Czy w domu chrześcijańskim powinien istnieć konflikt pokoleń?
„Nie bierzcie (...) wzoru z tego świata.” — Rzym. 12:2.
1. Co mówią doniesienia prasowe i różne autorytety na temat szeroko rozprzestrzenionego konfliktu pokoleń?
„CO NAJBARDZIEJ mnie uderzyło w czasie moich ostatnich wizyt w Ameryce” — oświadczył historyk Arnold Toynbee — „to wciąż się pogłębiający konflikt między pokoleniem ludzi dorastających a pokoleniem ich rodziców.” Podobnego typu wypowiedzi na temat konfliktu pokoleń nietrudno dziś znaleźć na łamach prasy. Konflikt pokoleń to niestety nie jest pusty zwrot retoryczny, lecz nieubłagany fakt charakteryzujący obecny system rzeczy. Można się z nim zetknąć nie tylko na terenie Ameryki Północnej, ale również w wielu innych stronach świata, jak na przykład w Europie lub w Azji. „Konflikt pokoleń w Japonii” — donosiła gazeta New York Times — „to już prawie bezdenna przepaść”. Nawet w radzieckiej gazecie Prawda ukazał się długi artykuł, w którym zaznaczono, że konflikt pokoleń jest poważnym problemem nurtującym społeczeństwo całego kraju. Margaret Mead, głośna kobieta — socjolog, mówi otwarcie o „nowym, nie mającym precedensu, ogarniającym cały świat głębokim konflikcie pokoleń”.
2, 3. (a) Na czym polega konflikt pokoleń? (b) Czy w domu chrześcijańskim powinien się zaznaczać konflikt pokoleń? Dlaczego?
2 Na czym właściwie polega ten konflikt? Dlaczego bywa przyrównywany do głębokiej przepaści? Otóż polega on w zasadzie na załamaniu się kontaktów między młodzieżą a ludźmi dorosłymi i na wynikłym stąd zerwaniu się nici wzajemnego zrozumienia. Wielu młodych uważa, że dorośli doprowadzili świat do opłakanego stanu, ale przecież musi istnieć możliwość lepszego urządzenia go, a oni znajdą na to sposób. Często ci młodzi po prostu buntują się przeciwko wszystkiemu, co popiera i w czym znajduje upodobanie starsze pokolenie. Z drugiej zaś strony starsi ludzie skłonni są twierdzić, iż młodzieży po większej części brak poczucia odpowiedzialności, natomiast jest znarowiona, samolubna i niewdzięczna. Istotą konfliktu są więc daleko idące różnice w zapatrywaniach dwóch pokoleń.
3 Co jednak trzeba powiedzieć o sytuacji w domach chrześcijańskich, bez względu na to, że ów konflikt daje o sobie znać na całym świecie? Czy sam fakt, iż w obecnym systemie rzeczy otworzyła się wprost bezdenna przepaść między dwoma pokoleniami, oznacza, że taka sama przepaść ma rozdzielać domy chrześcijańskie? A czy prawdziwi chrześcijanie należą do tego świata? Jezus Chrystus wyraźnie oświadczył, że chrześcijanie nie powinni być „cząstką świata” (Jana 15:19, NW). Skoro więc jesteś prawdziwym chrześcijaninem, to niezależnie od swego wieku zapewne sobie nie życzysz, by w twoim domu występowała jakakolwiek „cząstka” owego konfliktu pokoleń, nieprawdaż?
4, 5. (a) Na jakie niebezpieczeństwa wystawieni są młodzi chrześcijanie? Jakiej rady więc powinni przestrzegać? (b) Jakie w związku z tym nasuwa się ważne pytanie?
