„Stróżu! co się stało w nocy?”

„Stróżu! co się stało w nocy? Rzekł stróż: Przyszedł poranek, także i noc” (Izaj. 21:11, 12, Biblia gdańska)

 1. W czym pogrążony jest świat, mówiąc językiem symbolicznym? Czy istnieje podstawa do optymizmu w sprawie tego systemu rzeczy?

ŚWIAT zalegają mroki „nocy”. Zbliża się akurat pora najgęstszych ciemności tej symbolicznej nocy. Jaki widok rozciągnie się przed oczyma, gdy zaświta poranek, to się dopiero okaże. Ludzkość niepokoi się coraz gorszym stanem jej spraw w każdej dziedzinie życia. Jak wynika z historii, ten kierunek rozwoju rozpoczął się wraz z pierwszą wojną światową. Politycy, duchowni, wybitni działacze społeczni i ekonomiści sądzą być może, iż widać pierwsze promienie brzasku dnia, w związku z czym próbują wykrzesać lepszy nastrój. Ale nie ma żadnej solidnej podstawy do optymistycznego traktowania przyszłości tego rozchwianego systemu rzeczy.

 2. Co dowodzi, że przewidziano nastanie tej „nocy”? W jaki sposób podano do publicznej wiadomości zbliżanie się „dnia”?

² Zbliżanie się owej „nocy” zauważono dziesiątki lat wcześniej. Świadczą o tym dokumenty zachowane z ubiegłego stulecia. Przewidywano także zaświtanie najjaśniejszego „dnia” w całych dziejach ludzkich. Zwrócono na to uwagę publiczności słowem mówionym i drukowanym.

 3. Jakie czasopismo publikowane do dnia dzisiejszego może być tego dowodem? Jak jego tytuł harmonizował z wyznaczoną mu misją?

³ Potwierdzenie tego można znaleźć w pewnym czasopiśmie, ukazującym się obecnie w dziesiątkach języków i w łącznym nakładzie milionów egzemplarzy. Kiedy w lipcu 1879 roku wypuszczono jego pierwszy numer, nadano mu tytuł: „Strażnica Syjońska i Zwiastun Obecności Chrystusa”. Składało się z ośmiu stron formatu większego niż dzisiejszy. Miało do spełnienia misję na czasie, co sygnalizowało użyte w nazwie wymowne słowo strażnica. Słusznie więc na stronie tytułowej umieszczono też doniosły cytat z najstarszej księgi na ziemi: „Stróżu! co się stało w nocy?” „Przyszedł poranek”. Przytoczenie to zaczerpnięto z Pisma Świętego, z proroctwa Izajasza 21:11, 12 (w polskiej wersji językowej — z Biblii gdańskiej). W czasach biblijnych stróż czuwał z wieży zwanej strażnicą, usytuowanej w murach obwarowanego miasta. Tak wysokie miejsce stanowiło dogodny punkt obserwacyjny. Wydawcy niniejszego czasopisma mieli zamiar pełnić rolę klasy stróża. Na jego łamach starali się udzielać odpowiedzi na pytanie: „Stróżu! co się stało w nocy?” Śmiałe to pytanie ukazywało się na pierwszej stronie tego czasopisma aż do numeru z 15 grudnia 1938 roku.

 4. Ze względu na jakie ważne wydarzenia z lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku opublikowanie „Strażnicy” nastąpiło w złowieszczych czasach?

⁴ Kiedy 1 lipca roku 1879 ukazał się pierwszy numer Strażnicy w skromnym nakładzie 6000 egzemplarzy, arena wydarzeń światowych przybierała złowrogi wygląd. Było po wojnie francusko-pruskiej z lat 1870/71, po której wyłoniła się druga cesarska Rzesza Niemiecka. Rozpoczął się wyścig zbrojeń między imperium brytyjskim a rywalizującym z nim cesarstwem niemieckim. W 1878 roku odbył się w Berlinie kongres dla uregulowania kwestii wschodniej, przy czym chodziło o podział Turcji między mocarstwa europejskie, zwłaszcza Wielką Brytanię i Rosję. Na przyszłość groziło to dalszym pogorszeniem się stosunków między narodami.

