„Jeden Pan, jedna wiara, jeden chrzest”

„Jeden [jest] Pan, jedna wiara, jeden chrzest; jeden Bóg i Ojciec wszystkich, który jest nad wszystkimi” (Efez. 4:4-6).

 1, 2. (a) Co Jehowa wyraźnie powiedział o sobie przez Mojżesza? (b) Czy w Izraelu były dopuszczalne jakieś inne opinie na ten temat?

„JEHOWA, nasz Bóg, to jeden Jehowa. (...) Nie będziecie chodzić za innymi bogami, za żadnymi bogami ludów, które was zewsząd otaczają (bo Jehowa, twój Bóg pośród ciebie, jest Bogiem wymagającym wyłącznego oddania)”. Prorok Mojżesz nie pozostawił co do tej sprawy nawet cienia wątpliwości w umysłach Izraelitów zgromadzonych na równinach Moabu, krótko przed czekającym ich wejściem do Ziemi Obiecanej. Jasno wykazał, że ich Bóg, Jehowa, jest jedynym Bogiem, który ponadto oczekuje czci wyłącznie dla siebie. Przemawiając nieco wcześniej, Mojżesz rzekł: „Jehowa jest prawdziwym Bogiem w niebie wysoko i na ziemi nisko. Innego nie ma. Ty zaś będziesz przestrzegać Jego ustaw i Jego przykazań, które ci dziś nakazuję, aby się dobrze wiodło tobie” (Powt. Pr. 6:4, 14, 15; 4:39, 40).

² Słowa te nie zostawiają miejsca na rozbieżne poglądy religijne! Izrael miał jednego Boga. Jehowa wyraźnie nakreślił jedyny uznany przez Niego sposób oddawania Mu czci.

POJAWIAJĄ SIĘ SEKTY ŻYDOWSKIE

 3. Do czego w końcu doszło, gdy większość Żydów nie dochowała wierności Jehowie?

³ Zamiast jednak praktykować czyste wielbienie jedynego prawdziwego Boga, Jehowy, mnóstwo Izraelitów stało się odstępcami i czcicielami bożków (Jer. 17:13; 19:5). Dlatego ‛nie wiodło im się dobrze’. W roku 607 p.n.e. Jeruzalem zostało zburzone przez Chaldejczyków; masę Żydów uprowadzono wtedy do Babilonii. Siedemdziesiąt lat później wierny ostatek powrócił do Jeruzalem i rozpoczął budowę drugiej świątyni, w której zamierzał oddawać cześć Jehowie. Jednakże z biegiem czasu większość narodu znowu popadła w odstępstwo, po czym podzieliła się na różne sekty.

 4, 5. (a) Opisz niektóre sekty żydowskie powstałe po niewoli babilońskiej. (b) Czy te skłócone ugrupowania przyniosły Żydom coś dobrego? Uzasadnij swoją odpowiedź.

⁴ W IV lub III wieku p.n.e. powstała sekta chasydów („pobożnych”). Z przesadną gorliwością przestrzegali oni prawa żydowskiego i z tego powodu wiąże się ich z dwoma innymi ugrupowaniami znanymi od II stulecia p.n.e., mianowicie z esseńczykami i faryzeuszami. Zarówno faryzeusze, jak i esseńczycy, przejęli grecką doktrynę o nieśmiertelności duszy. Różnili się pod tym względem od saduceuszy, którzy nie wierzyli w życie pozagrobowe. Biblia donosi o sporach, jakie za czasów apostolskich toczyły się między faryzeuszami a saduceuszami (Dzieje 23:7-10). The Concise Jewish Encyclopedia stwierdza: „Stosunki między nimi były tak napięte, że doszło nawet do masowych rzezi i wojny domowej”.

⁵ Kolejną sektę, istniejącą w I wieku n.e. stanowili zeloci. Byli to wojowniczo nastrojeni nacjonaliści, którzy walnie się przyczynili do wybuchu żydowskiego powstania przeciwko Rzymianom w 66 roku n.e. Potem usiłowali podporządkować sobie inne bojówki religijne w Jeruzalem, przez co doprowadzili do walk wewnętrznych i przysporzyli drugim wiele cierpień. Zbrojne starcia pomiędzy skłóconymi ze sobą stronnictwami żydowskimi trwały aż do ostatecznego oblężenia, a nawet zburzenia miasta przez legiony rzymskie w 70 roku n.e. Widać więc wyraźnie, że sekciarskie podziały oraz niedochowanie wierności we wspólnym, czystym wielbieniu jedynego Boga, Jehowy, nie wyszły Żydom na dobre.

