Dubbiin Keessan—“‘Eeyyee’ Achiis ‘Lakki’ Jechuudhaan Ni Jijijjiirtuu”?
Fakkeenya kana ilaali: Jaarsi miseensa Koree Hospitaalaan Wal Qunnamsiisuu taʼe tokko obboleessa dargaggeessa taʼe tokkoo wajjin tajaajiluuf Dilbata ganamatti beellama qabateera. Ganama sana obboleessi haati manaasaa balaan konkolaataa irra gaʼeefi gara hospitaalaatti geeffamtee jaarsa kanaaf bilbile. Obboleessi kun, jaarsa kanaan, doktoora dhimma dhiigaa wajjin wal qabaterratti isa gargaaruu dandaʼuu wajjin akka wal isa qunnamsiisu gaafateen. Kanaaf jaarsi gumii kun, maatii balaan irra gaʼe kana gargaaruuf, beellama obboleessa sanaa wajjin tajaajiluuf qabatee ture ni jijjiire.
Haala kanammoo ilaali: Hiriyoonni gaaʼelaa tokko haadha qeentee ijoollee lama qabduufi gumiisaanii keessa jirtu tokko galgala tokko isaanii wajjin akka dabarsituuf ishee afeeran. Haati kun yaada kana ijoolleesheetti yeroo himtu baayʼee gammadan. Hamma guyyaan sun gaʼuttis hawwiidhaan eeggachaa turan. Taʼus, guyyaan itti afeeraman gaʼuusaa guyyaa tokko dura, hiriyoonni gaaʼelaa sun wanti hin eegamne akka isaan mudateefi sagantaasaanii jijjiiruuf akka dirqaman haadha ijoollee kanaatti himan. Yeroo booda haati kun, sababii hiriyoonni gaaʼelaa sun sagantaasaanii itti jijjiiran beekuu dandeesseetti. Hiriyoonni gaaʼelaa kun haadha qeentee taate kana erga afeeranii booda, michoonnisaanii galgaluma isaan ishee afeeran sanatti isaaniin afeeran; isaanis afeeraa kana tole jedhanii fudhatan.
Kiristiyaanota waan taaneef waadaa seenne eeguu akka qabnu beekamaadha. Wanti nuti dubbannu ‘“eeyyee” achiis “lakki” jechuudhaan kan jijijjiiramu’ taʼuu hin qabu. (2 Qor. 1:18, NW) Taʼus, fakkeenyota olitti ibsaman lamaanirraa hubachuun akkuma dandaʼamu, haalli nu mudatu garaagara taʼuu dandaʼa. Haalli beellama qabanne akka jijjiirru nu dirqisiisu nu mudachuu dandaʼa. Phaawulos haalli akkasii isa mudatee ture.
PHAAWULOS NAMA JIJIJJIIRAMU AKKA TAʼETTI KOMATAMEE TURE
Dh.K.B. bara 55tti Phaawulos adeemsa misiyoonummaasaa isa sadaffaarratti Efesoon utuu jiru, Galaana Eejiyaan qaxxaamuree gara Qorontos, achiis Maqedooniyaa deemuuf karoorfatee ture. Maqedooniyaadhaa Yerusaalemitti yeroo deebiʼus, yeroo lammaffaatiif gumii Qorontos keessa jiru daawwachuuf, akkasumas kennaa isaan obbolootaaf kennan fudhee Yerusaalemitti geessuuf karoorfatee ture. (1 Qor. 16:3) Yaadni 2 Qorontos 1:15, 16rratti argamu kana nuuf mirkaneessa. Caqasichi akkas jedha: “Kun akka taʼu waanan amaneef, ayyaana Waaqayyoo siʼa lama akka argattaniif, dura gara keessan dhufuuf akeekeen ture. Utuun kutaa biyya Maqedooniyaa hin dhaqin dura, karaa keessan darbee isin argee, Maqedooniyaadhaa yeroon dhufus gara keessanitti deebiʼee, isin immoo gara kutaa biyya Yihudaatti yommuun darbu na gargaartu.”
