Dlaczego oczekujesz roku 1975?
1, 2. (a) Co wzbudziło szczególne zainteresowanie rokiem 1975, i jakie to miało następstwa? (b) Jakie jednak wyłaniają się pytania?
Z JAKIEGO powodu mówi się teraz tak dużo o roku 1975? Podczas ubiegłych miesięcy wśród poważnych badaczy Biblii rozgorzały wokół sprawy tego roku ożywione dyskusje, nierzadko oparte na rozmaitych domysłach. Zainteresowanie ich wzmogło się na skutek przekonania, że rok 1975 wyznacza koniec okresu 6000 lat historii ludzkiej od chwili stworzenia Adama. Bliskość tak ważnej daty rzeczywiście pobudza wyobraźnię i może się stać niewyczerpanym tematem rozmów.
2 Ale chwileczkę! Skąd wiemy, że ich obliczenia są poprawne? Jaka istnieje podstawa do twierdzenia, że Adam został stworzony prawie 5994 lata temu? Czy jedyna księga, którą można obdarzyć pełnym zaufaniem z uwagi na bezsporną ścisłość historyczną, mianowicie natchnione Słowo Jehowy, Biblia święta, pozwala dawać wiarę takiemu wnioskowi i udziela mu poparcia?
3. Czy rok stworzenia Adama, wydrukowany w wielu egzemplarzach Biblii, należy do natchnionego tekstu Pisma świętego? Czy wszyscy zgadzają się z tą datą?
3 W niektórych obcojęzycznych wydaniach Pisma Świętego spotyka się przypisy lub uwagi marginesowe, z których wynika, jakoby stworzenie człowieka przypadało na rok 4004 p.n.e.a Dane zamieszczone w uwagach marginesowych nie wchodzą jednak w skład natchnionego tekstu Pisma, a jeśli chodzi o tę datę, to po raz pierwszy wysunięto ją dopiero przeszło piętnaście wieków po śmierci ostatniego pisarza biblijnego i aż do roku 1701 n.e. nikt nie ośmielił się wstawić jej do żadnego wydania Biblii. Przypisy tego rodzaju opierają się na wnioskach pewnego duchownego pochodzenia irlandzkiego, arcybiskupa Kościoła anglikańskiego Jamesa Usshera (1581-1656). Chronologia Usshera była tylko jednym z wielu przykładów szczerych wysiłków podejmowanych podczas minionych stuleci w celu ustalenia czasu stworzenia Adama. Jakieś sto lat temu, kiedy dokonano podsumowania, okazało się, że do tego czasu znani uczeni opublikowali nie mniej niż 140 różnych zestawień chronologicznych. W obliczeniach tych daty stworzenia Adama wahają się w tak szerokich granicach, jak rok 3616 p.n.e. a rok 6174 p.n.e.; istnieje również fantastyczne domniemanie, sięgające aż roku 20 000 p.n.e. Tak sprzeczne informacje, które znaleźć można w zbiorach co bogatszych bibliotek na całym świecie, z pewnością utrudniają orientację ludziom szukającym odpowiedzi na powyższe pytania.
4. Czego dowiedzieliśmy się w poprzednim studium, i do czego na tej podstawie jesteśmy przygotowani?
4 W poprzednim artykule dowiedzieliśmy się na podstawie natchnionych Pism, całkiem niezależnie od nieinspirowanych uwag marginesowych występujących w niektórych wydaniach Biblii, że siedemdziesięcioletni okres spustoszenia Judy rozpoczął się około 1 października roku 607 p.n.e. Początek tego okresu miał oczywisty związek z jego zakończeniem, a tym samym też z upadkiem Babilonu w roku 539 p.n.e. Zatem mając rok 607 p.n.e. tak samo pewnie ustalony w kalendarzu gregoriańskim, jak i datę absolutną: rok 539 p.n.e., jesteśmy przygotowani do dalszego posuwania się wstecz w rachubie czasu i określenia innych ważnych wydarzeń w historii biblijnej. Na przykład lata panowania nad wybranym ludem Bożym kolejnych królów: Saula, Dawida i Salomona, możemy obecnie bez trudu podać według terminologii współczesnego kalendarza.
5. Jakie historyczne wydarzenia nastąpiły w roku 997 p.n.e.?
5 Po śmierci Salomona jego królestwo rozpadło się na dwie części. Dwupokoleniowa część południowa, która obejmowała obszar Judy i Beniamina, pozostała pod rządami potomków Salomona i była znana pod nazwą królestwa Judy. Dziesięć pokoleń mieszkających bardziej na północ utworzyło królestwo Izraela, zwane czasem „Samarią” od nazwy jego późniejszej stolicy; ten obszar podlegał władzy Jerboama oraz jego następców. Jeżeli proroczy okres 390 lat, o którym czytamy w księdze Ezechiela 4:1-9, odniesiemy do zburzenia Jeruzalem, to stwierdzimy, że śmierć Salomona nastąpiła w roku 997 p.n.e. Faktycznie miała ona miejsce właśnie 390 lat przed zagładą Jeruzalem w roku 607 p.n.e.
