Księga Powtórzonego Prawa wzywa nas do służenia Jehowie z radosnym sercem

CZCICIELE Jehowy muszą Mu służyć wiernie i z radością w sercu. Księga Powtórzonego Prawa (nazywana też Piątą Księgą Mojżeszową) przedstawia tę sprawę całkiem jasno (Powt. Pr. 28:45-47). A zawarta w niej zachęta do takiej wiernej, radosnej służby ma też wielkie znaczenie w życiu Świadków Jehowy w XX wieku.

Księgę tę spisał hebrajski prorok Mojżesz w roku 1473 p.n.e. na równinach moabskich, a objęty nią okres jest niewiele dłuższy niż dwa miesiące. Ostatni rozdział prawdopodobnie dodał Jozue lub arcykapłan Eleazar. Księga Powtórzonego Prawa zawiera cztery przemówienia Mojżesza, jego pieśń oraz błogosławieństwa udzielone Izraelowi przed wejściem do Ziemi Obiecanej (Powt. Pr. 1:3; Joz. 1:11; 4:19). Mojżesz wyjaśnił tutaj i poszerzył o pewne szczegóły niektóre przepisy Prawa. Między innymi księga podkreśla, że Jehowa żąda wyłącznego oddania. Ostrzega przed fałszywym kultem i wzywa lud Boży do wiernego pełnienia świętej służby.

W jaki specyficzny sposób słowa zapisane w Księdze Powtórzonego Prawa pomogły Izraelitom? I jak mogą one przynieść korzyść dzisiejszym Świadkom Jehowy?

Mojżesz przemawia do Izraelitów, którzy już jakieś 40 lat przebywają na pustyni. Między innymi opowiada o zamianowaniu sędziów, którzy mieli mu pomagać. Przytacza negatywne sprawozdanie dziesięciu zwiadowców, które doprowadziło do buntu i wędrówki po pustyni. Przypomina też o zwycięstwach, które umożliwił Bóg. Mojżesz ostrzega przed sporządzaniem bożków i podkreśla to następującym oświadczeniem: „Jehowa, twój Bóg, jest Bogiem trawiącym, Bogiem wymagającym wyłącznego oddania”. Następnie nawołuje do słuchania Jehowy (Powt. Pr. 1:1 do 4:49).

W drugim przemówieniu Mojżesz najpierw powtarza Dziesięcioro Przykazań i opisuje szczegółowo nadanie Prawa. Kładzie nacisk na miłowanie Jehowy z całego serca, z całej duszy i ze wszystkich sił żywotnych. Podkreśla wagę nauczania dzieci. Siedem narodów Kanaanu oraz ich przedmioty fałszywego kultu są przeznaczone na zagładę. Zaznacza, iż Izraelici zostali wybrani nie ze względu na ich sprawiedliwość, tylko dlatego, że Jehowa jest wierny swemu przymierzu. Kiedy już będą w Ziemi Obiecanej, muszą pozostać posłuszni i nie zapominać o Bogu. Rozpatruje wypadki nieposłuszeństwa i wykazuje istotne znaczenie miłości płynącej z serca oraz bojaźni Bożej. Przedstawia Izraelitom błogosławieństwa i przekleństwa, po czym usilnie wzywa do posłuszeństwa wobec Boga (Powt. Pr. 5:1 do 11:32).

Następnie przytacza prawa, które mają regulować życie w Ziemi Obiecanej. Należą do nich przepisy o usunięciu pozostałości religii fałszywej, spożywaniu mięsa i obchodzeniu się z krwią, o traktowaniu samozwańczych proroków i odstępców, pokarmów czystych i nieczystych oraz o dawaniu dziesięciny. Dalej idą szczegóły o umarzaniu długów, niewolnictwie i pierworodnych wśród zwierząt. Omawia trzy doroczne święta oraz pewne sprawy sądownicze, jak również prawa dla królów i Lewitów. Po przestrogach przed spirytyzmem następuje zapowiedź proroka podobnego Mojżeszowi (Powt. Pr. 12:1 do 18:22).

Wymienione zostają dalsze przepisy, które dotyczą na przykład miast ucieczki, zwolnień od służby wojskowej, oczyszczenia się od winy krwi, małżeństw z brankami wziętymi na wojnie, uprawnień do pierworodztwa, buntowniczych synów, szacunku dla cudzej własności i dla życia, niektórych spraw seksualnych oraz zasad ustalających kogo nie wolno przyjąć do zboru. Są też przepisy regulujące sposób traktowania niewolników, płacenie odsetek i składanie ślubów. Przemówienie to zamykają prawa o rozwodach, pożyczkach, życzliwości dla dzieci nie mających ojca i dla wdów, o małżeństwie lewirackim, dokładnych odważnikach, ofiarowaniu pierwocin i płaceniu dziesięciny (Powt. Pr. 19:1 do 26:19).

