HOOFDSTUK 4
Wie zijn ‘de levende wezens met vier gezichten’?
FOCUS: De levende wezens en wat we van ze kunnen leren
1, 2. Waarom heeft Jehovah dingen soms visueel voorgesteld als hij waarheden aan zijn aanbidders op aarde overbracht?
EEN gezin met kleine kinderen zit aan de keukentafel de Bijbel te bestuderen. Om de kinderen te helpen een Bijbelse waarheid te begrijpen, laat de vader ze een paar eenvoudige tekeningen zien. Aan de enthousiaste reactie van de kinderen is te zien dat het de vader lukt. Door niet alleen woorden te gebruiken maar ook tekeningen, helpt hij zijn kinderen dingen over Jehovah te begrijpen die anders te moeilijk voor ze zouden zijn.
2 Zo heeft ook Jehovah dingen visueel voorgesteld om zijn menselijke kinderen inzicht te geven in onzichtbare realiteiten die ze anders niet zouden begrijpen. Om diepgaande waarheden over zichzelf uit te leggen, gaf Jehovah Ezechiël bijvoorbeeld een visioen met opvallende beelden. In het vorige hoofdstuk hebben we één van die beelden besproken. We gaan nu dieper in op een ander deel van dat indrukwekkende visioen. Als we de betekenis daarvan begrijpen, zal dat ons helpen een betere band met Jehovah te krijgen.
‘Ik zag (...) iets dat leek op vier levende wezens’
3. (a) Wat zag Ezechiël volgens Ezechiël 1:4, 5? (Zie beginplaatje.) (b) Wat valt je op aan Ezechiëls beschrijving van het visioen?
3 Lees Ezechiël 1:4, 5. Ezechiël beschrijft ‘iets dat leek op vier levende wezens’, met kenmerken van engelen, mensen en dieren. Let op hoe nauwkeurig Ezechiël is in zijn beschrijving, want hij zegt dat hij iets zag dat ‘leek op’ levende wezens. Als je het hele visioen in Ezechiël 1 leest, zul je zien dat de profeet vaak woorden gebruikt als ‘eruitzag als’, ‘klonk als’ en ‘leek op’ (Ezech. 1:13, 24, 26). Het is duidelijk dat Ezechiël besefte dat hij alleen gelijkenissen of afbeeldingen zag van een onzichtbare realiteit in de hemel.
4. (a) Welk effect had het visioen op Ezechiël? (b) Wat wist Ezechiël ongetwijfeld over cherubs?
4 Ezechiël zal diep onder de indruk zijn geweest van wat hij in het visioen hoorde en zag. De vier levende wezens leken op ‘brandende, vurige kolen’. Hun snelle bewegingen leken op ‘bliksemflitsen’. Hun vleugels klonken als ‘het geluid van bulderend water’ en hun bewegingen ‘als het geluid van een leger’ (Ezech. 1:13, 14, 24-28; zie het kader ‘Ik keek naar de levende wezens’). In een later visioen maakte Ezechiël duidelijk dat de vier levende wezens ‘cherubs’ waren, machtige engelen (Ezech. 10:2). Als zoon van een priester wist Ezechiël ongetwijfeld dat cherubs in verband worden gebracht met Gods aanwezigheid en dat ze fungeren als zijn dienaren (1 Kron. 28:18; Ps. 18:10).
‘Elk van hen had vier gezichten’
5. (a) Wat weerspiegelen de vier gezichten van de cherubs? (b) Hoe houdt dit deel van het visioen verband met de betekenis van Gods naam? (Zie de voetnoot.)
