Powołani z ciemności
„[Jehowa] was powołał z ciemności do swego zdumiewającego światła” (1 PIOTRA 2:9).
1. Jak wyglądała zagłada Jerozolimy?
W ROKU 607 p.n.e. potężna armia babilońska pod wodzą Nebukadneccara II zaatakowała Jerozolimę. W Biblii tak opisano tę okrutną inwazję: „[Nebukadneccar] pozabijał ich młodzieńców mieczem w domu ich sanktuarium, nie okazując współczucia młodzieńcom ani dziewicom, starym ani zniedołężniałym. (...) I spalił dom prawdziwego Boga, i zburzył mur Jerozolimy; również wszystkie jej wieże mieszkalne spalono ogniem, a także wszystkie jej cenne przedmioty, by spowodować zniszczenie” (2 Kron. 36:17, 19).
2. Przed czym Jehowa ostrzegał Żydów?
2 Zagłada Jerozolimy nie powinna być dla mieszkańców tego miasta zaskoczeniem. Przez wiele lat prorocy Boży ostrzegali Żydów, że jeśli w dalszym ciągu będą lekceważyć prawa Jehowy, zostaną wydani w ręce Babilończyków — wielu zginie od miecza, a ci, którzy ocaleją, prawdopodobnie resztę życia spędzą w niewoli (Jer. 15:2). Jak wyglądało życie tamtych wygnańców? Czy coś podobnego do niewoli w Babilonie wydarzyło się w czasach chrześcijańskich? Jeśli tak, to kiedy?
ŻYCIE W NIEWOLI
3. Pod jakim względem niewola babilońska różniła się od egipskiej?
3 Słowa proroków się spełniły. Za pośrednictwem Jeremiasza Jehowa radził przyszłym wygnańcom, żeby zaakceptowali swoją sytuację i jak najlepiej ją wykorzystali. Powiedział: „Budujcie [w Babilonie] domy i mieszkajcie w nich, i zakładajcie sady, i spożywajcie ich owoc. Zabiegajcie też o pokój miasta, do którego was posłałem na wygnanie, i módlcie się za nie do Jehowy, bo w jego pokoju będzie pokój dla was” (Jer. 29:5, 7). Ci, którzy podporządkowali się woli Bożej, prowadzili w Babilonie w miarę normalne życie. Do pewnego stopnia mogli sami zarządzać własnymi sprawami i mieli swobodę poruszania się po kraju. Starożytny Babilon był ważnym ośrodkiem handlu, a odnalezione dokumenty wskazują, że wielu Żydów wyspecjalizowało się tam w prowadzeniu interesów. Inni stali się wykwalifikowanymi rzemieślnikami. Niektórzy nawet się wzbogacili. Życie na wygnaniu w Babilonie nie przypominało wcześniejszej niewoli w Egipcie (odczytaj Wyjścia 2:23-25).
4. Między innymi jakie osoby znalazły się w niewoli i jak to ograniczyło ich możliwości wielbienia Boga?
4 Żydzi mieli więc zaspokojone potrzeby materialne, a co można powiedzieć o ich potrzebach duchowych? Świątynia Jehowy oraz ołtarz zostały zburzone i kapłani przestali pełnić zorganizowaną służbę. Wśród wygnańców byli wierni słudzy Boży, którzy nie zasłużyli na karę, jaka spotkała naród, ale musieli cierpieć z pozostałymi. Jednak starali się przestrzegać praw Bożych. Na przykład Daniel oraz Szadrach, Meszach i Abed-Nego powstrzymywali się od pokarmów zakazanych w Prawie Mojżeszowym. Wiadomo też, że Daniel regularnie modlił się do Jehowy (Dan. 1:8; 6:10). Mimo to pod rządami Babilończyków bogobojni Żydzi nie mogli spełniać wszystkich wymogów Prawa.
5. Co Jehowa obiecał swojemu ludowi i dlaczego było to coś niezwykłego?
5 Czy Żydzi mieli kiedykolwiek odzyskać możliwość wielbienia Boga w sposób, który Mu się podoba? W tamtym okresie mogło się to wydawać mało prawdopodobne. Babilon nigdy nie uwalniał jeńców. Jednak w tej sytuacji miał zaingerować sam Jehowa. Obiecał, że Jego naród zostanie wyzwolony, i tak się stało. Bóg zawsze spełnia swoje obietnice (Izaj. 55:11).
CZY ISTNIEJE NOWOŻYTNA ANALOGIA?
6, 7. Dlaczego musieliśmy zrewidować swoje zrozumienie dotyczące niewoli nowożytnych sług Bożych?
6 Czy chrześcijanie kiedykolwiek przeżyli coś podobnego do niewoli babilońskiej? Przez wiele lat w czasopiśmie Strażnica wskazywano, że nowożytni słudzy Boży dostali się do niewoli Babilonu Wielkiego w roku 1918, a zostali z niej uwolnieni w roku 1919. Jednak z powodów, które przedstawimy w tym i następnym artykule, należało jeszcze raz przeanalizować to zagadnienie.
