Część 3
Niezwykłe źródło wyższej mądrości
1, 2. Dlaczego powinniśmy badać Biblię?
1 Czy Biblia jest źródłem takiej wyższej mądrości? Czy może nam udzielić wiarogodnych odpowiedzi na ważkie pytania dotyczące sensu życia?
2 Niewątpliwie Biblia zasługuje na to, by ją badać. Między innymi dlatego, że jest niepowtarzalną i najbardziej niezwykłą książką, jaką kiedykolwiek napisano. Weźmy pod uwagę poniższe fakty.
Najstarsza, najbardziej rozpowszechniona Księga
3, 4. Co wiemy o wieku Biblii?
3 Biblia jest najstarszą Księgą świata, jej fragmenty spisano bowiem już jakieś 3500 lat temu. Jest o wiele stuleci starsza niż jakiekolwiek pisma uważane za święte. Pierwsza z jej 66 części powstała mniej więcej tysiąc lat przed Buddą i Konfucjuszem i około dwóch tysięcy lat przed Mahometem.
4 Historia utrwalona na kartach Biblii sięga początków rodziny ludzkiej i wyjaśnia, jak się pojawiliśmy na Ziemi. A nawet zabiera nas w czasy poprzedzające stworzenie człowieka i podaje fakty dotyczące powstawania naszej planety.
5. Ile znamy starożytnych manuskryptów Biblii i jak wypada porównanie ich z dawnymi pismami świeckimi?
5 Jeżeli chodzi o manuskrypty innych ksiąg, zarówno religijnych, jak i świeckich, to zachowało się ich niewiele. Istnieje natomiast około 11 000 odpisów Biblii lub jej fragmentów w języku hebrajskim i greckim, a niektóre sporządzono niedługo po spisaniu oryginałów. Przetrwały, chociaż Biblia była atakowana ze wszystkich stron, i to tak zaciekle, jak tylko można sobie wyobrazić.
6. Jak szeroko rozpowszechniona jest Biblia?
6 Ponadto jest to bezwzględnie najbardziej rozpowszechniona książka na świecie. Wydano już jakieś 3 miliardy egzemplarzy Biblii lub jej fragmentów w blisko 2 tysiącach języków. Podobno 98 procent rodziny ludzkiej może ją czytać w języku ojczystym. Żadna inna książka nawet w przybliżeniu nie osiągnęła takiego nakładu.
7. Co można powiedzieć o dokładności Biblii?
7 W dodatku nie ma drugiego starożytnego dzieła, które by dorównało Biblii pod względem dokładności. Różni uczeni — historycy, archeolodzy, geografowie, językoznawcy i inni — ustawicznie potwierdzają wiarogodność sprawozdań biblijnych.
Dokładna pod względem naukowym
8. Jak dokładna jest Biblia w kwestiach naukowych?
8 Mimo że Biblia nie jest podręcznikiem naukowym, to zagadnienia naukowe przedstawia zgodnie z prawdą. Tymczasem inne starożytne księgi uznawane za święte zawierają mity, nieścisłości i jawne kłamstwa. Zwróćmy uwagę na cztery przykłady świadczące o dokładności Biblii pod względem naukowym:
9, 10. Dlaczego to, co powiedziano w Biblii o podstawach Ziemi, bynajmniej nie odzwierciedla ówczesnych nienaukowych poglądów?
9 Jak Ziemia utrzymuje się w przestrzeni. W starożytności, kiedy spisywano Biblię, snuto rozmaite spekulacje na temat sposobu, w jaki Ziemia utrzymuje się w przestrzeni. Niektórzy wierzyli, że jest podtrzymywana przez cztery słonie stojące na wielkim żółwiu morskim. Arystoteles, grecki filozof i uczony z IV wieku p.n.e., uczył, że Ziemia nie może wisieć w próżni. Głosił natomiast, iż ciała niebieskie są przymocowane do powierzchni stałych, przezroczystych sfer, z których każda znajduje się wewnątrz innej. Nasza planeta miała się rzekomo mieścić w najmniejszej sferze, a gwiazdy unosiła sfera wysunięta najbardziej na zewnątrz.
