Trwajmy, „mocni będąc w wierze”

„Inspirowana wypowiedź mówi wyraźnie, że w późniejszych okresach niektórzy odpadną od wiary” (1 Tym. 4:1)

 1. Czy mamy bez miary się niepokoić, gdy ktoś odpadnie od wiary?

CZY czujesz się bardzo zaniepokojony, wręcz wstrząśnięty, gdy widzisz lub słyszysz, że chrześcijanina osobiście tobie znanego opanowały wątpliwości, że ostygł, a może nawet dał się do tego stopnia porwać duchowi buntu, iż opuścił zbór chrześcijański i przy tym próbował pociągnąć za sobą innych? Pociesz się w takim razie — choć tego typu zjawiska same w sobie są smutne — że w Piśmie Świętym zostało nam to z góry ostrzegawczo zapowiedziane.

 2, 3. (a) Co należy rozumieć przez „odstępstwo”? Kto był pierwszym odstępcą? (b) Jak odbiło się odstępcze postępowanie na Izraelu i Judzie?

² Słowo „odstępstwo” jest odpowiednikiem greckiego określenia, które oznacza „stanięcie z dala”, „odejście, odpadnięcie”, „bunt, dezercję”. Pierwszym stworzeniem, które odstąpiło od prawdziwego oddawania czci Jehowie, był Szatan Diabeł. Dlatego stał się pierwszym odszczepieńcem (Jana 8:44). Doprowadził też do odstępstwa pierwszą parę ludzką (Księga Rodzaju, rozdział 3). Poza tym już we wczesnym okresie dziejów Izraela dochodziło do „odpadnięcia”, czyli ‛zawrócenia’ z drogi oddawania należnej czci Bogu. Czytamy:

„Nawet swoich sędziów nie słuchali, lecz wdawali się w niemoralne stosunki z cudzymi bogami i szli im się kłaniać. Szybko zawrócili z drogi, którą chodzili ich praojcowie, będąc posłuszni przykazaniom Jehowy” (Sędz. 2:17).

³ Później odpadało z tej drogi wielu królów tak Izraela, jak i Judy, przez co zarazem doprowadzali do odstępstwa swoich podwładnych. Bóg ukarał najpierw północne królestwo izraelskie, o którym powiedział: „Poślę go [Asyryjczyka] przeciw narodowi odstępczemu [Izraelowi]” (Izaj. 10:6). A zanim Babilończycy zburzyli stolicę Judy, Jeruzalem, Jehowa oświadczył: „Od proroków z Jeruzalem rozeszło się odstępstwo na cały kraj” (Jer. 23:15). Odstępstwo, czyli odpadnięcie od prawdziwej wiary, bynajmniej nie wyszło na dobre ani Izraelowi, ani Judzie.

ODSTĘPSTWO WŚRÓD PIERWSZYCH CHRZEŚCIJAN

 4. Jakiej przestrogi przed odstępcami udzielił Jezus?

⁴ Jezus od początku swej służby na ziemi ostrzegał naśladowców przed odstępcami. W słynnym Kazaniu na Górze powiedział:

„Wchodźcie przez wąską bramę, ponieważ szeroka i przestronna jest droga prowadząca do zagłady, a wielu jest tych, którzy na nią wstępują, gdy tymczasem wąska jest brama i ciasna droga prowadząca do życia, a mało jest tych, którzy ją znajdują. Miejcie się na baczności przed fałszywymi prorokami, którzy do was przychodzą przebrani za owce, ale wewnątrz są to żarłoczne wilki. Rozpoznacie ich po owocach” (Mat. 7:13-16).

 5. Co pisze Paweł o odstępcach?

⁵ Jakieś 25 lat później Paweł ostrzegał starszych chrześcijańskich z Efezu: „Wiem, że po moim odejściu dostaną się między was ciemiężycielskie wilki, nie obchodzące się czule z trzodą, a spośród was samych powstaną ludzie mówiący rzeczy przewrotne, aby pociągnąć za sobą uczniów” (Dzieje 20:29, 30). W ostatnim ze swych natchnionych pism Paweł wymienił kilku takich odstępców z pierwszego stulecia. Pouczył Tymoteusza: „Unikaj próżnej mowy, która narusza to, co święte; bo tacy posuną się do coraz większej niezbożności, a ich słowo będzie się szerzyć jak gangrena. Należą do nich Hymeneus i Filetus. Właśnie ci ludzie zboczyli z prawdy (...) wywracając wiarę niektórych”. „Aleksander kotlarz wyrządził mi wiele krzywdy (...) miej się przed nim na baczności, bo bez miary się sprzeciwiał naszym słowom” (2 Tym. 2:16-18; 4:14, 15).