 5. Na jakie rozważania nadeszła wtedy pora? Jaką ilustrację słusznie zamieszczono na okładce „Strażnicy” z 1 stycznia 1895 roku?

⁵ Była to stosowna pora, aby zwrócić uwagę na proroctwa biblijne celem przekonania się, czy mają coś do powiedzenia na temat znaczenia wydarzeń światowych i ich następstw. Czasopismo Strażnica od numeru z 1 stycznia 1895 roku zmieniło szatę graficzną i odtąd tytułowa ilustracja ukazywała strażnicę na brzegu szalejącego morza. U dołu tej nowej winiety zamieszczono następujące słowa wyjęte z Ewangelii według Łukasza 21:25-31 (B. gd.): „Na ziemi uciśnienie narodów z rozpaczą, gdy zaszumi (niespokojne, niezadowolone) morze i wały; tak, iż ludzie drętwieć będą przed strachem i oczekiwaniem tych rzeczy, które przyjdą na wszystek świat (społeczeństwo); albowiem moce niebieskie (wpływ, władza Kościoła) poruszą się. (...) gdy ujrzycie, iż się to dzieje, wiedzcie, że blisko jest królestwo Boże. (...) Spoglądajcież a podnieście głowy wasze, przeto, iż się przybliża odkupienie wasze — Łuk. 21:25-28-31”.

 6. Dlaczego zbliżający się wtedy XX wiek miał być dla klasy „stróża” pasjonującym okresem?

⁶ W roku 1898 przewaliła się wojna hiszpańsko-amerykańska, zakończoną przegraną Hiszpanii. W 1899 roku wybuchła w południowej Afryce wojna z Burami, w której zwycięstwo odniosła Wielka Brytania. Nasilał się międzynarodowy wyścig zbrojeń. Wynalezienie samolotu umożliwiło prowadzenie działań wojennych z powietrza. Do tego czasu opracowano też pewne rodzaje sprawnych łodzi podwodnych i zastosowano je w walce. Zatem wiek XX zapowiadał się dla klasy „stróża” jako okres zachęcający do udzielania informacji ludziom zaniepokojonym sytuacją, a to tym bardziej, skoro klasa ta oczekiwała, że jesienią 1914 roku zakończą się „czasy pogan” (Łuk. 21:24, Nowy Przekład).

DLACZEGO PYTAĆ SIĘ „STRÓŻA”?

 7. Na jakim tle powstało pytanie skierowane do „stróża”? Jak wynika to z dalszych wersetów biblijnych?

⁷ Pytanie, które w Księdze Izajasza 21:11 zadano „stróżowi”, osadzone jest w opisie świadczącym o szalejącej wojnie. W następnych wersetach czytamy: „Wyrok na Arabię. Którzy w zaroślach na stepie nocujecie, wy gromady Dedanitów, wynieście wodę naprzeciw spragnionych! Mieszkańcy kraju Tema, z chlebem waszym wyjdźcie na spotkanie uchodźców! Bo przed rzezią uciekli, przed mieczem dobytym, przed łukiem napiętym, przed wirem walki. Albowiem tak powiedział Pan do mnie: ‛Jeszcze jeden rok taki, jak rok najemnika, a skończy się cała chluba Kedaru. Ostatek też z pocztu łuczników, dzielnych synów Kedaru, będzie bardzo nieliczny; bo Jahwe [inaczej: Jehowa], Bóg Izraela, powiedział’” (Izaj. 21:13-17, Biblia Tysiąclecia).

 8. Co wynika również z kontekstu poprzedzającego wymianę słów między pytającym a stróżem? Gdzie się znajdował pierwszy z nich?

