-
Komentarze do Jana — rozdział 4Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata — wydanie do studium
-
-
tej górze: Chodzi o górę Garizim (zob. Dodatek B10). Pisma Hebrajskie wspominają o niej cztery razy (Pwt 11:29; 27:12; Joz 8:33; Sdz 9:7). Przypuszczalnie w IV w. p.n.e. Samarytanie wznieśli na niej świątynię, która miała konkurować ze świątynią jerozolimską, ale została ona zburzona przez Żydów w 128 r. p.n.e. Samarytanie uznawali tylko pierwszych pięć ksiąg Biblii, i to w swojej własnej wersji, znanej jako Pięcioksiąg samarytański, a także prawdopodobnie Księgę Jozuego. Pięcioksiąg samarytański był zapisany ich własnym pismem, wywodzącym się ze starohebrajskiego. Występuje w nim ok. 6000 różnic w stosunku do hebrajskiego tekstu masoreckiego. Większość z nich to drobne zmiany, ale są też znaczące różnice. Na przykład w Pwt 27:4 zamiast „góry Ebal” pojawia się „góra Garizim” jako miejsce, gdzie na kamieniach pokrytych tynkiem miało zostać spisane Prawo Mojżeszowe (Pwt 27:8). Oczywistym powodem wprowadzenia tej zmiany była chęć poparcia poglądu Samarytan, że świętą górą Boga jest właśnie góra Garizim.
-