Święta prawdziwie radosne
„Będziesz prawdziwie radosny” (Powt. Pr. [5 Mojż.] 16:15, NP).
1. Jaki lud jest dzisiaj najszczęśliwszy? Dlaczego?
ILEŻ radości sprawiają człowiekowi święta! Od najdawniejszych wieków mieszkańcy ziemi obchodzą je w radosnym nastroju. Tak było też w wypadku ludu, któremu nadał prawa sam Stwórca za pośrednictwem swego proroka Mojżesza. Ale jego święta wielce się różniły od innych; proroczo zapowiadały pewne przyszłe dobrodziejstwa. Podobnie ci, którzy tworzą współczesny odpowiednik tamtego starożytnego narodu obchodzącego swoje święta na Bliskim Wschodzie, przeżywają prawdziwą radość, ponieważ uczestniczą w spełnianiu owych proroczych uroczystości. Z punktu widzenia Pisma Świętego są oni Izraelitami duchowymi. Okazuje się też, że są to najszczęśliwsi ludzie na obliczu ziemi.
2. Ile świąt przewidziano w Księdze Powtórzonego Prawa 16:16? Jak je nazwano?
2 Natchnione księgi spisane przez Mojżesza przewidywały trzy różne święta. W piątej z nich, nazywanej Księgą Powtórzonego Prawa, w rozdziale 16 i wersecie 16, czytamy: „Trzy razy do roku ukaże się każdy mężczyzna wobec Boga twego, Jahwe, [inaczej: Jehowy], w miejscu, które sobie obierze: na Święto Przaśników, na Święto Tygodni i na Święto Namiotów [Szałasów, NP]. Nie ukaże się przed obliczem Jahwe z próżnymi rękami”.
3. Jaka była sytuacja rodowitych Izraelitów, gdy padły dalsze słowa, zanotowane w Księdze Powtórzonego Prawa 16:17?
3 Werset 17 tego rozdziału brzmi: „A dar każdego będzie zależny od błogosławieństwa Boga twego, Jahwe, jakim cię obdarzy”. Słowa te wypowiedziano podczas wędrówki Izraelitów do przyobiecanej im ziemi Kanaan, gdy mieszkali pod namiotami.
ŚWIĘTO PRZAŚNIKÓW
4. Które święto było pierwsze w kolejności? Co arcykapłan ofiarował Jehowie w drugi dzień tego święta?
4 Pierwsza z dorocznych uroczystości, Święto Przaśników, następowała bezpośrednio po wieczerzy paschalnej, spożywanej 14 dnia miesiąca Abib, zwanego inaczej Nisanem. Święto to obchodzone przez siedem dni, od 15 do 21 Nisana włącznie. Pierwszy jego dzień, który następował po uroczystości Paschy, uznany był za sabat. W drugim dniu tego święta, czyli 16 Nisana, arcykapłan izraelski usługujący w jeruzalemskiej świątyni Jehowy składał Bogu w ofierze snop świeżo zżęty w ramach rozpoczynających się zbiorów jęczmienia (Kapł. 23:11-16).
5. Dlaczego Jezus nie świętował dnia 15 Nisana 33 roku n.e.? Kiedy jego uczniów ogarnęła niezrównana radość?
5 Pewien dokument historyczny wspomina o 12-letnim chłopcu z Nazaretu, którego zabrano do Jeruzalem z okazji święta Paschy. Był to Jezus, syn Marii. Osiemnaście lat później, w roku 29 n.e., tenże Izraelita, teraz już Pan Jezus Chrystus, wystąpił w roli „Baranka Bożego”, którego pierwowzorem był baranek paschalny (Łuk. 2:41-52; Jana 1:29-37). Po dalszych trzech i pół latach, w piątek, 14 Nisana roku 33 n.e., istotnie ofiarowano go przez przybicie do pala na Golgocie pod murami Jeruzalem. W ten sam piątek wieczorem rozpoczął się 15 Nisana, a zarazem Święto Przaśników; Jezus jednak nie uczestniczył w powszechnej radości panującej z tej okazji. Leżał martwy w grobie. Ogół Żydów przebywających w Jeruzalem weselił się z racji rozpoczęcia świąt, ale inaczej było z uczniami Jezusa. Smucili się oni, ponieważ wydawało się im, że bezpowrotnie utracili swego Wodza. Tymczasem następnego dnia, w niedzielę, 16 Nisana, smutek ich obrócił się w radość, z którą absolutnie nie mógł się równać nastrój Żydów weselących się swoim świętem.