10 Jednakże fantastyczne, nienaukowe poglądy wyznawane w czasie spisywania Biblii nie znalazły odzwierciedlenia w tej Księdze, w której po prostu stwierdzono (około roku 1473 p.n.e.): „[Bóg] ziemię zawiesza na niczym” (Hioba 26:7, NW). Hebrajski odpowiednik użytego tu słowa „nic” znaczy „żadna rzecz” i pojawia się w Biblii tylko w tym miejscu. Obraz Ziemi otoczonej pustą przestrzenią to zdaniem uczonych zdumiewająca jak na tamte czasy wizja. Dzieło Theological Wordbook of the Old Testament (Słownik teologiczny Starego Testamentu) podaje: „Księga Hioba 26:7 uderzająco trafnie opisuje znany podówczas świat jako zawieszony w przestrzeni i tym samym uprzedza przyszłe odkrycia naukowe”.
11, 12. Kiedy ludzie przekonali się o prawdziwości słów z Hioba 26:7?
11 Ta ścisła wypowiedź biblijna padła ponad 1100 lat przed Arystotelesem. A jednak poglądy tego uczonego obowiązywały jeszcze przez jakieś 2000 lat po jego śmierci! Dopiero w roku 1687 n.e. sir Izaak Newton opublikował wyniki swych odkryć, według których Ziemia i inne ciała niebieskie utrzymują się w przestrzeni dzięki sile wzajemnego przyciągania, czyli grawitacji. Ale nastąpiło to prawie 3200 lat po tym, jak w Biblii z ujmującą prostotą oznajmiono, iż Ziemia jest ‛zawieszona na niczym’.
12 A zatem prawie 3500 lat temu w Biblii stwierdzono, iż Ziemia nie ma żadnej widzialnej podpory, co potwierdziły prawa ciążenia i ruchu, poznane o wiele później. Pewien uczony oświadczył: „Skąd Hiob znał prawdę? — oto pytanie, na które niełatwo jest odpowiedzieć ludziom podającym w wątpliwość natchnienie Pisma Świętego”.
13. Jak przed wiekami ludzie zapatrywali się na kształt Ziemi, ale co zmieniło ich poglądy?
13 Kształt Ziemi. The Encyclopedia Americana podaje: „Według najstarszych znanych dziś wyobrażeń o Ziemi miała ona być płaską, sztywną platformą w centrum wszechświata. (...) Teza o kulistym kształcie Ziemi nie spotkała się z szerszym uznaniem przed epoką Odrodzenia”. Niektórzy starożytni żeglarze obawiali się nawet, że mogą wypłynąć poza krawędź płaskiej Ziemi. Potem jednak dzięki wprowadzeniu kompasu i innych wynalazków stało się możliwe podejmowanie dłuższych podróży morskich. Te „wyprawy odkrywcze”, powiedziano w innej encyklopedii, „dowiodły, że Ziemia jest okrągła, a nie płaska, jak wierzyła większość ludzi”.
14. Jak i kiedy opisano w Biblii kształt Ziemi?
14 Jednakże na długo przed podjęciem takich wypraw, bo jakieś 2700 lat temu, w Biblii napisano: „Istnieje Ten, kto mieszka nad okręgiem ziemi” (Izajasza 40:22, NW). Jak wskazują rozmaite leksykony, hebrajskie słowo przetłumaczone tu na „okrąg” może także oznaczać „kulę”. Dlatego w innych przekładach Pisma Świętego czytamy w tym miejscu „glob ziemski” (Douay Version) albo „okrągła ziemia” (Moffatt).
15. Dlaczego nienaukowe poglądy na temat Ziemi nie znalazły odbicia w Biblii?
15 Tak więc rozpowszechnione wówczas nienaukowe poglądy co do podpory i kształtu Ziemi nie miały żadnego wpływu na Biblię. Przyczyna jest prosta: Jej Autor jest Stwórcą wszechświata. To On stworzył Ziemię, więc rzecz jasna wie, na czym jest zawieszona i jaki ma kształt. Dopilnował też, by w natchnionej przez Niego Biblii nie znalazł się żaden z owych nienaukowych poglądów, chociaż w tamtych czasach miały one gorących zwolenników.