PIERWSI CHRZEŚCIJANIE NIE BYLI SEKTĄ

 6. Dlaczego pierwsi chrześcijanie stronili od sekt żydowskich?

⁶ Rzecz zrozumiała, że pierwsi chrześcijanie trzymali się z dala od rywalizujących ze sobą sekt żydowskich. Wiedzieli, iż faryzeusze i saduceusze byli zaciętymi przeciwnikami Jezusa. Nie podzielali też poglądu esseńczyków na sprawę nieśmiertelności duszy ani ich zamiłowania do klasztornego życia w ascezie. Naśladowcy Chrystusa zachowywali neutralność, toteż z pewnością nie mieli nic wspólnego z nacjonalistycznie usposobionymi zelotami (Jana 17:16; 18:36). Byli natomiast jednomyślnie oddani czystemu wielbieniu jedynego prawdziwego Boga w myśl słów, jakie Jezus wyrzekł do pewnej nieżydowskiej kobiety: „Nadchodzi godzina, i teraz jest, kiedy prawdziwi czciciele będą oddawać cześć Ojcu duchem i prawdą” (Jana 4:23).

 7. Co o wielbieniu Boga przez prawdziwych chrześcijan powiedzieli Jezus i Paweł? Do jakiego wniosku prowadzą te słowa?

⁷ W nawiązaniu do prawdziwych chrześcijan apostoł Paweł oznajmił: „Dla nas w istocie jest jeden Bóg Ojciec, z którego wszystko, a my dla Niego; i jest jeden Pan, Jezus Chrystus, przez którego wszystko i my przez niego” (1 Kor. 8:6). Czysty chrystianizm to zgodne wielbienie jednego Boga Ojca, Jehowy, za pośrednictwem jednego Pana — Jezusa Chrystusa. Uczniom swoim Jezus powiedział: „Wodza macie jednego, Chrystusa” (Mat. 23:10).

 8. Dlaczego nazywanie pierwszych chrześcijan „sektą” byłoby nieuzasadnione?

⁸ Prawdą jest, że członkowie długo już istniejących judaistycznych ugrupowań religijnych pogardliwie nazywali pierwszych chrześcijan sektą (po grecku: hairesis, co oznacza „grono ludzi, którzy się odseperowali od reszty i obstają przy własnych dogmatach”). (Zobacz Dzieje Apostolskie 24:5; 28:22). Ale apostoł Paweł w swej obronie przed namiestnikiem Feliksem sprostował to błędne przekonanie, mówiąc: „Zgodnie z drogą, którą oni [przeciwnicy religijni] nazywają ‛sektą’, tak pełnię świętą służbę dla Boga moich praojców” (Dzieje 24:14). Chrześcijan absolutnie nie można było nazwać sektą, ponieważ nie naśladowali żadnego człowieka, lecz Jezusa Chrystusa. Co więcej, na pewno nie byli odroślą któregoś ze stronnictw żydowskich istniejących w I wieku n.e.

WOLNI OD SEKCIARSKICH PODZIAŁÓW

 9, 10. (a) Dlaczego chrystianizm nie miał się dzielić na różne kościoły i odłamy? (b) Jakie teorie na temat pierwotnego chrystianizmu są do gruntu fałszywe?

⁹ Pierwotny chrystianizm nie był sektą. Nie miał się też podzielić na odrębne ugrupowania. Chrystus w modlitwie do Ojca prosił za swoimi uczniami, żeby „wszyscy byli jedno” (Jana 17:21). Miała panować między nimi miłość (Jana 13:35). Wykluczało to jakiekolwiek podziały i odszczepieństwa.

¹⁰ Powyższe zadaje kłam teoriom o różnych odmianach chrystianizmu, głoszonym przez wielu historyków i teologów. Mówią oni o tak zwanym „chrystianizmie żydowskim” (którego rzecznikami mieli być Jakub, Piotr i Jan) i przeciwstawiają mu „chrystianizm pogan” (którego rzekomo bronił Paweł). Wspominają o „teologii Janowej” i „teologii Pawłowej”, utrzymując, że chrześcijaństwo nigdy nie rozprzestrzeniłoby się po całej ziemi, gdyby Paweł całkowicie go nie przeobraził. Ludzie, którzy tworzą takie koncepcje, albo nie wierzą naukom Chrystusa, albo panujące w chrześcijaństwie rozdrobnienie na setki kościołów i denominacji uznają za stan normalny.

