“ਆਪਣੇ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਕਠੋਰ ਨਾ ਕਰੋ”

13. ਪੌਲੁਸ ਨੇ ਕਿਹੜੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ, ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਜ਼ਬੂਰ 95 ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ?

¹³ ਇਬਰਾਨੀ ਮਸੀਹੀਆਂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ-ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਥਿਤੀ ਉੱਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੌਲੁਸ ਨੇ ਇਹ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ: “ਜਿਵੇਂ ਪਵਿੱਤਰ ਆਤਮਾ ਆਖਦਾ ਹੈ,—ਅੱਜ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਉਹ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਸੁਣੋ, ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਕਠੋਰ ਨਾ ਕਰੋ, ਜਿਵੇਂ ਬਗਾਵਤ ਦੇ ਦਿਨ ਉਜਾੜ ਵਿੱਚ।” (ਇਬਰਾਨੀਆਂ 3:7, 8) ਪੌਲੁਸ 95ਵੇਂ ਜ਼ਬੂਰ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਕਹਿ ਸਕਿਆ “ਪਵਿੱਤਰ ਆਤਮਾ ਆਖਦਾ ਹੈ।”b (ਜ਼ਬੂਰ 95:7, 8; ਕੂਚ 17:1-7) ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੇ ਪਵਿੱਤਰ ਆਤਮਾ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਸਤਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ।—2 ਤਿਮੋਥਿਉਸ 3:16.

14. ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਇਸਰਾਏਲੀਆਂ ਲਈ ਜੋ ਕੀਤਾ ਸੀ ਉਸ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੀ ਰਵੱਈਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਕਿਉਂ?

¹⁴ ਮਿਸਰ ਦੀ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸਰਾਏਲੀਆਂ ਨੂੰ ਯਹੋਵਾਹ ਨਾਲ ਇਕ ਨੇਮ-ਬੱਧ ਸੰਬੰਧ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਦਾ ਵੱਡਾ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। (ਕੂਚ 19:4, 5; 24:7, 8) ਲੇਕਿਨ, ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਜੋ ਕੀਤਾ ਸੀ ਉਸ ਲਈ ਕਦਰ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਇ, ਉਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਬਗਾਵਤ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ। (ਗਿਣਤੀ 13:25–14:10) ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ? ਪੌਲੁਸ ਨੇ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਕਠੋਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਪਰ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਬਚਨ ਨੂੰ ਕਬੂਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਦਿਲ ਕਠੋਰ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ? ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?

15. (ੳ) ਬੀਤੇ ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ‘ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੀ ਅਵਾਜ਼’ ਕਿਵੇਂ ਸੁਣਾਈ ਦਿੱਤੀ ਹੈ? (ਅ) ‘ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੀ ਅਵਾਜ਼’ ਬਾਰੇ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਕਿਹੜੇ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ?

¹⁵ ਪੌਲੁਸ ਆਪਣੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਨੂੰ ਇਸ ਸ਼ਰਤ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦਾ ਹੈ, “ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਉਹ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਸੁਣੋ।” ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੇ ਮੂਸਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨਬੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਫਿਰ, ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ, ਯਿਸੂ ਮਸੀਹ ਰਾਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ। (ਇਬਰਾਨੀਆਂ 1:1, 2) ਅੱਜ, ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦਾ ਪੂਰਾ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਬਚਨ, ਪਵਿੱਤਰ ਬਾਈਬਲ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ “ਮਾਤਬਰ ਅਤੇ ਬੁੱਧਵਾਨ ਨੌਕਰ” ਵੀ ਹੈ ਜੋ ਯਿਸੂ ਦੁਆਰਾ “ਵੇਲੇ ਸਿਰ” ਅਧਿਆਤਮਿਕ “ਰਸਤ” ਦੇਣ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। (ਮੱਤੀ 24:45-47) ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਅਜੇ ਵੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਅਸੀਂ ਸੁਣ ਰਹੇ ਹਾਂ? ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਅਸੀਂ ਪਹਿਰਾਵੇ ਅਤੇ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਬਾਰੇ ਜਾਂ ਮਨੋਰੰਜਨ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਚੋਣ ਬਾਰੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸਲਾਹ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਕੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ? ਕੀ ਅਸੀਂ ਸੱਚ-ਮੁੱਚ ‘ਸੁਣਦੇ’ ਹਾਂ, ਯਾਨੀ ਕਿ, ਸੁਣੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਅਨੁਸਾਰ ਚੱਲਦੇ ਹਾਂ? ਜੇਕਰ ਸਾਨੂੰ ਬਹਾਨੇ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਜਾਂ ਸਲਾਹ ਉੱਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਕਠੋਰ ਕਰਨ ਦੇ ਲੁਕੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿਚ ਪਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।

16. ਇਕ ਤਰੀਕਾ ਕਿਹੜਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੁਆਰਾ ਸਾਡਾ ਦਿਲ ਕਠੋਰ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ?