NIEPRAWOŚĆ IZRAELA ZNOSZONA PRZEZ 390 LAT
6, 7. O jakich okresach czytamy w proroctwie Ezechiela 4:1-9?
6 Zapoznajmy się teraz dokładniej z tym, co w tej sprawie zapisano w księdze proroka Ezechiela:
7 „Synu człowieczy! Weźmij sobie cegłę, a położywszy ją przed sobą, wyryj na niej miasto Jeruzalem; i sporządź na niej oblężenie (...). To będzie znakiem domowi Izraelskiemu; a ty układź się na lewy bok twój, a włóż nań nieprawość domu Izraelskiego; jak wiele dni leżeć będziesz na nim, tak długo poniesiesz nieprawość ich. A Ja tobie daję lata nieprawości ich według liczby dni, to jest trzysta i dziewięćdziesiąt dni; tak długo poniesiesz nieprawość domu Izraelskiego. A gdy je wypełnisz, układziesz się powtóre na prawy bok twój, a poniesiesz nieprawość domu Judzkiego przez czterdzieści dni; dzień za rok, dzień, mówię, za rok daję tobie. (...) Przetoż nabierz sobie pszenicy i jęczmienia, i bobu i soczewicy, i prosa i wyki, a włóż to do jednego naczynia i uczyń sobie z tego pokarm; według liczby dni, których leżeć będziesz na boku swym, to jest przez trzysta dziewięćdziesiąt dni jeść go będziesz.” — Ezech. 4:1-9.
8. Kiedy dobiegło końca ‚znoszenie nieprawości’ królestwa południowego?
8 W omawianym rozdziale księgi Ezechiela nie chodziło o przypomnienie minionych dziejów; było to raczej proroctwo dotyczące przyszłych wydarzeń. Zapowiadało czas mający nadejść w przyszłości, kiedy sławne miasto Jeruzalem zostanie oblężone, a następnie jego mieszkańcy uprowadzeni w niewolę, co w całej rozciągłości sprawdziło się w roku 607 p.n.e. Tym samym skończyło się wtedy czterdzieści lat, o których była mowa w odniesieniu do Judy. „Nieprawość” królestwa północnego, która miała być znoszona przez 390 lat, była prawie dziesięciokrotnie większa od nieprawości Judy, znoszonej przez czterdzieści lat. Kiedy wszakże dobiegły końca owe 390 lat?
9. Z czego wynika, że „nieprawość” królestwa północnego również zakończyła się w roku 607 p.n.e.?
9 Nie zakończyły się one w roku 740 p.n.e., kiedy uległa zburzeniu Samaria. Zaprzecza temu prosty fakt, że przecież Ezechiel odegrał powyższy dramat w jakiś czas po ‚roku piątym od uprowadzenia króla Joachyna’, a z tego by wynikało, że ich zakończenie nie mogło przypaść wcześniej niż w roku 613 p.n.e.; tymczasem mijało już wtedy 127 lat od zagłady Samarii za sprawą Asyryjczyków. (Ezech. 1:2) Ponieważ cały ten proroczy dramat wskazywał wyraźnie na spustoszenie Jeruzalem i ponieważ zarówno dom Izraela, jak i dom Judy, były w rzeczywistości jednym niepodzielnym ludem związanym przymierzem, ludem, którego ostatek po powrocie z wygnania nie miał być rozszczepiony, więc możliwy jest tylko jeden rozsądny wniosek, mianowicie, że okresy nieprawości obydwu tych domów biegły równolegle i zakończyły się w tym samym czasie, w roku 607 p.n.e. Przy tym założeniu również siedemdziesięciolecie opuszczenia krainy judzkiej upłynęło w 70 lat, po zakończeniu okresu znoszenia nieprawości obu domów i wtedy ostatek obydwu domów mógł znowu powrócić na miejsce dawnego Jeruzalem.
10. Kiedy więc rozpoczęła się „nieprawość” Izraela?
10 Skoro „nieprawość domu izraelskiego” dobiegła końca w roku 607 p.n.e., to jej początek przypada 390 lat wcześniej, czyli na rok 997 p.n.e. Zaczęła się ona w tym roku, w którym zmarł król Salomon, a Jeroboam popełnił nieprawość, i to wielką: ów Jeroboam bowiem, który oderwał znaczne tereny od domu Dawida, ponadto „oderwał Izraela od Jahwe [inaczej: od Jehowy] i wciągnął go w wielki grzech”. — 2 (4) Król. 17:21, BT.