11. (a) Które wersety biblijne świadczą o tym, iż nie od Pawła wyszła inicjatywa, by szerzyć chrystianizm wśród nie-Żydów? (b) Czy Paweł popierał odszczepieńcze sekty? (c) Jakie zdarzenie dowodzi, że między Pawłem a jego współpracownikami panowała jedność?

¹¹ Fakty wskazują na coś innego. Zanim jeszcze Paweł stał się chrześcijaninem, Jezus Chrystus polecił swym uczniom, aby byli jego świadkami wśród wszystkich narodów (Mat. 28:19, 20; Dzieje 1:8). Sam Paweł potępiał wszelkie skłonności do naśladowania ludzi i napominał chrześcijan, żeby ‛nie było wśród nich podziałów’ (1 Kor. 1:10-15; 3:3-5). Tak więc obstawanie przy tym, że inaczej pojmował chrystianizm niż Jakub, Piotr i Jan, jest po prostu niedorzecznością. Wszyscy czterej zgodnie prowadzili dzieło rozgłaszania dobrej nowiny. Przy pewnej okazji — prawdopodobnie podczas narady na temat obrzezania, która odbyła się w 49 roku n.e. w Jeruzalem — pobudzeni duchem współpracy jednomyślnie ustalili między sobą, na jakich terenach będą krzewić ewangelię (Gal. 2:7-9).

OSTRZEŻENIA PRZED BRAKIEM JEDNOŚCI

12. Czy między Pawłem a Piotrem wytworzyła się trwała wrogość?

¹² Pierwsi chrześcijanie — nawet ci, którzy pełnili odpowiedzialne zadania w zborach — byli rzecz jasna niedoskonałymi ludźmi, toteż zdarzały się między nimi nieporozumienia. Paweł podczas pobytu w Antiochii Syryjskiej zwrócił Piotrowi uwagę na pewną sprawę (Gal. 2:11-14). Ale czy Piotr odszedł i utworzył odrębną sektę, jak gdyby się nie zgadzał z tak zwanym „chrystianizmem Pawłowym”? Nic podobnego, gdyż po latach, około 64 roku n.e., dalej wyrażał się o Pawle ciepło i serdecznie (2 Piotra 3:15, 16).

13, 14. (a) Do czego Paweł zaliczył „podziały” i „sekty”? (b) Jak w myśl słów apostoła należy postępować z tymi, którzy popierają sekciarstwo?

¹³ Pod wpływem natchnienia od Boga apostoł Paweł wymienił „podziały” i „sekty” wśród „uczynków ciała”. Napisał: „Uczynki ciała wszak są wiadome, a mianowicie: rozpusta, nieczystość, wyuzdanie, bałwochwalstwo, uprawianie spirytyzmu, zatargi, zwalczanie się, zawiść, napady gniewu, kłótnie, podziały, sekty (...) wdający się w takie rzeczy nie odziedziczą królestwa Bożego” (Gal. 5:19-21).

¹⁴ Skoro ci, którzy wywołują „podziały” i tworzą „sekty”, „nie odziedziczą królestwa Bożego”, nie można ich tolerować w zborze prawdziwych chrześcijan. Dlatego Paweł napisał do Tytusa: „Unikaj głupich dociekań i wyprowadzania rodowodów, jak też sporów i walk z powodu Prawa, gdyż są bezużyteczne i próżne. Co do człowieka, który propaguje sektę — po pierwszej i drugiej przestrodze oddal go, wiedząc, że taki dał się sprowadzić z drogi i grzeszy, przez co sam siebie potępił” (Tyt. 3:9-11).

JEDNOŚĆ WIERZEŃ

15, 16. (a) Dlaczego w zborze chrześcijańskim nie ma miejsca na różne kierunki myślenia? Jak wypowiedział się na ten temat apostoł Paweł? (b) Czy to znaczy, że chrześcijanie nie powinni korzystać ze zdolności rozumowania? (c) Co mówią Piotr, Juda i Paweł o niebezpieczeństwie powątpiewania i zboczenia z drogi prawdy?

¹⁵ Z tego wszystkiego widać wyraźnie, że prawdziwy chrystianizm nie może się dzielić na różne wyznania i sekty. W zborze chrześcijańskim nie ma nawet miejsca na współistnienie rozbieżnych tendencji i kierunków myślenia. Paweł napisał do chrześcijan w Koryncie: „Otóż napominam was, bracia, przez imię naszego Pana Jezusa Chrystusa, żebyście wszyscy mówili zgodnie i żeby nie było wśród was podziałów, ale żebyście — stosownie zjednoczeni — byli tego samego zdania i mieli ten sam tok myśli” (1 Kor. 1:10).