16. Jak skład organizmów żywych potwierdza prawdziwość wypowiedzi biblijnej?
16 Skład organizmów żywych. W Księdze 1 Mojżeszowej (Rodzaju) 2:7 czytamy: „Ukształtował Pan Bóg człowieka z prochu ziemi”. The World Book Encyclopedia podaje: „Wszystkie pierwiastki chemiczne wchodzące w skład organizmów żywych występują również w materii nieożywionej”. A zatem podstawowe substancje chemiczne, z których są zbudowane żywe stworzenia, z człowiekiem włącznie, znajdują się także w ziemi. Harmonizuje to z wypowiedzią biblijną, informującą, z jakiego materiału Bóg stworzył człowieka i wszystko, co żyje.
17. Jak naprawdę powstały żywe stworzenia?
17 „Według rodzaju swego”. Biblia podaje, że pierwszą parę ludzką stworzył Bóg i że od niej wywodzą się wszyscy ludzie (1 Mojżeszowa 1:26-28; 3:20). Ponadto donosi, iż pozostałe żywe stworzenia, jak ryby, ptaki czy ssaki, również powstały „według rodzaju swego” (1 Mojżeszowa 1:11, 12, 21, 24, 25). Właśnie to odkryli w przyrodzie naukowcy — każdy organizm żywy pochodzi od macierzystego organizmu tego samego rodzaju. Nie ma wyjątków. Fizyk Chet Raymo zauważył: „Życie powstaje z życia; tworzy się nieustannie w każdej komórce. Jakże więc życie mogło się wyłonić z czegoś martwego? Jest to jedno z najważniejszych nie rozstrzygniętych pytań w biologii i jak do tej pory biolodzy mogą zaoferować jedynie domysły wzięte z powietrza. Materia nieożywiona w jakiś sposób zdołała się ożywić. (...) Cóż, niewykluczone, że autor Księgi Rodzaju miał rację”.
Dokładna pod względem historycznym
18. Co pewien prawnik mówi o ścisłości historycznej Pisma Świętego?
18 Żadna książka nie przedstawia historii starożytnej równie dokładnie jak Biblia. Publikacja A Lawyer Examines the Bible (Prawnik bada Biblię) tak oto podkreśla jej dokładność pod względem historycznym: „W powieściach, legendach oraz fałszywych zeznaniach pieczołowicie umiejscawia się omawiane wydarzenia w jakimś dalekim miejscu i bliżej nie określonym czasie, naruszając w ten sposób wszczepianą nam, prawnikom, podstawową zasadę dobrej obrony: ‚Relacja musi określać czas i miejsce’. Natomiast sprawozdania biblijne z największą dokładnością precyzują czas i miejsce omawianych wydarzeń”.
19. Jak w pewnym źródle skomentowano dokładność Biblii, jeśli chodzi o szczegóły historyczne?
19 The New Bible Dictionary (Nowy słownik biblijny) podaje: „[Pisarz Dziejów Apostolskich] osadza swą narrację w czasach jemu współczesnych; często wspomina na przykład o urzędnikach miejskich, namiestnikach prowincji lub królach zależnych i okazuje się, że za każdym razem wzmianki te ściśle odpowiadają omawianym miejscom i czasom”.
20, 21. Jak pewien biblista wypowiada się na temat historii biblijnej?
20 W pewnym dziele S. Austin Allibone pisze: „Sir Izaak Newton (...) był również wybitnym krytykiem literatury starożytnej i niezwykle dokładnie zbadał Pismo Święte. Jaki wydał werdykt? Oto jego wypowiedź: ‚W Nowym Testamencie odkrywam więcej przekonujących oznak autentyczności niż w jakiejkolwiek kronice świeckiej’. Zdaniem dra Johnsona mamy więcej dowodów na to, że Jezus Chrystus poniósł śmierć na Kalwarii, jak oznajmiono w Ewangeliach, niż na to, że Juliusz Cezar zginął na Kapitolu. Rzeczywiście — o wiele więcej” (The Union Bible Companion).
