Kres pewnej dynastii

„JAKŻE to spadłeś z niebios, Jaśniejący, Synu Jutrzenki? (...) Ty, który mówiłeś w swym sercu: ‚Wstąpię na niebiosa; powyżej gwiazd Bożych postawię mój tron (...) podobny będę do Najwyższego.” Jak to? Strąconyś [strącony będziesz, Wk, NW] do Szeolu, na samo dno Otchłani!” — Izaj. 14:12-15, BT.

² Któż to jest ów samochwalca, który żywił tego rodzaju wygórowane ambicje, a miał doznać takiego poniżenia i upokorzenia? I po co mamy się dzisiaj dowiadywać o tym, co oznacza owo dramatyczne stwierdzenie Pisma świętego? Otóż dostatecznym powodem jest okoliczność, że uczestnicy tego dramatu to postacie o wielkim znaczeniu, gdyż (1) „Jaśniejący, Syn Jutrzenki” reprezentuje dynastię królów babilońskich, ciągnącą się od Nabuchodonozora aż do Balsazara; (2) „gwiazdy Boże” to królowie judzcy z linii rodowej Dawida, zasiadający zastępczo na „tronie Jehowy” w Jeruzalem; (3) „Najwyższym”, który też wypowiada powyższe słowa skierowane do „Jaśniejącego”, jest Jehowa, Bóg Wszechmocny.

KTÓRA DYNASTIA BĘDZIE TRWAŁA?

³ Jeżeli sobie zdamy sprawę z tego, że królowie z linii Dawida uczestniczyli w przymierzu Jehowy, zawartym z Dawidem co do królestwa nad Jego ludem, i należeli do linii rodowej, która miała wydać Mesjasza, to zrozumiemy, że chociaż skutki owego dramatu miały w swoim czasie znaczenie ogólnoświatowe — ma on na scenie świata naszych dni znaczenie bez porównania większe. Przymierze co do królestwa musi być utrzymane w mocy, a potomkowie tych królów nie mogą zaniknąć, lecz muszą się ciągnąć nieprzerwaną linią aż do przyjścia Mesjasza, którego tron ma być wyniesiony obok tronu Jehowy. Czy zatriumfuje dynastia Babilonu, gdzie bogiem jest Szatan, czy też dynastia Dawida? Która z nich dowiedzie swej trwałości?

⁴ Wagę tego proroctwa potęguje również porównanie do dni obecnych. O „Jaśniejącym” między innymi powiedziano, że „ranił narody” albo „wątlił narody” (Izaj. 14:12, Wk, BG), że „obrócił świat [żyzny kraj, NW] w pustynię” (14:17, Wk), a dopiero jego upadek sprawia, że „odpoczywa i jest w pokoju wszystka ziemia”, natomiast ludzie z radości „wszyscy głośno śpiewają” (14:7) Przyjrzyjmy się pod tym kątem widzenia nowożytnemu Babilonowi Wielkiemu, ogólnoświatowej dziedzinie religii fałszywej pod rządami niewidzialnego władcy, Szatana Diabła. Przywódcy Babilonu Wielkiego przedstawili Boga jako trójgłowe, trynitariańskie straszydło, jako maniaka zadającego wieczne męki, a także zwiedli ludy ziemi do oddawania czci innym fałszywym bogom. Własne swoje osoby starali się wywyższyć za pomocą szumnych tytułów. Zaufali materializmowi i sile zbrojnej, zamiast pokładać ufność w Bogu i Jego Słowie, to jest Biblii. Zawierali konkordaty z dyktatorami i w imię religii, zwłaszcza w imię „religii chrześcijańskiej” prowadzili wojny, przez co naprawdę ‚wątlili’ narody i niweczyli urodzajność ziemi; wystawiali na rzeź kwiat młodzieży poszczególnych narodów, pogrążając je w skrajną nędzę i rozpacz. Los Babilonu i dynastii jego królów jest pierwowzorem, który nas upewnia o niechybnej zagładzie Babilonu Wielkiego, co ludzie ze wszystkich narodów przyjmą z ulgą i radością.