¹⁶ Nie znaczy to bynajmniej, jakoby prawdziwy chrześcijański sługa Jehowy nie mógł korzystać ze swych władz umysłowych. Apostoł Piotr wręcz zalecił, żeby używać „zdolności jasnego myślenia” do odpierania zarzutów stawianych przez „szyderców”, którzy mieli się pojawić „w dniach ostatnich” i zaprzeczać „obecności” Chrystusa (2 Piotra 3:1-4). Juda wspomina w swym liście o „nękanych przez wątpliwości” (Judy 22). Jednakże ani Piotr, ani Juda, nie mówią, że chrześcijanin może pozostawać szydercą lub stale powątpiewać. Piotr zwraca uwagę, aby się ‛mieć na baczności’ przed „niestałymi”, którzy ‛przekręcają Pismo’ (2 Piotra 3:16, 17). A Juda nadmienia, iż wątpiący znajdują się w niebezpieczeństwie i trzeba ich ‛wyrywać z ognia’ (Judy 23). Tym, którzy dali się sprowadzić z drogi prawdy, należy pomagać „z łagodnością”, żywiąc nadzieję, że „mogą dojść do opamiętania, wydobywając się z sideł Diabła” (2 Tym. 2:23-26).

17. Jak prawdziwy chrześcijanin będzie się posługiwał zdolnością myślenia? O co będzie się usilnie starał?

¹⁷ Prawdziwy chrześcijanin używa swoich „zdolności jasnego myślenia” w sposób nacechowany pokorą. Paweł pisze: „Upraszam was, żebyście postępowali w sposób godny powołania, w którym zostaliście powołani, z pełną kornością umysłu i łagodnością, z wielkodusznością, znosząc jeden drugiego w miłości, usilnie starając się przestrzegać jedności ducha w zespalającej więzi pokoju. Jedno jest ciało i jeden duch, tak jak zostaliście powołani w jednej nadziei, do której jesteście powołani; jeden Pan, jedna wiara, jeden chrzest; jeden Bóg i Ojciec wszystkich, który jest nad wszystkimi i przez wszystkich, i we wszystkich” (Efez. 4:1-6).

JAK OSIĄGNĄĆ I ZACHOWYWAĆ JEDNOŚĆ

18. Co znaczą wyrażenia: (a) „jeden Bóg”? (b) „jeden Pan”? (c) „jeden duch”? (d) Co jest jedynym spisanym przewodnikiem dla chrześcijan?

¹⁸ Paweł mówił o „jednym Bogu”, „który jest nad wszystkimi”. A Mojżesz rzekł: „Jehowa, nasz Bóg, to jeden Jehowa” (Powt. Pr. 6:4). Ta podstawowa prawda nigdy się nie zmieniła. Jest ona kluczem do chrześcijańskiej jedności. Istnieje tylko jeden Bóg i jeden uznawany przez Niego sposób oddawania Mu czci — „duchem i prawdą” (Jana 4:23, 24). „Jeden Pan” to Jezus Chrystus, który „jest głową ciała, zboru” (Kol. 1:18). „Jeden duch” oznacza zespalającą czynną moc Jehowy. Jezus powiedział do swych uczniów: „Pomocnik, duch święty, którego Ojciec pośle w moim imieniu, ten nauczy was wszystkiego i przywiedzie wam z powrotem na pamięć wszystko, co wam opowiadałem. Zostawiam wam pokój, daję wam mój pokój” (Jana 14:26, 27). A ‛wszystko, co przywiódł im z powrotem na pamięć’, zostało utrwalone w Chrześcijańskich Pismach Greckich. Wraz z Pismami Hebrajskimi tworzą one Biblię, jedyny spisany przewodnik prawdziwego chrystianizmu.

19. Czym jest „jedno ciało”? Kto został upoważniony do zaopatrywania wszystkich członków owego „ciała” w ten sam pokarm duchowy?