 6. Wymień niektóre cechy typowych odstępców.

⁶ Po przeanalizowaniu tych ostrzeżeń danych przez Jezusa i Pawła zarysowują się następujące cechy charakterystyczne typowych odstępców:

1) Zbaczanie z drogi prawdy

2) Przewrotna, próżna mowa

3) Usiłowanie wywrócenia wiary niektórych i pociągnięcia za sobą uczniów

4) Obłuda (wilki przebrane za owce)

5) Możność rozpoznania po owocach; ‛posuwanie się do coraz większej niezbożności’.

Takie wymowne oznaki miały ułatwić chrześcijanom szybkie zdemaskowanie odstępców i baczne wystrzeganie się ich.

ODSTĘPSTWO „W PÓŹNIEJSZYCH OKRESACH”

 7. Kiedy doszło do masowego odstępstwa? W którym tekście z góry na to wskazano?

⁷ Odstępstwo wprawdzie ‛już działało’ za życia niektórych apostołów Chrystusa, ale nabrało rozmachu „w późniejszych okresach”, to znaczy po ich śmierci. Powyższe pięć wymownych oznak występowało coraz bardziej na jaw od drugiego stulecia i osiągnęło swoisty szczyt w czwartym stuleciu. Takie masowe odstępstwo miało poprzedzać „obecność naszego Pana Jezusa Chrystusa” i „dzień Jehowy” (2 Tes. 2:1-12).

 8, 9. (a) Jakiego ostrzeżenia udzielił Piotr na temat „dni ostatnich”? (b) Czy ci „szydercy” i „ludzie występni” mieli być wyłącznie poza zborem chrześcijańskim?

⁸ Jednakże inne wersety biblijne wyjaśniają, że nawet w „dniach ostatnich” tego systemu rzeczy miały się zdarzać wypadki odstępstwa w obrębie prawdziwego zboru chrześcijańskiego. Apostoł Piotr napisał:

„W dniach ostatnich przyjdą szydercy ze swym szyderstwem, postępujący według własnych pragnień i mówiący: ‛Gdzież jest ta obiecana jego obecność?’ (...) Wy zatem, umiłowani, wiedząc o tym z góry, miejcie się na baczności, żebyście się nie dali zwieść razem z nimi błędem ludzi występnych ani wytrącić ze swej stałości” (2 Piotra 3:3, 4, 17).

⁹ Piotr ostrzegał swych braci nie tylko przed „szydercami” i „ludźmi występnymi”, jacy są w świecie. Chrześcijanie zawsze dobrze pamiętali o niebezpieczeństwie grożącym z tej strony. Piotr mówił też o groźbie ‛zwiedzenia’ w obrębie zboru chrześcijańskiego przez osobników, którzy by się stali „szydercami” drwiącymi ze spełniania się proroctw dotyczących „obecności” Chrystusa i bezprawnie występującymi przeciw „niewolnikowi wiernemu i rozumnemu”, przeciw ciału kierowniczemu zboru chrześcijańskiego oraz zamianowanym starszym.

PRZYCZYNY I SKUTKI ODSTĘPSTWA

10, 11. (a) Co jest ważną przyczyną odstępstwa? (b) Jaki jeszcze sens kryje się w słowie greckim tłumaczonym na „wątpić”? W jaki sposób odstępca przyjmuje na siebie rolę sędziego?

¹⁰ Wśród różnych przyczyn odstępstwa bezsprzecznie wysuwa się na czoło brak wiary wskutek powątpiewania (Hebr. 3:12). Rzecz ciekawa, że The New International Dictionary of New Testament Theology (Nowy Międzynarodowy słownik teologii Nowego Testamentu) dostarcza następującej informacji na temat greckiego czasownika często tłumaczonego przez „wątpić”: „Diakrino — rozróżniać, rozsądzać (...); powątpiewać, wahać się. (...) W niektórych miejscach [Nowego Testamentu] powątpiewanie jest postawione na równi z brakiem wiary i tym samym z grzechem (Rzym. 14:23). (...) W Liście do Rzymian 4:20 i dalej powątpiewanie ma bliski związek z niewiarą. (...) Powątpiewanie jest więc brakiem zaufania do działalności Boga, którą dopiero ma podjąć, a której ludzie mają oczekiwać. (...) Według Nowego Testamentu wątpiący grzeszy przeciw Bogu i Jego obietnicom, ponieważ źle o Nim sądzi”.

