„Najstarsze znane cytaty z Biblii”

DWADZIEŚCIA PIĘĆ lat temu izraelscy archeolodzy dokonali niezwykłego odkrycia. W grobowcu na zboczach Doliny Hinnoma w Jerozolimie znaleźli dwa niewielkie srebrne zwoje, na których były zapisane fragmenty tekstu Biblii. Oceniono, że pochodzą z czasów poprzedzających zniszczenie Jerozolimy przez Babilończyków w roku 607 p.n.e. Zacytowano w nich część błogosławieństw z Księgi Liczb 6:24-26. W obu zwojach kilkakrotnie występuje imię Boże, Jehowa. Zwoje te uznano za „najstarsze znaleziska ze starożytności, które zawierają fragmenty hebrajskiej Biblii”.

Niektórzy bibliści kwestionowali jednak ich wiek, twierdząc, że powstały w II stuleciu p.n.e. Jedną z przyczyn tych rozbieżności był fakt, że jakość zdjęć tekstu owych bardzo niewielkich zwojów nie pozwalała wystarczająco dokładnie przeanalizować wszystkich szczegółów. Aby rozstrzygnąć wątpliwości, zespół uczonych przystąpił do kolejnych badań. Zastosowano najnowszą technikę fotograficzną i komputerową, by uzyskać zdjęcia cyfrowe o dużej rozdzielczości. Niedawno opublikowano wyniki tych analiz. Co się okazało?

Wspomniani naukowcy podkreślają przede wszystkim, że dane archeologiczne wskazują na datę sprzed niewoli babilońskiej. Badania paleograficzne, umożliwiające ustalenie czasu powstania tekstu na podstawie kształtu, stylu, pozycji, kolejności i kierunku pisania liter, wskazują na ten sam okres — koniec VII wieku p.n.e. I wreszcie, po uwzględnieniu spostrzeżeń dotyczących ortografii, ów zespół uczonych orzekł: „Jeśli chodzi o wiek inskrypcji, ortografia w tych zwojach potwierdza odkrycia archeologiczne i paleograficzne”.

Pewne czasopismo tak ocenia wyniki badań srebrnych zwojów zwanych też inskrypcjami Ketef Hinnom: „Możemy potwierdzić wnioski większości uczonych, że w tych zwojach zachowały się najstarsze znane cytaty z Biblii” (Bulletin of the American Schools of Oriental Research).

[Prawa własności do ilustracji, strona 32]

Grota: Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.; inskrypcje: Photograph © Israel Museum, Jerozolima; dzięki uprzejmości Israel Antiquities Authority