¹⁹ „Jedno ciało” to zbór chrześcijański, którego „głową” jest Jezus (Efez. 1:22, 23). Poszczególni namaszczeni członkowie tego zjednoczonego zboru mieli wszyscy otrzymywać taki sam pokarm duchowy. W tym celu ich „pan” powołał klasę „wiernego zarządcy”. Od dnia Pięćdziesiątnicy 33 roku n.e. rolę tę pełni zbiorowość tychże pomazańców, przebywających na ziemi. Ponieważ po przyjściu na inspekcję w 1919 roku Chrystus zastał ostatek tego grona na wiernym i rozumnym rozdawaniu „należnej miary żywności”, ustanowił go „nad całą swoją majętnością” (Łuk. 12:42-44). Fakty mówią, że od roku 1919 ów „zarządca” lojalnie się troszczy o powierzoną mu „majętność”.

20. (a) Jak w Księdze Izajasza 65:11, 13 wskazano na różnicę między ludem Bożym a odstępcami religijnymi? (b) Co wielce się przyczyniło do umocnienia jedności wśród ludu Jehowy?

²⁰ Duchowni licznych kościołów i sekt nominalnego chrześcijaństwa nie rozdawali „służbie” Chrystusa duchowej „żywności” w chwili jego przyjścia. Dlatego zarówno oni sami, jak też ich parafianie, są duchowo „głodni” (Izaj. 65:11, 13). Natomiast „wierny zarządca” obficie „dawał w słusznym czasie należną miarę żywności” poszczególnym pomazańcom, a od roku 1935 — stale rosnącej „wielkiej rzeszy” „drugich owiec” (Obj. 7:9, 10; Jana 10:16). Bez względu na język i miejsce zamieszkania na ziemi wszyscy ci świadkowie Boga Jehowy korzystają z tego samego programu studiów Słowa Bożego. Przyczyniło się to w znacznej mierze do zaprowadzenia i utrzymania wśród nich jedności.

WSPANIAŁA JEDNOŚĆ LUDU JEHOWY

21. Dzięki czemu Świadkowie Jehowy w swoich szeregach zachowują jedność? Jak są zorganizowani w porównaniu ze zborami z czasów apostolskich?

²¹ Jedność łącząca przeszło 46 000 zborów Świadków Jehowy, znajdujących się w ponad 200 krajach, należy też przypisać ich opartej na Biblii strukturze organizacyjnej. W I wieku n.e. „apostołowie i starsi w Jeruzalem” tworzyli ciało kierownicze ówczesnego zboru chrześcijańskiego (Dzieje 15:2). Osobiście oraz przez swych przedstawicieli mianowali „nadzorców” i „sług pomocniczych” po zborach, a także podejmowali inne ważne decyzje (Filip. 1:1; Tyt. 1:5; Dzieje 14:23; 16:4). Również dzisiaj grupa namaszczonych chrześcijańskich starszych tworzy Ciało Kierownicze Świadków Jehowy. Podobnie jak w pierwszym stuleciu postanowienia ówczesnego grona zarządzającego były przekazywane do poszczególnych miejscowości, tak też obecnie zbory Świadków Jehowy otrzymują wskazówki od Ciała Kierowniczego i goszczą nadzorców podróżujących (Dzieje 15:22, 23, 30). Jak wtedy, tak i teraz ‛utwierdzają się w wierze’ oraz ‛z dnia na dzień pomnażają się liczebnie’ (Dzieje 16:5).

22. Co szczególnie cenią sobie Świadkowie Jehowy? Co nadal będą jednomyślnie wykonywać?

²² Świadkowie Jehowy zostali oswobodzeni od sekciarskich podziałów utrzymujących się w nominalnym chrześcijaństwie. Pod przewodnictwem „jednego Pana”, Jezusa Chrystusa, oraz jego „zarządcy” w dalszym ciągu zgodnie oznajmiają „dobrą nowinę o królestwie” (Mat. 24:14). Nadal też będą się usilnie starać o przestrzeganie „jedności ducha w zespalającej więzi pokoju”. Naprawdę stoją „mocno w jednym duchu, jedną duszą walcząc ramię przy ramieniu za wiarę dobrej nowiny” (Efez. 4:3; Filip. 1:27).

Czy pamiętasz:

● Jak początkowo oddawano cześć Bogu w starożytnym Izraelu?

● Co działo się wśród odstępczych Żydów począwszy od IV wieku p.n.e.?

● Jakie wersety dowodzą, że chrystianizm nigdy nie miał podzielić się na sekty?

● Jak Biblia unaocznia, że w zborze chrześcijańskim nie ma miejsca na różne kierunki myślenia?

● Jakie czynniki sprzyjają jednomyślności i zgodnej współpracy wśród Świadków Jehowy?

[Ilustracja na stronie 17]

Świadkowie Jehowy na całym świecie oddają cześć Bogu w jedności