Dlaczego jest nam potrzebne dokładne poznanie?
„Dlatego też od dnia, kiedyśmy o tym usłyszeli, nie przestajemy modlić się za was i prosić, żebyście się napełnili dokładnym poznaniem Jego woli, we wszelkiej mądrości i w duchowym pojmowaniu” (KOLOSAN 1:9).
1. Przedstaw różnicę między wiedzą powierzchowną a gruntowną.
CHYBA każdy wie, co to jest zegarek, ale czy dużo osób zna szczegóły funkcjonowania jego mechanizmu? Może słyszałeś coś na ten temat w ogólnych zarysach, ale czy potrafiłbyś rozebrać go na części, naprawić i na nowo złożyć? Zegarmistrz na pewno nie miałby z tym trudności. Dlaczego? Poznał on dokładnie i wszechstronnie, jak działa zegarek. Przykład ten trafnie ilustruje różnicę między powierzchowną a gruntowną wiedzą w jakiejś dziedzinie.
2. Jaką różnicę między tymi dwoma rodzajami znajomości rzeczy dostrzegasz w dziedzinie religii?
2 Miliony osób mają jakieś ogólne wyobrażenie o Bogu. Ludzie ci mówią, że w Niego wierzą, chociaż swymi uczynkami nierzadko zaprzeczają temu twierdzeniu. Pewien misjonarz zwykł pytać rozmówców: „Jako katolik niewątpliwie wierzy pan w Boga, prawda?” Odpowiedź, której towarzyszył gest wskazujący niebo, często brzmiała: „Sądzę, że coś tam jest u góry”. Czy takie pojęcie o Bogu można nazwać dokładną znajomością rzeczy? Raczej nie. A wskutek posiadania takich mglistych wyobrażeń osoby podające się za chrześcijan niejednokrotnie postępują w sposób zgoła niechrześcijański (por. Tytusa 1:16). Rezultatem tego jest sytuacja opisana przez apostoła Pawła: „Skoro nie uznali za godne utrzymywać się w dokładnym poznaniu Boga, zdał ich Bóg na postawę umysłu niegodną uznania” (Rzymian 1:28).
3. Jakie skutki pociąga za sobą uchylanie się od dokładnego poznania woli Bożej?
3 Do czego doprowadził w I wieku brak dokładnej wiedzy w tym zakresie? Ludzie „dokonywali złych czynów. Pełni byli wszelkiego rodzaju niesprawiedliwości, przewrotności, chciwości i złości, pełni zazdrości, morderstwa, kłótliwości, zdrady, złośliwości, spotwarzania, oszczercy, nienawidzący Boga, zuchwalcy, pyszni, próżni, szukający zła, nieposłuszni rodzicom, niemądrzy, wiarołomni, bez serca i bez miłosierdzia”. Brakiem dokładnych wiadomości wyjawiali, że serca nie pobudzały ich do spełniania właściwych uczynków (Rzymian 1:28-31, Biblia poznańska; Przysłów 2:2, 10).
Na czym polega różnica?
4, 5. Opierając się na wypowiedziach znawców greki, wskaż na kilka różnic między słowami gnoʹsis i e·piʹgno·sis.
4 Pisma Greckie wyraźnie ukazują różnicę między wiedzą fragmentaryczną a gruntowną. W starożytnej grece występują słowa: gnoʹsis — poznanie i e·piʹgno·sis — dokładne poznanie. Pierwsze z nich według znawcy tego języka, W.E. Vine’a, oznacza „przede wszystkim dążenie do poznawania, dociekanie, badanie”, co w kontekście Pisma Świętego odnosi się zwłaszcza do prawd duchowych.
