Okazuj empatię

 1. Dlaczego lubimy przebywać w towarzystwie osób, które zgodnie z 1 Piotra 3:8 mają na względzie nasze uczucia i dobro?

LUBIMY przebywać w towarzystwie osób, które mają na względzie nasze uczucia i dobro. Starają się wczuć w nasze położenie — dostrzec, co przeżywamy i o czym myślimy. Są w stanie przewidzieć nasze potrzeby i oferują pomoc, czasem nawet jeszcze zanim o nią poprosimy. Cenimy ludzi, którzy ‛okazują nam empatięb’ (odczytaj 1 Piotra 3:8).

 2. Dlaczego okazywanie empatii nie zawsze jest łatwe?

² Jako chrześcijanie chcemy okazywać innym empatię. Ale nie zawsze jest to łatwe. Dlaczego? Na przykład dlatego, że jesteśmy niedoskonali (Rzym. 3:23). Musimy więc zwalczać wrodzoną skłonność do myślenia głównie o sobie. Niektórym może być trudno okazywać empatię z powodu ich wychowania czy przeżyć. Poza tym może mieć na nas wpływ postawa osób z naszego otoczenia. W obecnych dniach ostatnich wielu nie bierze pod uwagę uczuć innych ludzi. Wręcz przeciwnie, ‛kochają samych siebie’ (2 Tym. 3:1, 2). Co nam pomoże liczyć się z uczuciami innych?

 3. (a) Dzięki czemu będziemy w większym stopniu okazywać empatię? (b) Co rozważymy w tym artykule?

³ Możemy w większym stopniu okazywać empatię, jeśli naśladujemy Jehowę i Jego Syna, Jezusa Chrystusa. Jehowa jest Bogiem miłości i stanowi najlepszy wzór liczenia się z innymi (1 Jana 4:8). Jezus doskonale naśladował osobowość swojego Ojca (Jana 14:9). Kiedy był na ziemi, pokazał, w jaki sposób człowiek może wyrażać współczucie. W tym artykule rozważymy najpierw, jak Jehowa i Jezus dowiedli, że liczą się z uczuciami innych. Potem zastanowimy się, co możemy robić, żeby Ich naśladować.

 4. Jak Izajasza 63:7-9 wskazuje na to, że Jehowa liczy się z uczuciami swoich sług?

⁴ Z Biblii dowiadujemy się, że Jehowa liczy się z uczuciami swoich sług. Zobaczmy na przykład, co czuł, kiedy w starożytności Izraelici przechodzili różne próby. W Jego Słowie czytamy: „Podczas całej ich udręki odczuwał udrękę” (odczytaj Izajasza 63:7-9). Później przez proroka Zachariasza Jehowa powiedział, że kiedy Jego słudzy są źle traktowani, On odbiera to osobiście. Zapewnił ich: „Kto dotyka was, dotyka źrenicy mojego oka” (Zach. 2:8). Jakże dobitnie świadczy to o zainteresowaniu Jehowy uczuciami swojego ludu!

 5. Podaj przykład, jak Jehowa pomógł swoim cierpiącym sługom.

⁵ Jednak Jehowa nie tylko współczuje swoim cierpiącym sługom. On też działa na ich rzecz. Na przykład kiedy Izraelici przebywali w niewoli egipskiej, Jehowa rozumiał ich ból i chciał im pomóc. Powiedział do Mojżesza: „Widziałem, jak mój lud cierpi (...), i słyszałem, jak woła o pomoc (...). Dobrze wiem, jakiego bólu zaznaje. Zstąpię, żeby go wyzwolić z rąk Egipcjan” (Wyjścia 3:7, 8). Ponieważ Jehowa współczuł swojemu ludowi, wyzwolił go z niewoli. Lata później w Ziemi Obiecanej Izraelici byli atakowani przez wrogów. Jak Jehowa na to zareagował? „Litował się, gdy jęczeli z powodu tych, którzy ich gnębili i traktowali okrutnie”. Współczuł swoim sługom i dlatego posyłał sędziów, żeby wybawić Izraelitów z rąk wrogów (Sędz. 2:16, 18).