4 Musimy wszakże zdawać sobie sprawę z tego, że zarówno młodociani chrześcijanie, jak i dorośli, bywają narażeni na wpływ otaczających ich ludzi ze świata. Istnieje możliwość przyswojenia sobie rozumowania rozpowszechnionego w świecie, toteż jeśli człowiek nie ma się odpowiednio na baczności, łatwo może zostać ukształtowany na wzór obecnego systemu rzeczy. W tym właśnie tkwi niebezpieczeństwo zagrażające chrześcijanom, a przeciwstawienie się jemu może oznaczać podjęcie prawdziwego boju. Nie wolno nam bagatelizować tego boju. Chodzi tu o walkę ze świeckimi poglądami, celami i ambicjami, o usilne powstrzymywanie się od naśladowania ludzi świata, niezależnie od tego, czy są młodzi, czy starsi. Zwłaszcza młodzi chrześcijanie powinni sobie wziąć do serca słowa apostoła Pawła, który ostrzegał: „Nie bierzcie więc wzoru z tego świata”. — Rzym. 12:2.
5 A w jaki sposób można młodzieży chrześcijańskiej pomóc w tej walce, aby nie dała się ukształtować na wzór świata i nie padła w końcu ofiarą konfliktu pokoleń? W dążeniu do znalezienia odpowiedzi na to pytanie dobrze będzie zbadać przyczyny powstania omawianego konfliktu.
JEDEN Z WAŻNYCH CZYNNIKÓW — OGROMNE PRZEMIANY
6, 7. Jakie gruntowne przemiany przyczyniły się do powstania konfliktu pokoleń?
6 Wstrząsające światem wydarzenia i przeobrażenia, jakie miały miejsce w ciągu ostatnich pięćdziesięciu czy sześćdziesięciu lat, są niewątpliwie jedną z głównych przyczyn powstania konfliktu pokoleń. Nigdy przedtem młodzi ludzie nie widzieli ani nie przeżywali tak gwałtownych zmian. Jeszcze pół wieku temu i mniej powszechnie jeżdżono końmi, a życie toczyło się w znacznie wolniejszym tempie. Rozwój komunikacji lotniczej, zwłaszcza odkąd w niej zastosowano samoloty o napędzie odrzutowym, pociągnął za sobą względne skurczenie się globu ziemskiego; dziś podróż z jednego kontynentu na drugi zajmuje zaledwie kilka godzin. Inne zdobycze najnowszej techniki umożliwiły ludziom chodzenie po powierzchni księżyca i bezpośrednie prowadzenie stamtąd rozmowy z pozostałymi na ziemi.
7 Do zdumiewających zmian doszło w dziedzinie przekazywania wiadomości, a także w zakresie rozrywki. Na ten okres przecież przypadają narodziny radia i telewizji. Obydwa te środki przekazu stanowią potężną broń w ręku propagandzistów i specjalistów zajmujących się psychologią mas ludzkich. Długoletni sędzia sądu dla nieletnich, niejaki P. Gilliam z miejscowości Portland w stanie Oregon (USA), oświadczył na ten temat: „Niesłychany, wręcz wybuchowy rozwój publikatorów, jest podstawową przyczyną wzrostu przestępczości. W każdym (...) domu stoi telewizor — wystarczy nacisnąć na guzik, aby się znaleźć w samym środku świata przemocy.” Jeszcze pięćdziesiąt lat temu przestępczość nie stanowiła tak poważnego problemu, jak w dobie dzisiejszej. Podobnie też niemoralność nie nabrała jeszcze wówczas tak zastraszających rozmiarów.
8. Jakie odbicie konflikt pokoleń znajduje w nowoczesnej muzyce popularnej? Jaki jest biblijny pogląd na wiele takich utworów muzycznych?