21 Źródło to dodaje: „Jeżeli ktoś powątpiewa w prawdziwość historii opisanej w Ewangeliach, zapytaj go, na jakiej podstawie twierdzi, że Cezar zginął na Kapitolu albo że Karol Wielki został koronowany na cesarza Zachodu przez papieża Leona III w roku 800. (...) Skąd wiadomo, że kiedykolwiek żył ktoś taki jak Karol I [król Anglii] i że został ścięty, a władzę po nim objął Oliver Cromwell? (...) Sir Izaakowi Newtonowi przypisujemy odkrycie prawa powszechnego ciążenia (...) Wierzymy wszystkim powyższym twierdzeniom dotyczącym wspomnianych ludzi, a to dlatego, że mamy historyczne dowody ich prawdziwości. (...) Jeżeli takie świadectwo w dalszym ciągu komuś nie wystarcza, dajmy mu spokój, ponieważ jest bezmyślnie przekorny albo całkowicie niedouczony”.
22. Dlaczego niektórzy nie chcą uznać autentyczności Biblii?
22 Na koniec w publikacji tej czytamy: „Cóż więc powiemy o tych, którzy pomimo mnóstwa znanych dziś dowodów autentyczności Pisma Świętego twierdzą, iż nie są przekonani? (...) Możemy śmiało dojść do wniosku, że to nie wina ich umysłów, ale serc, nie chcą bowiem uwierzyć temu, co uraża ich dumę i co zmuszałoby ich do zmiany stylu życia”.
Wewnętrzna harmonia i bezstronność
23, 24. Dlaczego wewnętrzna harmonia Biblii jest czymś tak niezwykłym?
23 Wyobraź sobie książkę, którą by spisywało wiele różnych osób, począwszy od czasów cesarstwa rzymskiego przez średniowiecze aż po wiek XX. Jak by według ciebie wyglądała, gdyby wśród jej pisarzy znaleźli się ludzie najrozmaitszych profesji: żołnierze, królowie, kapłani, rybacy, pasterze i lekarze? Czy oczekiwałbyś po takiej książce harmonii i spójności? Być może odpowiesz: „Na pewno nie!” A właśnie w taki sposób została spisana Biblia. Mimo to jest ona na wskroś harmonijna i to nie tylko w istotnych kwestiach, ale nawet w najdrobniejszych szczegółach.
24 Biblia składa się z 66 ksiąg, które spisywało około 40 różnych pisarzy przez ponad 1600 lat, poczynając od roku 1513 p.n.e., a kończąc na 98 n.e. Pochodzili oni z rozmaitych warstw społecznych i często w ogóle się nie znali. A jednak w rezultacie powstała książka, przez którą konsekwentnie przewija się główny temat, jak gdyby była dziełem jednego umysłu. I wbrew mniemaniu niektórych Biblia nie jest wytworem cywilizacji zachodniej, lecz została spisana przez mieszkańców Wschodu.
25. Jakie twierdzenie pisarzy Biblii znajduje poparcie w jej szczerości i bezstronności?
25 Podczas gdy większość pisarzy starożytnych informowała tylko o swoich sukcesach i cnotach, pisarze Biblii otwarcie przyznawali się do własnych błędów, jak również do niepowodzeń swych królów i wodzów. W Księdze 4 Mojżeszowej 20:1-13 i w 5 Mojżeszowej 32:50-52 czytamy o błędach Mojżesza, który sam je opisał. Relację z Księgi Jonasza 1:1-3 i 4:1 sporządził Jonasz, a przecież mówi ona o jego niedociągnięciach. W Ewangelii według Mateusza 17:18-20, 18:1-6, 20:20-28 oraz 26:56 ujawniono niezbyt chlubne cechy uczniów Jezusa. Tak oto szczerość i bezstronność pisarzy biblijnych stanowi dowód prawdziwości twierdzenia, że byli natchnieni przez Boga.
Co ją wyróżnia najbardziej
26, 27. Dlaczego Biblia jest taka dokładna w kwestiach naukowych i innych sprawach?