5 Lees Ezechiël 1:6, 10. Ezechiël zag ook dat elke cherub vier gezichten had: het gezicht van een mens, een leeuw, een stier en een arend. Ezechiël moet daardoor diep onder de indruk zijn geraakt van de verhevenheid van Jehovah’s macht en glorie. Waarom? Het is veelzeggend dat elk gezicht bij een wezen hoort dat majesteit, kracht en macht afbeeldt. De leeuw is een majestueus wild dier, de stier een indrukwekkend getemd dier, de arend een machtige vogel en de mens is de kroon op Gods aardse schepping en heeft het gezag over alle andere scheppingen op aarde (Ps. 8:4-6). Maar in dit visioen zag Ezechiël dat deze machtige vertegenwoordigers van de schepping, afgebeeld door de vier gezichten van elke cherub, zich alle vier bevonden onder de troon van Jehovah, de Opperste Soeverein over alles. Wat een passende manier om te illustreren dat Jehovah zijn schepping kan gebruiken om zijn voornemen te realiseren!a Het is zoals de psalmist over Jehovah zegt: ‘Zijn majesteit gaat aarde en hemel te boven’ (Ps. 148:13).
6. Wat kan Ezechiël geholpen hebben te begrijpen wat de vier gezichten nog meer afbeeldden?
6 Nadat Ezechiël wat tijd had gehad om na te denken over wat hij had gezien, heeft hij er misschien aan gedacht dat eerdere aanbidders van God dieren gebruikten in vergelijkingen. De patriarch Jakob vergeleek zijn zoon Juda bijvoorbeeld met een leeuw en zijn zoon Benjamin met een wolf (Gen. 49:9, 27). Waarom? Omdat de leeuw en de wolf stonden voor eigenschappen die opvallend zouden zijn in de persoonlijkheid van die mannen en hun nakomelingen. Als Ezechiël aan zulke voorbeelden uit Mozes’ geïnspireerde geschriften dacht, kan hij heel goed de conclusie hebben getrokken dat de gezichten van de cherubs ook opvallende eigenschappen afbeeldden. Welke eigenschappen?
Eigenschappen van Jehovah en zijn gezin in de hemel
7, 8. Welke eigenschappen worden vaak in verband gebracht met de vier gezichten van de cherubs?
7 Met welke eigenschappen brachten Bijbelschrijvers die vóór Ezechiëls tijd leefden de leeuw, de arend en de stier in verband? Kijk eens naar de volgende Bijbelteksten: ‘Een man die zo moedig is als een leeuw’ (2 Sam. 17:10; Spr. 28:1). ‘De arend vliegt omhoog’ en ‘zijn ogen turen in de verte’ (Job 39:27, 29). ‘De kracht van een stier levert een rijke oogst op’ (Spr. 14:4). Zulke teksten laten zien dat het leeuwengezicht moedige gerechtigheid afbeeldt, het arendsgezicht vooruitziende wijsheid en het stierengezicht onbeperkte macht, zoals in onze publicaties vaak is gezegd.
8 Maar hoe zit het met het ‘mensengezicht’? (Ezech. 10:14) Het moet een eigenschap afbeelden die niet door een dier kan worden afgebeeld maar wel door mensen, die naar Gods beeld zijn gemaakt (Gen. 1:27). Die eigenschap — op aarde uniek voor mensen — wordt onderstreept door Gods geboden ‘Je moet Jehovah, je God, liefhebben met je hele hart’ en ‘Je moet je naaste liefhebben als jezelf’ (Deut. 6:5; Lev. 19:18). Als we ons aan die geboden houden door onzelfzuchtige liefde te tonen, weerspiegelen we Jehovah’s liefde. Het is zoals de apostel Johannes schreef: ‘Wij hebben lief omdat hij ons eerst heeft liefgehad’ (1 Joh. 4:8, 19). Het ‘mensengezicht’ beeldt dus liefde af.
9. Bij wie horen de eigenschappen waarmee de gezichten van de cherubs in verband worden gebracht?
9 Bij wie horen die eigenschappen? Aangezien het om de gezichten van de cherubs gaat, horen de eigenschappen bij iedereen die door de cherubs in het visioen wordt afgebeeld: Jehovah’s gezin van trouwe geesten in de hemel (Openb. 5:11). En omdat Jehovah de Bron van het leven van de cherubs is, is hij ook de Bron van hun eigenschappen (Ps. 36:9). De gezichten van de cherubs beelden dus eigenschappen af die Jehovah zelf heeft (Job 37:23; Ps. 99:4; Spr. 2:6; Micha 7:18). Wat zijn een paar manieren waarop Jehovah die opvallende eigenschappen toont?