Haallisaa Phaawulos kanaan dura karoorasaa kana obboloota Qorontos turaniin beeksisee waan ture fakkaata. (1 Qor. 5:9) Phaawulos ergaa kana erga barreessee yeroo muraasa booda, gumii Qorontos keessatti walitti buʼiinsi akka uumame maatii Kloʼeerraa dhagaʼee ture. (1 Qor. 1:10, 11) Kanaafuu Phaawulos karoorasaa jijjiiruuf kan murteesse ennaa taʼu, sana booda ergaa yeroo ammaa 1 Qorontos jedhamee waamamu barreesse. Ergaa kanarratti Phaawulos sirreeffama gochuu qabaniifi gorsa jaalalarratti hundaaʼe isaanif kenneera. Karoora karaa Qorontos darbee gara Maqedooniyaa deemuuf baafatee ture akka jijjiireefi dursee gara Maqedooniyaa achiis gara Qorontos akka deemu isaan beeksisee ture.—1 Qor. 16:5, 6.a
Obboloonni Qorontos ergaasaa kana yeroo dubbisan, “ergamoonni warra hundumaa irra caalan” jedhaman tokko tokko Phaawulos nama jijijjiiramuufi waadaasaa hin eegne akka taʼetti isa komatanii akka turan haalasaarraa hubachuun ni dandaʼama. Phaawulos namoota kanaaf deebii yeroo kennu, “Akeeka kana, ‘Hin dhibu’ jedheen salphaatti baafadhee ree? Yookiis akeeka koo yeroon baafadhu akkuma namni biyya lafaa kanaa tokkichumaan ‘Eyyee’ jedhee, yommusuma immoo ‘Waawuu’ [“Lakki,” NW] jedhuttan akeekkadhaa ree?” jechuudhaan isaan gaafateera.—2 Qor. 1:17; 11:5.
Yeroo sanatti Phaawulos dhimmicha akka “salphaatti” ilaalee turee laata? jennee gaafanna taʼa. Gonkummaa! Jechi “salphaatti” jedhamee hiikame yaada kan jijijjiiramu jedhu dabarsa; kunis nama hin amanamneefi waadaa seene hin eegne argisiisa. Gaaffiin Phaawulos ‘Akeekakoo yeroon baafadhu akkuma nama biyya lafaa kanaattin akeekkadhaaree?’ jechuudhaan gaafate, Kiristiyaanonni Qorontos keessa turan Phaawulos karoorasaa kan jijjiire, nama hin amanamne waan taʼeef akka hin taane akka hubatan isaan godhee taʼuu qaba.
Phaawulos komiin isarratti kaʼe soba taʼuusaa akkas jechuudhaan cimsee dubbateera: “Akka amanamummaan Waaqayyoo dhugaa taʼe, akkasuma dubbiin ani isinitti dubbadhu ‘Eyyee,’ ‘Waawuu’ [“Lakki,” NW] jechuudhaan kan garagaggalu miti.” (2 Qor. 1:18) Phaawulos karoorasaa kan jijjiire yaada gaarii obbolootasaa Qorontos turaniif qabuun kakaʼee akka taʼe beekamaadha. Akkuma 2 Qorontos 1:23rratti ibsame, Phaawulos karoora gara Qorontos dhaquudhaaf baafatee ture kan jijjiire faayidaasaaniitiif jedheeti. Garasaanii deemuusaa dura rakkina gumiisaanii keessatti uumame sirreessuudhaaf yeroo akka argataniif jedheeti. Hawwiinsaa kunis milkaaʼeera; Phaawulos yeroo Maqedooniyaa turetti, ergaan inni warra Qorontosiif barreesse akka gaddaniifi garaasaanii akka geddaratan isaan kakaasuusaa Tiitoosirraa waan dhagaʼeef baayʼee gammadee ture.—2 Qor. 6:11; 7:5-7.
WAAQAYYOOF “AMEEN” JENNA
Phaawulos nama hin amanamneefi waadaa gale hin eegne akka taʼetti komiin isarratti kaʼe, karaa hojii lallabaas akka inni hin amanamne argisiisuu dandaʼa ture. Haataʼu malee, Phaawulos waaʼee Yesus Kiristos isaaniif lallabuusaa warra Qorontosiin akkas jechuudhaan yaadachiiseera: “Yesus Kristos, ilmi Waaqayyoo, inni Silwaanosiin, Ximotewosii fi anaan isin gidduutti lallabame, ‘Eyyee’ fi ‘Waawuudhaan’ [“‘eeyyeedhaan’ achiis ‘lakkiidhaan,’” NW] gara hin gaggalle; isa bira yeroo hundumaa ‘Eyyeetu’ jira.” (2 Qor. 1:19) Yesus Kiristos, inni Phaawulosiif fakkeenya taʼe nama itti hin amanamne turee? Lakki! Yesus jireenyasaa keessattis taʼe tajaajilasaarratti yeroo hunda dhugaa dubbata ture. (Yoh. 14:6; 18:37) Wanti Yesus lallabe hundi dhugaafi kan itti amanamu taanaan, Phaawulosis kan lallabe ergaa walfakkaataa waan taʼeef lallabnisaa kan itti amanamu ture jechuudha.