8 Zwróćmy również uwagę na zmiany, jakie zaszły w dziedzinie muzyki popularnej. „Nic zapewne nie odzwierciedla konfliktu pokoleń tak jawnie, jak nowoczesna muzyka” — zaznaczono w czasopiśmie The National Observer. „Znajdują w niej odbicie wszelkie inne przejawy buntu młodzieży przeciwko ustalonemu porządkowi — ruch hippisów, narkomania, protest przeciw społeczeństwu (...), powszechne odrzucanie religii i dotychczasowych mierników obyczajowych, a także chroniczna niechęć do grzebienia, fryzjera i wszelkich kosmetyków.” Muzykę dzisiejszą charakteryzują nie tylko hałaśliwe „mocne uderzenia”; same teksty licznych piosenek w stylu „rock and roll” bluźnią Stwórcy, szydzą z rodziców, głoszą bunt, zachęcają do niemoralności i zażywania niebezpiecznych narkotyków. Jeden ze szlagierów zawiera na przykład słowa: „Żyjmy dniem dzisiejszym, bo kto wie, czy będzie jutro”. Dlatego też pokaźna liczba gwiazd estrady muzycznej oraz ich entuzjastów hołduje temu, co pewien autor nazwał „maniakalną pogardą dla przyszłości”. Jest to oczywiście „mądrość” tego starego systemu rzeczy, którą Biblia w Liście Jakuba 3:15 (NW) określa mianem „ziemskiej, zwierzęcej, demonicznej”.
9. Czego nie sposób ukryć przed młodzieżą? Jak spora część młodych ludzi reaguje na zastane niezadowalające warunki?
9 Wszelkie tego typu wydarzenia i przemiany wywarły głęboki wpływ na młodzież. Dzisiejsze pokolenie dorosłych boleśnie odczuło dwie wojny światowe i faktu tego nie sposób ukryć przed pokoleniem dorastającym. „Mamy za sobą dwie wojny światowe — dwa fatalne błędy — i młodzież wie o tym” — oświadczył minister spraw zagranicznych Filipin, Carlos P. Romulo. „Chce ona uformować świat według swoich własnych wyobrażeń”. Trzeba powiedzieć, że dzisiejsza młodzież bardziej niż poprzednie pokolenia odczuwa, co to znaczy żyć w „erze przemocy”, przy czym przemoc ta coraz to osiąga nowe szczyty. Chcąc sobie powetować nienawiść panującą na świecie, wielu młodych próbuje żyć — jak sami mówią — we „wspólnotach opartych na miłości” lub za pomocą środków narkotyzujących wręcz ucieka od rzeczywistości. Młodzież przejawia pogardę dla istniejących porządków przez hołdowanie tak zwanej „nowej moralności”, która zasadniczo w ogóle nie ma nic wspólnego z moralnością. Bunt przeciwko tradycyjnym normom współżycia w społeczeństwie to hasło bojowe wielu młodych ludzi tego świata.
INNA PRZYCZYNA — NIEDOPISANIE DOROSŁYCH
10, 11. (a) Co zdaniem samej młodzieży jest jedną z najważniejszych przyczyn konfliktu pokoleń? (b) Jaka postawa dorosłych względem Biblii przyczyniła się wielce do powstania konfliktu pokoleń?
10 Młodzi ludzie widzą wyraźnie, że dorośli na ogół nie dopisali, jeśli chodzi o dawanie należytego przykładu młodzieży. „Świat przedstawia się nam jak olbrzymie pole walki, na którym z łoskotem przewalają się przed naszymi oczyma wojny, panują nędza i przesądy, a za to nie ma zrozumienia między ludźmi i narodami” — napisał pewien piętnastoletni chłopiec z Teksasu. W swoim wypracowaniu chłopiec ten zaznaczył dalej: „Widzimy ogromne współzawodnictwo, gdzie każdy w dążeniu do kariery chciałby ubiec swego bliźniego. Wszystko to się sumuje, wywołując niepokoje tak między narodami, jak i wewnątrz kraju.” Niedopisanie dorosłych należy z pewnością do najważniejszych przyczyn powstania konfliktu pokoleń.