26 Sama Biblia wyjawia, dlaczego jest taka dokładna w kwestiach naukowych, historycznych i wielu innych oraz czemu przypisać jej harmonię i szczerość. Wskazuje mianowicie, że jej Autorem jest Istota Najwyższa, wszechmocny Bóg, Stwórca wszechświata. Ludzie posłużyli Mu jedynie za sekretarzy, którzy spisywali to, do czego ich natchnął swą potężną czynną mocą.
27 Apostoł Paweł oświadczył: „Całe Pismo przez Boga jest natchnione i pożyteczne do nauki, do wykrywania błędów, do poprawy, do wychowywania w sprawiedliwości, aby człowiek Boży był doskonały, do wszelkiego dobrego dzieła przygotowany”. Powiedział również: „Gdy przejęliście słowo Boże, usłyszane od nas, przyjęliście je nie jako słowo ludzkie, ale — jak jest naprawdę — jako Słowo Boga” (2 Tymoteusza 3:16, 17; 1 Tesaloniczan 2:13, BT).
28. Skąd więc pochodzi Biblia?
28 A zatem Biblię stworzył umysł jednego Autora — Boga. Dysponując wprost zadziwiającą mocą, z łatwością mógł dopilnować, by zachowała się do naszych czasów w stanie nienaruszonym. Sir Frederic Kenyon, wielki znawca manuskryptów biblijnych, tak oto wypowiedział się na ten temat w roku 1940: „Upada ostatnia podstawa do powątpiewania, czy Pismo Święte rzeczywiście przetrwało do naszych czasów tak, jak zostało spisane”.
29. Jak można zilustrować Bożą zdolność przekazywania informacji?
29 Ludzie potrafią za pośrednictwem fal radiowych i telewizyjnych przesyłać z kosmosu na nasz glob sygnały z odległości tysięcy kilometrów, nawet z Księżyca. Sondy kosmiczne wysyłają na Ziemię informacje i zdjęcia innych planet oddalonych o setki milionów kilometrów. Stwórca człowieka i fal radiowych z pewnością potrafi zdziałać przynajmniej tyle samo. Naprawdę nie sprawiło mu najmniejszej trudności użycie swej siły, by przekazać słowa i obrazy do umysłów ludzi, których wybrał na pisarzy Biblii.
30. Czy Bóg chce, żeby ludzie się dowiedzieli, jakie ma wobec nich zamierzenie?
30 Co więcej, Ziemia i życie na niej dostarczają mnóstwa dowodów, iż Bóg interesuje się ludzkością. Dlatego to całkiem zrozumiałe, że chciałby pomóc ludziom dowiedzieć się, kim jest i jakie ma względem nich zamierzenie, i że wyraził to jasno w trwałym dokumencie, jakim jest książka.
31. Dlaczego natchnione orędzie w formie pisanej daleko przewyższa przekazy ustne?
31 Zwróćmy też uwagę na wyższość księgi autorstwa Bożego nad informacjami przekazywanymi jedynie z ust do ust. Orędzie takie nie byłoby godne zaufania, gdyż ludzie zaczęliby wprowadzać do niego zmiany i po pewnym czasie wypaczyliby jego sens. Przekazywaliby je drugim zgodnie ze swoim punktem widzenia. Natomiast natchnione przez Boga, spisane sprawozdanie jest mniej narażone na tego rodzaju błędy. Poza tym książkę można reprodukować i tłumaczyć, dzięki czemu dociera do ludzi posługujących się różnymi językami. Czyż nie byłby więc rozsądny wniosek, że nasz Stwórca korzystał z takiego sposobu przekazywania informacji? Oczywiście, a On sam oznajmia, iż tak właśnie postąpił.
Spełnione proroctwa
32-34. Co takiego w odróżnieniu od innych ksiąg zawiera Biblia?
32 Poza tym istnieje pewien wybitny i niezrównany dowód Boskiego natchnienia Biblii — otóż Księga ta zawiera proroctwa, które zawsze dokładnie się spełniają.