 6. Podaj przykład, jak Jehowa wziął pod uwagę czyjeś uczucia, choć były one nieuzasadnione.

⁶ Jehowa liczy się z uczuciami wiernych Mu osób, nawet jeśli bywają one nieuzasadnione. Pomyślmy o Jonaszu. Bóg posłał tego proroka, żeby ogłosił wyrok przeciwko Niniwczykom. Kiedy okazali skruchę, Bóg postanowił ich ocalić. Ale Jonaszowi się to nie spodobało. „Ogarnął go gniew”, bo jego proroctwo o zagładzie się nie spełniło. Jednak Jehowa był cierpliwy wobec Jonasza i pomógł mu skorygować sposób myślenia (Jon. 3:10 do 4:11). Z czasem prorok zrozumiał, czego Jehowa chciał go nauczyć. Jehowa polecił mu nawet opisać tę historię, dzięki czemu my też możemy wyciągnąć z niej wnioski (Rzym. 15:4)c.

 7. O czym upewnia nas sposób, w jaki Jehowa traktował swoich sług?

⁷ Sposób, w jaki Jehowa traktował swoich sług, upewnia nas o Jego empatii. Bóg widzi cierpienia, jakie spotykają każdego z nas. On ‛naprawdę zna serce człowieka’ (2 Kron. 6:30). Rozumie nasze najskrytsze myśli, najgłębsze uczucia oraz ograniczenia. Jehowa ‛nie pozwoli, żebyśmy byli kuszeni ponad to, co możemy znieść’ (1 Kor. 10:13). To zapewnienie bardzo nas pokrzepia!

 8-10. Jakie czynniki miały wpływ na to, że Jezus rozumiał uczucia innych?

⁸ Przebywając jako człowiek na ziemi, Jezus bardzo liczył się z uczuciami innych. Wpływ na to miały co najmniej trzy czynniki. Po pierwsze, Jezus doskonale odzwierciedlał osobowość swojego niebiańskiego Ojca. Tak jak On, kochał ludzi. Chociaż cieszył się ze wszystkiego, co pomagał Jehowie tworzyć, to ‛szczególnie cieszył się z ludzi’ (Prz. 8:31). Miłość pobudzała Jezusa do zwracania uwagi na uczucia innych.

⁹ Po drugie, tak jak Jehowa, Jezus potrafił czytać w sercach. Wiedział, co kieruje ludźmi, i znał ich uczucia (Mat. 9:4; Jana 13:10, 11). Dlatego kiedy dostrzegał, że są załamani, starał się ich pocieszyć (Izaj. 61:1, 2; Łuk. 4:17-21).

¹⁰ Po trzecie, Jezus osobiście doświadczył problemów, z którymi muszą się zmagać ludzie. Wydaje się, że rodzina, w której się wychował, była biedna. Pomagał swojemu przybranemu ojcu Józefowi i nauczył się w ten sposób wykonywać ciężką pracę fizyczną (Mat. 13:55; Marka 6:3). Wygląda na to, że zanim Jezus zakończył swoją służbę, Józef zmarł. Jezus odczuwał więc ból związany ze śmiercią bliskiej osoby. Poza tym wiedział, jak to jest żyć w rodzinie podzielonej religijnie (Jana 7:5). Te oraz inne okoliczności sprawiały, że potrafił zrozumieć uczucia i problemy zwykłych ludzi.

11. Wyjaśnij, kiedy szczególnie było widać troskę Jezusa. (Zobacz ilustrację na stronie tytułowej).

¹¹ Troskę Jezusa było szczególnie widać, kiedy dokonywał cudów. Nie robił tego z poczucia obowiązku. Był „przepełniony litością” wobec tych, którzy cierpieli (Mat. 20:29-34; Marka 1:40-42). Wyobraź sobie, co czuł, kiedy wziął na bok głuchego i go uleczył albo kiedy wskrzesił jedynego syna pewnej wdowy (Marka 7:32-35; Łuk. 7:12-15). Jezus współczuł tym ludziom i chciał im pomóc.

12. Jak relacja z Jana 11:32-35 wskazuje, że Jezus współczuł Marcie i Marii?

¹² Jezus okazał empatię Marcie i Marii. Widząc ich rozpacz z powodu śmierci ich brata Łazarza, zapłakał (odczytaj Jana 11:32-35). Nie płakał tylko dlatego, że stracił bliskiego przyjaciela. Przecież wiedział, że go wskrzesi. Płakał, bo był poruszony rozpaczą swoich przyjaciół.