7 Babilon Wielki to ogólnoświatowe imperium religii fałszywej. Jeżeli słudzy Boży mieliby znaleźć się w niewoli Babilonu Wielkiego w roku 1918, musieliby w jakiś sposób zostać w tym czasie zniewoleni przez religię fałszywą. Jednak fakty wskazują, że w dziesięcioleciach poprzedzających I wojnę światową chrześcijanie namaszczeni duchem uwalniali się spod wpływu Babilonu Wielkiego, a nie byli przez niego zniewalani. To prawda, że podczas I wojny światowej byli prześladowani, ale przede wszystkim przez władze świeckie, a nie przez religię. Dlatego najwyraźniej nie trafili do niewoli Babilonu Wielkiego w roku 1918.
KIEDY SŁUDZY BOŻY ZNALEŹLI SIĘ W NIEWOLI BABILONU WIELKIEGO?
8. Wyjaśnij, jak doszło do skażenia prawdziwego chrystianizmu (zobacz ilustrację tytułową).
8 Podczas święta Pięćdziesiątnicy w 33 roku n.e. tysiące Żydów i prozelitów zostało namaszczonych duchem Bożym. Ci nowi chrześcijanie stali się „narodem świętym, ludem na szczególną własność” (odczytaj 1 Piotra 2:9, 10). Przed złymi wpływami zbory chronili apostołowie. Jednak zwłaszcza po ich śmierci zaczęli się pojawiać ludzie „mówiący rzeczy przewrotne, aby pociągnąć za sobą uczniów” (Dzieje 20:30; 2 Tes. 2:6-8). Wiele z takich osób pełniło w zborach odpowiedzialne funkcje — nadzorców, a później biskupów. Zaczęła się tworzyć klasa duchownych, chociaż Jezus powiedział swoim uczniom: „Wy wszyscy jesteście braćmi” (Mat. 23:8). Wpływowi ludzie zafascynowani filozofią Arystotelesa i Platona nauczali fałszywych poglądów religijnych, które stopniowo wypierały nauki Słowa Bożego.
9. Wyjaśnij, jakiego poparcia Rzym udzielił odstępczemu chrześcijaństwu i co z tego wynikło.
9 W 313 roku n.e. cesarz Rzymu Konstantyn zagwarantował odstępczym chrześcijanom swobodę wyznania. Od tamtej pory Kościół i państwo zaczęły ze sobą blisko współpracować. Na przykład po soborze nicejskim obecny tam Konstantyn zesłał na wygnanie oskarżonego o odstępstwo Ariusza, który nie chciał przyznać, że Jezus jest Bogiem. Później, pod rządami cesarza Teodozjusza I (379-395 n.e.), Kościół katolicki, jak nazwano skażoną formę chrystianizmu, stał się w imperium rzymskim religią państwową. Historycy mówią, że w IV wieku n.e. pogański Rzym został poddany chrystianizacji. Ale prawda jest taka, że w tamtym okresie odstępcza forma chrystianizmu połączyła się z pogańskimi religiami imperium rzymskiego i weszła w skład Babilonu Wielkiego. Mimo to niewielka grupa przyrównanych do pszenicy pomazańców podejmowała wysiłki, żeby oddawać Bogu cześć. Jednak ich głos został zagłuszony (odczytaj Mateusza 13:24, 25, 37-39). Rzeczywiście znaleźli się w niewoli Babilonu Wielkiego.
10. Dzięki czemu szczerzy ludzie mogli sprawdzać zgodność nauk Kościoła z Biblią?
10 Przez pierwsze kilka stuleci po Chrystusie wielu ludzi mogło czytać Biblię po grecku lub po łacinie. Dzięki temu mogli porównywać nauki Słowa Bożego z dogmatami Kościoła. To, co przeczytali w Biblii, pobudziło ich do odrzucenia niezgodnych z tą Księgą nauk. Jednak mówienie o tym było niebezpieczne, a nawet groziło śmiercią.
11. Jak Kościół utrudniał ludziom dostęp do Biblii?
11 Z czasem języki, w których została spisana Biblia, przestały być powszechnie używane, a Kościół sprzeciwiał się tłumaczeniu tej Księgi na języki narodowe. W wyniku tego mogli ją czytać jedynie duchowni i inni wykształceni ludzie. Ale nawet nie wszyscy księża umieli dobrze czytać i pisać. Jakiekolwiek odstępstwo od nauk Kościoła było surowo karane. Wierni namaszczeni słudzy Boży spotykali się ukradkiem, a i to nie zawsze było możliwe. Tak jak podczas wcześniejszej niewoli babilońskiej „królewskie kapłaństwo” nie pełniło zorganizowanej służby. Babilon Wielki trzymał ludzi w żelaznym uścisku.
