CARETAN

Pierwsza wzmianka o tym miejscu pojawia się w Jozuego 3:16, gdzie w relacji o cudownym spiętrzeniu wód Jordanu powiedziano, że było to „koło Adamu, miasta nieopodal Caretan”. Według późniejszej relacji biblijnej „w Okręgu Jordanu, między Sukkot a Caretan”, odlewano w glinianych formach miedziane przedmioty przeznaczone do użytku w świątyni (1Kl 7:46). Pokłady gliny w dolinie Jordanu sprzyjały prowadzeniu w tej okolicy prac związanych z odlewaniem miedzi.

Ponieważ miasto Adam na ogół utożsamia się z Tall ad-Damija (po wsch. stronie Jordanu, naprzeciwko ujścia Wadi Farʽa), a Sukkot prawdopodobnie leżało 13 km na pn. pn. wsch. od Adamu, powyższe teksty wskazywałyby na położenie Caretan po zach. stronie Jordanu, gdzieś w pobliżu Adamu i Sukkot. Niektórzy identyfikują Caretan z 82-metrowym wzniesieniem Karn Sartaba, nazwanym „charakterystycznym punktem doliny Jordanu” (Encyclopædia Biblica, red. T. Cheyne, Londyn 1903, t. IV, szp. 5382). Znajduje się ono po przeciwnej stronie Jordanu niż Adam, przy ujściu Wadi Farʽa.

Lokalizację tę jednak niełatwo pogodzić z opisem piątego okręgu administracyjnego Salomona, obejmującego ‛Taanach i Megiddo, i całe Bet-Szean, które jest przy Caretan poniżej Jizreel, od Bet-Szean do Abel-Mechola aż po region Jokmeam’ (1Kl 4:12). Karn Sartaba leży znacznie dalej na pd. niż pozostałe z wymienionych tu miejsc i wcale nie „przy” Bet-Szean. W Biblii poznańskiej miejsca te próbowano ułożyć w porządku geograficznym: „W całym Bet-Szean poniżej Jizreel i od Bet-Szean aż do Abel-Mechola, które leży koło Cartan” (zob. przyp.). A zatem Caretan połączono z Abel-Mechola, a nie z Bet-Szean. Ponieważ jednak werset ten mówi o „całym Bet-Szean”, niewątpliwie chodzi tu raczej o region niż o samo miasto. Jeśli Caretan istotnie miało związek ze wzniesieniem Karn Sartaba, to być może region Bet-Szean obejmował równinę wokół tego miasta dochodzącą na pd. do miejsca, skąd było widać Caretan, sąsiedni region.

Inne miejscowości, z którymi próbuje się utożsamiać Caretan, leżą po wsch. stronie Jordanu, a zatem nie pasują do kontekstu wypowiedzi biblijnych. Podczas prac wykopaliskowych prowadzonych w jednym z tych miejsc, w Tall as-Saʽidija, odkryto duże ilości wyrobów z brązu (stopu miedzi z cyną), co może potwierdzać, iż za dni Salomona w okolicach tych odlewano miedź.

W 2 Kronik 4:17, w sprawozdaniu równoległym do 1 Królów 7:46, zamiast Caretan występuje słowo „Cereda”; prawdopodobnie jest to inna postać zapisu tej samej nazwy.