11 Wielu dorosłych na przykład odwróciło się od Biblii, chociaż nadal twierdzą, że są chrześcijanami; jeżeli w ogóle czytają tę Księgę, czynią to bardzo rzadko, a wyłuszczonych w niej zasad nie stosują w życiu. Jakąż więc zachętę choćby tylko do otwarcia Biblii dają tacy rodzice swoim dzieciom? Ponadto młodzież słyszy, jak duchowni różnych wyznań obniżają autorytet Biblii, nazywając ją legendą albo jeszcze inaczej. Wspomniany już historyk Arnold Toynbee oświadczył: „W przeszłości mówiono nam, co jest prawdą: ‚To jest Biblia, to jest prawda o Bogu i o świecie’. Teraz nie znamy prawdy o rzeczach choćby najbardziej istotnych. Dzieci uczą się powątpiewania, ponieważ ich rodzice są pełni wątpliwości.” — Czasopismo Look z 18 marca 1969 roku.
12. Jak pewien siedemnastoletni uczeń wypowiedział się na temat dzisiejszego pokolenia dorosłych i ich zeświecczałej religii? Jaki ma to związek z konfliktem pokoleń?
12 Obłuda wielu dorosłych budzi wstręt u poważnej części młodzieży. Pewien wyróżniający się w nauce siedemnastoletni uczeń szkoły średniej, wypowiadając się na temat współczesnego świeckiego społeczeństwa, napisał, według wydawanej w Chicago gazety Tribune z 26 kwietnia 1970 r., w stałej rubryce „Głos młodzieży”:
„Dorastająca młodzież z łatwością dostrzega podwójną moralność starszych. Przez sześć dni w tygodniu widzi, jak bezpośrednio lub pośrednio pożądają, kłamią, kradną i wielbią fałszywego boga, wszechmocnego dolara. Potem nadchodzi niedziela lub sobota i ci sami ludzie nagle pogrążają się w zadumie na jedną godzinę nabożeństwa. Na resztę tego dnia znów powracają do fałszu i obłudy. (...) Niekiedy rodzice nawet nie starają się ukryć, że należą do jakiegoś związku religijnego jedynie ze względu na opinię społeczną, czyli żeby się nie narazić swemu otoczeniu. Wątpliwości nastolatków w sprawach religii również wywodzą się z ogólnych obserwacji. Szeroki wachlarz organizacji religijnych o sprzecznych ze sobą lub przeciwstawnych poglądach, z których każda twierdzi, że jest wybranym kościołem, powoduje, że nawet dziecko wychowane w najbardziej religijnym domu zaczyna się zastanawiać nad sensem religijnego trybu życia.”
Obłuda i sprzeczności w religii świata nie uchodzą więc uwagi dorastającej młodzieży i to niedopisanie religii oraz pokolenia dorosłych dodatkowo pogłębia konflikt między starszymi a młodzieżą. Młodzież świecka, widząc to wszystko, zwraca się w przeciwnym kierunku i usiłuje sama znaleźć lepszą drogę życia.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ MŁODZIEŻY
13. (a) Jak początkująca gwiazda filmowa opisuje dzisiejszy konflikt pokoleń? Jakiej radości pozbawiają się młodzi uwikłani w ten konflikt? (b) Czy młodzież krocząca własną drogą znalazła szczęście? Jaką ma nadzieję na przyszłość?
13 Ale czy młodzież, krocząc własną drogą i szukając odmiennych rozwiązań, faktycznie znajduje upragnione szczęście? Niestety — nie; a pogłębiając jeszcze konflikt pokoleń, na dodatek pozbawia się radości, jaką daje możliwość porozumienia się z rodzicami. W wielu rodzinach przepaść oddzielająca rodziców od dzieci poszerzyła się do tego stopnia, że przerzucenie ponad nią pomostu, który by na nowo połączył oba pokolenia, wydaje się już wręcz niemożliwe. Pewna dwudziestodwuletnia gwiazdka filmowa z Hollywood przyznała: „Stosunki moje z rodzicami układają się wprost beznadziejnie. (...) Nadal rozmawiamy ze sobą, lecz tylko na określone tematy. (...) Powstała między nami nieprawdopodobna przepaść; ich zdaniem całe moje pokolenie jest pomylone.” Zapytujemy jednak: Do czego doszła ta gwiazdka filmowa i liczne jej podobne osoby ze swą usilnie lansowaną „wolną miłością” i odmiennymi poglądami na wiele innych rzeczy? Czy cieszą się spokojem ducha i zadowoleniem? Czy z nadzieją patrzą w przyszłość? Wspomniana dziewczyna powiedziała: „Już dziś przeraża mnie myśl, co będzie, gdy dojdę do trzydziestki. Myśl o starości, a tym bardziej myśl o śmierci, zupełnie mnie przytłacza. A ponieważ nie jestem religijna, nie mam się czego chwycić w obliczu śmierci.”