¹¹ Kto więc do tego stopnia wątpi, że popada w odstępstwo, ten sam siebie ustanawia sędzią. Uważa, iż wie wszystko lepiej od swoich braci, lepiej też od „niewolnika wiernego i rozumnego”, dzięki któremu zdobył większość — jeśli nie całość — posiadanej wiedzy o Jehowie Bogu i Jego zamierzeniach. Podsyca w sobie ducha niezależności, a przecież „pyszny w sercu jest obrzydliwością dla Jehowy” (Prz. 16:5). Niektórzy odstępcy mniemają nawet, jakoby wiedzieli lepiej niż Bóg, jeśli chodzi o rozmieszczenie w czasie tych wydarzeń, które mają urzeczywistnić Jego zamierzenia. Zatem dwie dalsze przyczyny odstępstwa to niewdzięczność i zarozumialstwo (2 Piotra 2:10b-13a).

12. Wymień niektóre skutki buntu i odstępstwa.

¹² Jeżeli chodzi o skutki wkroczenia na drogę odstępstwa, to najprędzej zaznacza się utrata radości. Odstępca staje się coraz bardziej zatwardziały w swym buntowniczym postępowaniu. Poza tym rezygnuje z przyjmowania pokarmu duchowego dostarczanego przez „niewolnika wiernego i rozumnego”, co prowadzi do osłabienia i załamania na duchu. Dla przeciwstawienia szczęścia swych lojalnych sług żałosnemu stanowi odstępców Jehowa oznajmił proroczo:

„Oto słudzy moi będą jeść, ale wy będziecie chodzić głodni. Oto słudzy moi będą pić, ale wy będziecie spragnieni. Oto słudzy moi będą się weselić, ale wy będziecie okryci wstydem. Oto słudzy moi będą wznosić okrzyki radości, dobrze się mając w sercu, ale wy krzyczeć będziecie z boleści serca i będziecie wyć zupełnie załamani na duchu” (Izaj. 65:13, 14).

13. Co należy rozumieć przez ‛patrzenie z góry na zwierzchność’? Jaki jest tego skutek? (Judy 8, 10).

¹³ Odstępcy, którzy sobie pozwolili na takie uczynki ciała, jak: „zatargi, zwalczanie się, zawiść, napady gniewu, kłótnie, podziały, sekty”, zazwyczaj padają też ofiarą innych przejawów usposobienia cielesnego, na przykład „pijackich wyczynów”, „wyuzdania” oraz „rozpusty” (Gal. 5:19-21). Piotr ostrzega nas przed takimi, co „patrzą z góry na zwierzchność”, lekceważą bowiem porządek teokratyczny i „wypowiadają się obelżywie” o tych, na których włożono odpowiedzialne obowiązki w zborze chrześcijańskim. W ten sposób ‛porzucają prostą drogę’. Apostoł dodaje przy tym, że „końcowy stan staje się gorszy dla nich niż pierwszy”. (Przeczytaj uważnie List 2 Piotra, rozdział 2).

JAK UNIKNĄĆ ‛ODPADNIĘCIA OD WIARY’

14, 15. Jak zdołamy uniknąć zarozumiałości?

¹⁴ Przekonaliśmy się, że jedną z podstawowych przyczyn odstępstwa jest brak wiary spowodowany zgubnym działaniem wątpliwości i że grecki odpowiednik słowa „wątpić” oznacza też „rozróżniać”. Odstępca mianuje siebie sędzią orzekającym, co jest prawdziwe, a co fałszywe, czyli co jest „dobre i złe” w pokarmie duchowym. Popada w zarozumiałość. (Porównaj z tym Księgę Rodzaju 2:17 i 3:1-7).

¹⁵ Chcąc zatem uniknąć odpadnięcia od wiary, chrześcijanin musi się strzec niewiary, ‛grzechu, który nas łatwo omotuje’, i ‛biec wytrwale w wyznaczonych nam zawodach’ (Hebr. 12:1; 3:12, 19). Apostoł Paweł radzi nam: „Ciągle sprawdzajcie, czy trwacie w wierze, ciągle badajcie, jacy właściwie jesteście” (2 Kor. 13:5). Paweł nie zachęca nas tu do powątpiewania o „wierze”, lecz do egzaminowania siebie, czy żyjemy według mierników wiary. Taki rzetelny rachunek sumienia powinien nam przysporzyć skromności i pokory, chroniąc nas w ten sposób przed duchem niezależności i zarozumiałością odstępcy.

16. (a) Jakiej dalszej pułapki powinniśmy unikać? (b) Jakich dwóch rzeczy możemy się nauczyć od Żydów z Berei?

