Księga Liczb — wezwanie do okazywania szacunku Jehowie
JEHOWA BÓG zasługuje na to, żeby Jego czciciele okazywali Mu głęboki szacunek. Muszą być Mu posłuszni i lojalnie współpracować z Jego zamianowanymi sługami. Jakże wyraźnie zostało to podkreślone w biblijnej Księdze Liczb!
Nazwa księgi wywodzi się od dwóch spisów ludności w Izraelu, o których jest mowa w rozdziałach od 1 do 4 oraz 26. Księga Liczb została opracowana przez Mojżesza na równinach moabskich w roku 1473 przed naszą erą i obejmuje w zasadzie okres 38 lat i 9 miesięcy, począwszy od roku 1512 p.n.e. (Liczb 1:1; Powt. Pr. 1:3).
W księdze tej można wyodrębnić trzy części opisujące: wydarzenia u stóp góry Synaj (1:1 do 10:10), na pustyni (10:11 do 21:35) oraz na równinach moabskich (22:1 do 36:13). A czego można się nauczyć z tych wydarzeń? Czy Księga Liczb zawiera jakieś zasady, z których Świadkowie Jehowy mogliby dziś odnieść pożytek?
TREŚĆ PRZYSPARZA SZACUNKU BOGU
Izraelici już prawie rok obozują u stóp góry Synaj, gdy Jehowa każe Mojżeszowi przeprowadzić spis ludności. Z wyjątkiem Lewitów wszyscy mężczyźni w wieku od 20 lat wzwyż zostają zarejestrowani; jest ich 603 550. W miejsce pierworodnych Bóg powołuje do służby w przybytku Lewitów. Zostaje ustalony szyk marszowy, w którym szczep Judy jako najliczniejszy ma iść na czele. Na polecenie Boga odbywa się spis Lewitów i zostają im przydzielone święte obowiązki (Liczb 1:1 do 4:49).
Po przepisach o kwarantannie Jehowa podaje prawa regulujące na przykład postępowanie w razie posądzenia żony o niewierność małżeńską oraz dotyczące ślubów nazireatu. Następnie jest mowa o kilku szczegółach służby w przybytku. Przy wznoszeniu go oraz w związku z poświęceniem ołtarza naczelnicy szczepów złożyli bogate dary ofiarne. Mojżesz kazał zrobić świecznik według wzoru, który Jehowa dał mu w widzeniu. Po zapaleniu lamp i dokonaniu oczyszczenia Lewitów mogli oni przystąpić do pełnienia służby (Liczb 5:1 do 8:26).
Przypomniano przepisy dotyczące Paschy. O rozłożeniu i zwinięciu obozu decyduje cudowny obłok nad przybytkiem. Lud zatrzymuje się i rusza w drogę „na rozkaz Jehowy”. Do zwoływania zgromadzenia i temu podobnych celów Izraelitom mają służyć dwie srebrne trąby (Liczb 9:1 do 10:10).
W drugim roku po wyjściu z Egiptu, 20 dnia drugiego miesiąca, obłok unosi się znad przybytku i Izrael rusza w drogę. Dochodzi do bezpodstawnych utyskiwań. Narzekający domagają się między innymi mięsa, ale gdy Jehowa zsyła przepiórki, wychodzi na jaw ich chciwość. Miriam i Aaron narzekają na swego brata Mojżesza i za karę Miriam zostaje przejściowo dotknięta trądem. Powinno nas to skłaniać do okazywania szacunku dla autorytetu przyznanego przez Boga! (Liczb 10:11 do 12:16).
Dwunastu zwiadowców wysłanych do Ziemi Obiecanej wraca po 40 dniach z dorodnymi owocami. Dziesięciu z nich tak wyolbrzymiło wzrost tamtejszych mieszkańców oraz ich warowne miasta, że zniechęceni Izraelici chcą wracać do Egiptu. Daremnie wierni zwiadowcy Jozue i Kaleb nawołują do pokładania ufności w Jehowie. Kiedy lud mówi o ukamienowaniu Mojżesza, Aarona, Jozuego i Kaleba, Bóg oznajmia, że zamierza porazić zarazą i wytracić cały naród. Ale Mojżesz wstawia się za nim i Jehowa postanawia, że Izraelici przez 40 lat będą się tułać po pustyni, dopóki nie wymrą wszyscy, którzy mają od 20 lat wzwyż. Jedyny wyjątek ma stanowić Jozue, Kaleb i pokolenie Lewiego. Teraz Izraelici usiłują wtargnąć do Ziemi Obiecanej, spotyka ich jednak sromotna porażka (Liczb 13:1 do 14:45).