14, 15. (a) Jaki odmienny pogląd na przyszłość mają młodzi chrześcijanie? Jakie w związku z tym wysnuwają wnioski? (b) Czego musi unikać młodzież chrześcijańska, chcąc dożyć szczęśliwej przyszłości? Jakich wysiłków to wymaga?
14 Ileż różni się od tego sytuacja młodego chrześcijanina, który ma nadzieję na życie wiecznotrwałe w nowym, sprawiedliwym porządku Bożym! (2 Piotra 3:13; Apok. 21:3-5). Nie przeraża go myśl o osiągnięciu trzydziestu lat! Czego miałby się bać? Spodziewa się przecież żyć bez końca w nieprzerwanym paśmie przyszłości, jeśli teraz okaże się posłusznym swemu Stwórcy i nie odstąpi od tego posłuszeństwa (Kohel. 12:1, 13; Tyt. 1:2). Ponadto potrafi oczywiście dostrzec obłudę związaną z materialistycznym trybem życia, jaki sobie zorganizowali dorośli tego świata. Ale chrześcijanin wysnuwa stąd inne wnioski niż młodzież świata. Dobrze wie, że „korzeniem wszelkiego zła jest chciwość pieniędzy” i że ludzie, którzy umiłowali pieniądze oraz to wszystko, co można za nie kupić, „siebie samych przeszyli wielu boleściami” (1 Tym. 6:10). Brzydzi się też nienawiścią i przemocą, a na potwierdzenie tego bezinteresownie wyświadcza innym dobre usługi, miłuje nawet swych nieprzyjaciół, natomiast nie pozwala sobie na egoistyczne zaspokajanie swych pragnień zmysłowych. — Gal. 6:10; Mat. 5:44; Kol. 3:5.
15 Chrześcijańską młodzież czeka więc wspaniałe jutro, jeśli tylko będzie stroniła od „ducha świata” i od konfliktu pokoleń, będącego jaskrawym przejawem oddziaływania tego „ducha”! (1 Kor. 2:12). Wymaga to jednak uporczywych zmagań ze strony owych młodych ludzi. Muszą toczyć prawdziwą walkę z tendencjami, pokusami, podnietami, przynętami i naciskami, które być może nawet nie były znane ich rodzicom w latach młodości. Jeszcze wyraźniej niż dawniej występuje obecnie konieczność „podjęcia twardego boju o wiarę, podaną świętym raz na zawsze”. — Judy 3, NW.
16, 17. (a) Na kim ciąży znaczna odpowiedzialność za zapobieganie konfliktowi pokoleń? (b) Jak młodzi chrześcijanie powinni zapatrywać się na szereg spraw, aby uniknąć konfliktu pokoleń i jego nieszczęsnych skutków?
16 Na młodzieży w gruncie rzeczy spoczywa wielka miara odpowiedzialności za niedopuszczenie do powstania konfliktu pokoleń we własnym domu rodzinnym. Jak więc wy, młodzi chrześcijanie, zamierzacie się wywiązać z tej odpowiedzialności? Przede wszystkim trzymajcie się tego, co apostoł Paweł napisał w Liście do Rzymian 12:2: „Nie bierzcie (...) wzoru z tego świata, lecz przemieniajcie się przez odnawianie umysłu, abyście umieli rozpoznać, jaka jest wola Boża: co jest dobre, co Bogu przyjemne i co doskonałe.” Dużo zależy od tego, jak się zapatrujecie na te lub inne sprawy. Jaki jest na przykład wasz pogląd na materializm? Co myślicie o narkotyzowaniu się dla „ubawu” lub dla odcięcia się od kłopotów tego świata? Co sądzicie o niemoralności i stosunkach pozamałżeńskich, szeroko praktykowanych w dzisiejszym społeczeństwie? Jak się zapatrujecie na muzykę i rozrywki, za którymi ugania się młodzież świecka?