¹⁶ Jeżeli nie chcemy dopuścić do odpadnięcia od wiary, musimy się też wystrzegać niewdzięczności. Powinniśmy być wdzięczni za obfity pokarm duchowy, który otrzymujemy za pośrednictwem „niewolnika wiernego i rozumnego” (Mat. 24:45). Wcale to nie znaczy, jakobyśmy nie mieli się przekonywać, co właściwie przyjmujemy do wiadomości. W tym zakresie podwójną lekcję dali nam Żydzi z Berei. Celem nabrania pewności ‛codziennie troskliwie badali Pisma, czy tak się rzeczy mają’, ale też byli ‛szlachetnie usposobieni’, ponieważ „przyjęli słowo [głoszone im przez Pawła i Sylasa] z największą gotowością umysłu” (Dzieje 17:11).

17, 18. Co powinniśmy umieć rozróżniać? Jakiej rady w tym względzie udziela Paweł?

¹⁷ Taka gotowość do uczenia się, wypływająca z wdzięczności, pomoże nam pielęgnować miłość oraz osiągnąć dokładną wiedzę i pełne rozeznanie. Z kolei wyposażeni w te chrześcijańskie zalety, zdołamy należycie rozróżniać, co jest najważniejsze, a co mniej istotne. Czy sprawa, którą nam ewentualnie trudno zrozumieć, faktycznie jest ważna? Czy w czymś ujmuje tym naprawdę znaczącym rzeczom, które poznaliśmy z pomocą klasy „niewolnika”? Czy warto gorszyć nią siebie, a może i drugich? Czy ona przeszkadza nam w wydawaniu owoców chrześcijańskich?

¹⁸ Paweł słusznie napisał: „O to stale się modlę, żeby wasza miłość wciąż coraz bardziej obfitowała w dokładną wiedzę i pełne rozeznanie; żebyście się upewniali o rzeczach ważniejszych, aby być bez skazy i nie powodować zgorszenia aż do dnia Chrystusa; i żebyście byli napełnieni sprawiedliwym owocem, dostępnym przez Jezusa Chrystusa, ku chwale i sławie Boga” (Filip. 1:9-11).

WYRYWANIE POWĄTPIEWAJĄCYCH „Z OGNIA”

19. (a) Co jeszcze trzeba należycie odróżniać? (b) Jakiej dalszej budującej rady udziela Juda?

¹⁹ Znając ostrzeżenie, że „niektórzy odpadną od wiary”, powinniśmy być gotowi „do podjęcia twardego boju o wiarę, podaną świętym raz na zawsze” (1 Tym. 4:1; Judy 3). Trzeba jednak nauczyć się odróżniania odstępczych wichrzycieli, wspomnianych w rozdziale 2 Listu 2 Piotra, od chrześcijan, którzy osłabli w wierze i po prostu mają wątpliwości z braku dokładnej wiedzy. Rozróżnienie takie przeprowadza uczeń Juda. Najpierw ostrzega przed „szemraczami, którzy narzekają”, ale również „dla swojej korzyści podziwiają osobistości”, i przed „szydercami”, którzy „właśnie wywołują podziały”, potem jednak zaznacza: „Utrzymujcie siebie w miłości Bożej, oczekując przy tym miłosierdzia naszego Pana Jezusa Chrystusa, z widokami na życie wieczne. Dalej też okazujcie miłosierdzie jednostkom mającym wątpliwości; wybawiajcie je, wyrywając z ognia” (Judy 16-23).

20. Jak należy dopomagać wątpiącym? Co robić, gdy odrzucą pomoc i „odpadną od wiary”?

²⁰ Istotnie, takim wątpiącym trzeba wykazać, że grozi im niebezpieczeństwo pochłonięcia przez zgubne wątpliwości. Bracia chrześcijańscy, a zwłaszcza starsi, powinni dokładać starań, żeby im pomóc, wyrywając ich — jeśli to jeszcze możliwe — „z ognia”, który w przeciwnym razie zniszczy ich pod względem duchowym. Jeżeli ten i ów odrzuci taką cierpliwą, serdeczną pomoc i faktycznie ‛odpadnie od wiary’ nie powinniśmy się tym do przesady zamartwiać. Powiedzmy sobie wtedy słowami apostoła Jana: „Ludzie ci wyszli co prawda spośród nas, lecz w rzeczywistości nie należeli do nas. Gdyby bowiem należeli do nas, pozostaliby z nami” (1 Jana 2:19, Romaniuk).

‛MOCNI W WIERZE’ DO SAMEGO KOŃCA

21, 22. (a) Jakiej zachęty udziela Piotr do mocnego trwania w wierze? (b) O co dalej muszą się starać Izraelici duchowi i członkowie „wielkiej rzeszy”, by urzeczywistniły się ich nadzieje?