⁸ Podobnie wypowiedź, która poprzedza wymianę słów pomiędzy pytającym a stróżem, nawiązuje do ognia walki. Dlatego pytający ma powód do niepokoju. Gdzie właściwie się znajduje? Widocznie stoi w drodze zdobywcy świata. W Księdze Izajasza 21:11 czytamy: „Przepowiednia przeciw Dumie: Woła do mnie ktoś z Seiru: Hej, Strażniku, jak jest z nocą [co się stało w nocy, B. gd.]? Strażniku, jak jest z nocą?”

 9. (a) Jakie jest znaczenie nazwy miejsca, przeciw któremu padła wypowiedź? W jakim sensie była trafna? (b) Jaki istnieje związek między krainą Seir a Edomem, bliźniaczym bratem Jakuba?

⁹ Nazwa miejsca, przeciw któremu pada powyższa wypowiedź, brzmi Duma, co znaczy „Milczenie”. Oczywiście ma ona charakter proroczy, przepowiadając, że tam zalegnie milczenie. Niekoniecznie trzeba to rozumieć w ten sposób, iż milczenie spowodowane spustoszeniem i śmiercią już panowało w tej okolicy. Umiejscowienie Dumy ułatwia okoliczność, że na stróża wołano z ziemi Seir, kojarzonej z Idumeą, krajem Edomu. Prawdopodobnie z tego powodu niektóre przekłady, idąc za grecką Septuagintą, wspominają o Idumei lub Edomie, a nie o Dumie. Edom to przydomek nadany Ezawowi, starszemu bliźniaczemu bratu Jakuba. Lud mieszkający w Edom stawiał opór potomkom Jakuba, czyli narodowi izraelskiemu.

10. Dlaczego potomkowie Edoma, czyli Ezawa, znienawidzili swój bratni naród i cieszyli się z klęski, jaką ten poniósł w 607 roku p.n.e.?

¹⁰ Starszemu bliźniaczemu bratu Jakuba nadano imię Ezaw, co znaczy „włochaty”, ponieważ od urodzenia miał silne owłosienie. Nazwa Seir również znaczy „owłosiony, kudłaty”, ale ziemi tej nie zaczęto tak określać ze względu na Ezawa. Potomkowie jego objęli krainę Seir, pokonując pierwotnych mieszkańców. Ezaw, czyli Edom, jest znany z tego, że chętnie sprzedał Jakubowi swoje prawo pierworodztwa. Jehowa, Bóg Jakuba, uznał tę transakcję i udzielił nabywcy swego błogosławieństwa. Z tej przyczyny Ezaw znienawidził Jakuba. Toteż nic dziwnego, że gdy w roku 607 p.n.e. Babilończycy zburzyli Jeruzalem, potomków Ezawa, Edomitów, ogarnęła radość z powodu tego strasznego nieszczęścia, jakie spadło na ich pobratymców, na Izrael. Ta katastrofa narodowa, po której Izraelitów pozostałych przy życiu uprowadzono do Babilonu, miała miejsce w następnym stuleciu po wypowiedzeniu przez Izajasza proroctwa o stróżu.

11. Skąd padła odpowiedź na omawiane pytanie? Zatem kogo z czasów obecnych reprezentuje Izajasz?

¹¹ Gdzie jednak znajduje się miejsce pobytu stróża, do którego kieruje swoje pytanie ktoś z edomickiej krainy Seir? Proroctwo dotyczące pytającego i strażnika dano za pośrednictwem Izajasza, który znajdował się w jeszcze wolnej ziemi izraelskiej. Tak więc odpowiedź stróża nadeszła z Izraela, bez względu na to, gdzie znaleźli się sami Izraelici podczas spełnienia proroctwa Izajasza. W chwili przekazywania proroctwa właśnie Izajasz przedstawiał stróża upoważnionego z nakazu Bożego do udzielenia pytającemu należytej odpowiedzi. Izajasz wraz ze swymi dziećmi cieszył się uznaniem Jehowy. Dlatego całkiem słusznie wyobrażał dzisiejszą klasę „stróża”, ostatek Izraelitów duchowych, którym przypada w udziale dziedzictwo niebiańskie. Dostąpili oni oświecenia co do obecnej mrocznej sytuacji światowej.