17 Nie powinniście — a nawet nie wolno wam — tak się zapatrywać na te sprawy jak ludzie młodzi i dorośli należący do niegodziwego doczesnego systemu rzeczy. U podstaw wszelkich czynów tkwią odniesione do nich myśli. „Nie bierzcie więc wzoru [w sposobie myślenia] z tego świata”. Dawajcie odpór świeckiemu rozumowaniu i naciskom ze strony świata: „Nie pozwólcie, by otaczający świat uformował was na swoją modłę” (Rzym. 12:2, Philips). Nadanie myślom toku zgodnego ze Słowem Bożym jest najważniejszym krokiem, który musicie uczynić, jeśli pragniecie żyć według tego, „jaka jest wola Boża: co jest dobre, co Bogu przyjemne i co doskonałe”, a tym samym uniknąć konfliktu pokoleń. — 1 Piotra 1:14-16; Efez. 4:22-24.
18. Do jakiej dobrej rady powinni się zastosować młodzi ludzie, jeśli pragną cieszyć się powodzeniem?
18 Wy, młodzi, którzy chcecie spełniać wolę Bożą, rozwijajcie w sobie umiłowanie Słowa Bożego, Biblii. Studiujcie je, rozmyślajcie nad jego treścią, gromadźcie w pamięci zawarte w nim prawdy, bądźcie posłuszni wyłuszczonym tam przykazaniom i żyjcie stosownie do sprawiedliwych zasad tego Słowa. Postępujcie według rady zapisanej w Księdze Przysłów 3:5-7: „Ufaj Jehowie całym sercem twoim i nie opieraj się na własnym zrozumieniu. We wszystkich swoich drogach zważaj na niego, a on sam wyprostuje twoje ścieżki. Nie stań się mądrym we własnych oczach. Bój się Jehowy, a odwracaj się od złego” (NW). Co to znaczy ‚zważać na Jehowę’ we wszystkich swych drogach? Otóż oznacza to uwzględnianie zdania Jehowy, zwłaszcza przez wprowadzanie w czyn Jego zaleceń; oznacza po prostu chodzenie Jego drogami. Jeżeli tak postąpicie, On pokieruje waszymi krokami, dzięki czemu cieszyć się będziecie Jego łaską i zaznacie powodzenia.
19. Jak młodzi chrześcijanie winni się zapatrywać na zło panujące w świecie?
19 Trzymając się powyższej dobrej rady, nie będziecie się buntować przeciw rozlicznym przejawom zła występującym w obecnym systemie rzeczy. Dobrze przecież wiecie, że ten niegodziwy system nie da się naprawić przez żadne reformy, wobec czego nie ma sensu zapalać się gniewem ani angażować się w ostre akcje protestacyjne. Warto natomiast się zastosować do mądrej wypowiedzi z Psalmu 37:8, 9: „Zaprzestań gniewu i porzuć zapalczywość; nie oburzaj się: to wiedzie tylko ku złemu. Złoczyńcy bowiem wyginą, a ufający Jahwe [Jehowie] posiądą ziemię.”
DOBRODZIEJSTWO OBCOWANIA ZE STARSZYMI POŚRÓD LUDU BOŻEGO
20. Jaki powinien być stosunek młodych chrześcijan do rodziców oddanych Bogu i w ogóle do starszych członków ludu Bożego?