5 Natomiast e·piʹgno·sis, zdaniem innego znawcy greki, Thayera, to „solidna, rzetelna wiedza”. A forma czasownikowa tego wyrazu znaczy „gruntownie się zaznajomić, poznać gruntownie, znać dokładnie, dobrze”. W.E. Vine podaje, że e·piʹgno·sis „oznacza dokładną lub pełną wiedzę, rozeznanie, poznanie”. Ponadto według niego określenie to wyraża „pełniejszą lub po prostu pełną wiedzę, ściślejsze związanie się badacza z danym zagadnieniem, przez co wywiera ono na niego większy wpływ” (kursywa nasza). Jak się przekonamy, to ostatnie sformułowanie ma istotne znaczenie dla każdego chrześcijanina.
6. Którzy pisarze biblijni użyli określeń „poznanie” i „dokładne poznanie”? Dlaczego gruntowna wiedza ma żywotne znaczenie?
6 Greckiego słowa e·piʹgno·sis użyło tylko dwóch pisarzy biblijnych. Byli to Paweł i Piotr, a termin ów występuje w ich pismach łącznie 20 razy.a Tylko oni też, prócz Łukasza, użyli słowa gnoʹsis, przy czym Paweł stosuje je 23 razy, a Piotr 4 razy. Listy ich są więc cenną pomocą w uświadomieniu sobie, jaką rolę odgrywa dokładne poznanie na drodze do zbawienia. Do sprawy tej nawiązał Paweł, pisząc do Tymoteusza: „Szlachetne to i przyjemne w oczach naszego Zbawiciela, Boga, którego wolą jest, żeby ludzie wszelkiego pokroju byli zbawieni i doszli do dokładnego poznania prawdy” (1 Tymoteusza 2:3, 4).
Ważna rola dokładnego poznania
7. (a) Jak poznane wiadomości muszą na nas wpłynąć, jeśli mają mieć wartość? (b) Co nam zagraża, jeśli zaniedbamy dalszego poznawania?
7 A zatem dokładne poznanie prawdy zawartej w Biblii jest warunkiem naszego zbawienia. Wiedza tak osiągnięta musi jednak dotrzeć do serca, siedliska pobudek. Co więcej, raz nabyta musi być użytkowana i uzupełniana. Dlaczego? Otóż pamięć, podobnie jak nie używany mięsień, słabnie i zawodzi, wskutek czego szybko moglibyśmy podupaść w naszym usposobieniu duchowym, po czym zaczęlibyśmy płynąć z prądem i chwiać się w wierze. Moglibyśmy wręcz utracić „wiedzę o Bogu”. Taka chwiejność z kolei łatwo może doprowadzić do przytępienia zdolności rozumowania, a nawet do uwikłania się w niechrześcijańskie postępowanie (Przysłów 2:5; Hebrajczyków 2:1).
8. Jaką wartość mądrości i wiedzy dostrzegał Salomon?
8 Rozumiemy więc, dlaczego Salomon, gdy jeszcze był wierny, wysoko cenił mądrość, rozeznanie i bystrość umysłu. Napisał: „Kiedy mądrość wstąpi do twego serca i wiedza stanie się przyjemna duszy twojej, wtedy czuwać będzie nad tobą umiejętność myślenia, zabezpieczy cię rozeznanie, aby cię wyratować od drogi złej”b (Przysłów 2:10-12). Ze słów tych wynika, że musimy gorąco pragnąć dokładnego poznania, mogącego oddziaływać na nasze serce i całą duszę. Ponadto daje ono grunt zdolności myślenia. A dlaczego jest to dzisiaj takie ważne?