WYJŚCIE Z EGIPTU — ROK 1513 P.N.E.
11, 12. Jakie wcześniejsze wydarzenie w historii ludzkiej możemy obecnie ustalić w czasie, i który tekst kluczowy będzie w tym pomocą?
11 Spoglądając wstecz w odległą przeszłość, dostrzegamy inny kamień milowy w dziejach ludzkich: wiekopomne wyjście Izraelitów z niewoli egipskiej pod przewodnictwem Mojżesza. Gdybyśmy nie mieli wiarogodnego Słowa Jehowy, Biblii, dokładne umiejscowienie tego wielkiego wydarzenia w kalendarzu byłoby rzeczą niemożliwą, ponieważ hieroglify egipskie najwyraźniej przemilczają tę upokarzającą klęskę, którą pierwszej potędze światowej zadał Jehowa. Natomiast na podstawie chronologii biblijnej ustalenie daty owego pamiętnego wydarzenia jest rzeczą stosunkowo prostą!
12 A oto informacja zanotowana w księdze 1 (3) Królewskiej 6:1: „Roku czterysta osiemdziesiątego po wyjściu Izraelitów z ziemi egipskiej, w drugim miesiącu [w miesiącu Ziv, NW] czwartego roku panowania Salomona nad Izraelem, rozpoczął on budowę domu dla Jahwe.” — BT.
13, 14. (a) W którym roku według kalendarza gregoriańskiego rozpoczęło się panowanie Salomona? (b) W którym roku przystąpił on do budowy świątyni?
13 Skoro posiadamy taką wiadomość, wystarczy nam ustalić, w którym roku kalendarzowym Salomon przystąpił do budowy świątyni, a obliczenie, kiedy oddziały wojsk faraona zginęły w Morzu Czerwonym, będzie wtedy już rzeczą zupełnie łatwą.
14 „A dni, których królował Salomon w Jeruzalemie nad wszystkim Izraelem, było czterdzieści lat.” (1 Król. 11:42) Wiadomo nam już, że ostatni pełny rok jego panowania dobiegł końca wiosną roku 997 p.n.e.b Kiedy dodamy 40 do 997, otrzymamy rok 1037 p.n.e.; właśnie wtedy rozpoczęło się pokojowe królowanie Salomona. Jak podaje sprawozdanie, przystąpił on do wznoszenia świątyni dopiero w drugim miesiącu czwartego roku swego panowania, z czego wynika, że do owej chwili sprawował rządy przez trzy pełne lata i jeden miesiąc. Odejmując teraz 3 lata od 1037, otrzymamy rok 1034 p.n.e. i to jest rok, w którym rozpoczęto prace budowlane. Rzecz działa się w drugim miesiącu, zwanym Ziv, a więc na przełomie kwietnia i maja. Biblia zaznacza, że było to „roku czterysta osiemdziesiątego po wyjściu Izraelitów” z Egiptu.
15. (a) Objaśnij różnicę między liczebnikiem głównym a liczebnikiem porządkowym? (b) Kiedy więc Izraelici opuścili Egipt?
15 Kiedy do liczebnika dodajemy specjalną końcówkę i na przykład zamiast „dziesięć” mówimy „dziesiąty”, wówczas zamieniamy liczebnik główny na liczebnik porządkowy. Kiedy ktoś opowiada o grze w piłkę nożną i mówi, że silny strzał padł w dziesiątej minucie, znaczy to, że gra toczyła się już przez dziewięć pełnych minut, ale tylko przez część dziesiątej; nie grano jeszcze przez pełnych dziesięć minut. Podobnie też skoro Biblia używa liczebnika porządkowego, podając, iż budowa świątyni rozpoczęła się w czterysta osiemdziesiątym roku od czasu opuszczenia Egiptu przez Izraelitów, i skoro wiadomo, że w kalendarzu owa szczególna chwila przypada na rok 1034 p.n.e., to musimy do 1034 dodać 479 pełnych lat (nie 480) i wtedy otrzymamy rok 1513. Porę wyjścia z Egiptu możemy określić nawet jeszcze ściślej: nastąpiło ono wiosną, w dniu Paschy, a więc czternastego dnia miesiąca Nisana roku 1513 p.n.e.
ILE CZASU UPŁYNĘŁO OD POTOPU?
16. Jak daleko wniknęliśmy w głąb historii, i jakie są widoki na jeszcze głębsze zapuszczenie się w przeszłość?
16 Biblia już pomogła nam dokładnie zmierzyć czas wstecz aż do wiosny roku 1513 p.n.e.; od tamtej pory do wiosny 1969 roku upłynęło w sumie 3481 lat. Polegając w dalszym ciągu na wiernej „pamięci” świętego Słowa Jehowy, na utrwalonych w nim ścisłych danych historycznych, możemy wniknąć jeszcze głębiej w przeszłość i sięgnąć aż do potopu za czasów Noego.
