CHIRAM
(prawdopodobnie skrócona forma imienia Achiram: „brat mój jest wysoki [wywyższony]”).
W niektórych wersetach tekstu masoreckiego występują też imiona: Chirom (1Kl 5:10, 18; 7:40a) oraz Churam (2Kn 2:3).
1. Król Tyru z XI w. p.n.e., utrzymujący przyjazne stosunki z Dawidem i Salomonem.
Kiedy Dawid zdobył twierdzę Syjon i powziął zamiar zbudowania tam pałacu, Chiram wysłał do niego posłańców z propozycją zawarcia umowy handlowej. Dostarczył mu potem drewno cedrowe z zach. stoków Libanu oraz rzemieślników biegłych w obróbce drewna i kamienia (2Sm 5:11; 1Kn 14:1).
Na wieść o śmierci Dawida i objęciu tronu przez Salomona Chiram posłał swych sług, by odnowić układ o przyjaźni (1Kl 5:1). Salomon poprosił go wtedy o pomoc w postaci materiałów i ludzi potrzebnych do wzniesienia wielkiej świątyni, a jako zapłatę dla robotników zaproponował ogromne ilości pszenicy, jęczmienia, wina i oliwy (1Kl 5:2-6; 2Kn 2:3-10). Chiram ze swej strony błogosławił Jehowę i oba państwa zawarły pokojowe przymierze (1Kl 5:7-12; 2Kn 2:11-16).
Na zakończenie trwających 20 lat prac budowlanych Chiram otrzymał od Salomona 20 miast, które mu się jednak nie spodobały (1Kl 9:10-13; zob. KABUL 2). Nie wiadomo, czy potem zwrócił Salomonowi te miasta, czy też dał mu jakieś inne (2Kn 8:1, 2). Nie jest również jasne, czy posłał Salomonowi 120 talentów złota (46 242 000 dolarów) w zamian za owe miasta, czy może uczynił to już po otrzymaniu ich w darze (1Kl 9:14).
Chiram przyłączył się także do innego przedsięwzięcia Salomona, a mianowicie do budowy floty w Ecjon-Geber nad zatoką Akaba. Przysłał doświadczonych żeglarzy, którzy wraz ze sługami Salomona stanowili załogę tych statków, pływających po wodach wsch. wybrzeża Afryki. Oprócz nich Chiram i Salomon mieli też inne statki, które docierały aż do Tarszisz, leżącego przypuszczalnie na zach. krańcu Morza Śródziemnego. Z tych wypraw dalekomorskich przywożono mnóstwo bogactw — złoto, srebro, kość słoniową, klejnoty, cenne gatunki drewna oraz rzadko spotykane małpy i pawie (1Kl 9:26-28; 10:11, 12, 22; 2Kn 8:18; 9:10, 21; zob. ECJON-GEBER).
2. Biegły rzemieślnik, który wykonał liczne sprzęty w świątyni Salomona. Jego ojciec był Tyryjczykiem, a matkę nazwano wdową „z plemienia Naftalego” (1Kl 7:13, 14), jak również „spośród synów Dana” (2Kn 2:13, 14). Tę pozorną rozbieżność można wyjaśnić, przyjmując za niektórymi uczonymi, że owa kobieta urodziła się w plemieniu Dana, jej pierwszy mąż pochodził z plemienia Naftalego, a gdy owdowiała, wyszła za Tyryjczyka.
Chiram, król Tyru (poz. 1), wysłał tego Chirama do Salomona w celu nadzorowania specjalnych prac budowlanych, ponieważ był to zdolny i doświadczony specjalista w zakresie obróbki takich materiałów, jak: złoto, srebro, miedź, żelazo, kamień i drewno. Świetnie znał się też na farbiarstwie, grawerstwie i projektowaniu najrozmaitszych urządzeń. Zapewne od dzieciństwa uczył się rzemiosła artystycznego od swego ojca Tyryjczyka, który także był biegły w obróbce miedzi (1Kl 7:13-45; 2Kn 2:13, 14; 4:11-16).
Król Tyru najwyraźniej użył wobec tego człowieka przydomka Chiram-Abi, czyli „Chiram moim ojcem” (2Kn 2:13). Nie chodziło o to, że naprawdę był on ojcem króla, lecz raczej że był jego doradcą lub mistrzowskim rzemieślnikiem. Również określenie Chiram-Abiw (dosł. „Chiram jego ojcem”) oznacza przypuszczalnie: „Chiram jest jego (tzn. króla) mistrzowskim rzemieślnikiem” (2Kn 4:16).