Trzecia mowa Mojżesza rozpoczyna się od wskazówek co do spisania Prawa na wielkich kamieniach. Z góry Gerizim mają być obwieszczone błogosławieństwa, a z góry Ebal przekleństwa. Błogosławieństwa za przestrzeganie przykazań Bożych są przeciwstawione przekleństwom, które niechybnie spadną za nieposłuszeństwo (Powt. Pr. 27:1 do 28:68).

Przy czwartym wystąpieniu Mojżesza następuje odnowienie przymierza między Jehową a Izraelitami. Mojżesz opowiada o opiece Bożej, doznanej na pustyni. Podane zostaje ostrzeżenie przed nieposłuszeństwem i podkreślone miłosierdzie Jehowy. W końcu Izraelici otrzymują do wyboru życie lub śmierć. Mają szansę ‛pozostać przy życiu, miłując Jehowę, słuchając Jego głosu i lgnąc do Niego’ (Powt. Pr. 29:1 do 30:20).

Mojżesz napomina Izraelitów, aby po wejściu do Ziemi Obiecanej byli odważni, bo Jehowa pójdzie z nimi. Po zamianowaniu Jozuego na wodza następuje jeszcze proroctwo nawiązujące do buntowniczego usposobienia tego narodu. Potem Mojżesz wychwala w pieśni Jehowę, zapowiada nieszczęścia za niewierność, a na koniec zapewnia o Boskiej pomście i wzywa: „Weselcie się, narody, z Jego ludem”. Mojżesz udziela ostatnich błogosławieństw, po czym ten 120-letni prorok ogląda Ziemię Obiecaną, umiera i zostaje pogrzebany przez Jehowę w nieznanym miejscu (Powt. Pr. 31:1 do 34:12).

Powyższe streszczenie niewątpliwie zaostrzyło twój apetyt duchowy. Niemniej przy czytaniu Księgi Powtórzonego Prawa mogą ci się nasuwać istotne pytania. Spróbujmy uprzedzić niektóre z nich i od razu na nie odpowiedzieć.

PIERWSZA MOWA MOJŻESZA

• 4:15-24 — Czy ten zakaz sporządzania wizerunków oznacza, że nie należy wystawiać na pokaz niczyjej fotografii?

Wersety te zakazują sporządzania obrazów lub figur do uprawiania fałszywego kultu. Izraelitom nie zabroniono jednak sporządzania wizerunków do innych celów. Bóg pozwolił na przykład umieścić podobizny cherubów po wewnętrznej stronie okrycia przybytku oraz na wieku arki przymierza. Zwykłego robienia i oglądania zdjęć nie powinno się stawiać na równi z bałwochwalstwem, chyba że ktoś świadomie by je przeznaczał na użytek fałszywego kultu. Z biblijnego punktu widzenia nie można nic zarzucić normalnemu fotografowaniu, malowaniu czy rzeźbieniu ludzi bądź przedmiotów do celów praktycznych lub artystycznych.

DRUGA MOWA MOJŻESZA

• 6:6-9 — Czy zawarty tu nakaz, aby ‛przywiązywać prawo Boże do ręki’, należy rozumieć dosłownie?

Wersety te nie stanowią podstawy do zwyczaju noszenia filakterii (pudełeczek zawierających wersety biblijne). Sposób sformułowania tego wskazuje raczej na znaczenie figuralne. (Porównaj z tym Księgę Wyjścia 13:9; Księgę Przysłów 7:2, 3). Nie jest powiedziane, że przykazanie należy na czymś wypisać i potem nosić przy sobie albo przymocować do odrzwi czy do bramy. Izraelici byli obowiązani zawsze pamiętać o przestrzeganiu ustaw Bożych, czy byli w domu, czy w drodze, czy w pobliżu bramy miejskiej, gdzie starsi rozpatrywali sprawy prawne. Mieli zachowywać prawo Boże w sercu, uczyć go swoje dzieci, a wprowadzaniem go w czyn (jak to wyrażono: rękami) dawać dowód, że się go trzymają. Ludność miała publicznie stawać w obronie prawa Jehowy w sposób tak widoczny, jak gdyby każdy miał je wypisane między oczami. Podobnie dzisiaj Świadkowie Jehowy starają się być posłusznymi sługami Boga. Serca pobudzają ich do przestrzegania Jego Słowa, a swoje umysły napełniają tym, co prawdziwe, wzniosłe, sprawiedliwe, miłe, prawe i chwalebne. Pod każdym względem starają się udowadniać, że zawsze pamiętają o przykazaniach Jehowy (Filip. 4:8; Kol. 3:23).

