Pytania czytelników
● Słyszałem, że Mojżesz otrzymał Prawo w dniu Pięćdziesiątnicy. Jak to możliwe, skoro księga Wyjścia 19:1 podaje, że Izraelici dotarli do Synaju w trzecim miesiącu po opuszczeniu Egiptu? — D.S.
Tradycja żydowska zdecydowanie łączy święto Pięćdziesiątnicy, czyli Szabuot, z otrzymaniem przez Mojżesza tak zwanych Dziesięciorga Przykazań. Czytamy na przykład: „W cyklu żydowskich wspomnień historycznych Szabuot jest dniem spotkania u Synaju, kiedy to Bóg objawił się Mojżeszowi i ludowi żydowskiemu. Słyszano wtedy Głos oznajmiający Dziesięcioro Przykazań” (Rabbi A. Hertzberg: „Judaism”, wydanie z roku 1961, strona 118; zobacz także „The New Jewish Encyclopedia” [Nową encyklopedię żydowską] z roku 1962, stronę 442). Biblia nie stwierdza wyraźnie, że tak właśnie było. Jeżeli jednak zbadamy, co Biblia na ten temat podaje, przekonamy się, że uzyskane z niej informacje dopuszczają taką możliwość.
Święto Przejścia (Paschę) obchodzili Żydzi w dniu 14 Nisan. Według rozkładu świąt żydowskich na dzień 15 Nisan przypadał sabat, a w dniu 16 Nisan dokonywano prezentacji pierwocin zbiorów jęczmienia. Pięćdziesiąt dni później, w dniu 6 Siwan, przypadało u Żydów święto Tygodni, zwane także Pięćdziesiątnicą. Ponieważ miesiące żydowskie liczyły po 29 i 30 dni, więc mogłoby się wydawać, że trzeci miesiąc po opuszczeniu Egiptu wykracza poza termin Pięćdziesiątnicy. — Kapł. 23:4-17.
Zbadajmy jednak tekst księgi Wyjścia 19:1. Brzmi on: „W trzecim miesiącu od wyjścia synów Izraela z Egiptu, w tym samym dniu, przybyli na pustynię Synaj”. Zwróćmy uwagę na okoliczność, że nie napisano ‚w trzy miesiące od wyjścia’ Izraelitów z Egiptu, co mogłoby oznaczać trzy pełne miesiące, czyli około dziewięćdziesięciu dni. W rachubę wchodzą tu raczej niepełne miesiące. Pascha przypada na żydowski miesiąc Nisan (liczący 30 dni). Następnym miesiącem jest Ijar (29 dni), po którym następuje Siwan (30 dni). Żydzi opuścili Egipt w miesiącu Nisan, wobec czego Siwan byłby ‚trzecim miesiącem’ po ich wyjściu. A kiedy właściwie Mojżesz zaczął otrzymywać Prawo? Czy chwila ta mogła się pokrywać z datą później ustaloną na obchody święta Tygodni, czyli Pięćdziesiątnicy?
Wprawdzie uczeni nie są co do tego zupełnie jednomyślni, jednak na ogół się zakłada, że stwierdzenie: „W trzecim miesiącu (...), w tym samym dniu”, dotyczy dnia 1 Siwan. Na przykład znany komentator żydowski Rashi napisał: „W TYM SAMYM (dosł. w tym) DNIU — w dniu Nowiu Księżyca”, co oznaczałoby pierwszy dzień miesiąca. Profesor James G. Murphy twierdzi: „Skoro użyte tu wyrażenie wskazuje na nowy miesiąc i zaznacza określony dzień, ‚w tym samym dniu’, to mamy podstawy do wnioskowania, że chodzi tu o pierwszy dzień miesiąca”.
Bóg już wcześniej zapowiedział, że Mojżesz będzie Go wielbił na górze Synaj; dlatego gdy lud rozłożył się obozem, „Mojżesz wstąpił (...) do Boga” (Wyjścia 3:12; 19:2, 3). Jeżeli wyżej przedstawiony pogląd co do tekstu księgi Wyjścia 19:1 jest poprawny, mogło to mieć miejsce w dniu 2 lub 3 miesiąca Siwan. Mojżesz wysłuchał najpierw wypowiedzi Jehowy. Następnie przekazał te słowa ludowi, a ten zgodził się spełnić wszystko, co powiedział Bóg. W końcu odniósł słowa ludu z powrotem do Jehowy, prawdopodobnie w dniu 4 Siwan. Bóg kazał Mojżeszowi poświęcić lud „dziś i jutro”, dodając: „i niech będą gotowi na trzeci dzień”, którym mógłby być dzień 6 Siwan. — Wyjścia 19:10, 11.
Wobec tego gdy „na trzeci dzień” Bóg dał Dziesięcioro Przykazań, czyli podstawowe przepisy Przymierza Prawa, mogło to całkiem dobrze nastąpić w dniu, w którym później obchodzono święto Pięćdziesiątnicy.
Moglibyśmy tu jeszcze dodać, że istnieją także pewne zwyczaje żydowskie potwierdzające pogląd, iż nadanie Prawa zbiega się z datą Pięćdziesiątnicy. Niektórzy Żydzi w dniu Pięćdziesiątnicy stroją swoje domy kwiatami w wyraźnym celu zamanifestowania radości wynikającej z otrzymania Prawa. A według dzieła „The Jewish Encyclopedia” [Encyklopedia żydowska] „popularny zwyczaj nakazuje jedzenie w dniu Pięćdziesiątnicy potraw mlecznych i serników dla uczczenia Prawa, które jest przyrównane do ‚miodu i mleka’”.