CZAPLA

(hebr. ʼanafáh).

Ptak, którego Prawo Mojżeszowe zabraniało spożywać (Kpł 11:13, 19; Pwt 14:12, 18). Niektórzy uważają, że jego hebrajska nazwa wywodzi się od rdzenia oznaczającego „ciężko oddychać” lub „prychać”, np. w gniewie. Zdaniem innych bardziej wiąże się ona z hebrajskim słowem ʼaf („nos”) i zapewne określa dziób tego ptaka. Ponieważ Biblia wspomina o ‛czapli według jej rodzaju’ („wszelkiego gatunku czaplach”, BWP), hebrajska nazwa może się odnosić do różnych ptaków z rodziny czaplowatych (Ardeidae). Czaplowate mają długie, spiczaste dzioby, a niektóre są znane z tego, że zaniepokojone lub podniecone, wydają charakterystyczne chrypliwe dźwięki.

Czaplowate należą do ptaków brodzących i można je spotkać w pobliżu bagien, mokradeł, strumieni i jezior. Mają długie, smukłe szyje oraz długie, nagie i niezwykle cienkie nogi, zakończone długimi palcami, z których jeden jest skierowany do tyłu. Dostojnie brodząc, poszukują żab, małych krabów lub drobnych gadów; kiedy indziej stoją w bezruchu i cierpliwie czekają, aż podpłynie nieduża ryba, a wtedy błyskawicznie wyrzucają szyję i nadziewają zdobycz na ostry dziób. Machając wielkimi skrzydłami, lecą majestatycznie — z wyciągniętymi do tyłu nogami, esowato wygiętą szyją i głową schowaną między barkami. Pod tym względem różnią się od żurawi i ibisów, które podczas lotu wyprostowują zarówno nogi, jak i szyję.

W Palestynie mieszka sporo gatunków czapli, np. czapla siwa (Ardea cinerea), czapla olbrzymia (Ardea goliath) i czapla purpurowa (Ardea purpurea). Te nawet półtorametrowej długości ptaki można spotkać nad Jeziorem Galilejskim, wzdłuż brzegów Jordanu i Kiszonu, na terenach podmokłych oraz na wybrzeżu morskim.

Poza tym w Palestynie powszechnie występują szczególnie piękne i pełne wdzięku czaple z rodzaju Egretta. Ptaki te często mają śnieżnobiałe upierzenie i osiągają 50-90 cm długości. Z kolei czapla złotawa (Bubulcus ibis) nierzadko towarzyszy pasącemu się bydłu, żywiąc się wypłoszonymi przez nie owadami.

Na bagnach Palestyny spotyka się również czaplowate z podrodziny bąków, mające bardziej krępe ciało i brązowawe upierzenie. Bąk (Botaurus stellaris), długości ok. 75 cm, charakteryzuje się upierzeniem w czarne, żółte i białe plamki; od spodu jest żółtawy w brązowe pasy i ma żółtozielone nogi. Dzięki takiej kolorystyce ptak doskonale komponuje się z trzcinami, w których mieszka, i gdy wyczuwa niebezpieczeństwo, zastyga w bezruchu z szyją i dziobem skierowanymi ku górze. Pionowe prążki na upierzeniu powodują, że całkowicie wtapia się w otoczenie i trudno go wypatrzyć. Oprócz tego w Palestynie mieszka bączek (Ixobrychus minutus). Ptaki z podrodziny bąków słyną z tego, że gwałtownie wyginając głowę oraz szyję i wypychając powietrze z przełyku, wydobywają z siebie niskie, buczące lub bulgoczące dźwięki.