⁵ Jak doszło do tego, że królowie dynastii babilońskiej mogli snuć tak ambitne plany? Otóż „król Babilonu” odnosił niesłychane sukcesy w podboju narodów. Dzięki temu niczym meteor zajaśniał na stanowisku władcy trzeciej potęgi światowej. Jak opisuje prorok Izajasz, mocarstwo to „smagało narody zajadle nieustannymi ciosami” i podbijało je „z wściekłością, prześladując je bez miłosierdzia”, gdy nie uznawały dobrowolnie panowania Babilonu nad światem. Żadna ziemska siła nie potrafiła go okiełznać. Był dla narodów jakby drwalem, podcinającym ich królów niby drzewa leśne. Obezwładniał narody i podawał je w skrajną niewolę wobec Babilonu. Trząsł ziemią, burząc królestwa i obracając żyzne krainy w pustynię, jak na przykład podczas ostatniego najazdu na Jeruzalem, kiedy to miasto zostało zrównane z ziemią, a ludność Judy uprowadzona do Babilonii, tak iż cały ten teren opustoszał, pozbawiony ludzi i zwierząt domowych. Ponadto nigdy nie było u niego mowy o puszczeniu jeńców z powrotem do ojczyzny. — Izaj. 14:6, 12, 16, 17, BT.

⁶ Poprzednie sukcesy nie zadowalały „króla Babilonu”. Zazna spokoju chyba dopiero po obaleniu królów Judy, ponieważ ci zasiadają w Jeruzalem na „tronie Jehowy” jako ziemscy przedstawiciele teokratycznej władzy Boga. Dopóki istnieje tron jeruzalemski, dopóty król Babilonu nie może swego boga Marduka ogłosić za najwyższego. Ach, gdybyż obalił tych królów Judy i rzucił ich pod nogi! Wówczas by się wyniósł aż do nieba, ponad gwiazdy, gdyż w proroctwach biblijnych królowie z Dawidowej linii władców bywali przyrównywani do gwiazd. Ich królewskiej chwale dodawało blasku reprezentowanie Jehowy. (4 Mojż. 24:17) W psalmie czterdziestym ósmym jest mowa o świątyni zbudowanej w twierdzy Syjon, na podwyższonym miejscu, niedaleko pałacu królów judzkich. Na to miejsce cały Izrael z rozkazu Jehowy zgromadzał się trzy razy w roku. Dlatego właśnie była to „góra zgromadzenia”. Psalm opiewa: „Wielki jest Pan [w tekście orygin.: Jehowa] i bardzo chwalebny, w mieście Boga naszego, na górze świętej swojej. Ozdobą krainy, uciechą wszystkiej ziemi jest góra Syjon w stronach północnych, miasto króla wielkiego [tj. Jehowy].” (48:2, 3) Gdyby tylko król Babilonu zdołał usunąć te „gwiazdy”, to we własnych oczach i w oczach Babilończyków zająłby miejsce „na górze zgromadzenia, na stronach północnych”, równając się z Jehową, który ustanawiał królów na Syjonie. — Izaj. 14:13.

⁷ Dla starożytnego świata pogańskiego król Babilonu stałby się podobny Najwyższemu. Na skutek tego babilońscy astrolodzy ujrzeliby jak gdyby nową gwiazdę, iskrzącą się na niebie światłem daleko jaśniejszym od pozostałych gwiazd. Król Babilonu zaćmiłby „gwiazdy Boże”. Kiedy usunął z tronu Sedekiasza i zburzył Jeruzalem wraz ze znajdującą się tam świątynią Jehowy, faktycznie miał wrażenie, że osiągnął ten niebiański szczyt. — 2 Król. 25:1-7.