17. Jakie wydarzenia i jaki okres czasu wspomniał Szczepan, przedstawiając dawne przeżycia Izraela?
17 Szczepan, pierwszy z naśladowców Jezusa Chrystusa umęczonych na śmierć, powołał się w pewnej chwili na oświadczenie, w którym Jehowa zapowiadał przyszłe koleje losu potomstwa Abrahama: „Mówił mu Bóg, że potomkowie jego wygnańcami będą na obczyźnie, że podbiją ich w niewolę i źle z nimi obchodzić się będą przez czterysta lat.” (Dzieje 7:6, Db; 1 Mojż. 15:13) Szczepan wspomina tu o trzech szczegółach z dawnych dziejów swoich przodków: że byli przybyszami w obcym kraju, że zostali podbici w niewolę oraz że przez czterysta lat spotykali się ze złym traktowaniem.
18. Co przemawia przeciwko założeniu, jakoby te przeżycia należały do odrębnych okresów, następujących kolejno po sobie?
18 Błędny byłby zarówno pogląd, że ich wędrówki, niewola i w ogóle przykre doświadczenia trwały jednakowo długo, jak też przypuszczenie, że były to odrębne trzy okresy następujące kolejno po sobie. Izraelici zostali przecież ujarzmieni dopiero dłuższy czas po przybyciu do Egiptu w charakterze przychodniów, czyli tymczasowych osiedleńców; nastąpiło to nie wcześniej niż po 70 latach, w każdym razie po śmierci Józefa. Szczepan mówił więc raczej o tym, że w okresie 400 lat, w którym źle się z nimi obchodzono, zostali również podbici w niewolę, a prócz tego byli wędrowcami w obcym kraju.
19. Skąd wiemy, że Izraelici już przed przybyciem do Egiptu byli jakby „wygnańcami”?
19 Zwróćmy uwagę na fakt, że gdy Szczepan oświadczył, iż byli „wygnańcami (...) na obczyźnie (...) przez czterysta lat”, to nie mówił ani nie zamierzał dać do zrozumienia, jakoby Izraelici przed przybyciem do Egiptu nie wędrowali. Nie można więc upierać się przy twierdzeniu, że powyższy tekst dowodzi, iż przez czterysta lat przebywali w Egipcie. Prawdą jest natomiast, że kiedy przybywszy do Egiptu bracia Józefa zostali po raz pierwszy przedstawieni faraonowi, rzekli oni: „Przybyliśmy, aby zatrzymać się na pewien czas w tym kraju.” Nie powiedzieli jednak ani bezpośrednio, ani domyślnie, że dotychczas nie byli nigdzie przychodniami, gdyż przy tej samej okazji ich ojciec, Jakub, zapytany przez faraona o swój wiek, oświadczył: „Liczba lat mego pielgrzymowania — sto i trzydzieści.” Przy tym nie tylko Jakub był przez całe swoje życie przed przybyciem do Egiptu wędrowcem w obcym kraju, lecz według tego, co sam mówił faraonowi, jego przodkowie również byli przychodniami na obczyźnie. — 1 Mojż. (Rodz.) 47:4-9, BT.
20. Kiedy skończył się okres 400 lat udręczeń, i kiedy się rozpoczął?
20 Skoro okres złego traktowania dobiegł końca w roku 1513 p.n.e., to musiał się rozpocząć w roku 1913 p.n.e., czyli właśnie 400 lat wcześniej. Rok ten najpewniej odpowiada chwili, kiedy Izaaka dręczył Ismael, naigrywając się z niego, co miało miejsce w dniu uroczystego odstawienia Izaaka od piersi w wieku lat pięciu. Działo się to oczywiście na długo przed przybyciem Izraelitów do Egiptu. — 1 Mojż. 21:8, 9.
21, 22. Czy Izraelici przebywali 430 lat wyłącznie w Egipcie i jakie światło rzucają na tę sprawę pewne starożytne manuskrypty?
21 A jak długo przebywali Izraelici w Egipcie, tymczasowo tam osiedleni? Tekst księgi 2 Mojżeszowej (Wyjścia) 12:40, 41 podaje: „Czas pobytu synów Izraela w Egipcie trwał czterysta trzydzieści lat. I oto tego samego dnia, po upływie czterystu trzydziestu lat, wyszły wszystkie zastępy Jahwe z ziemi egipskiej.” — BT.