Następują różne przepisy dotyczące składania ofiar, pogwałcenia sabatu oraz frędzli przy szatach. Potem przeciw Mojżeszowi i Aaronowi występują Korach, Datan i Abiram, niejaki On oraz 250 naczelników. Do czego prowadzi ten karygodny brak szacunku? Jehowa zabija Koracha i tych 250 ogniem; reszta buntowników ginie, gdy otwiera się ziemia, pochłaniając ich razem z rodzinami i dobytkiem. Nazajutrz Izraelici znowu szemrają przeciw Mojżeszowi i Aaronowi; za taki brak szacunku 14 700 osób ginie od plagi zesłanej przez Jehowę. W celu położenia kresu dalszemu szemraniu i pokazania, kto został wybrany, Bóg sprawia, że laska Aarona ze szczepu Lewiego wypuszcza świeże pędy. Po tym wszystkim można znaleźć przepisy, dotyczące obowiązków kapłanów i Lewitów oraz oczyszczenia ludu (Liczb 15:1 do 19:22).
W Kadesz lud domaga się wody. Mojżesz i Aaron nie uświęcają Jehowy za dostarczenie jej w cudowny sposób; wobec tego Bóg im oświadcza, że nie wejdą do Ziemi Obiecanej. Z Kadesz lud dociera pod górę Hor, gdzie umiera Aaron. Arcykapłanem zostaje jego syn Eleazar. Izraelici pokonują króla Aradu. Potem znowu mówią przeciw Bogu i Mojżeszowi; tym razem za karę Jehowa zsyła na nich jadowite węże. Ukąszeni mogą wyzdrowieć tylko przez popatrzenie na węża miedzianego, którego Mojżesz robi na rozkaz Jehowy i umieszcza na palu. I wreszcie Izrael pokonuje króla amoryckiego Sychona, oraz Oga, króla Baszanu, i zajmuje ich ziemię (Liczb 20:1 do 21:35).
Teraz następuje opis wydarzeń na równinach moabskich. Król Moabu Balak najmuje Balaama, by przeklął Izraelitów, lecz ten trzykrotnie ich błogosławi. Niemniej za radą Balaama czcicielki Baala przywodzą Izraelitów do niemoralności płciowej i bałwochwalstwa. Jehowa wytraca 24 000 winowajców i dopiero Pinechas zatrzymuje plagę zgładzeniem niemoralnego Izraelity oraz Midianitki (Liczb 22:1 do 25:18; 31:15, 16).
Po przeprowadzeniu drugiego spisu i rozstrzygnięciu precedensowej kwestii praw dziedzicznych córek, Mojżesz ogląda Ziemię Obiecaną i ustanawia Jozuego swoim następcą. Zostają dane wskazówki dotyczące ofiar stałych, cotygodniowych, comiesięcznych i rocznych oraz ślubowań. Midianitów dosięga zemsta za nakłonienie Izraelitów do grzechu przeciwko Bogu (Liczb 26:1 do 31:54).
Szczepy Rubena, Gada i Manasesa otrzymują dziedzictwo po wschodniej stronie Jordanu pod warunkiem, że będą uczestniczyć w podboju ziemi po drugiej stronie rzeki. Następnie wyliczenie miejsc, w których Izrael obozował od wyjścia z Egiptu do przybycia na pole Moabu. Izraelici otrzymują polecenie w związku z osiedleniem się w Ziemi Obiecanej. Mają między innymi zniszczyć wszystkie przedmioty fałszywego kultu oraz wypędzić jej mieszkańców. Zostają ustalone granice kraju, a wyznaczeni naczelnicy mają pomóc Jozuemu i Eleazarowi w wytyczeniu ich; 48 miast zostaje zarezerwowane dla Lewitów. Sześć miast ma być miastami ucieczki. Izraelici otrzymują wskazówki, jak rozpatrywać sprawy morderstw i nieumyślnych zabójstw. Na końcu są przepisy dotyczące zawierania małżeństw przez kobiety, które otrzymały dziedzictwo (Liczb 32:1 do 36:13).