„JAŚNIEJĄCY” [LUCYFER] — DYNASTIA KRÓLÓW BABILOŃSKICH

⁸ W tym miejscu dobrze będzie omówić znaczenie hebrajskiego słowa heilel’, przetłumaczonego na „jaśniejący”. Oznacza ono również „jasność”, a według niektórych słowników całe wyrażenie „jaśniejący, syn jutrzenki” jest równoznaczne z „gwiazdą poranną”, która uchodziła za najjaśniejszą gwiazdę na niebie. W języku polskim przekład ks. Wujka stosuje w tym miejscu imię Lucyfer; podobnie przedstawia się sprawa w niektórych przekładach obcojęzycznych, jak w angielskim rzymskokatolickim tłumaczeniu Douay, a nawet w protestanckim przekładzie Authorized Version. Tłumaczenia te naśladują tutaj łacińską Wulgatę, która właśnie zamieszcza słowo Lucyfer, oznaczające „nosiciela światła”. Lucyfer nie jest wszakże imieniem króla Babilonu. Wyraz ten w roli imienia zastosowali do Szatana Diabła pisarze religijni z pierwszych wieków naszej ery, którzy jednak nie pisali pod natchnieniem ducha Bożego. Warto też zauważyć, że w łacińskiej Wulgacie użyto słowa lucyfer również w 2 Piotra 1:19, bynajmniej nie w odniesieniu do Szatana Diabła, ale do „jutrzenki”, która ma wzejść w sercach chrześcijan. Zatem określenie heilel’ albo lucyfer stosuje się do Szatana Diabła tylko w tej mierze, w jakiej ziemski król Babilonu przedstawia tego złego ducha lub go odzwierciedla. Rzecz oczywista, że właśnie Szatan Diabeł był w istocie bogiem i niewidzialnym królem Babilonu, tak samo jak władcą nowożytnego Babilonu Wielkiego.

⁹ Tak więc proroctwo Izajasza 14:12-14 odnosi się zasadniczo do ludzkiego króla Babilonu. Właśnie dlatego użyto w nim pewnych charakterystycznych wyrażeń, jak na przykład Szeol. Szatan Diabeł nigdy nie przebywał w szeolu, piekle, grobie, i nigdy tam nie będzie, gdyż jest duchem w niewidzialnych niebiosach, podczas gdy szeol, piekło, czyli grób znajduje się na ziemi. Jest to miejsce, dokąd bywają chowani widzialni, materialni zmarli spośród ludzi. Nawet Jezus Chrystus był po śmierci w szeolu, piekle albo grobie przez niespełna trzy dni, co potwierdził sam apostoł Piotr. — Dzieje 2:27-32; Ps. 16:10.

TRUP BEZ POGRZEBU I SPADKOBIERCÓW

¹⁰ A zatem nie kogo innego, tylko zarozumiałego ludzkiego „króla Babilonu” dotyczą słowa z proroctwa Izajasza 14:15: „Strąconyś do Szeolu [piekła, BG], na samo dno Otchłani!” Wyrażenie to zaznacza, jak nisko upadł „król Babilonu” z sięgających nieba wyżyn chwały i potęgi. Niżej już człowiek nie mógłby upaść. Poza tym proroctwo wskazuje, że nie został on normalnie złożony na spoczynek w Szeolu, wspólnym grobie zmarłej ludzkości. Określenie „król Babilonu” nie oznacza poszczególnych królów Babilonu, ale dynastę tych królów. Jeśli nie wszyscy, to w każdym razie większość królów Babilonu została ze czcią pochowana w szeolu; natomiast mocarstwową dynastę królów babilońskich, która zburzyła świątynię Jehowy, spotkało pohańbienie. Nie użyczono jej miejsca w szeolu u boku innych królów narodów, lecz wyrzucono ją, pozbawiając ją honorowego miejsca spoczynku. Potraktowano ją jak „latorośl obrzydłą”, niepożądaną wśród roślin uprawnych, którą się wycina i odrzuca. Stała się podobna do trupa, na którym leżą zwłoki innych żołnierzy poprzebijanych mieczem, do ścierwa podeptanego nogami. Leżącą tak bez opieki na polu mogły pożerać zwierzęta karmiące się padliną. Spotkał ją doprawdy sromotny koniec, bez żadnej czcigodnej pamiątki, bez grobowca pamięci, natomiast z imieniem obciążonym hańbą i stopniowo pogrążającym się w niepamięć. Upadek „króla Babilonu” jest tak zdumiewający, że w proroctwie przedstawiono, jak gdyby wszyscy wielmoże ziemi i królowie narodów pochowani z godnością na swych tronach pobudzili się wskutek tego ze snu śmierci w szeolu. (Izaj. 14:9, 10, BT) Obserwatorzy, oglądając ten upadek, dają wyraz swemu zdumieniu: jakże Jehowa Bóg potrafi unicestwić owego „jaśniejącego”! Jednocześnie przypominają przestępstwa, których się dopuścił „król Babilonu”, co opisują słowa Izajasza 14:16-21. A co więcej, również wyzwoleni Izraelici mają podjąć ten temat jako pieśń szyderczą lub satyrę na „króla Babilonu”. — Izaj. 14:3, 4, BT.a

