ROZDZIAŁ 15
Jak się oprzeć presji rówieśników?
„W szkole nie brakuje pokus — papierosy, narkotyki, seks. Wiesz, że to, w co próbują cię wciągnąć koledzy, jest głupie. Ale przychodzi taki moment, że po prostu nie chcesz wyjść na mięczaka” (Ewa).
TO NATURALNE, że chcemy być akceptowani przez innych. I właśnie dlatego jesteśmy podatni na wpływ otoczenia. Jeżeli na przykład wychowujesz się w rodzinie chrześcijańskiej, wiesz, że seks przedmałżeński czy nadużywanie alkoholu są złe (Galatów 5:19-21). Ale twoi rówieśnicy robią takie rzeczy i do tego samego namawiają ciebie. Czy zachowują się tak dlatego, że wszystko sobie przemyśleli i podjęli osobistą decyzję? To mało prawdopodobne. Większość z nich uległa czyjemuś wpływowi. Zależy im na akceptacji otoczenia, więc pozwalają, by inni kształtowali ich poglądy. Czy chcesz, żeby tak było również w twoim wypadku? A może masz odwagę, by bronić swych przekonań?
Brat Mojżesza, Aaron, co najmniej raz ustąpił pod presją. Uległ Izraelitom, którzy otoczyli go i zażądali, by uczynił im boga (Wyjścia 32:1-4). Pomyśl tylko — Aaron wcześniej stanął twarzą w twarz z faraonem i śmiało przekazał mu orędzie Boże (Wyjścia 7:1, 2, 16). Jednak pod naciskiem rodaków skapitulował. Najwyraźniej łatwiej mu było stawić czoła władcy Egiptu niż najbliższemu otoczeniu!
A jak jest z tobą? Czy trudno ci obstawać przy tym, co słuszne? Czy chciałbyś umieć opierać się naciskom, nie sprawiając przy tym wrażenia osoby niepewnej czy przestraszonej? Jest to możliwe! Rzecz w tym, by przewidzieć, kiedy możesz znaleźć się pod presją, i odpowiednio zaplanować swoją reakcję. Pomogą ci w tym cztery poniższe kroki.
1. Przewiduj (Przysłów 22:3). Często można się zorientować, że zanosi się na kłopotliwą sytuację. Na przykład dostrzegasz grupkę kolegów, którzy palą papierosy. Jakie jest prawdopodobieństwo, że zechcą cię poczęstować? Przewidując problem, będziesz mógł go uniknąć lub też stawić mu czoła.
2. Pomyśl (Hebrajczyków 5:14). Zadaj sobie pytanie: „Jeżeli ulegnę presji, to jak będę się z tym potem czuł?”. Owszem, możesz zyskać chwilową aprobatę rówieśników. Ale jak ocenisz swoje zachowanie z perspektywy czasu, gdy będziesz z rodzicami lub ze współchrześcijanami? Czy chcesz zabiegać o akceptację kolegów kosztem uznania u Boga?
3. Zadecyduj (Powtórzonego Prawa 30:19). Prędzej czy później każdy sługa Boży musi wybrać pomiędzy wiernością i związanymi z nią błogosławieństwami a nieposłuszeństwem i jego przykrymi następstwami. Ludzie tacy jak Józef, Hiob i Jezus podjęli słuszne decyzje, gdy tymczasem Kain, Ezaw czy Judasz dokonali złych wyborów. Teraz kolej na ciebie. Co ty zrobisz?
4. Działaj. Może myślisz, że to najtrudniejszy krok. Wcale nie! Jeżeli już zastanowiłeś się nad konsekwencjami i podjąłeś decyzję, wyrażenie swojego stanowiska może być zaskakująco proste — i dać powód do satysfakcji (Przysłów 15:23). Nie martw się, nie musisz prawić kolegom kazań. Często wystarczy krótka, stanowcza odmowa. Chcąc pokazać, że twoje stanowisko nie podlega dyskusji, mógłbyś też powiedzieć:
„Mnie w to nie mieszajcie!”
„Ja takich rzeczy nie robię!”
„Dajcie spokój, przecież wiecie, że to nie w moim stylu!”
Najważniejsze jest to, żeby odpowiedzieć bezzwłocznie i zdecydowanie. Jeżeli tak właśnie zrobisz, możesz być zaskoczony, jak szybko koledzy dadzą za wygraną. Niewykluczone jednak, że zaczną się z ciebie naśmiewać: „Co z tobą? Pękasz?”. Pamiętaj, że takie drwiny to nic innego jak presja otoczenia. Jak na nią zareagować? Jeżeli przyrównamy drwinę do piłeczki rzuconej w twoim kierunku, masz co najmniej trzy możliwości:
● Chwyć piłeczkę. („Tak, macie rację, boję się”. A potem krótko wyjaśnij, dlaczego).
● Zrób unik. Wyraź swoje stanowisko, ale nie rób z tego kwestii.
● Odbij piłeczkę. Powiedz, dlaczego czegoś nie robisz, a następnie odwołaj się do rozsądku kolegów. („Myślałem, że jesteście mądrzejsi”).
Jeżeli koledzy nie dają za wygraną, po prostu odejdź! Im dłużej zostaniesz, tym silniejsza będzie presja. Nie myśl, że stchórzyłeś. Pamiętaj, że to ty zapanowałeś nad sytuacją. Nie dałeś się wtłoczyć w ich ramy.