13. Dlaczego pokrzepia nas świadomość, że Jezus okazuje empatię?

¹³ To, że Jezus okazywał ludziom empatię, bardzo nas pokrzepia. Kochamy go za to, jak traktował innych (1 Piotra 1:8). Wiemy, że obecnie panuje jako Król w Królestwie Bożym, i bardzo nas to cieszy. Wkrótce usunie wszelkie cierpienia. Ponieważ żył na ziemi jako człowiek, najlepiej będzie umiał uleczyć rany zadane ludzkości przez Szatana. To prawdziwe błogosławieństwo, że mamy Władcę, który potrafi się „wczuć w nasze słabości” (Hebr. 2:17, 18; 4:15, 16).

14. Co chcemy robić w myśl Efezjan 5:1, 2?

¹⁴ Rozmyślanie o przykładzie Jehowy i Jezusa pobudza nas do okazywania empatii w większym stopniu (odczytaj Efezjan 5:1, 2). Nie potrafimy czytać w sercach tak jak Oni. Ale mimo wszystko możemy starać się rozumieć uczucia i potrzeby innych (2 Kor. 11:29). W przeciwieństwie do samolubnego świata, który nas otacza, my staramy się ‛mieć na oku nie tylko swoje własne sprawy, ale też sprawy drugich’ (Filip. 2:4).

15. Kto w szczególności musi okazywać empatię?

¹⁵ Empatię muszą w szczególności okazywać starsi zboru. Wiedzą, że są odpowiedzialni przed Jehową za to, jak traktują powierzone im owce (Hebr. 13:17). Żeby pomagać braciom i siostrom, starsi muszą wczuwać się w ich położenie. Jak mogą to robić?

16. Co robi współczujący starszy i dlaczego jest to ważne?

¹⁶ Współczujący starszy spędza czas z braćmi i siostrami. Zadaje pytania, a potem uważnie i cierpliwie słucha. Jest to szczególnie ważne, kiedy jakaś owca chce powiedzieć, co czuje, ale nie może znaleźć odpowiednich słów (Prz. 20:5). Kiedy starszy chętnie spędza czas z braćmi, między nim a nimi powstaje silna więź zaufania, przyjaźni i miłości (Dzieje 20:37).

17. Co wiele braci i sióstr najbardziej ceni u starszych zboru? Podaj przykład.

¹⁷ Wiele braci i sióstr mówi, że tym, co najbardziej cenią u starszych, jest umiejętność wczuwania się w położenie drugich. Dlaczego? Siostra o imieniu Adelaide mówi: „Dzięki temu łatwiej się z nimi rozmawia, bo wiesz, że cię zrozumieją”. I dodaje: „Widzisz, że wczuwają się w twoje położenie po tym, jak reagują na to, co mówisz”. Pewien brat wspomina z wdzięcznością: „Widziałem łzy w oczach starszego, kiedy opowiadałem mu o swojej sytuacji. Nigdy tego nie zapomnę” (Rzym. 12:15).

18. Jak możemy rozwijać empatię?

¹⁸ Oczywiście nie tylko starsi powinni okazywać empatię. Wszyscy powinniśmy ją rozwijać. W jaki sposób? Staraj się zrozumieć, co przechodzą twoi bliscy i współwyznawcy. Pokaż, że interesujesz się nastolatkami w zborze oraz osobami schorowanymi, starszymi wiekiem i tymi, którym ktoś zmarł. Zapytaj, jak się czują. Naprawdę ich słuchaj. Daj im odczuć, że rozumiesz, przez co przechodzą. Zaoferuj pomoc. Kiedy tak robimy, okazujemy prawdziwą miłość (1 Jana 3:18).

19. Dlaczego musimy być elastyczni, kiedy staramy się pomagać innym?

¹⁹ Kiedy staramy się pomagać innym, musimy być elastyczni. Dlaczego? Ponieważ ludzie różnie reagują na trudności. Niektórzy chętnie o nich rozmawiają, podczas gdy inni nie lubią mówić o swoich problemach. Chociaż chcemy pomagać, to nie chcemy zadawać zbyt osobistych pytań (1 Tes. 4:11). Oprócz tego kiedy ktoś się przed nami otworzy, może się okazać, że nie ze wszystkim, co mówi, się zgadzamy. Ale musimy pamiętać, że to są jego uczucia. Bądźmy chętni do słuchania, a nieskłonni do mówienia (Mat. 7:1; Jak. 1:19).

20. Czym zajmiemy się w następnym artykule?

²⁰ Poza okazywaniem empatii w zborze chcemy to robić również w służbie. W jaki sposób? Zajmiemy się tym zagadnieniem w następnym artykule.