Przy czytaniu Księgi Liczb może zrobić na tobie wrażenie nacisk położony w niej na okazywanie szacunku Jehowie oraz tym, których obarczył odpowiedzialnością wśród swego ludu. Pewne szczegóły mogą ci jednak nie być całkiem jasne. Toteż najprawdopodobniej zainteresują cię poniższe pytania i odpowiedzi.
WYDARZENIA U STÓP GÓRY SYNAJ
● 5:11-31 — Co właściwie spotykało żonę winną cudzołóstwa?
Sama woda nie wywoływała żadnych dolegliwości. Była jednak wypijana przed Jehową, który wiedział, czy dana kobieta dopuściła się cudzołóstwa. Jeżeli tak było, sprawił, że puchło jej łono i wiotczały biodra. Słowo „biodra” jest tu najwidoczniej eufemizmem określającym narządy rozrodcze. (Porównaj z tym Księgę Rodzaju 46:26, Biblia Tysiąclecia). „Wiotczenie” wskazuje na zanik tych narządów, co uniemożliwiało poczęcie. Zgadzałoby się to z faktem, że jeśli kobieta była niewinna, mąż miał sprawić, by zaszła w ciążę.
● 8:25, 26 — Czy zasada prawna, według której Lewici przechodzili w stan spoczynku po osiągnięciu pewnego wieku, obowiązuje także wśród dzisiejszego ludu Jehowy?
Kapłanów wspomagali wszyscy zdolni do tego mężczyźni z trzech głównych rodów lewickich. W miarę upływu czasu liczba Lewitów mogła rosnąć, gdy tymczasem możliwości służby w przybytku były ograniczone. Toteż nie tylko z uwagi na wiek, ale niewątpliwie także w celu niedopuszczenia do „tłoku” na takich urzędach Jehowa polecił, by Lewici po przekroczeniu 50 roku życia byli zwalniani z obowiązkowej służby, chociaż mogli nadal pomagać dobrowolnie. Nie stanowi to jednak wzoru dla Izraelitów duchowych i ich towarzyszy, gdyż nie podlegają oni Prawu Mojżeszowemu (Rzym. 6:14; Efez. 2:11-16). Jeżeli z uwagi na podeszły wiek chrześcijanin nie jest już w stanie wywiązywać się z pewnych zadań, może być przesunięty do takiej służby, której podoła. Dla Świadków Jehowy nie ma przejścia w stan spoczynku, jeśli chodzi o głoszenie dobrej nowiny o Królestwie.
WĘDRÓWKA Z MIEJSCA NA MIEJSCE
● 12:1 — Dlaczego Miriam i Aaron mówili źle o Mojżeszu z powodu jego kuszyckiej żony?
Nie chodziło tu jedynie o zastrzeżenia wobec żony Mojżesza. Faktycznym motywem, szczególnie u Miriam, była żądza władzy. Sefora, żona Mojżesza, była jakiś czas nieobecna ale później znowu złączyła się z nim i Miriam zaczęła się obawiać, że przestanie być Pierwszą Damą w obozie (Wyjścia 18:1-5). Namówiła więc Aarona, żeby oboje krytykowali Mojżesza za poślubienie Kuszytki i kwestionowali jego uprzywilejowane stanowisko przed Bogiem. Jehowa skarcił za to zarówno Miriam, jak i Aarona, ponieważ jednak tylko ona została dotknięta trądem, można się domyślać, że była podżegaczką w tej sprawie. O właściwym nastawieniu Aarona świadczy jego przyznanie się do winy oraz wstawiennictwo za trędowatą Miriam (Liczb 12:10-13). Jeśli chodzi o Seforę, to była ona córką Midianity Reguela (Rodz. 25:1, 2; Liczb 10:29). W proroctwie Habakuka 3:7 wymieniono „krainę Midianitów” obok określenia „Kuszan”, będącego najwidoczniej inną nazwą Midianu albo po prostu nazwą sąsiedniego kraju. Ponadto niektóre plemiona arabskie nosiły nazwę Kusi lub Kuszim. Wydaje się więc, że „Kuszytami” nazywano nie tylko potomków Chama z linii rodowej Kusza, lecz także pewnych mieszkańców Midianu. Dlatego Sefora mogła być nazywana Kuszytką.
● 21:14, 15 — Czym była „Księga Wojen Jehowy”?