6. Kogo w świetle Listu 1 do Koryntian 15:20 obrazował snop jęczmienia, którym arcykapłan kołysał 16 Nisana? Dlaczego?
6 Co było powodem tej zmiany? Otóż ich Wódz, Jezus Chrystus, został wszechmocną ręką jego niebiańskiego Ojca, Jehowy, po prostu wzbudzony z martwych. Chrześcijański apostoł Paweł wyjaśnia znaczenie tego faktu, pisząc o zmartwychwstaniu: „Chrystus zmartwychwstał jako pierwociny spośród tych, co pomarli” (1 Kor. 15:20, BT, wydanie z roku 1965). Zatem snop pierwocin ze zbiorów jęczmienia, którym żydowski arcykapłan kołysał w świątyni przed Jehową w niedzielę, 16 Nisana, obrazował określoną osobę, a mianowicie zmartwychwstałego Pana Jezusa Chrystusa, pierwszego powołanego z grobu do życia bez końca. Słusznie jedynie o nim można było powiedzieć: „Pierwociny spośród tych, co pomarli”. Cud ów miał miejsce w drugim dniu święta.
7. Dlaczego podczas siedmiu dni święta nie wolno było Żydom trzymać u siebie kwasu? Na jaką to było pamiątkę?
7 Podczas całego tego siedmiodniowego święta Żydzi nie mogli w swoich miejscach przebywania przechowywać żadnego kwaśnego zaczynu, ponieważ przedstawiał on to, co się nie podoba Bogu, a więc grzech. Omawiane święto w gruncie rzeczy przypominało Izraelitom okoliczność, że niegdyś pospiesznie opuszczając Egipt nie mieli czasu na zakwaszenie ciasta. Właśnie dlatego mieli spożywać chleb niekwaszony, przaśny, tak jak w pierwotnym dniu Paschy (Wyjścia 12:11-34; Powt. Pr. 16:2-4).
8, 9. Po czym — w nawiązaniu do prototypu — musiało nastąpić pozaobrazowe Święto Przaśników? Jak to potwierdza Paweł?
8 Obchodzone przez siedem dni Święto Przaśników następowało zaraz po Passze i tak samo jego odpowiednik musiał mieć miejsce po tym, gdy w piątek, 14 Nisana roku 33 n.e., złożono na ofiarę „Baranka Bożego”, Jezusa Chrystusa. Liczba dni tego święta — siedem — symbolizuje doskonałość, zupełność, toteż pozaobrazowa uroczystość przaśników trwa poprzez stulecia aż po dzień dzisiejszy. Wszyscy chrześcijanie będący duchowymi Izraelitami, Żydami w swoim wnętrzu, zobowiązani są do przestrzegania jej zasad. Apostoł Paweł w Liście 1 do Koryntian 5:6-8 powołuje się na to większe święto, pisząc:
9 „Czyż nie wiecie, że odrobina kwasu całe ciasto zakwasza? Wyrzućcie więc stary kwas, abyście się stali nowym ciastem, jako że przaśni jesteście. Chrystus bowiem został złożony w ofierze jako nasza Pascha. Tak przeto odprawiajmy święto nasze nie przy użyciu starego kwasu, kwasu złości i przewrotności, lecz — przaśnego chleba czystości i prawdy”.