9. Jakich wrogów ma chrześcijańskie usposobienie duchowe?
9 Żyjemy w „dniach ostatnich”, w których — zgodnie z proroczą zapowiedzią Pawła — nastały „ciężkie czasy”, czasy „pełne udręki” (2 Tymoteusza 3:1, Kowalski; The New English Bible). Coraz trudniej jest w tym znikczemniałym świecie zachowywać chrześcijańską prawość. Etyka, mierniki i wartości chrześcijańskie bywają lekceważone i wyszydzane. Wiara Świadków Jehowy jest atakowana ze wszystkich kierunków: ze strony duchownych chrześcijaństwa, którzy nienawidzą orędzia Królestwa, z jakim chodzimy od domu do domu; ze strony odstępców, współpracujących z duchowieństwem; ze strony personelu medycznego, który chce narzucić nam i naszym dzieciom przyjmowanie transfuzji krwi; ze strony ateistycznie nastawionych naukowców, którzy odrzucają wiarę w Boga i w stwarzanie, a także ze strony tych, którzy usiłują nas zmusić do odstąpienia od neutralności. Całą tę opozycję zmontował Diabeł, władca ciemności i niewiedzy, wróg dokładnego poznania (2 Koryntian 4:3-6; Efezjan 4:17, 18; 6:11, 12).
10. Jaki nacisk może być na nas wywierany i czego potrzeba, aby się mu przeciwstawić?
10 W życiu codziennym na chrześcijan jest niejednokrotnie wywierany nacisk, żeby robili to, co drudzy, przy czym w grę może wchodzić zażywanie narkotyków, upijanie się alkoholem, niemoralne prowadzenie się, stosowanie przemocy, ewentualnie kradzież, kłamstwo, oszustwo, wagarowanie bądź też po prostu ciągłe szukanie samolubnych przyjemności. Właśnie dlatego dokładne poznanie ma tak żywotne znaczenie. Pełniejsza znajomość Słowa Jehowy i Jego zamierzenia może skuteczniej wywierać pozytywny wpływ na nasz sposób myślenia i postępowania (Rzymian 12:1, 2).
Współczesny syn marnotrawny
11, 12. Jakie autentyczne przeżycie pokazuje, jak niemądrze jest odstępować od dokładnego poznania prawdy?
11 Trafnie to zilustruje autentyczne zdarzenie: Pewien młodzieniec miał około 14 lat i był już ochrzczony, gdy jego umiłowanie prawdy zostało wystawione na próbę. Jak wielu innych młodych, pasjonował się sportem, a zwłaszcza piłką nożną. Pojawił się jednak kłopot. Drużyna jego szkoły rozgrywała mecze wieczorami w tych samych dniach, w których odbywały się zebrania zborowe. Nie był na tyle dojrzały duchowo, żeby należycie ocenić przemijające wartości futbolu w porównaniu z trwałymi korzyściami, jakie płynęły z zebrań chrześcijańskich, na które dalej chodziła jego owdowiała matka razem z młodszym bratem i siostrą. Przestał więc postępować według nakazów dokładnego poznania i zdecydował się na odejście od prawdy. W końcu został usunięty ze zboru. Później wstąpił do służby wojskowej i wtedy zaczął zażywać narkotyki.
12 W roku 1986, po wyjściu z wojska, ten młody mężczyzna opamiętał się i wysłał list do przyjaciela swej rodziny, wchodzącego w skład komitetu sądowniczego, który go wykluczył ze społeczności. Oto, co w nim napisał: „Jestem szczęśliwy, że mogę podać Ci ważną wiadomość: Wracam do prawdy. (...) Pojąłem sens wypowiedzi apostoła Pawła z Listu 2 do Koryntian 4:4, że istnieje bóg tego systemu rzeczy, który zaślepia ludziom umysły. Przez dłuższy czas byłem ślepy pod względem duchowym i nie dostrzegałem, co się wokół mnie dzieje. Kiedy porzuciłem prawdę, nie zdawałem sobie sprawy z ryzyka, na jakie się narażam. Jednakże w miarę upływu czasu, a także dzięki Jehowie Bogu, jasno zrozumiałem, że trwając w złym postępowaniu popełniam błąd” (por. Łukasza 15:11-24).
13. Jaki pomyślny obrót może przybrać sprawa osób, które zeszły z drogi prawdy, ale okazują szczerą skruchę? (2 Tymoteusza 2:24-26).