Yihowaan ‘Waaqa matumaa hin sobnedha.’ (Tit. 1:2) Wanta Phaawulos ittaansuudhaan barreesserraa yaada kana ni hubanna: “Abdiin Waaqayyoo hundinuu karaa Kristos ‘Haa taʼu’ jedhamanii in raawwatamu.” Yesus yeroo lafarra ture amanamummaasaa akka gaariitti eeguunsaa, abdii Yihowaan kennerratti amantii akka qabaannu nu godha. Phaawulos itti fufuudhaan, “Kanaaf nus karaa isaa [Yesus] ‘Ameen’ jennee Waaqayyoof galata in galchina” jedheera. (2 Qor. 1:20) Yesus “Ameen,” jechuunis wabii keenya isa abdii Yihowaan kenne hundumtuu akka raawwatamu nuu mirkaneessedha!
Akkuma Yihowaafi Yesus, Phaawulosis yeroo hunda wanta dubbate ni raawwata ture. (2 Qor. 1:19) Phaawulos nama jijijjiiramu, jechuunis nama ‘akka nama biyya lafaa kanaatti’ waadaa seenu hin turre. (2 Qor. 1:17) Kanaa manaa, ‘hafuuraan geggeeffameera.’ (Gal. 5:16) Hariiroo namootaa wajjin qaburrattis, wanta gaarii isaaniif hawwa ture. Eeyyeensaa dhuguma eeyyee ture!
EEYYEEN KEE DHUGUMA EEYYEEDHAA?
Yeroo harʼaa namoota akka seera buʼuuraa Macaafa Qulqulluutti hin jiraanne biratti, waadaa seenuun, yeroo rakkinni xinnoon isaan mudatu ykn wanti caalaatti isaan barbaadan uumamummoo waadaa galan cabsuun baramaa taʼeera. Hojii wajjin haala walqabateenis, iddoo itti waliigalteen mallattaaʼe jiruttillee, “eeyyee” jechuun yeroo hunda “eeyyee” jechuu miti. Namoonni baayʼeen gaaʼelli waliigaltee namoota lama gidduutti raawwatamuufi hamma dhumaatti itti fufu akka taʼetti hin ilaalan. Lakkoofsi namoota wal hiikanii dabalaa deemuunsaa, namoonni gaaʼelli waliigaltee yeroodhaaf godhamuufi yeroo barbaadanitti dhiisanii deemuun dandaʼamu akka taʼetti akka yaadan argisiisa.—2 Xim. 3:1, 2.
Atoo ilaalcha akkamii qabda? Eeyyeen kee dhuguma Eeyyeedhaa? Akkuma jalqaba mataduree kanaarratti ilaalle, sababii nama hin amanamne taateef utuu hin taʼin, wanti humnakee ol taʼe waan si mudateef beellamakee jijjiiruuf dirqamuu dandeessa. Haataʼu malee, akka Kiristiyaana tokkootti waadaa seente eeguuf wanta sii dandaʼame hunda gochuu qabda. (Far. 15:4; Mat. 5:37) Akkas goota taanaan, namoonni kaan, nama amanamaa, waadaa seene eeguufi yeroo hunda dhugaa dubbatu godhanii si ilaalu. (Efe. 4:15, 25; Yaq. 5:12) Namoonni kaan yeroo hunda amanamaa taʼuukee yoo hubatan, waaʼee Mootummaa Waaqayyoo ennaa isaanitti himtu dhagaʼuudhaaf caalaatti fedhii qabaatu. Kanaafuu, yeroo hunda Eeyyeen keenya dhuguma Eeyyee taʼuusaa haa mirkaneeffannu!
a Phaawulos 1 Qorontos erga barreessee yeroo muraasa booda, karaa Xroʼaas gara Maqedooniyaa kan deeme yommuu taʼu, 2 Qorontos kan barreesses Maqedooniyaattidha. (2 Qor. 2:12; 7:5) Yeroo boodammoo Qorontosiin deemee daawwateera.