10. Dlaczego i jak należy dzisiaj obchodzić to święto w sensie pozaobrazowym? Dlaczego świętujący mogą być „prawdziwie radośni”?
10 Słowa powyższe napisano około 55 roku n.e., czyli 22 lata po ofiarnej śmierci Chrystusa. Izraelici duchowi, którzy czytają tę wypowiedź Pawła dzisiaj, ponad 19 wieków później, obowiązani są do obchodzenia odpowiednika owego święta, i to w szczerości oraz prawdzie. Postępując w ten sposób, namaszczony ostatek duchowych Izraelitów przejmuje ducha, jaki panował w starożytności podczas tego święta, a więc żyje i działa w „prawdziwie radosnym” nastroju. Dlaczego? Dlatego, że wierne przestrzeganie pozafiguralnego Święta Przaśników sprzyja istnieniu czystej organizacji teokratycznej, którą Jehowa może darzyć uznaniem.
ŚWIĘTO TYGODNI
11. Jakie obowiązujące święto następowało w drugiej kolejności? Dlaczego nadano mu taką nazwę?
11 Drugim świętem obowiązującym w starożytnym Izraelu było Święto Tygodni. Dlaczego tak je nazwano? Ze względu na to, że Izraelici mieli odliczać siedem tygodni (czyli 49 dni) od 16 Nisana — dnia, w którym arcykapłan przedstawiał Jehowie snop świeżo zżętego zboża jako pierwociny ze zbiorów jęczmienia — a pięćdziesiątego dnia mieli obchodzić to następne święto. W języku greckim, na który pewna grupa Żydów przetłumaczyła swoją Biblię, słowo pięćdziesiąty (dzień) brzmi pentekoste. Z czasem Żydzi mówiący po grecku zaczęli tak określać Święto Tygodni, czemu odpowiada polski wyraz Pięćdziesiątnica. Czym miał się wyróżniać ten dzień?
12. Co miało się dziać tego dnia w myśl Księgi Kapłańskiej 23:15-21?
12 Odpowiedź na to pytanie znajdujemy w Księdze Kapłańskiej 23:15-21, gdzie czytamy: „Odliczycie sobie od dnia po szabacie, od dnia, w którym przyniesiecie snopy dla obrzędu kołysania, siedem tygodni pełnych, aż do dnia po siódmym szabacie odliczycie pięćdziesiąt dni i wtedy złożycie nową ofiarę pokarmową dla Jahwe. Przyniesiecie z waszych siedzib po dwa chleby dla obrzędu kołysania, każdy z dwóch dziesiątych efy najczystszej mąki (...). Kapłan dokona nimi przed Jahwe obrzędu kołysania razem z chlebami pierwocin, razem z dwoma barankami. Będzie to rzecz poświęcona dla Jahwe, przeznaczona dla kapłana. Tego samego dnia zwołacie lud. Będzie to dla was zwołanie święte. Nie będziecie wykonywać tego dnia żadnej pracy. Jest to ustawa wieczysta we wszystkich waszych siedzibach, dla waszych pokoleń”.