²¹ Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że Szatan z miłą chęcią doprowadziłby nas wszystkich do ‛odpadnięcia od wiary’. Toteż apostoł Piotr radzi nam:

„Przeciwstawcie się mu, mocni będąc w wierze, wiedząc, że te same rzeczy pod względem cierpień dokonują się w całej społeczności waszych braci na świecie. A po krótkiej chwili waszego cierpienia Bóg wszelkiej życzliwości niezasłużonej, który was powołał do swej wiecznej chwały w jedności z Chrystusem, sam dokończy waszego szkolenia, utwierdzi was, doda wam sił” (1 Piotra 5:8-10).

Członkowie Izraela duchowego, którzy zostali powołani do tego, żeby w „wiecznej chwale” panować u boku Chrystusa, faktycznie muszą pozostać wierni w „godzinie próby”, jeśli im zależy, by ‛nikt nie zabrał ich korony’ (2 Tym. 2:10; Obj. 3:10, 11).

²² Towarzysze ich, przedstawiciele „wielkiej rzeszy”, również wiedzą dobrze o tym, że muszą pozostawać ‛mocni w wierze’, jeśli chcą ‛wyjść z wielkiego ucisku’ (Obj. 7:9, 10, 14). Zarówno chrześcijanie ożywieni nadzieją niebiańską, jak też ich pomocnicy spodziewający się żyć wiecznie w raju przywróconym na ziemi, są zdecydowani nadal wiernie głosić „dobrą nowinę o królestwie” (Mat. 24:14). Piękny wzrost notowany w wielu okolicach świata aż do obecnego roku 1981 dowodzi niezbicie, że Jehowa błogosławi swemu ludowi i że jest jeszcze praca do wykonania. Dlatego słudzy Jego stosują się do rady Pawła: „Nie ustawajmy w czynieniu tego, co właściwe, bo w odpowiedniej porze będziemy zbierać plony, jeśli się nie znużymy” (Gal. 6:8, 9).

23. Co stanowi dla wszystkich nas „silną zachętę”, byśmy trwali, „mocni będąc w wierze”?

²³ Widzimy na własne oczy, jak rozgrywają się wydarzenia przepowiedziane na „dni ostatnie”, toteż mamy niewzruszoną pewność, że bliski jest „wielki ucisk”, a następnie poranek nowego, Bożego porządku sprawiedliwości. Czekające nas tuż za progiem wspaniałe błogosławieństwa, czy to w niebie, czy w ziemskim raju, stanowią dla nas „silną zachętę” do pozostania ‛mocnymi w wierze’ aż do końca, a to celem „uchwycenia dawanej nam nadziei” (Hebr. 6:17-19).

[Ramka na stronie 9]

PRZYCZYNY

Brak wiary

Duch niezależności

Niewdzięczność

Zarozumiałość

[Ramka na stronie 9]

SKUTKI

Utrata radości

Buntowniczość

Niedożywienie duchowe

Uczynki ciała

[Ilustracja na stronie 10]

„Wybawiajcie je, [jednostki mające wątpliwości] wyrywając z ognia”

Pokrzepienie ze Słowa Bożego

KWIAT cięty utrzyma się zaledwie kilka dni, zanim zwiędnie i obumrze. Tymczasem drzewo zasadzone w miejscu dobrze nawodnionym urośnie wysokie i silne, a przy tym może żyć setki, nawet tysiące lat. Ciekawe, że człowieka znajdującego ‛rozkosz w prawie Jehowy’ przyrównano w Biblii właśnie do drzewa posadzonego „nad strumieniami wód, które wydaje owoce o swojej porze i którego liście nie więdną” (Ps. 1:1-3).

Drzewo mające pod dostatkiem wody potrafi rosnąć silnie i stale owocować. Tak samo człowiek, który systematycznie czerpie cenną, życiodajną prawdę Słowa Bożego przez staranne studium i rozmyślanie, będzie zdrowy duchowo, stale wydając owoce.

Jak niezbędna jest woda dla podtrzymania życia zarówno roślin, jak i zwierząt, tak prawda zawarta w Słowie Bożym jest konieczna do zachowania życia duchowego. Dzisiejsi słudzy Jehowy toczą walkę na śmierć i życie. Apostoł Paweł wskazał na to słowami: „Nie zmagamy się z krwią i ciałem, lecz (...) ze złymi mocami duchowymi w miejscach niebiańskich” (Efez. 6:12). Chrześcijanie po prostu muszą w sensie duchowym walczyć z potężnymi, nadludzkimi stworzeniami. Starając się zburzyć stosunki łączące Jehowę