KOLOROWY DODATEK
Imię Boże
JEHOWA — imię Władcy Wszechświata, które nadał sobie On sam. Tetragram (cztery hebr. spółgłoski tworzące imię Boże) pojawia się w hebrajskim tekście Biblii prawie 7000 razy — o wiele częściej niż jakikolwiek tytuł odnoszony do Boga. Imię to nie jest czymś w rodzaju etykietki. Odróżnia prawdziwego Boga od wszystkich innych bogów, również od tych wymyślonych przez człowieka. Każde rozumne stworzenie powinno znać, szanować i uświęcać to imię.
Imię Jehowa określa Stwórcę nieba i ziemi (Rdz 2:4), Boga i Ojca Jezusa Chrystusa (Mt 4:10; Jn 20:17) oraz Tego, który obiecał stworzyć nacechowane prawością „nowe niebiosa i nową ziemię” (Iz 65:17, 25; 2Pt 3:13).
Jednakże wiele współczesnych przekładów biblijnych w ogóle nie zawiera imienia Bożego. Dlaczego? Wśród Żydów powstał przesąd, iż nie powinno się go wymawiać. W rezultacie najpierw zniknęło ono z ich języka mówionego, a następnie zostało usunięte z greckich rękopisów Pisma Świętego. W końcu w większości przekładów Biblii imię własne Boga zastąpiono tytułami, takimi jak „Pan” czy „Bóg”. Warto zauważyć, że oprócz imienia Jehowa — najznamienitszego ze wszystkich imion — nie spotkało to żadnego innego imienia biblijnego.
Tymczasem znajomość imienia Bożego ma dla każdego człowieka żywotne znaczenie (Rz 10:13). Chodzi tu jednak o coś więcej niż o samo dowiedzenie się, jak brzmi imię własne Boga. Trzeba poznać Osobę, która je nosi, i dostosować swe życie do zamierzeń związanych z tym imieniem. Wszyscy czciciele prawdziwego Boga mają też obowiązek gorliwie ogłaszać je innym ludziom, tak jak to czynił Jezus (Jn 17:6, 26). Jehowa Bóg obiecuje błogosławić tym, którzy znają i czczą Jego wielkie imię oraz go używają (Ps 91:14).
[Ilustracja na stronie 324]
Imię Boże zapisywano dawniej różnymi rodzajami hebrajskiego pisma
[Ilustracje na stronie 324]
Ingerowanie w tekst Biblii. Pokazano tu hebrajski manuskrypt (Kodeks z Aleppo, poniżej z lewej) z imieniem Bożym w Pwt 32:3, 6. Ten sam fragment w wersji greckiej Septuaginty (papirus Fuad 266, w środku) także zawiera to imię zapisane literami hebrajskimi Natomiast w Kodeksie aleksandryjskim z V w. n.e. (powyżej z prawej) w wersetach tych imię Boże już nie występuje. Zostało usunięte. Nie zapisano go po grecku, lecz zastąpiono skróconą formą greckiego słowa Kýrios („Pan”)
Pozabiblijne źródła poświadczające, że w starożytności imię Boże było powszechnie używane
[Ilustracja na stronie 325]
Stela Meszy (króla Moabitów), pochodząca z X w. p.n.e., stanowi dowód, że nawet pogańskie narody sąsiadujące z Izraelem znały imię Jehowa
[Ilustracja na stronie 325]
Pokazany tu ostrak, pochodzący z judzkiego miasta Arad, zawiera list napisany prawdopodobnie w VII w. p.n.e. Zaczyna się on słowami: „Do mego pana Eliasziba. Oby Jehowa zapewnił ci pokój”, a kończy się tak: „On mieszka w domu Jehowy”
[Ilustracja na stronie 325]
Jeden z „listów z Lakisz”, datowanych na VII w. p.n.e.; imię Jehowa w formie tetragramu występuje tu dwukrotnie
[Ilustracja na stronie 325]
Tę jaskinię grobową, leżącą ok. 35 km na pd. zach. od Jerozolimy, odkryto w r. 1961. Napis na ścianie, przypuszczalnie z VIII w. p.n.e., głosi: „Jehowa jest Bogiem całej ziemi”
Fragmenty wczesnego greckiego manuskryptu, w których imię własne Boga występuje w formie tetragramu zapisanego literami hebrajskimi
[Ilustracje na stronie 326]
Te fragmenty greckiej Septuaginty (papirus Fuad 266), pochodzące z I w. p.n.e., ukazują tetragram w tekście Księgi Powtórzonego Prawa. Również w następnych stuleciach w niektórych kopiach Septuaginty pojawiało się imię Boże zapisane tymi czterema literami hebrajskimi. Oznacza to, że Jezus Chrystus i jego uczniowie napotykali imię Boże zarówno w hebrajskim tekście Pism, jak i w greckiej Septuagincie. Bez wątpienia więc pisarze Chrześcijańskich Pism Greckich używali imienia Bożego, zwłaszcza gdy przytaczali z Pism Hebrajskich fragmenty zawierające tetragram