10, 11. Wat zijn enkele manieren waarop we voordeel hebben van Jehovah’s vier belangrijkste eigenschappen?
10 Gerechtigheid. Jehovah ‘heeft gerechtigheid lief’ en ‘behandelt niemand partijdig’ (Ps. 37:28; Deut. 10:17). Het is dus voor iedereen mogelijk zijn aanbidder te worden en te blijven en eeuwige zegeningen te krijgen, wat onze maatschappelijke status of achtergrond ook is. Wijsheid. Jehovah is ‘wijs van hart’ en heeft ons een boek vol ‘praktische wijsheid’ gegeven (Job 9:4; Spr. 2:7). Als we de wijze raad uit de Bijbel toepassen, helpt dat ons met de dagelijkse uitdagingen om te gaan en een zinvol leven te hebben. Macht. Jehovah is ‘groot in kracht’ en door middel van zijn heilige geest geeft hij ons ‘de kracht die wat normaal is te boven gaat’. Daarmee kunnen we elke beproeving doorstaan, al is die nog zo zwaar en pijnlijk (Nah. 1:3; 2 Kor. 4:7; Ps. 46:1).
11 Liefde. Jehovah is ‘vol loyale liefde’ en hij laat zijn trouwe aanbidders nooit in de steek (Ps. 103:8; 2 Sam. 22:26). Misschien vinden we het erg dat we vanwege een slechte gezondheid of hoge leeftijd niet meer zo veel in Jehovah’s dienst kunnen doen als voorheen. Maar het kan ons troost geven te weten dat Jehovah niet vergeet wat we in het verleden uit liefde voor hem allemaal hebben gedaan (Hebr. 6:10). Het is duidelijk dat we nu al veel voordeel hebben van Jehovah’s gerechtigheid, wijsheid, macht en liefde, en ook in de toekomst zullen we nog veel hebben aan die vier belangrijke eigenschappen.
12. Wat moeten we in gedachte houden over ons vermogen om Jehovah’s eigenschappen te begrijpen?
12 We moeten natuurlijk bedenken dat wat wij als mensen over Jehovah’s eigenschappen kunnen begrijpen neerkomt op ‘de zomen van zijn wegen’ (Job 26:14). ‘De Almachtige begrijpen ligt buiten ons bereik’, want ‘zijn grootheid is ondoorgrondelijk’ (Job 37:23; Ps. 145:3). We beseffen dan ook dat we Jehovah’s eigenschappen niet kunnen tellen of in categorieën kunnen indelen. (Lees Romeinen 11:33, 34.) Ezechiëls visioen laat zien dat Jehovah’s eigenschappen niet beperkt zijn in aantal of reikwijdte (Ps. 139:17, 18). Welk aspect van het visioen laat die belangrijke waarheid uitkomen?
‘Vier gezichten (...) vier vleugels (...) vier zijden’
13, 14. Wat beelden de vier gezichten van de cherubs af, en waarom kunnen we die conclusie trekken?
13 Ezechiël zag in het visioen dat elke cherub niet één maar vier gezichten had. Waar duidde dat op? In de Bijbel wordt het getal vier vaak gebruikt als afbeelding van iets dat volledig afgerond, compleet of allesomvattend is (Jes. 11:12; Matth. 24:31; Openb. 7:1). Het is opvallend dat Ezechiël het getal vier in dit visioen wel 10 keer noemt! (Ezech. 1:5-18) Wat kunnen we daaruit opmaken? Zoals de vier cherubs alle andere trouwe geesten afbeelden, zo vormen de vier gezichten van de cherubs samen een afbeelding van alle eigenschappen van Jehovah.b
14 Dat de vier gezichten van de cherubs meer kunnen afbeelden dan slechts vier eigenschappen, kun je illustreren aan de hand van de vier wielen. Elk wiel is indrukwekkend, maar als je de vier wielen samen neemt, vormen ze meer dan vier indrukwekkende afzonderlijke wielen — ze vormen de basis van de wagen. Zo is het ook met de vier gezichten: samen vormen ze meer dan vier indrukwekkende afzonderlijke eigenschappen — ze vormen de basis van Jehovah’s ontzagwekkende persoonlijkheid.
