Omunthu Nga Ankhia Wenda Napi?

Okuti nthiki imwe wahilwepo-ale na umwe uhole unene? Hamwe etyi wahiwapo ngotyo, welipulile oti: ‘Pahe ñgaa, waya napi? Okuti ñgaa tyapwa wakakota umwe, katulimona-mona umwe vali?’ Melongeso eli, no mekuavo lialandula ku eli, matutale oñgeni Ombimbiliya ikumbulula omapulo oo.

1. Omunthu nga ankhia wenda napi?

Sesusi waeleka omunthu wankhia no ou walala otyinkhankhula. Omunthu tyina elele, petupu etyi ei. Opo naina, oñgeni ononkhia mbelifwa nolumphoki? Omunthu tyina anyima, utupu vali etyi ei, nii vala ahahinangela vali omunthu nawike. Naapa ankho ehole umwe ombunga yae nomapanga ae, tyina amanyimi, kevei vali. Katuesukisile okulinga otyiho tyokuati hamwe metuivaluka. Ombimbiliya yati: “Vokuankhia vetupu vali etyi vei.” — Tanga Eclesiastes 9:5.

2. Oñgeni okunoñgonoka otyili tyitukuatesako?

Ovanthu ovanyingi vena owoma nokunkhia. Vamwe, novanthu vatyo vokuankhia vena navo owoma. Mahi etyi Ombimbiliya ipopia ononkhia, novanthu vatyo vokuanyima, tyitulisa omutima. Nthiki imwe Sesusi watile: “Mamunoñgonoka otyili, iya otyili matyimuyovola.” (Suau 8:32) Onongeleya ononyingi mbuhole okulongesa okuti omunthu nga ankhia, una ohande isala nomwenyo. Mahi ngwe Ombimbiliya hatyo-ko ipopia otyo. Ina ipopia okuti omunthu tyina anyima, utupu vali etyi ei, kamono vali emone, tupu kalingi vakuavo omapita. Muaina, katuesukisile okulinga oviso tuhambukiswe onohande. Tupu katuesukisile okufenda komunthu wokuanyima, nii okumuitila-ko momalikuambelo.

Ovanthu vamwe vati vetyivila okupopia no vokuanyima. Mahi otyo hatyili-ko. Ngetyi welilongesa-le konyima oku, “vokuankhia vetupu vali etyi vei.” Omunthu wokuti utyivila okupopia nomunthu wankhia, haeko eli nokupopia nae, uli nokupopia novilulu. Ovilulu vityivila okuhetekela ondaka yomunthu wanyima, avipopi umwe ngoti oe. Okunoñgonoka okuti omunthu wokuankhia wankhia umwe, utupu vali etyi ei, tyitukuatesako atuehelipake movilulu. Otyo Siovaa atila muahaovolei okupopia novanthu vokuanyima, omokonda utyii okuti ovilulu omo vikuatelela vitunyone. — Tanga Deuteronômio 18:10-12.

3. Vokuankhia velipi?

Ñgaa okueenda kovanthu mouye auho opulu vokuanyima velipi, matyiti vala ou upopia ñgaa, ou upopia ñgaa. Mahi atyiho etyi mavapopi hatyili-ko.

• Apa ukala, vati vokunkhia velipi?

OVIDIU: Vokuankhia Vekahi Ñgeni? — Otyinthimbu (1:19)

Tangei Eclesiastes 3:20, amutomphola omapulo aa:

• Ngetyi tyapopia otesitu ei, omunthu nga anyima wenda napi?

• Okuti omunthu nga anyima, pena vali otyipuka tyisala-ko nomwenyo?

Ombimbiliya ipopia okuti Sesusi wanyimisile epanga liae litiwa o Lasalu. Tangei Suau 11:11-14, mutale etyi Sesusi apopile etyi Lasalu anyima. Tyina muamatange, amutomphola omapulo aa:

• Sesusi waeleka ononkhia natyi?