20 Czy wy, młodzi, zaliczacie się do ‚ufających Jehowie’, którzy już niezadługo „posiądą ziemię”? Jeżeli tak, to nie wolno wam przeoczyć również innego przykazania zanotowanego w Biblii. Otóż w Liście do Efezjan 6:2, 3 skierowano do młodzieży chrześcijańskiej takie słowa: „‚Czcij ojca twego i matkę’ — jest to pierwsze przykazanie z obietnicą — ‚aby ci było dobrze i abyś był długowieczny na ziemi’.” Nabierają one tym większego znaczenia, gdy wasi rodzice są oddanymi i ochrzczonymi naśladowcami Syna Bożego, Jezusa Chrystusa, wtedy bowiem należą do jakże licznych dorosłych członków społeczności ludu Bożego, których dotyczy werset z Listu 1 Piotra 5:5: „Młodzieńcy, bądźcie poddani starszym”. Tę samą zasadę uwypukla ponadto Księga Kapłańska 19:32: „Przed siwizną wstaniesz, będziesz szanował oblicze starca”.
21. Jak i dlaczego młodzież chrześcijańska może odnosić korzyści z obcowania ze starszymi wpośród ludu Bożego?
21 Mamy tu jedną z podstawowych prawd Słowa Bożego, odnoszącą się zarówno do was, młodzi, jak i do was, osoby starsze, jeśli wierzycie Pismu świętemu, Biblii. Nie może dochodzić między wami do konfliktu pokoleń, tak jak to ma miejsce w świecie. Wy, młodzi, powinniście naprawdę ufać dorosłym w zborze chrześcijańskim, a szczególnie „starszym” zboru. Są oni, podobnie jak wielu z was, oddanymi sługami Boga Najwyższego. Podstawowa różnica między wami a nimi ogranicza się do tego, że mają więcej lat, bogatych w doświadczenia; z doświadczeń tych zresztą i wy możecie odnieść korzyść, skoro tylko poprosicie o radę i pomoc. Jeżeli nigdy nie naprawiałeś samochodu, to z pewnością niemało mógłbyś się nauczyć od starego wygi, który wiele lat swego życia przepracował w zawodzie mechanika. Jeżeli nigdy jeszcze sama nie szyłaś sukienki, to unikniesz wielu niepowodzeń i dowiesz się niejednego pożytecznego chwytu krawieckiego, zasięgając porady u matki, która przez długie lata przygotowywała odzież dla rodziny. Korzystaj z doświadczenia ludzi starszych, którzy mają bardziej zrównoważony pogląd na życie. Właśnie doświadczenie nauczyło ich nieco inaczej oceniać różne wartości. Wszyscy starsi byli kiedyś młodzi, toteż wiedzą, co to znaczy, gdy człowieka rozpiera młodość. Natomiast wy, młodsi, nigdy nie byliście starszymi i stąd nic nie wiecie o poglądach, jakich się nabywa w miarę upływu lat. Zatem ceńcie wysoko dobrodziejstwo, jakim jest obcowanie z ludźmi, którzy za sobą mają więcej lat życia.
22. Wskutek jakiej świeckiej postawy wielu młodych ludzi pada ofiarą konfliktu pokoleń? Dzięki czemu młodzi chrześcijanie nieraz potrafią uniknąć tragedii?
22 Niektórzy młodzi ludzie ze świata powiadają, iż gotowi są rozmawiać z osobami, które przekroczyły trzydziestkę, ale tylko pod warunkiem, że ci starsi powstrzymają się od udzielania rad. Właśnie przez taką postawę padają potem ofiarą konfliktu pokoleń. Wy jednak, młodzi chrześcijanie, dla własnego dobra nie stawajcie okoniem. Nie odrzucajcie pomocnej rady tylko z tej racji, żeście o nią nie prosili! Niekiedy sami po prostu nie zdajemy sobie sprawy, iż potrzebna nam jest rada. W takiej sytuacji bardzo dużo skorzystamy, gdy ktoś dojrzały życzliwie przemówi do nas i zaproponuje swoją pomoc. Może to nam zaoszczędzić wielu zmartwień. Nierzadko można w ten sposób zapobiec wręcz tragedii. — Przysłów 10:17; 12:1; 13:18; 15:31-33.
