Rola żony i dzieci w szczęśliwej rodzinie
1. Jak chrześcijańska żona może się wiele przyczynić do szczęścia rodzinnego?
KTO swą ścisłą współpracą z głową rodziny przyczynia się do pomnożenia szczęścia rodzinnego? Kto wspólnie z mężem dźwiga odpowiedzialność i raduje się przywilejem czynienia rodziny szczęśliwą? Salomon rzekł: „Kto znalazł [dobrą] żonę, znalazł rzecz dobrą.” (Przyp. 18:22) Jakże prawdziwe są te słowa! Za niejedną skuteczną głową rodziny stoi niespostrzeżenie jego żona ze swym dobrym wpływem. Jak wiele żona może się przyczynić do szczęścia rodzinnego? Omówiwszy dość szczegółowo rolę rodziców, chcielibyśmy jeszcze dodać niejedno, co szczególnie obchodzi żony. Mąż i żona powinni przede wszystkim być jedno w myśleniu i działaniu, i tworzyć w ten sposób zespół, który nie może być rozbity. Ten zespół jest urządzeniem boskim. (Mat. 19:5) Dobra żona uzupełnia swego męża i zgadza się z jego decyzjami, podczas gdy dobry mąż popiera pokój i harmonię, omawiając ze swą żoną sprawy rodzinne.
2. Co jest nieodzowne dla wyrównanego stosunku w rodzinie?
2 Apostoł Paweł pisze o tym cudownym stosunku między obiema głównymi osobami społeczności rodzinnej: „Żony niech będą poddane swym mężom tak jak Panu, ponieważ mąż jest głową swojej żony, jak i Chrystus jest głową zboru, będąc zbawicielem ciała. Istotnie, jak zbór jest poddany Chrystusowi, tak też żony niech będą we wszystkim poddane swym mężom.” (Efez. 5:22-25, NW) Ten stosunek jest zupełnie wyrównany, lecz jeśli jego równowaga zostaje naruszona, powstaje w rodzinie niepokój i szczęście ustępuje. Zważmy na przykład na radę podaną w wierszu 22, że żony mają być poddane swym mężom jako Panu, ponieważ mąż jest głową swej żony. Tę zasadę żona powinna uwzględniać przy decyzjach w sprawach rodzinnych.
3. Jak stanowisko męża w rodzinie może być mocno zachwiane?
3 Jeśli mąż i żona w obecności dzieci rozprawiają, czyje zdanie obowiązuje i kto ma ostatnie słowo, podrywają powoli sami autorytet rodzicielski. Stanowisko męża zostaje zachwiane i dzieci zaczynają wysuwać Ojca przeciw matce. Skutkiem tego jest spór, a dzieci tracą poważanie i dla ojca i dla matki. Gdy jednak rodzice są zgodni w regulowaniu spraw rodzinnych, tworzą oni zwarty, nieprzenikniony front, który dzieci muszą respektować. — Kol. 3:18, 19.
