PEŁNOMOCNIK

Hebrajski imiesłów przetłumaczony na „pełnomocnik” (niccáw) przede wszystkim oznacza kogoś „postawionego” na jakimś stanowisku (Rut 2:5; 1Sm 22:9; Wj 7:15). Za panowania Salomona (1037-998 p.n.e.) 12 pełnomocnikom powierzono wysokie stanowiska w administracji państwowej. Kolejno każdy z nich miał przez miesiąc w roku zaopatrywać dom królewski w żywność i inne artykuły (1Kl 4:7).

Na utrzymanie dworu nie pobierano powszechnego podatku, lecz daninę w postaci produktów żywnościowych. Pełnomocnicy nadzorowali więc uprawę roli, zbiory plonów, magazynowanie żywności, a także dostarczanie miesięcznych przydziałów, które były dość znaczne (1Kl 4:22, 23). Mogli też pełnić funkcje cywilnych zarządców powierzonych im obszarów.

Był to sprawiedliwy system, gdyż przy tworzeniu owych okręgów administracyjnych najwyraźniej nie uwzględniano ustalonych granic plemiennych, lecz liczbę mieszkańców oraz urodzajność ziemi. Dziewięć okręgów znajdowało się na zach. od Jordanu, a trzy po jego wsch. stronie. Wymieniono je nie według położenia geograficznego, ale chyba w kolejności, w jakiej poszczególni pełnomocnicy dostarczali comiesięczne zaopatrzenie.

W tekście masoreckim występują imiona jedynie siedmiu pełnomocników, a o pięciu pozostałych powiedziano tylko, czyimi byli synami (1Kl 4:8-19). W niektórych przekładach (BT, Bw, BWP) do imion ojców dodano po prostu przedrostek „Ben” (czyli „syn”), np.: „Ben-Chur”, „Ben-Deker”, „Ben-Chesed”, „Ben-Abinadab” i „Ben-Geber”. Żeby wszystko przebiegało sprawnie i nie było żadnych braków, tych 12 pełnomocników podlegało jednemu z książąt Salomona, „Azariaszowi, synowi Natana” (1Kl 4:5).

„Książęcy pełnomocnicy” byli też przełożonymi i nadzorcami robotników zatrudnianych na różnych budowach za panowania Salomona. Wspomniano o tym w 1 Królów i 2 Kronik, a obie te relacje różnią się chyba tylko sposobem klasyfikacji owych pełnomocników — według pierwszej było ich 3300 i 550, czyli w sumie 3850 (1Kl 5:16; 9:23), a według drugiej 3600 oraz 250, a więc ogółem też 3850 (2Kn 2:18; 8:10). Niektórzy uczeni (Ewald, Keil, Michaelis) uważają, że w 2 Kronik dokonano podziału na 3600 pełnomocników nieizraelskich i 250 izraelskich, natomiast w 1 Królów rozróżniono 3300 przełożonych niższej rangi i 550 głównych nadzorców, z których 300 nie było Izraelitami.

Za panowania Jehoszafata (936-ok. 911 p.n.e.) w Edomie, który podlegał wtedy Judzie, „królem był pełnomocnik” (1Kl 22:47). Najwidoczniej chodziło o kogoś, kto został wyznaczony do sprawowania władzy w imieniu króla.

Wyrażenie „pełnomocni zwierzchnicy” (hebr. seganím, zawsze w lm.), występujące w Biblii 17 razy (np. Ezd 9:2; Neh 2:16; Iz 41:25; Jer 51:23 i Eze 23:6), oznacza zależnych władców lub niższych urzędników w odróżnieniu od dostojników, książąt i namiestników. W niektórych przekładach użyto słowa „przełożeni” (Bw).