ਕਹਾਉਤਾਂ
26 ਜਿਵੇਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿਚ ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ ਅਤੇ ਵਾਢੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮੀਂਹ,
ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਦਰ ਮੂਰਖ ਨੂੰ ਸ਼ੋਭਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ।+
2 ਜਿਵੇਂ ਪੰਛੀ ਦੇ ਭੱਜ ਜਾਣ ਅਤੇ ਬਾਲ ਕਟਾਰੇ ਦੇ ਉੱਡਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ,
ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਰਾਪ ਵੀ ਬਿਨਾਂ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ।*
4 ਮੂਰਖ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਮੂਰਖਤਾ ਮੁਤਾਬਕ ਜਵਾਬ ਨਾ ਦੇ
ਤਾਂਕਿ ਕਿਤੇ ਤੂੰ ਵੀ ਉਹ ਦੇ ਵਰਗਾ ਨਾ ਬਣ ਜਾਵੇਂ।
5 ਮੂਰਖ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਮੂਰਖਤਾ ਅਨੁਸਾਰ ਜਵਾਬ ਦੇ
ਤਾਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਨਾ ਸਮਝੇ।+
6 ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਮੂਰਖ ਦੇ ਹੱਥ ਸੌਂਪ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਉਸ ਇਨਸਾਨ ਵਰਗਾ ਹੈ
ਜੋ ਆਪਣੇ ਹੀ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਅਪਾਹਜ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣਾ ਹੀ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।*
8 ਕਿਸੇ ਮੂਰਖ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਕਰਨੀ
ਗੋਪੀਏ ਵਿਚ ਪੱਥਰ ਬੰਨ੍ਹਣ ਵਾਂਗ ਹੈ।+
9 ਮੂਰਖ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਕਹਾਵਤ ਇਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ
ਜਿਵੇਂ ਸ਼ਰਾਬੀ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਕੰਡਿਆਲ਼ਾ ਪੌਦਾ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
10 ਜਿਵੇਂ ਤੀਰਅੰਦਾਜ਼ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ,*
ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਇਨਸਾਨ ਹੈ ਜੋ ਮੂਰਖ ਨੂੰ ਜਾਂ ਰਾਹੀਆਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ʼਤੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
11 ਜਿਵੇਂ ਕੁੱਤਾ ਆਪਣੀ ਉਲਟੀ ਚੱਟਣ ਲਈ ਮੁੜ ਆਉਂਦਾ ਹੈ,
ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੂਰਖ ਆਪਣੀ ਮੂਰਖਤਾ ਦੁਹਰਾਉਂਦਾ ਹੈ।+
12 ਕੀ ਤੂੰ ਅਜਿਹੇ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਜੋ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਸਮਝਦਾ ਹੈ?+
ਉਸ ਦੇ ਨਾਲੋਂ ਮੂਰਖ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਮੀਦ ਹੈ।
13 ਆਲਸੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ: “ਸੜਕ ʼਤੇ ਇਕ ਜਵਾਨ ਸ਼ੇਰ ਹੈ,
ਦੇਖੋ, ਚੌਂਕ ਵਿਚ ਸ਼ੇਰ ਹੈ!”+
15 ਆਲਸੀ ਦਾਅਵਤ ਦੇ ਕਟੋਰੇ ਵਿਚ ਹੱਥ ਤਾਂ ਡੋਬਦਾ ਹੈ,
ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਤਕ ਲਿਆਉਣ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਥੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।+
16 ਆਲਸੀ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੱਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਹੈ ਜੋ ਸੋਚ-ਸਮਝ ਕੇ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
17 ਜਿਹੜਾ ਰਾਹ ਤੁਰਦਿਆਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇ ਝਗੜੇ ਕਰਕੇ ਭੜਕ ਉੱਠਦਾ ਹੈ,*
ਉਹ ਉਸ ਇਨਸਾਨ ਵਰਗਾ ਹੈ ਜੋ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਕੰਨੋਂ ਫੜਦਾ ਹੈ।+
18 ਜਿਵੇਂ ਇਕ ਪਾਗਲ ਬਲ਼ਦੇ ਹੋਏ ਹਥਿਆਰ ਅਤੇ ਜਾਨਲੇਵਾ ਤੀਰ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ,
19 ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਆਦਮੀ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀ ਨਾਲ ਚਾਲ ਖੇਡ ਕੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, “ਮੈਂ ਤਾਂ ਮਜ਼ਾਕ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ!”+
20 ਜਿੱਥੇ ਲੱਕੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਉੱਥੇ ਅੱਗ ਬੁੱਝ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਤੁਹਮਤੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਉੱਥੇ ਝਗੜਾ ਮੁੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।+
21 ਜਿਵੇਂ ਕੋਲਾ ਅੰਗਿਆਰਿਆਂ ਨੂੰ ਤੇ ਲੱਕੜ ਅੱਗ ਨੂੰ ਬਾਲ਼ੀ ਰੱਖਦੀ ਹੈ,
ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਝਗੜਾਲੂ ਆਦਮੀ ਝਗੜੇ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।+
23 ਜਿਵੇਂ ਠੀਕਰੀ ਉੱਤੇ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਚੜ੍ਹਿਆ ਹੋਵੇ,
24 ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਆਪਣੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਫ਼ਰਤ ਨੂੰ ਲੁਕਾਉਂਦਾ ਹੈ,
ਪਰ ਉਹ ਅੰਦਰ ਹੀ ਅੰਦਰ ਫ਼ਰੇਬ ਨੂੰ ਪਾਲਦਾ ਹੈ।
25 ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਮਿੱਠੀਆਂ-ਮਿੱਠੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ʼਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਾ ਕਰ
ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਸੱਤ ਘਿਣਾਉਣੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਹਨ।*
26 ਭਾਵੇਂ ਧੋਖੇ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਨਫ਼ਰਤ ਲੁਕੀ ਹੋਈ ਹੈ,
ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਬੁਰਾਈ ਮੰਡਲੀ ਵਿਚ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
27 ਜਿਹੜਾ ਟੋਆ ਪੁੱਟਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਆਪ ਇਸ ਵਿਚ ਡਿਗ ਪਵੇਗਾ
ਅਤੇ ਜਿਹੜਾ ਪੱਥਰ ਨੂੰ ਰੋੜ੍ਹਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਮੁੜ ਉਸੇ ਉੱਤੇ ਆ ਪਵੇਗਾ।+
28 ਝੂਠੀ ਜੀਭ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਫ਼ਰਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨੇ ਕੁਚਲਿਆ ਹੈ
ਅਤੇ ਚਾਪਲੂਸੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਮੂੰਹ ਤਬਾਹੀ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ।+