Pytania czytelników
• Jak to możliwe, że w Biblii, w księdze 1 Mojżeszowej 14:7 jest wzmianka z czasów Abrahama o „krainie Amalekitów”, skoro wówczas Amalek nawet się jeszcze nie urodził (1 Mojż. 36:15-19)? — J. K.
Jak wynika z doniesienia księgi 1 Mojżeszowej 36:12, 15-19, Amalek, wnuk Ezawa, był jednym z czternastu naczelników szczepowych Edomu. Określenie „Amalek” dotyczyło też potomków jego rodu. (5 Mojż. 25:17; Sędz. 7:12) Wysuwane bywa niekiedy twierdzenie, że Amalekici istnieli już znacznie wcześniej oraz że nie byli potomkami Amaleka, wnuka Ezawa; jednak poglądowi temu brak solidnych, opartych na faktach podstaw. Niektórzy na przykład utożsamiali Amalekitów z mieszkańcami krainy Melukka, której nazwa występuje w napisach klinowych sporządzonych mniej więcej 2000 lat przed naszą erą. Tymczasem odkrycia archeologiczne wykazały, że kraina Melukka to nie półwysep Synaj ani Arabia Zachodnia, jak przypuszczano, lecz okolica położona na obszarze Indii.
Na poparcie poglądu, że Amalekici istnieli przed biblijnym Amalekiem, przytacza się czasem przypowieść Balaama, zanotowaną w księdze 4 Mojżeszowej (Liczb) 24:20: „Amalek jest pierwszym pośrodku narodów, lecz przeznaczony jest na wieczną ruinę.” (BT) Wypowiedź ta nie stanowi jednak potwierdzenia powyższego poglądu, gdyż Balaam nie mówił tu o historii w znaczeniu ogólnym ani o zapoczątkowaniu narodów, co miało miejsce siedem i pół stulecia przed nim. Mówił jedynie o dziejach Izraelitów, których za zapłatę miał przekląć, a którzy właśnie zamierzali wejść do Ziemi Obiecanej. Stąd też wymieniwszy mieszkańców Moabu, Edomu i górzystego Seiru jako przeciwników Izraela, Balaam oświadczył, że zasadniczo Amalekici byli ‚pierwszymi spośród narodów’, jakie powstały przeciw Izraelitom w czasie ich wędrówki z Egiptu ku Ziemi Obiecanej, i że dlatego Amalek „przeznaczony jest na wieczną ruinę”. Wskutek tego Jehowa wydał na Amalekitów wyrok ostatecznej zagłady. — 2 Mojż. 17:8-16; 5 Mojż. 25:17-19.
Ale co można powiedzieć o słowach z księgi 1 Mojżeszowej 14:7, że Chodorlahomer, król Elamu, i sprzymierzeni z nim królowie się „wrócili i przyciągnęli do En Myspat, która jest Kades, i wybili wszystką krainę Amalekitów”? Mojżesz relacjonuje tu wydarzenia z czasów Abrahama, zanim narodził się Amalek, ale ich miejsce opisuje przy użyciu określeń zrozumiałych dla ludzi żyjących współcześnie z nim, wcale tym nie sugerując, jakoby Amalekici istnieli wcześniej niż Amalek. Zatem tekst 1 Mojżeszowej 14:7 dotyczy krainy zajętej później przez dobrze znanych jej mieszkańców, Amalekitów.