13 Ów młody człowiek powrócił na ścieżkę znajomości prawdy. Teraz jest w stanie postępować „w sposób godny Jehowy ku Jego zupełnemu upodobaniu”. Potrafi też ‛owocować wszelkim dobrym uczynkiem’ i dzięki regularnemu spotykaniu się ze zborem chrześcijańskim ‛wzrasta w dokładnym poznaniu Boga’. I jakimż pokrzepieniem stał się dla swej rodziny, będąc znowu naśladowcą Chrystusa! A może znasz podobne przykłady? (Kolosan 1:9, 10; Mateusza 11:28-30).
Opłakane skutki zaniedbań w życiu duchowym
14. (a) Co trzeba robić, żeby nie odpaść od prawdy? (b) Co się przydarzyło niektórym chrześcijanom?
14 Czego można się nauczyć z tego i temu podobnych zdarzeń? Nawet doszedłszy do dokładnego poznania prawdy, musimy stale odświeżać obiegi swych myśli, bo inaczej grozi nam odpadnięcie. Nasze zasoby duchowe wyczerpałyby się, gdybyśmy zaniedbali studium osobiste i rodzinne, zebrania oraz służbę polową. Co mogłoby wówczas nastąpić? Chrześcijanin niegdyś ugruntowany w wierze mógłby stopniowo odsunąć się od prawdy, a potem wdać się w złe postępowanie, na przykład niemoralność, albo zboczyć na śliską ścieżkę wątpliwości i dezinformacji, a w końcu popaść w odstępstwo (Hebrajczyków 2:1; 3:12; 6:11, 12). Niektórzy do tego stopnia stracili orientację, że powrócili do babilońskich nauk o Trójcy i nieśmiertelności duszy!
15. Jaką przestrogę na temat odpadnięcia podał Piotr?
15 Niewątpliwie dobrze pasują tutaj słowa apostoła Piotra: „Oczywiście jeśli wymknąwszy się plugastwom świata dzięki dokładnemu poznaniu Pana i Zbawiciela, Jezusa Chrystusa, znowu wdają się w to samo i temu ulegają, końcowe warunki stają się dla nich gorsze od pierwszych. Lepiej bowiem byłoby dla nich nie poznawać dokładnie ścieżki sprawiedliwości, niż po dokładnym jej poznaniu odwracać się od udostępnionego im świętego przykazania. Sprawdza się na nich treść trafnego przysłowia: ‛Pies powraca do swoich wymiocin, a świnia umyta do tarzania się w błocie’” (2 Piotra 2:20-22).
16. (a) W jaki sposób niektórzy zostali w ostatnich czasach wprowadzeni w błąd? (b) W jakie postępki uwikłali się ci, którzy tak pobłądzili?
16 Ludzie odrzucający dokładnie poznaną prawdę nierzadko czynią to z wygodnictwa. Odtąd nie poczuwają się już do obowiązku regularnego przychodzenia na zebrania chrześcijańskie i uczestniczenia w głoszeniu od domu do domu. Niektórzy nawet zaczęli znowu palić papierosy! Inni są szczęśliwi, że nie muszą zajmować mało popularnego stanowiska w kwestii neutralności chrześcijańskiej oraz niewłaściwego stosowania krwi. Ach, cóż za wolność! Teraz mogą nawet głosować na jakąś partię polityczną, reprezentującą „bestię” (Objawienie 13:1, 7). W ten sposób pewne jednostki, dusze chwiejne, dały się zwieść z prostej drogi dokładnego poznania; dały się wprowadzić w błąd osobnikom, którzy „obiecując im wolność, sami pozostają niewolnikami zepsucia” (2 Piotra 2:15-19).
17. Jakie niebezpieczeństwo zagraża osobom, które odrzucają dokładnie poznaną prawdę?
17 Na ludzi, którzy nie okażą skruchy i nie wrócą do prawdy, spadnie wyrok tak opisany przez apostoła Pawła: „Jeżeli bowiem rozmyślnie obstajemy przy grzechu po udostępnieniu nam dokładnego poznania prawdy, nie pozostaje już żadna ofiara za grzechy, lecz jakieś straszne oczekiwanie sądu i ognista zawiść, która ma strawić opornych”. Jakże niemądre i krótkowzroczne byłoby porzucenie dokładnego poznania Jehowy Boga i Chrystusa Jezusa, a przyjęcie w to miejsce odstępczych nauk chrześcijaństwa! (Hebrajczyków 6:4-6; 10:26, 27).