22 Tymczasem jednak według Septuaginty wiersz 40 brzmi: „A pobyt synów Izraela, podczas którego przebywali oni [i ich ojcowie, Manuskrypt Aleksandryjski] w ziemi egipskiej I W ZIEMI KANANEJSKIEJ — czterysta trzydzieści lat.” Pentateuch Samarytański podaje w tym miejscu: „W ZIEMI KANANESKIEJ i w ziemi egipskiej.” Zatem obydwie przytoczone wersje, oparte na tekście hebrajskim znacznie starszym od dziś rozpowszechnionego tekstu masoreckiego, obok „ziemi egipskiej” wymieniają także „kananejaską”.
23. (a) Ile czasu przebywali więc Izraelici naprawdę w Egipcie i jak potwierdza to apostoł Paweł? (b) Wyjaśnij różnicę, między okresami 400 lat i 430 lat, o których jest mowa w Biblii.
23 Od czasu, kiedy Abraham przybył do ziemi Kanaan upłynęło do chwili urodzin Izaaka 25 lat;c zaś od tego czasu do narodzin Jakuba upłynęło dalszych 60 lat, a potem minęło jeszcze 130 lat, zanim Jakub przywędrował do Egiptu. Dodając powyższe lata otrzymujemy w sumie 215 lat, a więc dokładnie połowę okresu 430 lat. Tyle czasu spędzili patriarchowie w Kanaanie przed przeniesieniem się do Egiptu. (1 Mojż. 12:4; 21:5; 25:26; 47:9) Apostoł Paweł, pisząc w natchnieniu od Boga, również potwierdził, że od chwil zawarcia przymierza z Abrahamem, gdy ten patriarcha wyruszył do ziemi Kanaan, upłynęło 430 lat do ustanowienia przymierza Prawa. — Gal. 3:17.
24, 25. W którym roku kalendarzowym rozpoczął się potop, i ile czasu upłynęło potem, aż Abraham wkroczył do Kanaanu?
24 Skoro teraz dodamy te 430 lat do 1513, osiągniemy rok 1943 p.n.e.; wtedy to Abraham, po śmierci swego ojca Tarego w mezopotamskim mieście Haranie, zawędrował po raz pierwszy do Kanaanu. Wystarczy tylko jeszcze pododawać lata kilku pokoleń, żeby dokładnie ustalić datę potopu. Odpowiednie dane liczbowe zaczerpnąć można z księgi 1 Mojżeszowej, rozdziałów 11 i 12, a następnie je zsumować, jak następuje:
Od początku potopu
do narodzin Arfachsada (1 Mojż. 11:10) 2 lata,
do narodzin Selecha (11:12) 35 lat,
do narodzin Hebera (11:14) 30 lat,
do narodzin Pelega (11:16) 34 lata,
do narodzin Rehu (11:18) 30 lat,
do narodzin Saruga (11:20) 32 lata,
do narodzin Nachora (11:22) 30 lat,
do narodzin Tarego (11:24) 29 lat,
Razem 427 lat.
25 Dodajmy te 427 lat do roku 1943 p.n.e., a dowiemy się, że potop nastąpił w roku 2370 p.n.e., czyli 4338 lat temu.
6000 LAT OD STWORZENIA ADAMA
26, 27. (a) Jak dawno przed potopem został stworzony Adam? W którym to było roku przed naszą erą? (b) Co wskazuje na okoliczność, że Adam został stworzony jesienią?
26 W podobny sposób, należy po prostu dodać następujące lata dotyczące dziesięciu pokoleń przedpotopowych, aby otrzymać rok stworzenia Adama:
Od stworzenia Adama
do narodzin Seta (1 Mojż. 5:3) 130 lat,
do narodzin Enosa (5:6) 105 lat,
do narodzin Kenana (5:9) 90 lat,
do narodzin Mahalaleela (5:12) 70 lat,
do narodzin Jareda (5:15) 65 lat,
do narodzin Enocha (5:18) 162 lata,
do narodzin Matuzalema (5:21) 65 lat,
do narodzin Lamecha (5:25) 187 lat,
do narodzin Noego (5:28, 29) 182 lata,
do początku potopu (7:6) 600 lat,
Razem 1656 lat.
27 Dodając 1656 do 2370, otrzymamy w wyniku liczbę 4026, która nam wyznaczy rok stworzenia Adama według kalendarza gregoriańskiego. Ponieważ trzeba uznać za rzecz naturalną, że człowiek zaczął liczyć czas od początku swego istnienia, i ponieważ według najstarszych kalendarzy ludzkich początek roku przypadał na jesień, więc rozsądny wydaje się pogląd, iż pierwszy człowiek Adam został stworzony w porze jesiennej.