Niektórzy koledzy mogą się z ciebie wyśmiewać i twierdzić, że nie masz własnego zdania. Ale to nieprawda! Jehowa chce, abyś osobiście się przekonał, że spełnianie Jego woli jest dla ciebie najlepsze (Rzymian 12:2). Dlaczego więc miałbyś stać się marionetką w rękach kolegów? (Rzymian 6:16). Broń tego, o czym wiesz, że jest słuszne!
Trzeba sobie realistycznie powiedzieć, że nie da się uniknąć presji otoczenia. Ale możesz podjąć decyzję, otwarcie wyrazić swoje stanowisko i zapanować nad sytuacją. Wybór należy do ciebie! (Jozuego 24:15).
WIĘCEJ NA TEN TEMAT PRZECZYTASZ W TOMIE 1, ROZDZIALE 9
Czy prowadzisz podwójne życie? Dlaczego twoi rodzice powinni się o tym dowiedzieć?
WERSET
„Kto chodzi z mądrymi, stanie się mądry, lecz kto się zadaje z głupcami, temu źle się powiedzie” (Przysłów 13:20).
WSKAZÓWKA
Żeby nabrać odwagi, czytaj relacje o przeżyciach współczesnych sług Jehowy, którzy śmiało obstawali przy tym, co słuszne.
CZY WIESZ, ŻE...?
Rok po skończeniu szkoły niewielu twoich kolegów będzie utrzymywać z tobą kontakt. Niektórzy może nawet nie będą pamiętać twojego imienia. Ale twojej rodzinie i — co najważniejsze — Jehowie Bogu zawsze będzie zależeć na twojej pomyślności (Psalm 37:23-25).
PLAN DZIAŁANIA!
Żeby przygotować się do stawienia czoła presji rówieśników, mogę: ․․․․․
Jeżeli koledzy będą mnie namawiać do czegoś złego, to: ․․․․․
Sprawy, o które zapytam rodziców: ․․․․․
ZASTANÓW SIĘ
● W jakich sytuacjach mógłbyś skorzystać z czterech kroków podanych w tym rozdziale?
● Co może się stać, jeśli ulegniesz presji otoczenia?
● W jaki sposób możesz się opierać presji rówieśników?
[Napis na stronie 131]
„Wielu kolegów wie, że jestem Świadkiem, i odnosi się do mnie z szacunkiem. Kiedy zamierzają mówić o czymś nieprzyzwoitym, uprzedzają mnie: ‚Mike, musimy o czymś pogadać, więc jak chcesz, to idź’” (Mike).
[Ramka na stronach 132, 133]
Materiały ćwiczeniowe
Plan taktyczny
wzór
1 przewiduj
Co jest wyzwaniem? Palenie papierosów.
Gdzie mogę spotkać się z presją? W szatni lub w toalecie.
2 pomyśl
Co się stanie, jeśli ulegnę?
Sprawię przykrość Jehowie i rodzicom. Będę miał wyrzuty sumienia. Trudniej mi będzie odmówić następnym razem.
Co się stanie, jeśli nie ulegnę?
Koledzy mogą mnie wyśmiewać lub przezywać, a niektórzy wręcz unikać. Sprawię jednak radość Jehowie i wyrobię sobie siłę charakteru.
3 zadecyduj
Gdybym uległ, znaczyłoby to,
że nie jestem przygotowany na odpieranie nacisków i że bardziej cenię uznanie w oczach rówieśników niż Jehowy.
Nie ulegnę, ponieważ
wiem, że zasmuciłbym tym Jehowę. A poza tym palenie szkodzi zdrowiu.
4 działaj
Co konkretnie zrobię?
Odmówię i odejdę.
Drwiny kolegów
Jeżeli któryś z kolegów powie: „No zapal. Chyba nie pękasz?”,
mogę:
chwycić piłeczkę
„Masz rację. Boję się palenia. Nie chcę mieć raka płuc”.
zrobić unik
„Szkoda dla mnie waszego papierosa”.
odbić piłeczkę
„Nie, dzięki. A tak w ogóle, to myślałem, że macie więcej rozsądku!”
UWAGA: Jeżeli koledzy nie dają za wygraną, szybko odejdź. Im dłużej zostaniesz, tym większe prawdopodobieństwo, że ulegniesz. A teraz skopiuj następną stronę i wypełnij puste miejsca.
Plan taktyczny
skopiuj tę stronę
1 przewiduj
Co jest wyzwaniem? ․․․․․
Gdzie mogę spotkać się z presją? ․․․․․
2 pomyśl
Co się stanie, jeśli ulegnę?
․․․․․
Co się stanie, jeśli nie ulegnę?
․․․․․
3 zadecyduj
Gdybym uległ, znaczyłoby to...
․․․․․
Nie ulegnę, ponieważ...
․․․․․
4 działaj
․․․․․
Co konkretnie zrobię?
․․․․․
Drwiny kolegów
Jeżeli któryś z kolegów powie: ․․․․․
mogę:
chwycić piłeczkę
․․․․․
zrobić unik
․․․․․
odbić piłeczkę
․․․․․
Przećwicz to z którymś z rodziców lub z dojrzałym przyjacielem.
[Ilustracja na stronie 135]
Jeżeli ulegasz presji rówieśników, stajesz się ich marionetką