PRZENIKA ŚWIATŁO
12, 13. Jakie dwa czynniki sprawiły, że Babilon Wielki zaczął tracić kontrolę nad ludźmi? Objaśnij to.
12 Czy prawdziwi chrześcijanie mogli mieć nadzieję, że kiedykolwiek zostaną uwolnieni i będą oddawać Bogu cześć w sposób jawny i cieszący się Jego uznaniem? Tak! Z czasem duchowe światło zaczęło przenikać ciemność. Przyczyniły się do tego dwie rzeczy. Po pierwsze, w połowie XV wieku wynaleziono prasę drukarską z ruchomymi czcionkami. Zanim druk upowszechnił się w świecie zachodnim, Biblia była mozolnie przepisywana odręcznie. Istniało niewiele kopii tej Księgi i były one drogie. Podobno przepisanie Biblii zajmowało umiejętnemu kopiście aż 10 miesięcy. Ponadto materiały używane przez kopistów (welin i pergamin) były bardzo kosztowne. Natomiast posługując się prasą drukarską i papierem, doświadczony drukarz mógł wyprodukować 1300 stron dziennie!
13 Po drugie, na początku XVI wieku odważni mężczyźni postanowili przetłumaczyć Słowo Boże na powszechnie używane języki. Wielu z nich ryzykowało życie. Duchowni byli przerażeni. Bali się, że Biblia będzie w rękach bogobojnych osób niebezpieczną bronią. A kiedy rzeczywiście stała się dostępna, ludzie zaczęli ją czytać. Zaczęli się też zastanawiać: „Gdzie Słowo Boże wspomina o czyśćcu, płatnych mszach za zmarłych, papieżach i kardynałach?”. Dla Kościoła była to zniewaga — jak ludzie śmią podważać autorytet przywódców religijnych! Kościół postanowił się bronić. Wszyscy, którzy odrzucali jego nauki, byli oskarżani o herezję. A przecież niektóre z tych nauk opierały się na pogańskich filozofiach Arystotelesa i Platona, żyjących przed Jezusem. Kościół skazywał heretyków na śmierć, a wyrok wykonywały władze państwowe. Miało to na celu zniechęcenie ludzi do czytania Biblii i kwestionowania poglądów Kościoła. W większości wypadków plan ten się powiódł. Jednak pewne odważne osoby nie dały się zastraszyć Babilonowi Wielkiemu. Rozsmakowały się w Słowie Bożym i pragnęły dowiedzieć się więcej. Były to pierwsze kroki w kierunku przyszłego wyzwolenia z religii fałszywej.
14. (a) Co przyczyniło się do lepszego zrozumienia Biblii w drugiej połowie XIX wieku? (b) Opisz, jak brat Russell poszukiwał prawdy.
14 Wielu ludzi spragnionych prawdy uciekało do krajów, w których Kościół nie miał tak dużych wpływów. Nie chcieli, żeby ktoś im dyktował, co mają myśleć. Pragnęli studiować Biblię i dyskutować na jej temat z innymi. Jednym z takich krajów były Stany Zjednoczone. Właśnie tam w drugiej połowie XIX wieku Charles Taze Russell razem z kilkoma innymi osobami zaczął systematycznie analizować Biblię. Początkowo chciał się upewnić, która z głównych religii naucza prawdy. Starannie porównywał doktryny wielu wyznań, nawet niechrześcijańskich, z tym, co mówi Biblia. Szybko przekonał się, że żadne z nich nie trzyma się ściśle Słowa Bożego. W pewnym momencie postanowił spotkać się z różnymi duchownymi. Miał nadzieję, że zaakceptują prawdy, które odkrył w Biblii, i zaczną ich nauczać swoich wiernych. Ale oni nie byli tym zainteresowani. Badacze Pisma Świętego musieli spojrzeć prawdzie w oczy: nie można wielbić Boga z tymi, którzy trzymają się fałszywych nauk (odczytaj 2 Koryntian 6:14).
15. (a) Kiedy chrześcijanie znaleźli się w niewoli Babilonu Wielkiego? (b) Jakie pytania omówimy w następnym artykule?
15 Do tej pory ustaliliśmy, że prawdziwi chrześcijanie znaleźli się w niewoli babilońskiej wkrótce po śmierci ostatniego apostoła. Pojawiają się jednak pytania: Jakie jeszcze dowody poświadczają, że w dziesięcioleciach poprzedzających rok 1914 pomazańcy wyzwalali się z niewoli Babilonu Wielkiego? Czy to prawda, że Jehowa nie był zadowolony ze swoich sług, ponieważ zwolnili tempo głoszenia podczas I wojny światowej? Czy niektórzy nasi bracia w tym okresie stracili Boże uznanie, bo nie zachowali chrześcijańskiej neutralności? I w końcu, skoro chrześcijanie dostali się do niewoli religii fałszywej w II wieku n.e., to kiedy zostali z niej wyzwoleni? Na te intrygujące pytania odpowiemy w następnym artykule.