Obrazy z Ziemi Obiecanej
Nazaret — miasteczko rodzinne proroka
„RZESZE (...) opowiadały: ‛To jest prorok Jezus, z Nazaretu w Galilei!’” Tak więc już w trakcie działalności Jezusa najmniejsza wzmianka o nim od razu przywodziła na myśl słynny teraz Nazaret. Z tego względu również ci, którzy przyszli go aresztować, nie powiedzieli po prostu, że szukają Jezusa, tylko „Jezusa Nazarejczyka” (Mateusza 21:11; 26:71; Jana 18:3-5; Dzieje Apostolskie 26:9).
Zdjęcie u góry przedstawia Nazaret, jaki byś ujrzał obecnie. Jest on dziś o wiele większy niż wtedy, gdy „do miasta galilejskiego, zwanego Nazaret,” przyszedł anioł, żeby zapowiedzieć Marii, iż urodzi Syna Bożego (Łukasza 1:26-33, Bw). W tamtych czasach Nazaret przypominał raczej widoczną na następnej stronie wioskę, którą stanowi szereg kwadratowych domów zgrupowanych na wzgórzu. Właśnie w takim domu mógł mieszkać Józef z Marią. Ale na krótko przed rozwiązaniem oboje musieli się udać na południe do Betlejem, gdzie urodził się Jezus. Później uciekli do Egiptu, aby uchronić dziecko przed zbrodniczymi knowaniami Heroda. Następnie „wrócili do Galilei, do miasta swego Nazaretu” (Łukasza 2:4, 39, Bw; Mateusza 2:13-23).
A zatem Jezus nie wychowywał się w zgiełkliwym mieście, takim jak Jeruzalem czy Tyberiada, lecz w miejscowości zacisznej. Nazaret leżał w kotlinie otoczonej wzgórzami Dolnej Galilei. Osiągano tam obfite plony zbóż, winorośli, oliwek i fig. Lata były przyjemne, niezbyt upalne, a zimy nie tak ostre, jak w Górnej Galilei.
Aby utrzymać żonę, synów i córki, Józef pracował jako cieśla; możliwe, że miał warsztat podobny do tego w dzisiejszym Nazarecie. Mógł obciosywać belki do więźby dachowej, robić drzwi do domów w mieście albo też stoły, stołki bądź inne meble. Wiadomo, że Jezus obserwował go i się uczył, bo i jego nazywano „cieślą” (Marka 6:3; Mateusza 13:55). Uprawa roli wokół Nazaretu najprawdopodobniej nastręczała dodatkowe zajęcia. Jezus być może sporządzał jarzma, w jakich chodzą widoczne tu zwierzęta. Tymczasem Józef mógł swoimi narzędziami wykonywać pługi lub sanie do młócenia, ciągnięte za takim jarzmem (2 Samuela 24:22; Izajasza 44:13).
Będąc jeszcze chłopcem, Jezus zapewne zwiedzał tereny wokół Nazaretu. Zachodził na przykład do położonej 13 kilometrów na północ „Kany Galilejskiej”, gdzie później dokonał pierwszego cudu (Jana 2:1-12). Idąc jakieś 10 kilometrów na południowy wschód, w kierunku doliny Jezreel i wzgórza More, mógł dotrzeć do miasta Nain, widocznego na stronie 17a (Sędziów 6:33; 7:1). Zapewne pamiętasz, że podczas swej pierwszej kampanii ewangelizacyjnej Jezus natknął się w pobliżu Nain na kondukt pogrzebowy. Zdjęty litością, wskrzesił wtedy syna pewnej wdowy (Łukasza 7:11-16).
Nazaret nie leżał przy żadnym z głównych szlaków lądowych, ale miał do nich łatwy dostęp. Dobrze to ilustruje mapka na okładce Kalendarza Świadków Jehowy na rok 1990, w którym zamieszczono też większe zdjęcie dzisiejszego Nazaretu. Droga wiodąca z zachodu na wschód przez dolinę Jezreel łączyła port morski Akko, czyli Ptolemaidę, z Jeziorem Galilejskim i doliną Jordanu. Przecinała ją droga z Damaszku, biegnąca na południe poprzez Samarię do Jeruzalem.
W Nazarecie znajdowała się synagoga, do której Jezus we wczesnym okresie swojej działalności wszedł „według swego zwyczaju”. Odczytał słowa z Księgi Izajasza 61:1, 2 i odniósł je do siebie. Jak na to zareagowali mieszkańcy miasteczka, z których część pamiętała jego dzieciństwo i młodość, a może nawet płaciła mu za usługi ciesielskie? Wpadli w gniew i usiłowali zrzucić go z urwiska, ale Jezus im uszedł (Łukasza 4:16-30). Wieść o tym, czego później dokonał w Nain oraz innych miejscowościach, niewątpliwie dotarła do Nazaretu, kiedy bowiem tam powrócił i nauczał w synagodze, nikt już nie domagał się jego śmierci. Mimo to „nie dokonał tam wielu potężnych czynów”, gdyż znający go mieszkańcy Nazaretu nie uwierzyli w niego jako proroka (Mateusza 13:53-58).
Marek pisze, co w związku z tym powiedział Jezus: „Tylko w swojej ojczyźnie wśród swoich krewnych i w swoim domu nie ma prorok uznania”. Szkoda, że słowa te znalazły zastosowanie do sporej liczby obywateli Nazaretu. Nam jednak to miasto kojarzy się z rodzinnym domem Proroka, którego darzymy pełnym uznaniem (Marka 6:4, Bp).
[Przypis]
a Na mapie zamieszczonej w Kalendarzu Świadków Jehowy na rok 1990 oznaczono Nazaret numerem 2. Wzgórze More widać tuż poniżej miejsca oznaczonego numerem 3.
[Ilustracje na stronie 17]
[Prawa własności do ilustracji, strona 16]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.