28. Czym różni się niniejsza chronologia od obliczeń Usshera, jeśli chodzi o stworzenie Adama?
28 Tak to dzięki starannym, od nikogo nie zależnym badaniom przeprowadzonym przez oddanych Bogu biblistów, którzy sprawą tą zajmowali się od szeregu lat bez ślepego podążania śladem rozmaitych obliczeń chronologicznych rozpowszechnionych w chrześcijaństwie, dotarliśmy w końcu do daty stworzenia Adama. Okazuje się, że jest ona o 22 lata bardziej odległa w przeszłości niż wskazuje liczba podana przez Usshera. Zarazem widać z tego, że czas upływa o dwie dziesiątki lat wcześniej niż by to wynikało z chronologii tradycyjnej.
29. Dlaczego powinna nas interesować data stworzenia Adama?
29 Przejrzawszy tyle obliczeń i rodowodów, warto się zastanowić, jaką właściwie korzyść dają zdobyte tym sposobem wiadomości. Czyż nie jest to wszystko dawno przebrzmiała historia, a zajmowanie się nią równie nieciekawe i bezużyteczne jak chodzenie po cmentarzu i spisywanie starych dat z płyt nagrobkowych? Dlaczego mimo wszystko powinna nas bardziej interesować data stworzenia Adama niż na przykład rok, w którym się narodził władca Tutenchamon? Otóż przede wszystkim, jeśli dodamy 4026 do liczby bieżącego roku (uwzględniając brak roku zerowego między rachubą naszej ery a okresem sprzed naszej ery), otrzymamy w sumie 5994 lata; tyle ich upłynie od stworzenia Adama do jesieni tego roku. A to z kolei znaczy, że jesienią roku 1975, nieco więcej niż za sześć lat od chwili obecnej (a nie w roku 1997, jakby wynikało z obliczeń Usshera), dobiegnie końca 6000 lat od chwili stworzenia Adama, praojca całej ludzkości!
ADAM STWORZONY POD KONIEC „SZÓSTEGO DNIA”
30. Co może się wydarzyć przed rokiem 1975, lecz z jakim nastawieniem powinniśmy tego oczekiwać?
30 Czy na podstawie powyższych rozważań można wyrazić przekonanie, że jesienią roku 1975 będzie już po bitwie Armagedonu i że mniej więcej właśnie wtedy rozpocznie się od dawna oczekiwane tysiącletnie królowanie Chrystusa? Jest to możliwe, poczekajmy jednak i zobaczmy, w jakiej mierze siódme tysiąclecie istnienia człowieka zbiega się z przyrównanym do sabatu tysiącletnim panowaniem Chrystusa. Jeżeli te dwa okresy pobiegną równolegle z dokładnością co do jednego roku kalendarzowego, nie stanie się to przez zwykły przypadek czy splot okoliczności, lecz wyniknie z miłościwych zamierzeń Jehowy. Nasza rachuba czasu (która jest dość dokładna, ale nie rości sobie pretensji do nieomylności) w najlepszym wypadku wskazuje tylko, że jesienią roku 1975 skończy się 6000 lat istnienia człowieka na ziemi. Niekoniecznie znaczy to, że rok 1975 wyznacza także koniec pierwszych 6000 lat siódmego „dnia” twórczego Jehowy. Dlaczego? Ponieważ Adam po stworzeniu żył jeszcze jakiś czas w „szóstym dniu”, którego nieznaną część należałoby odjąć od 930 lat życia Adama i dopiero na tej podstawie ustalić, kiedy dobiegł końca szósty z okresów twórczych, czyli „dni” obejmujących po siedem tysięcy lat, oraz dowiedzieć się, jak długo Adam żył w „siódmym dniu”. Z drugiej strony koniec tego szóstego „dnia” stwarzania mógł nawet przypaść na ten sam rok kalendarza gregoriańskiego, w którym został stworzony Adam. Może tu występować różnica zaledwie tygodni lub miesięcy, a nie lat.