¹⁶ ਸਾਡੇ ਦਿਲ ਉਦੋਂ ਵੀ ਕਠੋਰ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਉਹ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਜੋ ਅਸੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। (ਯਾਕੂਬ 4:17) ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਇਸਰਾਏਲੀਆਂ ਲਈ ਜੋ ਕੁਝ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਉਸ ਸਭ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਿਹਚਾ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ, ਮੂਸਾ ਵਿਰੁੱਧ ਬਗਾਵਤ ਕੀਤੀ, ਕਨਾਨ ਬਾਰੇ ਬੁਰੀ ਖ਼ਬਰ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਨ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ। (ਗਿਣਤੀ 14:1-4) ਇਸ ਲਈ ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਫ਼ਰਮਾਨ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ 40 ਸਾਲ ਉਜਾੜ ਵਿਚ ਗੁਜ਼ਾਰਨਗੇ, ਜੋ ਉਸ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਅਵਿਸ਼ਵਾਸੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਮਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮਾਂ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਅੱਕ ਕੇ, ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੇ ਕਿਹਾ: “ਓਹ ਦਿਲੋਂ ਕੁਰਾਹੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਓਹਨਾਂ ਮੇਰੇ ਰਾਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਜਾਤਾ, ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸੌਂਹ ਖਾਧੀ, ਕਿ ਏਹ ਮੇਰੇ ਅਰਾਮ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਨਾ ਵੜਨਗੇ।” (ਇਬਰਾਨੀਆਂ 3:9-11) ਕੀ ਇਸ ਵਿਚ ਅੱਜ ਸਾਡੇ ਲਈ ਕੋਈ ਸਬਕ ਹੈ?

19. ਸਲਾਹ ਨੂੰ ਨਾ ਸੁਣਨਾ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜਿਆਂ ਵੱਲ ਕਿਵੇਂ ਲੈ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਉਦਾਹਰਣ ਦਿਓ।

¹⁹ ਇਸ ਲਈ, ਸਬਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ “ਉਹ ਦੀ ਅਵਾਜ਼” ਨਾ ‘ਸੁਣਨ’ ਦੀ ਆਦਤ ਵਿਚ ਪੈ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਅਤੇ ਯਹੋਵਾਹ ਦੇ ਬਚਨ ਅਤੇ ਮਾਤਬਰ ਨੌਕਰ ਵਰਗ ਰਾਹੀਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਯਹੋਵਾਹ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਪੱਥਰ, ਜਾਂ ਕਠੋਰ ਬਣਨ ਵਿਚ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਲੱਗੇਗੀ। ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਇਕ ਅਣਵਿਆਹਿਆ ਜੋੜਾ ਸ਼ਾਇਦ ਪ੍ਰੇਮ ਦੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵਿਆਂ ਦੀ ਉਚਿਤ ਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰ ਜਾਵੇ। ਪਰ ਉਦੋਂ ਕੀ ਜੇ ਉਹ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਅਣਡਿੱਠ ਹੀ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ? ਕੀ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਾਵੇਗਾ, ਜਾਂ ਕੀ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਉਹੀ ਕੰਮ ਦੁਬਾਰਾ ਕਰਨਾ ਸੌਖਾ ਬਣਾਵੇਗਾ? ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਜਦੋਂ ਨੌਕਰ ਵਰਗ ਸਾਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਬਾਰੇ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੀ ਅਸੀਂ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ? ਪੌਲੁਸ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ‘ਆਪਸ ਵਿੱਚੀਂ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਨੂੰ ਨਾ ਛੱਡਣ’ ਦੀ ਤਾਕੀਦ ਕੀਤੀ ਸੀ। (ਇਬਰਾਨੀਆਂ 10:24, 25) ਇਸ ਸਲਾਹ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕੁਝ ਲੋਕ ਮਸੀਹੀ ਸਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸ਼ਾਇਦ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਕਿ ਕੁਝ ਸਭਾਵਾਂ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਰ ਨਾ ਹੋਣਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਸਭਾ ਵਿਚ ਬਿਲਕੁਲ ਨਾ ਜਾਣਾ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ।