BOQONNAA 108
Yesuus Yaalii Kiyyootti Isa Galchuuf Taasifame Fashaleesse
MAATEWOS 22:15-40 MAARQOS 12:13-34 LUQAAS 20:20-40
WANTA KAN QEESAAR TAʼE QEESAARIIF
DUʼAA KAʼUU BOODA GAAʼELLI JIRAA?
AJAJAWWAN HUNDA IRRA CAALAN
Yesuus fakkeenyota hamoota taʼuu isaanii saaxilan waan dubbateef, diinonni isaa aaraniiru. Amma Fariisonni kiyyootti isa galchuuf mariʼatan. Wanta bulchaa warra Roomaa duratti isa dhiheessuuf isaan dandeessu akka inni dubbatu gochuuf kan yaalan siʼa taʼu, kiyyootti akka isa galchaniifis barattoota isaanii muraasaaf ni kaffalan.—Luqaas 6:7.
Barattoonni isaanii kunis akkana jedhan: “Barsiisaa, ati wanta sirrii taʼe akka dubbattuu fi akka barsiistu, namootas akka wal hin caalchisne, kanaa mannaa, daandii Waaqayyoo dhugaadhaan akka barsiistu beekna. Qeesaariif gibira kaffaluun sirrii dha moo sirrii miti?” (Luqaas 20:21, 22) Yesuus akkana kan jedhan fakkeessuudhaan akkasumas haxxummaadhaan akka taʼe waan hubateef jaja isaaniitiin hin gowwoomfamne. ‘Gibira kana kaffaluun sirrii miti’ yoo jedhe, mootummaa Roomaa irratti namoota kakaase jedhamee himatamuu dandaʼa. ‘Gibira kana kaffalaa’ yoo jedhe immoo, namoonni bittaa warra Roomaatiin hacuucaman isa irratti kaʼuu dandaʼu. Kanaaf, maal jedhee deebisa laata?
Yesuus, “Fakkeessitoota nana, maaliif na qortu? Mee saantima gibiraaf kaffalamu sana natti argisiisaa?” jedhe. Isaanis dinaaree tokko isatti kan fidan siʼa taʼu, Yesuus “Fakkiin kunii fi barreeffamni kun kan eenyuu ti?” jedhee gaafateen. Isaanis, “Kan Qeesaari” jedhanii deebisan. Achiis Yesuus, “Yoos wanta kan Qeesaar taʼe Qeesaariif, wanta kan Waaqayyoo taʼe immoo Waaqayyoof kennaa” jechuudhaan deebii ogummaa irratti hundaaʼe isaaniif kenne.—Maatewos 22:18-21.
Namoonni kun deebii Yesuus baayʼee dinqisiifatan. Deebii inni ogummaadhaan deebise, afaan waan isaan qabsiiseef achii deeman. Haa taʼu malee, guyyaan kunis taʼe carraaqqiin isaan kiyyootti isa galchuuf taasisan hin xumuramne. Yaaliin Fariisonni taasisan erga fashalaaʼee booda, geggeessitoonni garee amantii kan biraa gara Yesuus dhufan.
Saduuqonni warri duʼaa kaʼuun hin jiru jedhan, waaʼee duʼaa kaʼuu fi waaʼee obboleessa abbaa manaatti heerumuu isa gaafatan. Akkana jedhan: “Barsiisaa, Museen ‘Namni tokko utuu dhala hin godhatin yoo duʼe, obboleessi isaa haadha manaa namicha duʼe sanaa fuudhee, sanyii obboleessa isaa bakka haa buusu’ jedhee ture. Obbolaan torba nuu wajjin jiraatu turan. Inni jalqabaa niitii fuudhee utuu dhala hin godhatin waan duʼeef, obboleessi isaa dubartittii fuudhe. Inni lammaffaan, inni sadaffaan, hamma isa torbaffaatti ishii fuudhanii utuu dhala hin godhatin duʼan. Hunduma isaanii boodas dubartittiin ni duute. Kanaaf, hundi isaanii ishii fuudhanii waan turaniif, yeroo duʼaa kaʼuutti torban isaanii eessaa haadha manaa isa kamii taati?—Maatewos 22:24-28.
Yesuusis yaada Museen barreessee fi Saduuqonni itti amanan irratti hundaaʼuudhaan akkana jedhee isaaniif deebise: “Isin kan dogoggortan Kitaabota Qulqulluus taʼe humna Waaqayyoo waan hin beekneef mitii ree? Sababiin isaas yeroo duʼaa kaʼan dhiironni hin fuudhan, dubartoonnis hin heeruman; kanaa mannaa, akka maleekota samii irraa taʼu. Duʼaa kaʼuu warra duʼanii ilaalchisee garuu kitaaba Musee isa waaʼee tusii bobaʼuu dubbatu keessatti Waaqayyo Museedhaan akkana jechuu isaa hin dubbisnee? ‘Ani Waaqa Abrahaam, Waaqa Yisihaaqii fi Waaqa Yaaqoobi.’ Inni Waaqa warra jiraniiti malee, Waaqa warra duʼanii miti. Isin baayʼee dogoggortaniittu.” (Maarqos 12:24-27; Baʼuu 3:1-6) Namoonni walitti qabamanii jiran deebii isaa kana baayʼee dinqisiifatan.
Yesuus Fariisotaa fi Saduuqota afaan waan qabsiiseef, mormitoonni kun dabalataan isa qoruuf tokkummaa uumanii dhufan. Barsiisaan seeraa tokko, “Barsiisaa, Seericha keessaa ajajni hunda irra caalu isa kami?” jedhee isa gaafate.—Maatewos 22:36.
Yesuusis akkana jedhee deebiseef: “Inni duraa isa kana, ‘Yaa Israaʼel dhagaʼi, Waaqni keenya Yihowaan, Yihowaa tokkicha dha; Waaqa kee Yihowaa garaa kee guutuudhaan, lubbuu kee guutuudhaan, sammuu kee guutuudhaan, akkasumas humna kee guutuudhaan jaalladhu.’ Ajajni inni lammaffaanis, ‘Nama akka ofii keetti jaalladhu’ kan jedhu dha. Ajajni kana irra caalu kan biraan hin jiru.”—Maarqos 12:29-31.
Barsiisaan seeraa sunis kana yeroo dhagaʼu akkana jedhe: “Barsiisaa, wanti ati dubbatte dhugaa dha, ‘Inni Tokkicha, isa malees kan biraan hin jiru’; garaa guutuudhaan, hubannaa guutuudhaan, humna guutuudhaan isa jaallachuun, akkasumas nama akka ofiitti jaallachuun kennaa guutummaatti gubamuu fi aarsaa hundumaa irra baayʼee caala.” Yesuus barsiisaan seeraa kun hubannaadhaan akka deebise waan argeef, “Ati Mootummaa Waaqayyoo irraa kan fagaatte miti” jedheen.—Maarqos 12:32-34.
Yesuus guyyaa sadiif (Niisaan 9, 10 fi 11) mana qulqullummaa keessatti barsiisaa ture. Namoonni tokko tokko akkuma barsiisaa seeraa kanaa gammachuudhaan isa dhaggeeffataniiru. Geggeessitoonni amantii garuu akkana hin goone. Isaan amma ‘gaaffii isa gaafachuuf illee ija hin jabaanne.’