Jehovah is dicht bij al zijn trouwe dienaren
15. Welke bemoedigende waarheid leerde Ezechiël uit het eerste visioen dat hij kreeg?
15 Dit eerste visioen leerde Ezechiël een belangrijke en bemoedigende waarheid over zijn band met Jehovah. Die waarheid blijkt uit de openingswoorden van het boek Ezechiël. Nadat Ezechiël had gezegd dat hij ‘in het land van de Chaldeeën’ was, zegt hij over zijn eigen ervaring: ‘Daar kwam de hand van Jehovah op hem’ (Ezech. 1:3). Merk op dat hij zei dat hij het visioen niet in Jeruzalem kreeg maar daar — in Babylon.c Wat kon hij daarvan leren? Hoewel hij maar een balling was, ver van Jeruzalem en de tempel, was hij niet ver van Jehovah en de aanbidding van Hem. Dat Jehovah in Babylon aan Ezechiël verscheen, laat zien dat het geven van zuivere aanbidding aan Jehovah niet afhankelijk is van iemands locatie of situatie. Het ging om de toestand van Ezechiëls hart en zijn verlangen om Jehovah te dienen.
16. (a) Welke troost kan Ezechiëls visioen ons geven? (b) Wat motiveert jou om Jehovah met je hele hart te dienen?
16 Waarom is wat Ezechiël leerde een grote troost voor ons in deze tijd? Het verzekert ons ervan dat als we Jehovah met ons hele hart dienen, hij dicht bij ons blijft, waar we ook wonen, hoe ellendig we ons ook voelen en wat onze situatie ook is (Ps. 25:14; Hand. 17:27). Jehovah is vol loyale liefde voor elk van zijn aanbidders en geeft de hoop niet snel op (Ex. 34:6). Daarom zijn we nooit buiten het bereik van Jehovah’s loyale liefde (Ps. 100:5; Rom. 8:35-39). Dit indrukwekkende visioen van Jehovah’s heiligheid en superieure macht herinnert ons er ook aan dat Jehovah onze aanbidding waard is (Openb. 4:9-11). Wat kunnen we dankbaar zijn dat Jehovah zulke visioenen gegeven heeft om ons belangrijke lessen te leren over hemzelf en zijn eigenschappen! Een beter begrip van Jehovah’s mooie eigenschappen trekt ons dichter tot hem en motiveert ons om hem te loven en te dienen met ons hele hart en al onze kracht (Luk. 10:27).
17. Welke vragen gaan we in de volgende hoofdstukken bespreken?
17 Helaas was de zuivere aanbidding in Ezechiëls tijd verontreinigd. Hoe was het zover gekomen? Hoe reageerde Jehovah? En welke betekenis hebben die gebeurtenissen voor ons in deze tijd? Die vragen gaan we in de volgende hoofdstukken bespreken.
a Ezechiëls beschrijving van deze wezens doet ons denken aan Gods naam, Jehovah, waarvan we denken dat het ‘Hij veroorzaakt te worden’ betekent. Eén aspect dat in die naam ligt opgesloten, is dat Jehovah zijn schepping kan laten worden wat maar nodig is om zijn voornemen te realiseren. (Zie Appendix A4 van de Nieuwewereldvertaling.)
b Door de jaren heen zijn in onze publicaties zo’n 50 eigenschappen van Jehovah aan bod gekomen. (Zie de Index van Wachttoren-publicaties, ‘Jehovah’, kopje ‘Eigenschappen alfabetisch gerangschikt’.)
c In een Bijbelcommentaar wordt over het woord ‘daar’ gezegd dat het ‘de verwondering van het moment beter weergeeft dan welk woord maar ook. (...) God is daar, in Babylon! Wat een troost!’