23. Jaki błąd popełnia wielu młodych ludzi, gdy trzeba zasięgnąć rady? Jaki przykład zaczerpnięty z Biblii ukazuje bezsens takiego postępowania?
23 Częstokroć młodzi zwracają się o radę i wskazówki do swych rówieśników, lekceważąc sobie zdanie rodziców i starszych chrześcijan. Tacy ludzie przypominają młodego króla Roboama. Możesz o nim przeczytać w dwunastym rozdziale Księgi 1 Królewskiej. Po śmierci swego ojca Salomona młody Roboam najpierw wprawdzie poprosił o pouczenie starszych mężów, przyjaciół i doradców ojca, ale później całkowicie sobie zlekceważył ich słowa. Zwrócił się z kolei do rówieśników, z którymi się wychował, aby mu posłużyli radą. Uczynili, co mogli, ale była to zła rada; zachęcili go mianowicie do surowego, nieustępliwego kursu rządów. Jaki był tego wynik? Posłuchawszy młodzieńców zamiast ludzi starszych, król Roboam stracił pięć szóstych swego królestwa, po czym do końca życia miał tylko same kłopoty i zmartwienia.
24, 25. (a) Jaki młodzieniec chrześcijański z pierwszego wieku chętnie przyjął dobrą radę starszego? (b) Dlaczego młodzi chrześcijanie powinni dokładać starań, aby nie dopuścić do konfliktu pokoleń?
24 Z drugiej strony mamy też przykład starszego człowieka, apostoła Pawła, który nie zawahał się udzielić dobrej rady młodemu Tymoteuszowi, a ten chętnie ją przyjął i odniósł z tego dużo pożytku. Ilu z was, młodych chrześcijan, jest w sercu Tymoteuszami? — 1 Tym. 4:12-16.
25 Wszyscy więc, młodzi ludzie, korzystajcie z dobrych rad udzielanych przez dojrzałych świadków Jehowy. Usilnie przeciwdziałajcie powstaniu konfliktu pokoleń, abyście sami nie padli jego ofiarą. Oznaczałoby to dla was tylko przykre rozczarowania i w końcu śmierć. Apostoł Jan napisał: „Świat przemija i tak jest z jego pragnieniami, ale kto pełni wolę Boga, pozostaje na zawsze.” — 1 Jana 2:15-17, NW.
26, 27. Czym nagrodzone bywa niedopuszczenie do konfliktu pokoleń we własnym domu? Jakie pytanie należy jeszcze rozpatrzyć?
26 Czy chciałbyś na zawsze pozostawać przy życiu? Oczywiście, że tak! Spełniaj więc wolę Bożą. Trzymaj się mocno Jego Słowa i społeczności oddanego Mu, ochrzczonego ludu. Pomyśl również o nagrodzie, jaka stanie się twoim udziałem, jeśli unikniesz konfliktu pokoleń! Już teraz możesz zbierać wiele pięknych doświadczeń; wystarczy, że sięgniesz po przywileje teokratyczne dostępne dla młodzieży chrześcijańskiej i postarasz się ich nie utracić. A w przyszłości? Popatrz, o czym cię zapewnia Księga Przysłów 3:1, 2: „Synu mój, nie zapomnij mych nauk, twoje serce niech strzeże nakazów, bo wiele dni i lat życia, i pełnię ci szczęścia przyniosą”.
27 Przy tym wszystkim jednak i rodzice mogą zdziałać bardzo wiele dla zapobieżenia rozwinięciu się w rodzinie konfliktu pokoleń. Następny artykuł pomoże im wywiązywać się z ciążącej na nich odpowiedzialności za dorastające pokolenie.
[Ilustracja na stronie 3]
Takie oto wpływy — rezultat osiągnięć ostatnich dziesięcioleci — należą do głównych przyczyn konfliktu pokoleń
[Ilustracja na stronie 4]
Młodzież dostrzega obłudę tych, którzy przez jeden dzień w tygodniu udają ludzi religijnych, ale poza tym nie stronią od plotkarstwa albo przekupstwa