Gorliwość połączona z dokładnym poznaniem
18. Dlaczego, zdaniem Pawła, duchowni żydowscy nie przyjęli Chrystusa?
18 Duchowni żydowscy za dni Pawła niewątpliwie znali Pisma Hebrajskie. Ale czy była to znajomość dokładna? Czy przybliżyła ich do Chrystusa, do obiecanego Mesjasza? Paweł zaznaczył, iż tak się przejęli dążeniem do osiągnięcia własnej sprawiedliwości na podstawie Prawa, że już nie myśleli o poddaniu się ‛Chrystusowi, który jest końcem Prawa’. Z tego też względu mógł na ich temat napisać: „Owszem, świadczę o nich, że mają gorliwość dla Boga, lecz bez dokładnego poznania” (Rzymian 10:1-4).
19, 20. (a) Jak się osiąga dokładne poznanie? (b) Na jakie pytania nie dano jeszcze odpowiedzi?
19 W jaki więc sposób można posiąść taką dokładną orientację? Potrzebne jest studium osobiste i rozmyślanie, a także modlitwa i korzystanie z zebrań. Oznacza to niejako ciągłe doładowywanie naszych duchowych „akumulatorów”. Nie wolno nam poprzestać jedynie na wiadomościach, które pierwotnie zdobyliśmy w trakcie poznawania prawdy. Musimy dalej przyjmować treściwy pokarm duchowy, rzetelną wiedzę, a dokonuje się to w trakcie skrupulatnego studium osobistego. Bardzo stosowna jest w tym miejscu rada Pawła: „Pokarm stały należy się ludziom dojrzałym, tym, którzy przez użytkowanie mają spostrzegawczość wyćwiczoną w odróżnianiu, co właściwe, a co opaczne. Z tej racji teraz, zaniechawszy elementarnej nauki o Chrystusie, przyjmy naprzód ku dojrzałości, nie zakładając od nowa fundamentu, mianowicie: skruchy z powodu martwych uczynków, i wiary zwróconej do Boga (...). I dokonamy tego, jeśli tylko Bóg pozwoli” (Hebrajczyków 5:14 do 6:3).
20 Nasuwają się tu pytania: Jakie narzędzia mogą nam być pomocne w osiąganiu dokładnego poznania? Kiedy mamy studiować Słowo Boże, skoro nasze życie jest tak wypełnione zajęciami? Te i podobne kwestie zostaną omówione w następnym artykule.
[Przypisy]
a Dane z Comprehensive Concordance of the New World Translation of the Holy Scriptures, (Szczegółowa konkordancja do Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata), strona 17, oraz Listu do Filemona 6 w The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures (Pisma Greckie w międzywierszowym Przekładzie Królestwa).
b Dla lepszego zrozumienia odcieni znaczeniowych takich słów, jak: „wiedza”, „umiejętność myślenia”, „mądrość” oraz innych określeń występujących w Księdze Przysłów, odszukaj stosowne hasła w dziele pt. Insight on the Scriptures (Wnikliwe poznawanie Pism), tom 2, strony 180, 1094 i 1189; wydało je Towarzystwo Strażnica w roku 1988.
Pytania powtórkowe:
◻ Czym się różni „poznanie” od „dokładnego poznania”?
◻ Dlaczego w obecnych dniach ostatnich właśnie dokładne poznanie ma tak duże znaczenie?
◻ Co mogło niektórych kusić do odejścia od prawdy?
◻ Jak Piotr ostrzegał przed rezygnowaniem z dokładnego poznania?
◻ Co trzeba robić, żeby osiągnąć i zachować dokładne poznanie?