12. (a) Kto w roku 1879 n.e. podjął służbę w charakterze zbiorowego stróża dla większej klasy „stróża”? (b) Skąd tylko mogła pochodzić odpowiedź na powstające wówczas pytanie? Jak w gruncie rzeczy brzmiała?

¹² W roku 1879 n.e. wydawca czasopisma Strażnica i jego współpracownicy byli całkowicie oddanymi Bogu, ochrzczonymi chrześcijanami. Podjęli się pełnić w charakterze zbiorowego stróża służbę na rzecz swych braci chrześcijańskich, pomazańców namaszczonych duchem Bożym. Wszyscy razem tworzyli szerzej pojętą klasę „stróża”. Nie mogli zlekceważyć wyłaniającego się wówczas pytania: „Stróżu! co się stało w nocy?” Jedyną godną zaufania odpowiedzią, jakiej mogli udzielić, były natchnione słowa Boże włożone w usta dawnego stróża, które brzmiały: „Przyszedł poranek, także i noc” (Izaj. 21:12, B. gd.). A więc według nakreślonych przez Jehowę Boga perspektyw miał nadejść jaśniejszy okres — „poranek”, który wprowadzi millennium, czyli tysiąclecie panowania Mesjasza Jehowy, Jego wyniesionego do chwały Syna, Jezusa. Ale wcześniej miała nastać „noc” ucisku ogólnoświatowego.

13. (a) Jak nazwano serię „Wykładów Pisma Świętego”, którą zaczęto publikować w 1886 roku? Dlaczego? (b) W jaki nastrój wprowadziła pytającego z ziemi Seir ta „noc”, która ogarnęła kraj?

¹³ Seria Wykładów Pisma Świętego, jaką wydawca Strażnicy zaczął publikować w roku 1886, niewątpliwie z uwagi na ten obiecany „poranek”, który miał zapoczątkować tysiącletnie panowanie Chrystusa, ukazała się pod nazwą „Brzask Tysiąclecia”. Poniżej tytułu zamieszczone były słowa z Księgi Przysłów [Przypowieści] 4:18: „Ścieżka sprawiedliwych, jako światłość jasna, która im dalej, tym bardziej świeci, aż do dnia doskonałego” (B. gd.). Ale to przecież „noc” tak bardzo niepokoiła pytającego z ziemi Seir. Ciemności „nocy”, które zalegały edomicką krainę Seir w czasach proroka Izajasza, miały jeszcze bardziej się wzmóc. Miało do tego dojść wtedy, gdy ów kraj dostanie się pod panowanie nowego zdobywcy świata, darzącego względami nie tyle Edomitów z góry Seir, ile raczej ich bratni naród — Izraela.

14. Kto ma dzisiaj właściwą odpowiedź dotyczącą ogólnoświatowej „nocy”? Czy dalsze dowiadywanie się w tej sprawie jest zabronione?

¹⁴ Dzisiaj, ponad sto lat po wydaniu pierwszego numeru czasopisma Strażnica, ludzie w świecie, którzy po omacku szukają światła, w dalszym ciągu zadają narzucające się im pytanie: „Jak jest z nocą?” Jedynie klasa „stróża” zna właściwą odpowiedź. Klasa ta nie ociąga się z udzielaniem jej, a przy tym opiera ją na Biblii. Chętnie zajęła się też następnymi pytaniami, tak jak strażnik z proroctwa Izajasza, który powiedział dalej: „Jeżeli chcecie się dowiedzieć, dowiadujcie się. Przyjdźcie znowu!” (Izaj. 21:12).

15. Jak wykonywało swoją służbę czasopismo „Strażnica” wobec faktu, że należało zająć się dalej napływającymi pytaniami? Jakie orędzie dotyczące „nocy” publikuje ono nieprzerwanie?