• 8:3, 4 — Czy to oznacza, że zapasy odzieży były jedynie uzupełniane?

Zaopatrzenie w mannę było jednym nieprzerwanym, ciągle się powtarzającym cudem. Tak samo miała się sprawa z odzieżą, która podczas 40-letniego pobytu na pustyni nie niszczyła się Izraelitom, i z ich nogami, które im nie puchły. Gdyby zapasy ubiorów były tylko normalnie uzupełniane, nie byłoby w tym żadnego cudu. Korzystanie z tej samej odzieży przez tyle lat nie przedstawiało specjalnych trudności, ponieważ rzeczy dziecięce można było przekazywać młodszym, zaś szaty dla dorosłych mogli przejmować jedni po śmierci drugich. A ponieważ pod koniec wędrówki po pustyni liczba Izraelitów była prawie taka sama jak na początku, więc pierwotne zapasy odzieży wystarczały przez całe 40 lat (Liczb 2:32; 26:51).

• 14:21 — Dlaczego Izraelici, którym nie wolno było spożywać „żadnej padliny” (Biblia Tysiąclecia), mogli ją dać obcemu przybyszowi albo sprzedać cudzoziemcowi?

Jehowa jako najwyższy Ustawodawca miał prawo nałożyć pewne ograniczenia tylko na Izraelitów. Byli przecież dla Niego „ludem świętym”. Inne narody nie przestrzegały zakazu jedzenia zwierzęcia, które samo padło. Nie było też nic zdrożnego w przekazaniu niewykrwawionej padliny obcemu przybyszowi lub sprzedaniu jej cudzoziemcowi. Izraelici nie kryli faktycznego stanu rzeczy, a obdarowani lub kupujący bynajmniej nie działali pod przymusem. Warto dodać, iż nie ma sprzeczności między Księgą Powtórzonego Prawa 14:21 a Księgą Kapłańską 17:10, gdzie zabroniono obcemu osiedleńcowi spożywania krwi. Przybyszowi, który został prozelitą, nie wolno było jeść krwi, ale zakaz ten nie miał zastosowania do przybysza, który jeszcze nie był prozelitą w całym tego słowa znaczeniu. Taki mógł jakoś spożytkować niewykrwawioną padlinę, którą wierny Izraelita lub prozelita uważał za nieczystą.

• 17:5-7 — Dlaczego świadkowie musieli pierwsi podnieść rękę na osobę skazaną na śmierć?

Wszyscy Izraelici musieli gorliwie ujmować się za prawdziwym wielbieniem i pilnie zważać na to, żeby cała ich społeczność pozostawała czysta oraz żeby nie ściągnięto żadnej hańby na imię Jehowy. Świadkowie mieli wykazać taką gorliwość w ten sposób, że oni zaczynali wykonanie wyroku. (Zobacz też Księgę Liczb 25:6-9; Powtórzonego Prawa 13:6-11). Wystąpienie przeciw komuś w charakterze świadka to jedna sprawa, a wykonanie na nim wyroku to coś zupełnie innego. Miało to skłonić świadka do daleko posuniętej ostrożności przy składaniu zeznań i tylko człowiek bardzo podły mógł złożyć fałszywe świadectwo, wiedząc, że on pierwszy weźmie udział w wykonaniu wyroku śmierci na oskarżonym. Stosując te same zasady, Świadkowie Jehowy gorliwie dbają o zachowanie zboru w czystości, oraz starannie zważają na to, by ich świadectwo było zgodne z prawdą. Każdy z nas musi przecież odpowiadać przed Najwyższym Sędzią, Jehową (Mat. 12:36, 37).

• 22:5 — Czy w świetle tego zakazu niewieście przystoi nosić spodnie?

Celem tego prawa było najwyraźniej zapobieżenie nadużyciom seksualnym i pomyłkom w określeniu cudzej płci. Normalnie mężczyzna ubiera się tak, żeby wyglądał jak mężczyzna, a niewiasta podkreśla swą kobiecość. Gdyby jakiś Izraelita działał wbrew temu wewnętrznemu poczuciu przyzwoitości, mogłoby to prowadzić do homoseksualizmu. Wprawdzie zarówno mężczyźni, jak i kobiety, nosili wtedy długie szaty, była jednak różnica między strojem męskim a żeńskim. Podobnie dzisiaj w niektórych krajach tak mężczyźni jak i kobiety noszą spodnie, chociaż spodnie damskie wyglądają inaczej niż męskie. Zasada podana w powyższym wersecie nie wyklucza noszenia czasami spodni przez chrześcijankę, na przykład przy pracy koło domu lub w polu. W niektórych okolicach noszenie spodni damskich jest powszechnie przyjęte, a nawet konieczne z uwagi na zimny klimat. Biblia radzi kobietom, żeby „zdobiły się ubiorem porządnym, ze skromnością i zdrowym rozsądkiem” (1 Tym. 2:9, 10).