31. Co wyjawiają pierwsze dwa rozdziały księgi 1 Mojżeszowej?
31 Jeżeli chodzi o stworzenie Adama, dobrze będzie starannie się zapoznać z tym, co na ten temat podaje Biblia. Zestawiając księgę Rodzaju (1 Mojżeszową), Mojżesz oparł się na szeregu pisemnych dokumentów z okresu przed potopem, zwanych krótko „dziejami”. Pierwszy z nich rozpoczyna się wersetem księgi 1 Mojżeszowej 1:1, a kończy się na słowach 1 Mojżeszowej 2:4: „Oto są dzieje początków po stworzeniu nieba i ziemi.”(BT) Drugi dokument historyczny zaczyna się od tekstu 1 Mojżeszowej 2:5 i ciągnie się do drugiego wiersza piątego rozdziału tej księgi. Mamy więc do dyspozycji dwa oddzielne sprawozdania o stwarzaniu, które opracowane są z nieco odmiennych punktów widzenia. W drugim z powyższych dokumentów, mianowicie w 1 Mojżeszowej 2:19, pierwotny czasownik hebrajski przetłumaczony na „kształtował” (NW) występuje w formie niedokonanej ciągłej. Nie znaczy to jednak, iż zwierzęta lądowe i ptaki były stwarzane dopiero po Adamie. Tekst 1 Mojżeszowej 1:20-28 dowodzi, że było odwrotnie. Pozorna sprzeczność między rozdziałem pierwszym, a drugim znika, gdy słowa z 1 Mojżeszowej 2:19, 20 potraktuje się jedynie jako uwagę wtrąconą celem wyjaśnienia potrzeby dodania człowiekowi „pomocy”. Zatem właściwą treść danego czasownika hebrajskiego jeszcze lepiej uwypukla nadanie mu przy tłumaczeniu takiej formy gramatycznej, która bardziej zaznacza uprzednie dokonanie czynności stwarzania. W związku z tym czytamy na przykład w Biblii gdańskiej: „gdy stworzył”; w Biblii Tysiąclecia: „ulepiwszy”; a w tłumaczeniu ks. Wujka: „utworzywszy”.
32. Z czego wynika, że szósty dzień stwarzania nie skończył się natychmiast po utworzeniu Adama?
32 Obydwa sprawozdania o stwarzaniu, zawarte w księdze 1 Mojżeszowej, chociaż różnią się trochę w sposobie przedstawienia materiału, pozostają jednak ze sobą w doskonałej harmonii we wszystkich punktach, włącznie z uwypukleniem faktu, że Ewa została stworzona po Adamie. A szósty dzień twórczy nie dobiegł kresu, dopóki nie pojawiła się Ewa. Nie powiedziano nam dokładnie, ile czasu upłynęło do owej chwili od stworzenia Adama. Ale „potem [po stworzeniu Adama i Ewy] obejrzał Bóg wszystko, co uczynił, a oto było bardzo dobre. I nastał wieczór, i nastał ranek, dzień szósty.” (1 Mojż. 1:31, NW) Po upływie szóstego dnia stwarzania, zaczął się dzień siódmy.
33. (a) Skąd wiemy, że koniec szóstego dnia nadszedł krótko po stworzeniu Adama? (b) Dlaczego tekst 1 Mojżeszowej 1:31 dowodzi, że szósty dzień stwarzania skończył się, zanim Adam i Ewa zgrzeszyli?
33 Trzeba wszakże zaznaczyć, iż między stworzeniem Adama a początkiem siódmego dnia, dnia odpoczynku, nie musiało minąć dużo czasu. Mógł to być nawet okres dość krótki. Nadawanie nazw zwierzętom przez Adama, jak również stwierdzenie, że brak mu towarzyszki życia, nie potrzebowało trwać długo. Zwierzęta były podporządkowane Adamowi, były też usposobione pokojowo; przychodziły do niego za sprawą kierownictwa Bożego, nie musiał więc tropić ich ani chwytać. Noemu tylko siedem dni zajęło wprowadzenie do arki tych samych rodzajów zwierząt, tak samców, jak i samic. (1 Mojż. 7:1-4) Stworzenie Ewy także nie zajęło dużo czasu i odbyło się, gdy ‚Adam zasnął’. (1 Mojż. 2:21) Zatem odstęp czasu między stworzeniem Adama a końcem szóstego dnia stwarzania, chociaż nieznany, był zapewne okresem stosunkowo krótkim. Wypowiedź, jaka padła przy końcu szóstego dnia: „Obejrzał Bóg wszystko, co uczynił, a oto było bardzo dobre”, dowodzi, że początek siódmego dnia w wielkim tygodniu stwarzania przypadł przed popełnieniem grzechu przez Adama i Ewę oraz przed wypędzeniem ich z ogrodu Eden.
ROK 1975! — I JESZCZE DUŻO DALEJ!
34. Co przyczyniło się do lepszego zrozumienia chronologii biblijnej?
34 Chronologia biblijna jest ciekawym przedmiotem studiów; z jej pomocą można poszczególne wydarzenia historyczne uporządkować w strumieniu czasu. Towarzystwo Strażnica od lat stara się bieżąco zapoznawać swych sympatyków z najnowszymi wynikami badań w tym zakresie, potwierdzonymi przez wydarzenia historyczne i proroctwa zanotowane w Biblii. Większość problemów chronologii biblijnej dało się rozwiązać czy to dzięki spełnieniu się pewnych proroctw, czy też na podstawie wykopalisk archeologicznych, a niekiedy dlatego, że lepsze przekłady Biblii z języków oryginalnych jaśniej oddały myśl zawartą w pierwotnym dokumencie. Kilku zawikłanych problemów chronologicznych mniejszej wagi jednak wciąż jeszcze nie rozszyfrowano. Czy na przykład w okresie wyjścia z Egiptu, kiedy Jehowa przeniósł początek roku z pory jesiennej według kalendarza świeckiego na porę wiosenną według kalendarza religijnego, w kalendarzu żydowskim opuszczono, czy też doliczono sześć miesięcy? — 2 Mojż. 12:1, 2.