33 W Biblii przepowiedziano ze szczegółami na przykład zniszczenie starożytnego Tyru, upadek Babilonu, odbudowę Jeruzalem czy też rozkwit potęgi i upadek królów Medo-Persji i Grecji. Proroctwa te były tak dokładne, że niektórzy krytycy bezskutecznie usiłowali dowieść, iż zostały spisane już po tych wydarzeniach (Izajasza 13:17-19; 44:27 do 45:1; Ezechiela 26:3-6; Daniela 8:1-7, 20-22).
34 Proroctwa Jezusa o zburzeniu Jeruzalem w 70 roku n.e. spełniły się co do joty (Łukasza 19:41-44; 21:20, 21). A proroctwa dotyczące „dni ostatnich”, podane przez Jezusa i apostoła Pawła, spełniają się w najdrobniejszych szczegółach na naszych oczach (2 Tymoteusza 3:1-5, 13; 24 rozdział Mateusza; 13 rozdział Marka; 21 rozdział Łukasza).
35. Dlaczego proroctwa biblijne mogą pochodzić jedynie od Stwórcy?
35 Żaden umysł ludzki, choćby najbardziej światły, nie potrafiłby przewidzieć przyszłości z taką dokładnością. Mógł to uczynić wyłącznie umysł wszechpotężnego i wszechmądrego Stwórcy całego świata, jak o tym czytamy w Liście 2 Piotra 1:20, 21: „Wszelkie proroctwo Pisma nie podlega dowolnemu wykładowi. Albowiem proroctwo nie przychodziło nigdy z woli ludzkiej, lecz wypowiadali je ludzie Boży, natchnieni Duchem Świętym”.
Daje odpowiedź
36. Co wyjawia Biblia?
36 Sama Biblia dostarcza więc różnych dowodów na to, iż jest natchnionym Słowem Istoty Najwyższej. Jako taka, mówi, dlaczego ludzie żyją na Ziemi, dlaczego jest tyle cierpień, dokąd zmierzamy i jak wszystko zmieni się na lepsze. Wyjawia nam, że istnieje najwyższy Bóg, który stworzył ludzi i Ziemię w określonym celu oraz że Jego zamierzenie się urzeczywistni (Izajasza 14:24). Wyjaśnia nam również, jak powinna wyglądać religia prawdziwa i jak ją znaleźć. Tak więc Biblia to jedyne źródło wyższej mądrości, które może nam podać prawdziwe odpowiedzi na wszystkie istotne pytania dotyczące życia (Psalm 146:3; Przypowieści 3:5; Izajasza 2:2-4).
37. Jakie pytanie należy zadać w odniesieniu do chrześcijaństwa?
37 A zatem istnieje mnóstwo dowodów autentyczności i prawdomówności Biblii, czy jednak wszyscy, którzy twierdzą, że ją uznają, postępują zgodnie z jej naukami? Przyjrzyjmy się na przykład narodom rzekomo praktykującym chrystianizm, czyli chrześcijaństwu. Przez wiele wieków miało ono dostęp do Pisma Świętego. Ale czy jego sposób myślenia i postępowania naprawdę odzwierciedla wyższą mądrość Bożą?
[Ilustracje na stronie 11]
Sir Izaak Newton uważał, że Ziemia utrzymuje swą pozycję względem innych ciał niebieskich w przestrzeni kosmicznej dzięki grawitacji
Biblijny obraz Ziemi otoczonej pustą przestrzenią to zdaniem uczonych zdumiewająca jak na owe czasy wizja
[Ilustracja na stronie 12]
Niektórzy starożytni żeglarze obawiali się nawet, że mogą wypłynąć poza krawędź płaskiej Ziemi
[Ilustracja na stronie 13]
Mamy więcej dowodów na istnienie Jezusa Chrystusa niż na to, że żył Juliusz Cezar, cesarz Karol Wielki, Oliver Cromwell czy papież Leon III
[Ilustracja na stronie 15]
Łuk Tytusa w Rzymie stanowi potwierdzenie spełnienia się proroctwa Jezusa o zburzeniu Jeruzalem w 70 roku n.e.