13. Kiedy rozpoczęła się pozaobrazowa Pięćdziesiątnica? Czym się wyróżnił ten dzień?
13 Wspomniane tu prorocze Święto Tygodni, albo inaczej Pięćdziesiątnicy, znalazło spełnienie na zborze uczniów Jezusa, a stało się to w Jeruzalem na pięćdziesiąty dzień po jego zmartwychwstaniu. Tym samym pozaobrazowe Święto Tygodni rozpoczęło się szóstego dnia trzeciego miesiąca księżycowego, czyli 6 Siwana roku 33 n.e. Wyniesiony do chwały Jezus Chrystus znajdował się wówczas w Miejscu Najświętszym należącej do Jehowy wielkiej świątyni duchowej, to znaczy przed obliczem samego Jehowy w niebiosach, dokąd wstąpił w czterdziestym dniu po wzbudzeniu z martwych. Żydzi obchodzili prototypowe Święto Tygodni, czyli Pięćdziesiątnicę w jeruzalemskiej świątyni Herodowej, ale w tym samym czasie około 120 uczniów duchowego Arcykapłana, Jezusa Chrystusa, zebrało się w sali na piętrze pewnego domu w tym mieście. Wtedy to przed trzecią godziną dnia (dziewiątą rano) Pan Jezus Chrystus wylał na nich ducha Bożego z Miejsca Najświętszego duchowej świątyni Jehowy. W rezultacie zrodzili się duchowo za sprawą swego niebiańskiego Ojca Jehowy i zostali namaszczeni duchem świętym za pośrednictwem ich Arcykapłana, Jezusa Chrystusa (Dzieje 2:1-36). Wymienione dwa symboliczne chleby z czystej mąki zyskały tym sposobem uznanie Jehowy w niebie, w Jego Miejscu Najświętszym (Hebr. 9:24).
14. (a) Co przedstawia okoliczność, iż oba chleby pszenne wypiekano z zakwaszonego ciasta? (b) Jakie mogły być powody tego, że należało się posłużyć dwoma chlebami?
14 Dlaczego podczas starożytnego Święta Tygodni, czyli Pięćdziesiątnicy, składano Jehowie dwa bochenki sporządzone ze świeżo zebranej pszenicy? Wyobrażało to okoliczność, że w jego spełnieniu weźmie udział więcej niż jedna osoba. Oba wspomniane chleby pszenne pieczono z zaczynem. Fakt ten oznaczał, że ci, na których urzeczywistnia się sens tego święta, są od urodzenia niejako zakwaszeni grzechem; tak zresztą było w wypadku 120 uczniów bezgrzesznego Jezusa, oczekujących w Jeruzalem w niedzielę, 6 Siwana 33 roku n.e., na dalszy bieg wydarzeń. Użycie dwóch chlebów mogło również wskazywać, że zrodzeni z ducha i namaszczeni nim uczniowie Mesjasza Jezusa mieli być wybrani z dwóch grup ludzi: najpierw z rodowitych, obrzezanych Żydów, a później ze wszystkich innych narodów ziemi, czyli z pogan. Obie te grupy miały razem stanowić jedną pozaobrazową ofiarę kołysania złożoną Jehowie (Efez. 2:13-18).
15. Kiedy został złożony Jehowie chleb przedstawiający Żydów? W jaki sposób potwierdziło się uznanie tej ofiary?
15 Rozpatrzmy sprawę z ostatnio wymienionego punktu widzenia: Pierwszy bochen, wyobrażający obrzezanych Izraelitów, Arcykapłan Jezus złożył Bogu Jehowie we właściwym czasie, to jest 6 Siwana — w tym samym dniu, kiedy żydowski arcykapłan dokonywał dwoma pszennymi chlebami obrzędu kołysania przed Jehową w jeruzalemskiej świątyni Herodowej. Oba te chleby nie miały już żadnego znaczenia symbolicznego, toteż Jehowa ich nie uznał, a Żydzi celebrujący Święto Tygodni w świątyni nie otrzymali daru ducha świętego. Żydzi, którym zależało na tym, żeby się na nich spełniło proroctwo Joela 3:1, 2 (2:28, 29 według Biblii gdańskiej), musieli zerwać z tamtą świątynią i przyłączyć się do 120 uczniów Chrystusa, na których już to proroctwo się sprawdziło. Tym sposobem w znamiennym dniu Pięćdziesiątnicy 33 roku n.e. około 3000 spośród nich weszło w skład pozafiguralnego chleba kołysania.