• 24:6 — Dlaczego branie w zastaw żaren lub wierzchniego kamienia młyńskiego przyrównano do wzięcia w zastaw duszy?

Na ogół chleb wypiekano codziennie, toteż często trzeba było mleć ziarno na mąkę. W związku z tym zaopatrzenie rodziny w chleb powszedni było uzależnione od posiadania żaren. Dlatego prawo Boże miłosiernie zakazywało brania w zastaw takiego młyna ręcznego czy nawet wierzchniego kamienia. Zabranie jednego lub drugiego pozbawiłoby rodzinę codziennego chleba i byłoby równoznaczne z zabraniem „duszy”, czyli środków do życia.

OSTATNIE MOWY, PIEŚŃ I BŁOGOSŁAWIEŃSTWO

• 32:39 — Jak to możliwe, że nie ma innych bogów oprócz Jehowy, skoro Ewangelia według Jana 1:1 podaje, iż „Słowo było u Boga i bogiem było Słowo”?

Wersety te dotyczą zupełnie różnych spraw. W Księdze Powtórzonego Prawa 32:39 chodzi o to, że fałszywi bogowie nie mają udziału z prawdziwym Bogiem Jehową w żadnych Jego przedsięwzięciach na rzecz zbawienia. Nie są w stanie uchronić swoich czcicieli od nieszczęść i w ogóle nie uczestniczyli z Jehową w niczym, co dotąd uczynił. Wprawdzie „Słowo” jest bogiem, to znaczy możnym, ale nie przeciwstawia się Jehowie ani nie występuje w roli Jego rywala, jak to miało miejsce z fałszywymi bóstwami (Powt. Pr. 32:12, 37, 38).

• 33:1-29 — Dlaczego w tym błogosławieństwie nie jest wymieniony Symeon?

Symeon i Lewi dopuścili się wspólnie aktu okrucieństwa i chociaż otrzymali działy w Izraelu, to jednak nie były one takie, jak pozostałych szczepów. Lewici otrzymali 48 miast rozsianych po całym kraju, natomiast Symeonowi przypadł dział w obrębie terytorium Judy (Rodz. 34:13-31; 49:5-7; Joz. 19:9; 21:41, 42). Kiedy więc Mojżesz kierował uwagę na Judę, dobrze wiedział, że jest tym objęty też dział Symeona. Poza tym pokolenie Symeona było objęte ogólnym błogosławieństwem: „Szczęśliwy jesteś, Izraelu! Któż tak jak ty jest ludem, który się cieszy zbawieniem w Jehowie” (Powt. Pr. 33:29).

TRWAŁA POMOC DLA WIERNYCH SŁUG

Księga Powtórzonego Prawa jest trwałym dobrodziejstwem dla sług Jehowy; możemy znaleźć w niej wiele cennych wskazówek. Na przykład w czasie podboju Kanaanu Jozue trzymał się ściśle rad zapisanych w tej księdze biblijnej. My tak samo powinniśmy poddawać się chętnie Boskiemu kierownictwu (Powt. Pr. 20:15-18; 21:23; Joz. 8:24-29). Jezus Chrystus powoływał się na Księgę Powtórzonego Prawa, dając skuteczny odpór Szatanowi. My tak jak Jezus uznajemy, że człowiek musi żyć wypowiedziami Jehowy, że nie wolno nam wystawiać Boga na próbę i że tylko dla Niego mamy pełnić świętą służbę (Mat. 4:1-11; Powt. Pr. 5:9; 6:13, 16; 8:3).

Ta księga biblijna przedstawia Jehowę jako Boga, który żąda wyłącznego oddania (Powt. Pr. 4:24; 6:15). Ponadto czytamy w niej: „Będziesz miłować Jehowę, Boga twego, całym swoim sercem i całą swoją duszą, i całą swoją siłą żywotną” (Powt. Pr. 6:5). Krótko mówiąc Księga Powtórzonego Prawa wzywa nas do wiernego służenia Jehowie. Obyśmy więc pełnili świętą służbę dla Niego radosnym sercem!