¹¹ Jehowa mówi: „Wygładzę Babilonowi imię i resztę, ród też i potomstwo.” (Izaj. 14:22, BT) Wprawdzie później występowali jeszcze chaldejscy królowie, podejmujący próby odbudowy świetności Babilonu, jak na przykład Nidintu-Bel, który przybrał królewskie imię Nabuchodonozora III, niemniej jednak nie pochodzili oni z dynastii Nabuchodonozora i nie zdołali przywrócić Babilonowi dawnej potęgi; panowanie wymienionego króla trwało niepełny rok. Potem jeszcze Nabuchodonozor IV wzniecił powstanie przeciw Dariuszowi I, ale wkrótce został pokonany. Tak więc nie ostał się żaden z „synów” czy następców „króla Babilonu”. (Izaj. 14:21) Dynastia tego mocarstwa, zobrazowana przez „króla Babilonu”, miała być całkowicie wytracona, wraz z korzeniami i odroślami, bez jakiejkolwiek resztki ocalałych. Dziś nie ma już Chaldejczyków ani Babilończyków, gdyż zgodnie z wolą Bożą w następnych stuleciach do szczętu wyginęli. Natomiast Jechoniasz z linii Dawida dzięki opatrzności Jehowy Boga doczekał się potomstwa nawet w niewoli babilońskiej, przez co zachowała się ciągłość rodu Dawidowego i Jezus Chrystus jako „syn Dawida” miał legalne prawo do tronu. — Mat. 1:6, 12, 16; Łuk. 3:23, 27, 31, NT.

¹² Całkowite wymazanie Babilonu z istnienia opisane jest w proroctwie Izajasza 14:23 (BT), gdzie zostaje on skazany na wymiecenie „miotłą zagłady”, co zatrze wszelki ślad po nim, a miejsce, na którym się znajdował, przestanie się nadawać do zamieszkiwania przez ludzi. Obalenie mocarstwa światowego nie było dla Jehowy przedsięwzięciem zbyt wielkim. Przepowiedział tu przez proroka Izajasza także upadek drugiej potęgi świata, to jest Asyrii. Po nim tak samo pewnie miał nastąpić upadek Babilonu. (Izaj. 14:24, 25) Zachowane do dziś zapiski historyczne donoszą nam o tym, jak Jehowa jednej nocy pobił 185 000 żołnierzy asyryjskiego króla Sennacheryba i jak w końcu doprowadził do tego, że Asyria została obalona i podporządkowana Babilończykom. (Izaj. 36:1 do 37:38) Historia poświadcza również upadek i ostateczne spustoszenie Babilonu.

RADOSNE NASTĘPSTWA UPADKU „KRÓLA BABILONU”

¹³ Z wykonania wyroku Bożego na Babilonie radowały się wszystkie narody, które przeszły teraz pod bardziej tolerancyjne panowanie aryjskiego mocarstwa światowego Persów pod rządami króla Cyrusa. Jeśli chodzi o Izraelitów, to powrócili do kraju ojczystego i sprawdziło się na nich następujące proroctwo: „Jahwe (...) da im odpocząć we własnej ojczyźnie. Cudzoziemiec przyłączy się do nich (...) Przyjmą ich narody i zaprowadzą do ich miejsca rodzinnego. Dom zaś Izraela weźmie ich sobie w posiadanie (...) jako sługi i służące, tak że będzie trzymał w niewoli tych, którzy go trzymali, i panować będzie nad swoimi ciemiężycielami.” (Izaj. 14:1, 2, BT) Synów Izraela oswobodził obcy dla nich Cyrus Pers. Wraz z nimi wróciły do Palestyny tysiące nie-Izraelitów, aby u nich służyć jako słudzy świątynni. Prócz tego podeszły wiekiem Daniel został mianowany jednym z trzech wysokich dostojników pod nadzorem Dariusza, którym zdawało sprawę stu dwudziestu satrapów państwa medo-perskiego. (Dan. 6:1-3, 28) Jakieś sześćdziesiąt lat później Izraelitka Estera została królową, małżonką króla Aswerusa Persa, a starszy od niej brat stryjeczny, Mardocheusz, dostąpił wyniesienia na stanowisko premiera całego mocarstwa, czwartej potęgi świata. (Estery 2:5-18; 8:1-15; 10:2, 3) Tak doszło do tego, że Babilończycy nie mogli już dłużej trzymać Izraelitów w niewoli, ale sami — ci ciemiężyciele, którzy przedtem popędzali Izraelitów do pracy — popadli teraz w zależność od swoich dawnych niewolników.