16. Kiedy ofiarowano Jehowie drugi symboliczny chleb? Jak długo trwał proces kompletowania tych dwóch chlebów?
16 Drugi symboliczny chleb — przedstawiający nie-Żydów, czyli pogan — zaczął być kołysany przed Jehową nieco później, kiedy do zboru chrześcijańskiego przyjęto wierzących Samarytan, a następnie nieobrzezanych ludzi z innych narodów. Przyjmuje się, że miało to miejsce jesienią 36 roku n.e. (Dzieje Apostolskie, rozdział 8 i 10). Oba pozafiguralne bochenki były uzupełniane przez minione dziewiętnaście stuleci. Fakty wskazują, że niektórzy dołączyli do tych „chlebów” jeszcze w naszych czasach; zobrazowała ich Moabitka Rut, należąca do przodków Jezusa Chrystusa, a także królowa Estera, krewna Żyda Mardocheusza, który został premierem w imperium perskim. (Zobacz książkę Preservation, opublikowaną w 1932 roku; omawia ona materiał z serii artykułów, które się ukazały w wydaniach Strażnicy z lat 1931 i 1932).
17. (a) Co wywołuje proces kompletowania członków dwóch symbolicznych chlebów u obchodzących to święto? (b) Z jakiej przyczyny ci, którzy tworzą symboliczne bochny chleba, są swego rodzaju „pierwocinami”?
17 Uzupełnianie liczby członków dwóch pozaobrazowych chlebów Pięćdziesiątnicy jest już od ponad 1900 lat powodem wielkiej radości dla duchowych Izraelitów, uczestniczących w obchodach większego Święta Tygodni. I podobnie jak oba figuralne chleby przedstawiały pierwociny żniw z miesiąca Siwan, tak ci, którzy stanowią pozaobrazowe chleby, są pierwocinami dla Jehowy Boga poprzez Jezusa Chrystusa; mają pierwszeństwo w stosunku do reszty ludzkości, bo korzystają z najprzedniejszych dobrodziejstw ofiary „Baranka Bożego”: otrzymują dziedzictwo niebiańskie (Jak. 1:18; Apok. 14:4).
ŚWIĘTO NAMIOTÓW
18. Jak nazywano ostatnie święto żydowskiego roku religijnego i kiedy je obchodzono? Kto miał brać w nim udział?
18 Ostatnie z wielkich świąt żydowskiego roku religijnego przypadało w siódmym miesiącu Etanim, inaczej mówiąc Tiszri (1 Król. 8:2). Warto na nie zwrócić uwagę z wielu względów. Najczęściej nazywano je Świętem Namiotów, ale dwa razy określono je mianem Święta Zbiorów (Wyjścia 23:16; 34:22). Na przykład w Księdze Wyjścia 23:16, 17 czytamy: „Święto Żniw pierwszych twoich zbiorów z tego, co posiałeś na roli, oraz Święto Zbiorów na końcu roku, gdy zbierzesz z pola twój plon. Trzy razy w roku zjawić się winien każdy twój mężczyzna przed Bogiem swoim, Jahwe”. Podobnie Księga Wyjścia 34:22 wspomina o „Święcie Zbiorów przy końcu roku”. Natomiast Księga Powtórzonego Prawa 16:13-15 nazywa je Świętem Namiotów. Powiedziano tam: „Będziesz obchodził Święto Namiotów przez siedem dni po zebraniu plonów z twego klepiska i tłoczni. W to święto będziesz się radował ty, syn twój i córka, sługa twój i niewolnica, a także lewita, obcy, sierota i wdowa, którzy żyją w twoich murach. Przez siedem dni będziesz świętować ku czci Boga swego, Jahwe, w miejscu, które sobie obierze Jahwe, za to, że ci błogosławi Bóg twój, Jahwe, we wszystkich twoich zbiorach, w każdej pracy twych rąk, i abyś był pełen radości [i będziesz prawdziwie radosny, NP]”.
19. (a) Jak sposób obchodzenia tego święta odpowiadał jego nazwie? (b) Dlaczego czas, na który przypadało, był dla świętujących bardzo pomyślny?
