeinen 12:1). Iemand die heilig wil zijn, laat dat zien door wat hij zegt en doet. Zo iemand houdt zich bijvoorbeeld aan het advies van de Bijbel om ‘heilig te zijn en zich te onthouden van seksuele immoraliteit’. Hij wil ‘heilig worden in zijn hele gedrag’ (1 Thessalonicenzen 4:3; 1 Petrus 1:15).
Eenmaal heilig, altijd heilig?
Nee. Als iemand zich niet meer aan Gods normen en waarden houdt, zal God zo iemand niet langer als heilig bezien. Het Bijbelboek Hebreeën is bijvoorbeeld gericht aan ‘heilige broeders’, maar er wordt in gewaarschuwd dat als ze ‘zich zouden terugtrekken van de levende God’, ze ‘een slecht, ongelovig hart’ zouden kunnen ontwikkelen (Hebreeën 3:1, 12).
Misvattingen over heilig zijn
Misvatting: Heiligheid kun je bereiken door jezelf te verloochenen.
Feit: De Bijbel laat zien dat ‘hard zijn voor het lichaam’, of extreme zelfverloochening, voor God ‘geen enkele waarde’ heeft (Kolossenzen 2:23). God wil juist dat we van het leven genieten, dat ‘iedereen eet en drinkt en geniet van al zijn harde werk. Het is een geschenk van God’ (Prediker 3:13).
Misvatting: Het celibaat maakt iemand heiliger.
Feit: Christenen kunnen ervoor kiezen ongehuwd te blijven, maar het celibaat op zich maakt iemand niet per se heilig in Gods ogen. Het is waar dat degenen die ongehuwd zijn, zich kunnen focussen op de aanbidding zonder afgeleid te worden (1 Korinthiërs 7:32-34). Maar de Bijbel laat zien dat ook degenen die getrouwd zijn heilig kunnen zijn. Ten minste een van Jezus’ apostelen, Petrus, was getrouwd (Mattheüs 8:14; 1 Korinthiërs 9:5).
a Jehovah is Gods persoonlijke naam. Honderden Bijbelteksten associëren deze naam met de woorden heilig en heiligheid.
b De Bijbel veroordeelt de aanbidding van religieuze relikwieën (1 Korinthiërs 10:14).