¹⁴ W obliczu tego proroczego obrazu niechaj teraz Babilon Wielki, symboliczna stolica, która była panią władającą mocarstwami świata i uprawiała w sensie duchowym wszeteczeństwo przez mieszanie religii z polityką i podbojami, zwróci specjalną uwagę na słowa Jehowy zanotowane w proroctwie Izajasza 14:26, 27: „Taki jest zamiar powzięty, co do całej ziemi; i ta jest ręka wyciągnięta na wszystkie narody. Jeżeli Jahwe [albo: Jehowa] Zastępów postanowił, kto się odważy przeszkodzić? Jeżeli ręka Jego wyciągnięta, kto ją odwróci?” (BT) Babilon czasów starożytnych przeminął, a proroctwo to zapewnia, że również Babilon z księgi Objawienia, ostatniej księgi Biblii, wkrótce dozna podobnego losu i tak zginie, że nie pozostawi po sobie imienia ani potomstwa, lecz popadłszy w ostateczne poniżenie i upokorzenie nigdy się już nie podźwignie. (B-29)

[Przypis]

[Pytania do studium]

 1, 2. (a) Jakie postacie występują w tekście proroctwa Izajasza 14:12-15? (b) Dlaczego zajmujemy się tym dramatycznym oświadczeniem?

 3. (a) Dlaczego interesują nas zmagania dynastii Dawida z dynastią królów babilońskich? (b) Dlaczego niezmiernie ważna jest dla nas kwestia ciągłości linii rodowej króla Dawida?

 4. (a) Jaki nowożytny odpowiednik potęguje wagę tego proroctwa? (b) W jaki sposób przywódcy Babilonu Wielkiego ‚ranili’ albo ‚wątlili’ narody?

 5. (a) Jak doszło do tego, że królowie dynastii babilońskiej mogli snuć tak ambitne plany? (b) Do kogo został w proroctwie Izajasza przyrównany „król Babilonu”? (c) Co jeszcze wyrządzał narodom?

 6. (a) Jakie butne zamiary nie dawały spokoju „królowi Babilonu”? (b) Kto w proroctwach Biblii przyrównany bywał do gwiazd? (c) Gdzie znajdowała się „góra zgromadzenia”?

 7. Jak „król Babilonu” wyglądał we własnych oczach i w oczach pogańskiego świata po obaleniu Sedekiasza i zburzeniu Jeruzalem?

 8. (a) Co oznacza hebrajskie słowo heilel’ i w związku z tym jakie imię nadaje „królowi Babilonu” łaciński przekład „Wulgata”? (b) Gdzie jeszcze użyto tego słowa w łacińskiej „Wulgacie”? (c) Do kogo stosuje się określenie Lucyfer, użyte w 14 rozdziale księgi Izajasza?

 9. (a) Do kogo przede wszystkim odnosi się proroctwo Izajasza 14:12-14? (b) Jak potwierdza to użycie słowa „szeol”?

10. (a) Co stało się z ludzkim „królem Babilonu”? (b) Jakiej hańby doznała ta dynastia królów? (c) Jak zdumiewający był jej upadek?

11. (a) Jakie wysiłki celem uniezależnienia się od Persji przedsiębrali Babilończycy, lecz z jakim wynikiem? (b) Co miało się stać i też się stało z każdą odroślą „króla Babilonu”? (c) Co da się natomiast powiedzieć o linii rodowej Dawida?

12. (a) Jak dalece Babilon miał się okazać niezdatny do zamieszkiwania? (b) Czego ilustracją miało być obalenie Asyrii w myśl przepowiedni Jehowy?

13. (a) Jaka prorocza obietnica z proroctwa Izajasza 14:1, 2 spełniła się na Izraelitach? (b) Kto przyłączył się do nich, kiedy wracali do Palestyny? (c) Jakie stanowiska zajmowali Izraelici podczas panowania perskiego w przeciwieństwie do Babilończyków?

14. Jakie oświadczenie składa Jehowa w proroctwie Izajasza 14:26, 27, zapewniając nas o tym niechybnym losie Babilonu Wielkiego?