Niewątpliwie był to wiarogodny historyczny opis wojen, które stoczył lud Jehowy. Mógł się zacząć od zwycięskiej akcji Abrahama przeciwko czterem królom, którzy uprowadzili Lota z rodziną (Rodz. 14:1-16). Pismo Święte powołuje się na różne nienatchnione dokumenty. Niektóre z nich stanowiły dla natchnionych pisarzy Biblii materiał źródłowy (Joz. 10:12, 13; 1 Król. 11:41; 14:19, 29).
NA RÓWNINACH MOABSKICH
● 22:20-22 — Skoro Jehowa kazał Balaamowi pojechać z wysłannikami Balaka, to dlaczego potem rozgniewał się, gdy Balaam to uczynił?
Jehowa zabronił Balaamowi przeklinać Izraelitów, ale chciwy prorok wybrał się w drogę, aby to zrobić i dostać zapłatę z rąk króla moabskiego Balaka (2 Piotra 2:15, 16; Judy 11). Dlatego Bóg zapłonął gniewem przeciw Balaamowi. Jest rzeczą zrozumiałą, że Jehowie nie mogło się podobać żadne przeklinanie Izraela. Balaam jednak, podobnie jak Kain, uparcie lekceważył wolę Bożą (Rodz. 4:6-8). Kiedy Jehowa każde zamierzone przekleństwo zamienił w błogosławieństwo, Balaam w swej przewrotności podsunął myśl Balakowi, żeby Moabitki i Midianitki uwiodły Izraelitów i wciągnęły ich do kultu Baala (Powt. Pr. 23:6, Nowy Przekład; Liczb 31:15, 16; Obj. 2:14). Ściągnęło to na Izraela gniew Boży, wskutek czego zginęło 24 000 ludzi. Później chciwy Balaam sam poniósł śmierć z rąk tych, których chciał przeklinać (Liczb 25:1-9; 31:8). Czy nie jest to poważne ostrzeżenie przed chciwością?
● 25:10-13 — Jak się spełniła ta obietnica co do kapłaństwa?
Wydaje się, że urząd arcykapłana utrzymał się w rodzie Pinechasa do czasów Helego, potomka Itamara. Zmiana ta nastąpiła prawdopodobnie z powodu przejściowej nieprzydatności potomków Pinechasa. Dopiero król Salomon usunął ze stanowiska arcykapłana Abiatara z rodu Itamara i mianował na ten urząd Sadoka, który się wywodził od Pinechasa (1 Król. 1:1-14; 2:26, 27, 35). Z dokumentów historycznych wynika, że odtąd przez wiele lat godność arcykapłana piastowali potomkowie Pinechasa.
● 30:6-8 — Czy chrześcijański mąż może unieważnić ślubowanie złożone przez żonę?
Nie, ponieważ Prawo Mojżeszowe nie obowiązuje naśladowców Jezusa. Jehowa traktuje teraz indywidualnie każdego, kto składa Mu śluby, i chrześcijański mąż nie ma prawa ich unieważnić ani zabronić ich realizacji. Oczywiście zamężna chrześcijanka nie powinna ślubować niczego, co pozostawałoby w sprzeczności ze Słowem Bożym lub z jej biblijnymi obowiązkami wobec małżonka (Kazn. 5:1-5, NP).
DUŻA WARTOŚĆ DLA NAS
Księga Liczb stanowi ważne ogniwo w pismach zapowiadających ustanowienie Królestwa Bożego. Wskazuje też na Jezusa Chrystusa. Na przykład ofiary ze zwierząt oraz użycie popiołu ze spalonej jałówki maści czerwonej symbolizowało daleko lepsze oczyszczenie na podstawie ofiary Jezusa (Liczb 19:2-9; Hebr. 9:13, 14). Wydarzenia związane z miedzianym wężem były proroczym cieniem wspaniałego postanowienia Jehowy co do możności uzyskania wiecznego życia dzięki Chrystusowi (Liczb 21:8, 9; Jana 3:14, 15).
Księga Liczb może nam być pomocna w stronieniu od bałwochwalstwa i niemoralności. Ostrzega przed niebezpieczeństwem szemrania przeciwko Bogu, Jego zamianowanym sługom oraz Jego zarządzeniom. A co więcej, to pasjonujące opowiadanie powinno nas pobudzać do okazywania najwyższego szacunku naszemu miłościwemu Bogu, Jehowie.
[Ilustracja na stronie 26]
Jak ukaranie Miriam powinno wpłynąć na nasz stosunek do zwierzchności ustanowionej przez Boga?