19 Najczęściej więc te uroczystości określano jako „Święto Namiotów”. Żydzi zgromadzeni w Jeruzalem mieszkali zgodnie z nazwą tego siedmiodniowego święta w namiotach lub szałasach (kuczkach). Rozpoczynało się ono pięć dni po Dniu Przebłagania, który rok rocznie przypadał na 10 Tiszri i w którym naród izraelski odnawiał pokojowe stosunki z Jehową Bogiem. Święto Namiotów zaczynało się zatem w bardzo pomyślnym czasie i trwało od 15 do 21 Tiszri, przez zupełną liczbę dni.
20. Co w myśl doniesień pozabiblijnych czynił kapłan każdego poranka podczas omawianego święta?
20 Święto Namiotów cechowała niewymowna radość. Według pewnych doniesień historycznych o świcie każdego z tych świątecznych dni kapłan ze złotym dzbanem mieszczącym trzy logi, czyli około litra płynu, schodził z Jeruzalem do sadzawki nazwanej później Siloe. Nasi czytelnicy, którzy mieli okazję zwiedzić dzisiejsze Jeruzalem, przypominają sobie chyba, że po opuszczeniu starego miasta przez Bramę Gnojną w południowo-wschodnim rogu murów miejskich doszli do miejsca zwanego dziś źródłem Marii, dawniej zaś Gihon. Od tego źródła prowadziło przejście podziemne, które kazał wykonać król Ezechiasz podczas grożącej inwazji asyryjskiej. Odważni turyści, którzy choć raz po omacku przeszli przez ciemności tego tunelu, z pewnością dokładnie pamiętają, jak dotarli do sadzawki Siloe.
21. (a) Jak kapłan dostawał się do sadzawki Siloe? Co czynił z wodą zaczerpniętą stamtąd? (b) Które słowa z proroctwa Izajasza mogła przypominać Żydom radość przeżywana przy tej okazji?
21 Kapłan oczywiście nie zstępował do Siloe tunelem Ezechiasza. Ciągnęła za nim wielka procesja z zespołem muzykantów włącznie. Po napełnieniu złotego dzbana wodą wracał do miasta i przybywał na dziedziniec świątyni, gdzie znajdował się ołtarz ofiarny Jehowy. Po jego południowej stronie mieściły się dwa naczynia, każde z otworem w dnie. Misa w południowo-zachodnim rogu ołtarza była przeznaczona na wodę z sadzawki Siloe. Kiedy kapłan nalewał tam zawartość przyniesionego dzbana, spływała ona na podstawę ołtarza. Wśród obserwujących to Żydów wybuchała wtedy wielka radość. Być może przypominali sobie, jak w rozdziale 12 Księgi Izajasza opisano szczęśliwych Izraelitów, których miało cieszyć wyswobodzenie z niewoli babilońskiej w 537 roku p.n.e. W Księdze Izajasza 12:3 czytamy: „Wy zaś z weselem wodę czerpać będziecie ze zdrojów zbawienia”.
22. (a) W jakim sensie Jehowa stał się Źródłem wody zbawienia dla przodków świętujących Żydów? (b) Co mówiono o radości panującej podczas wylewania wody przyniesionej z Siloe?
22 Bóg Jehowa był niebiańskim Źródłem zbawienia Żydów. Wyzwolił ich przodków z 70-letniego wygnania w pogańskim Babilonie, gdzie tęsknili za wybawieniem, które miało nadejść po upadku tego imperium w 539 roku p.n.e. (Izaj. 44:28 do 45:7; Jer. 2:13). Wspominanie tego oswobodzenia było jednym z powodów do radości podczas Święta Namiotów. Dawni Żydzi znali przysłowie tej treści: Kto nie widział radości panującej przy wylewaniu wody z Siloe, ten nigdy w życiu nie widział prawdziwej radości!
[Ilustracja na stronie 1]
Snop pierwocin ze żniw jęczmiennych wyobrażał zmartwychwstałego Jezusa
[Ilustracja na stronie 3]
Dwa symboliczne chleby cieszą się uznaniem Jehowy od dnia Pięćdziesiątnicy