¹⁵ Misję swoją pełni, posługując się czasopismem Strażnica, wydawanym aż do tej pory. Jak literalny stróż musi cały czas czuwać na swoim posterunku, tak czasopismo Strażnica czuwało począwszy od swego pierwszego numeru z lipca 1879 roku i nie opuściło ani jednego wydania. Ukazywało się pomimo prześladowania klasy „stróża” na całej ziemi podczas pierwszej i drugiej wojny światowej. Donosiło o pogłębianiu się „nocy”, podając nieustraszenie do wiadomości, że osiągnie ona swoje najmroczniejsze stadium w „wojnie wielkiego dnia Boga Wszechmocnego”, której teren określa proroctwo biblijne mianem Har-Magedonu. Namaszczona duchem klasa „stróża” bezustannie spełnia w ten sposób polecenie, by „obwieścić (...) dzień pomsty ze strony naszego Boga” (Obj. 16:14-16; Izaj. 61:1, 2).

PRZEPOWIEDNIA OGŁOSZONA PO OBJĘCIU POSTERUNKU

16. Dlaczego „stróżowi” była potrzebna odwaga, żeby rozgłaszać „przepowiednię” włożoną w jego usta? Dlaczego ta wypowiedź jest i dla nas dzisiaj niezwykle interesująca?

¹⁶ „Stróż” Boży musi odznaczać się odwagą i wiernością, jeśli ma obwieszczać to, co włożono mu w usta celem przekazania wszystkim znajdującym się w zasięgu jego głosu. Nie chodziło tu o wiadomość pomyślną, ale raczej złowieszczą dla mocarstwa, które miało się okazać największą z potęg światowych znanych do owego czasu. Natomiast dla ludu, do którego należał stróż, dla Izraela, zapowiadała ona korzystny zwrot w wydarzeniach wstrząsających światem w tamtych starożytnych czasach. Dla nas żyjących w erze nowożytnej sprawa ta byłaby niezbyt interesująca, gdyby nie okoliczność, że treść tej niepomyślnej „przepowiedni” znajduje większe i ostateczne spełnienie na skalę całego świata w naszym nękanym wojnami stuleciu. Powinniśmy więc przejąć się nią tak samo, jak dawno temu Izajasz.

17, 18. Do czego odnosiło się wyrażenie „pustynia morska”? Jakie wielkie potęgi panowały nad tym obszarem?

¹⁷ Już wstępne słowa natchnionego orędzia ogłoszonego przez Izajasza brzmią niepokojąco: „Przepowiednia przeciw pustyni morskiej: Jak wichry pędzą przed siebie na południu, tak to nadciąga od pustyni, z ziemi przejmującej grozą” (Izaj. 21:1).

¹⁸ Teren określony mianem „pustyni morskiej” zyskał ogólnoświatowe znaczenie w dziejach ludzkich. Chodzi o pas ziemi w dolnym biegu dwóch rzek, Eufratu i Tygrysu (zwanego inaczej Chiddekel), które wymieniono już w doniesieniu o stworzeniu pierwszego człowieka, Adama (Rodz. 2:14). Swego czasu obie rzeki wpadały oddzielnie do zbiornika wodnego obecnie nazywanego Zatoką Perską, zbliżając się do siebie u ujścia. Kiedy podczas powodzi występowały z brzegów, płaski obszar między nimi zamieniał się w pustkowie wodne, „pustynię morską”. Po opadnięciu wód pozostawały grząskie bagna. Nad tymi terenami za czasów proroka Izajasza panowała Asyria, druga potęga w historii biblijnej. W następnym stuleciu jej miejsce miało zająć jeszcze potężniejsze trzecie mocarstwo światowe.

19. Co miała ściągnąć na lud Izajasza trzecia potęga światowa? Kogo dzisiaj sprawa ta szczególnie interesuje?

¹⁹ Owa wchodząca na widownię trzecia potęga światowa miała ludowi Izajasza przyczynić wiele cierpień. Oczywiście to, co ją czekało, było niezmiernie interesujące dla samego Izajasza jako stróża, a także dla każdego, komu by przypadła rola strażnika podczas spełniania się całej „przepowiedni przeciw pustyni morskiej”. Właśnie dlatego jej ostateczne spełnienie interesuje dzisiejszą klasę „stróża” i wszystkich pytających, którzy pragną się kierować jej spostrzeżeniami.