• Otyo aeleka natyo, tyitulekesa okuti naina vokuankhia vekahi ñgeni?

• Ku ove etyi Ombimbiliya ipopia tyayemba kovanthu vokuanyima tyaviuka? Oityi wakumbululila ngotyo?

4. Okunoñgonoka okuti vokuankhia vetupu vali etyi vei, tyitukuatesako

Pahe etyi tuanoñgonoka okuti vokuankhia vetupu vali etyi vei, katuvetili vali owoma, ine hatyo? Tangei Eclesiastes 9:10, amutomphola epulo eli:

• Okuti vokunkhia nkhele vena etyi vetulinga?

Okunoñgonoka etyi Ombimbiliya ipopia, tyitukuatesako atuehetavela etyi ovanthu vapopia okuti tuna okulinga oviso opo onohande mbehetunumanene. Tupu kamatulingi ovipuka vilinga ngatyina tuli nokufenda vokuanyima. Tangei Isaías 8:19 nomukanda Eholololo 4:11, amutomphola epulo eli:

• Tyina utala ñgaa, oñgeni Huku akala tyina atala ava velipopia ko vokuankhia, na tyina ovanthu vevefenda?

5. Okunoñgonoka okuti vokuanyima vetupu vali etyi vei, tyitulisa omutima

Ovanthu vamwe vati, omunthu nga ankhia, ine walinga ovivi, Huku umumonesa ononkhumbi. Mahi Ombimbiliya ipopia umwe nawa okuti vokuankhia vetupu vali etyi vei. Otyo tyilekesa okuti kavamono vali emone, naapa valingile umwe ovipuka viapenga unene. Okuti pahe kuatulile omutima etyi wanoñgonoka otyipuka otyo? Tangei Ova Loma 6:7, amutomphola epulo eli:

• Otesitu tuatanga yapopia umwe nawa okuti omunthu nga anyima, ngotyo wayovoka umwe kononkhali mbae. Okuti omunthu naapa ankhia, umonesiwa ñgoo emone mokonda yovivi alingile?

Ine tunoñgonoka umwe nawa Siovaa, matutyimono okuti kenetyisoke-ale tyokumonesa emone ovanthu vokuanyima. Tangei Deuteronômio 32:4 na 1 Suau 4:8, amutomphola omapulo aa:

• Otyipuka Huku apopiwa mono tesitu ombo, ove utyitavela okuti omunthu nga anyima, umumonesa emone?

• Okuti pahe etyi wanoñgonoka okuti vokuanyima vetupu vali etyi vei, tyekutulisa omutima? Oityi wakumbululila ngotyo?

ETYI WELILONGESA

Welilongesa okuti tyina omunthu anyima, wanyima umwe, petupu vali etyi ei. Wetyimona okuti vati vala aveheli nokumona emone, avehena etyi vapondola okutulinga.

Okupitulula

• Omunthu nga ankhia wenda napi?

• Okunoñgonoka etyi Ombimbiliya ipopia tyayemba ko vokuanyima, tyitukuatesako ñgeni?

• Oityi tutila etyi Ombimbiliya ipopia tyayemba ko vokuanyima tyiungumanesa omutima?

KUHANDE OKUOVOLA VALI?

Tyina Ombimbiliya ipopia ondaka “ohande,” oityi ihanda okupopia?

“Oityi Tyitiwa Ohande?” (Mo jw.org)

Ovidiu ei ipotoyola umwe nawa ankho Huku uyoka ovanthu mo ifelunu.

Okuti Kuna Umwe o Ifelunu? (3:07)

Okuti vokuanyima tuna okuvetila owoma?

Onohande Oko Mbuli Umwe? Mbukuatesako Ovanthu Ine Mbuvenyona? (Omukanda)

Omukulu ou wahambukilwe unene etyi alongeswa okuti vokuankhia vetupu vali etyi vei.

“Nahuvile Unene Nomakumbululo Ayandyuluka Ombimbiliya” (Omutala Womulavi 1 ya Fevereiro yo 2015)