35. Dlaczego nie czas teraz na zobojętnienie i życie sobie z dnia na dzień?
35 Jedna rzecz jest absolutnie pewna: Chronologia biblijna poparta spełnionymi proroctwami dowodzi, że sześć tysięcy lat istnienia człowieka wkrótce dobiegnie końca, jeszcze za życia obecnego pokolenia! (Mat. 24:34) Nie pora więc na to, żeby pozostać obojętnym i mówić sobie: jakoś to będzie. Nie pora na to, by sprawę obracać w żart, posługując się słowami Jezusa, że „o tym dniu i godzinie nikt nie wie; ani aniołowie w niebie, ani Syn, tylko sam Ojciec”. (Mat. 24:36) Wręcz przeciwnie, nadszedł czas, by jasno zdać sobie sprawę, że szybko zbliża się kres teraźniejszego systemu rzeczy, przy czym będzie to kres gwałtowny. Nie łudźmy się: Zupełnie wystarczy, iż sam Ojciec zna zarówno „dzień”, jak i „godzinę”!
36. Jaki zachęcający przykład pozostawili nam pod tym względem apostołowie?
36 Nawet jeżeli nie daje się spojrzeć poza rok 1975, czy jest to podstawa do ograniczania aktywności? Apostołowie nie widzieli ani tak daleko, jak my; nie wiedzieli przecież nic o roku 1975. Dostrzegali przed sobą tylko krótki czas, w którym mieli dokończyć powierzonego im dzieła. (1 Piotra 4:7) Dlatego też we wszystkich swoich pismach wzywali do czujności i przynaglali do wzmożonej działalności. (Dzieje 20:20; 2 Tym. 4:2) I słusznie. Gdyby się guzdrali i ociągali, gdyby uspokajali siebie myślą, że koniec nadejdzie dopiero za kilka tysięcy lat, na pewno by nie ukończyli wyznaczonego im biegu. Nie tracili jednak czasu, nie szczędzili wysiłku, lecz biegli w zawody, jak tylko mogli najszybciej — i odnieśli zwycięstwo! Bieg ten był dla nich sprawą życia i śmierci. — 1 Kor. 9:24; 2 Tym. 4:7; Hebr. 12:1.
37. Co więc zamierzasz czynić w okresie do roku 1975? A co potem?
37 Tak samo postępują wierni świadkowie Jehowy w obecnej drugiej połowie dwudziestego wieku. Reprezentują prawdziwie chrześcijański punkt widzenia. Wytężona działalność ewangelizacyjna wyróżnia ich nie tylko w bieżącym dziesięcioleciu. Nie oddali swego życia Jehowie na służbę tylko do roku 1975. Chrześcijanie podążają tą drogą, odkąd Chrystus Jezus im ją wytknął, przykazując uczniom: „Pójdźcie za mną!” Zachowaj więc w sobie tę samą postawę umysłu, którą okazał Chrystus Jezus. Nie daj się niczemu powstrzymać od tego, nie pozwól, by cię ogarnęło zmęczenie i zrezygnowanie. Kto porzuca Babilon Wielki i obecny diabelski system rzeczy, ten biegnie dziś po nagrodę życia, kierując się ku Królestwu Bożemu, i nie zatrzyma się na roku 1975. Na pewno nie! Dalej posuwać się będzie naprzód po tej wspaniałej drodze, która prowadzi do życia wiecznotrwałego, aby wychwalać Jehowę i służyć Jemu po wieczne czasy!
[Przypisy]
a Należą do nich między innymi takie przekłady szeroko rozpowszechnione na angielskim obszarze językowym, jak protestancka „Wersja Autoryzowana”, zwana też „Wersją króla Jakuba”, oraz katolickie tłumaczenie „Douay”.
b „Obliczanie lat panowania królów opiera się na roku kalendarzowym, który zaczynał się wiosną, co zresztą odpowiada metodzie babilońskiej, gdzie przeważał taki sposób obliczania.” — „The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge”, 1957, tom 12; str. 474.
c Nawiasem mówiąc, jeśli do tych 25 lat dodamy 5 i odniesiemy to do czasu, kiedy Izaak został odstawiony od piersi, otrzymamy w sumie 30 lat. Tłumaczy to różnicę między okresem 400 lat (1 Mojż. 15:13; Dzieje 7:6), a okresem 430 lat (2 Mojż. 12:40; Gal. 3:17).