20. Do czego przyrównana została przyczyna nadciągającego nieszczęścia? Skąd miała uderzyć ta niszczycielska siła?

²⁰ Na horyzoncie rysowało się coś tak nieodpartego i druzgocącego, ‛jak wichry pędzące przed siebie na południe’. Wichry te były znane z gwałtownego i zgubnego działania. Twory ręki ludzkiej, znalazły się w ich zasięgu, są narażone na zniszczenie. Na budzący trwogę charakter tego nieuniknionego nieszczęścia wskazuje wzmianka, według której „to nadciąga od pustyni, z ziemi przejmującej grozą” (Izaj. 21:1). Prorok Izajasz, niby meteorolog obserwujący pogodę w tamtych czasach, podał sygnał ostrzegawczy, chcąc poinformować ludzi, którędy przyjdzie wichura, by byli przygotowani na najgorsze.

21. Kto podaje sygnał ostrzegawczy w naszym stuleciu? Na kim wskutek zaalarmowania spoczęła odpowiedzialność?

²¹ Stosownie do tego klasa „stróża” przekazuje teraz sygnał ostrzegawczy, ze szczególnym nasileniem od zakończenia pierwszej wojny światowej w roku 1918. Czasopismo Strażnica przetrwało krytyczny okres grożący mu zagładą, gdy ta klasa „stróża” przechodziła na całym świecie gwałtowne prześladowanie. „Stróż” wraz ze swym narzędziem, Strażnicą, ocalał, aby dalej rozgłaszać ostrzeżenie i dotrzeć z nim do każdego zakątka ziemi. Ludzie, a zwłaszcza ich przywódcy, zostali więc zaalarmowani. Sami teraz ponoszą odpowiedzialność!

22. Jakie obwieszczenie rozlegnie się wkrótce? Z jakiego powodu „wielka rzesza” będzie wtedy szczęśliwa?

²² Niedługo klasa „stróża” obwieści wstrząsające zawiadomienie. Kiedy nastąpi to niebywałe wydarzenie, radość ogarnie „wielką rzeszę” tych, którzy szybko zareagowali na sygnał ostrzegawczy (Obj. 7:9-15).

[Ramka i mapa na stronach 8, 9]

„Noc osiągnie wkrótce najmroczniejsze stadium w wojnie wielkiego dnia Boga Wszechmocnego” na polach Har-Magedonu

Stróż pełniący służbę na strażnicy w Izraelu obrazuje oświeconą klasę stróża Izraela duchowego; będąc nowożytnymi świadkami Jehowy, jej członkowie ogłaszają, że po „nocy” ucisku światowego nastąpi „poranek” tysiącletnich rządów Chrystusa

Milczenie ogarnie religijną Dumę, skąd rozlega się wołanie: „Stróżu! co się stało w nocy?”

„Srogie widzenie” pokazujące upadek Babilonu unaocznia duchowy upadek Babilonu Wielkiego w roku 1919 i ostateczną zgubę tego ogólnoświatowego imperium religii fałszywej bezpośrednio przed Har-Magedonem

Dariusz Med przedstawia Jehowę Boga

Cyrus Pers wyobraża Syna Bożego, Jezusa Chrystusa

Niepomyślna „przepowiednia” Boża jest skierowana przeciw „pustyni morskiej”, gdzie kolejno rządziły Asyria i Babilonia

[Mapa]

[Patrz publikacja]

MEDIA

PERSJA

ELAM

BABILONIA

Babilon

EDOM

DUMA

IZRAEL

Jeruzalem

Morze Wielkie

[Ilustracje na stronie 8]

1879 WATCHTOWER

1895 STRAŻNICA

1938 STRAŻNICA