4. Co powiedziała o roli niewiasty pewna niewiasta-psycholog, opierając się na swoich spostrzeżeniach?
4 W kołach fachowych twierdzi się, że żona odgrywa podrzędną rolę, jednak może być mocną podporą dla swego męża. Pewna niewiasta-psycholog oświadczyła na przykład niedawno: „Jestem kobietą i interesuję się przeto przeważnie mężczyznami. Ponieważ jednak jestem też psychologiem, moje zainteresowanie dla mężczyzn jest jeszcze większe. The National Management Association powierzyło mi niedawno przeprowadzenie badań, aby ustalić różne czynniki psychologiczne u mężczyzn i niewiast. Towarzystwo to spodziewało się na podstawie moich dociekań znaleźć nowe drogi dla zmniejszenia naprężenia, które powstaje, gdy mężczyźni i niewiasty pracują razem. Z moich dociekań wykrystalizowały się następujące dwie prawdy: 1. Wszystkie niewiasty pracują chętnie pod nadzorem jakiegoś autorytetu. Krotko mówiąc: Chętnie przyjmują rozkazy. 2. Wszystkie niewiasty muszą odczuwać, że są potrzebne. Te prawdy wynikają w gruncie rzeczy z faktu, że niewiasta czuje, podczas gdy mężczyzna myśli. Niewiasty są często tak samo inteligentne jak mężczyźni, nieraz nawet jeszcze inteligentniejsze, ale mocny wpływ uczuć jest dla nich zawadą. Mężczyźni myślą praktyczniej. Mogą osądzić, zorganizować i dać dyrektywy. Nadzór mężczyzny nad niewiastą zdaje się więc być prawem natury, choćby niewiasty rozpaczliwie przeciw temu walczyły.” Co ta niewiasta-psycholog uważa za prawo natury, my uważamy za zamysł Boży. Jakże błogosławione jest to urządzenie! Przyczynia się ono wielce do pomnożenia szczęścia w rodzinie.
5. Jakiej pochwały udzielają dobrym niewiastom Przypowieści, rozdział 31?
5 Wreszcie Słowo Boże udziela dobrym żonom zasłużonej pochwały: „Mądrze otwiera usta swe, a nauka miłosierdzia jest na języku jej. Dogląda rządu w domu swym, a chleba próżnując nie je. Powstawszy synowie jej błogosławią jej; także i mąż jej chwali ją, mówiąc: wiele niewiast grzecznie sobie poczynało; ale je ty przechodzisz wszystkie. Omylna jest wdzięczności i marna piękność; ale niewiasta, która się Pana boi, ta pochwały godna. Dajcie jej z owocu rąk jej, a niechaj ją chwalą w bramach uczynki jej.” (Przyp. 31:26-31) Zaiste, dobra żona może zdziałać cuda ku powiększeniu szczęścia swojej rodziny. — Przyp. 12:4.
6. Jakie błogosławieństwa czekają posłuszne dzieci wychowane przez bogobojnych rodziców?
6 A teraz dochodzimy do trzeciego ogniwa w gronie rodzinnym, do dzieci. Dzieci wychowane przez bogobojnych rodziców, żyjących według zasad biblijnych, czeka wspaniała przyszłość. Wiedzą one, co przyszłość im niesie. Widzą już w duchu nowy świat. (Obj. 21:1-5) Ponieważ w duchu są bardzo żywe i czujne, wiedzą one dokładnie, czym jest teraźniejsza sytuacja na świecie. Wiedzą, że nowy świat jest bliski. Lecz jeszcze nie jesteśmy w nowym świecie. Wciąż jeszcze żyjemy w starym świecie, w którym złość, troska i ból dominują. Dzieci wychowane przez bogobojnych rodziców, żyjących według zasad biblijnych, swym zachowaniem się i swą czynnością kazania, i nauczania mogą rekomendować zasady, które im wpoili ich rodzice. Co muszą oni w pierwszym rzędzie uczynić, aby się przyczynić do szczęścia rodzinnego? Muszą być przede wszystkim posłuszne swym rodzicom w Panu. (Efez. 6:1-4) Rodzice chrześcijańscy wiedzą, co dla ich dzieci jest najlepsze. Ich rada jest nie tylko teorią, lecz może być zastosowana praktycznie i jest pożyteczna.
7. Jakie doświadczenie pokazuje, że dobry przykład, który dają dzieci chrześcijańskie, może wydać dobre owoce?
7 Najlepszym unaocznieniem tego są doświadczenia poczynione od czasu do czasu przez młodocianych, wychowanych przez bogobojnych rodziców. I tak na przykład dwie uczennice otrzymały niedawno sposobność objaśnienia, jak w szkole i poza szkołą wykonują swą służbę kaznodziejską. Nauczycielka poprosiła jedną z nich, aby opowiedziała, jak przy tym postępuje. Była zdziwiona, gdy zobaczyła, jak młodzi ludzie mogą być wychowani do przekazywania innym cennych i konstruktywnych myśli, które sobie przyswoili przez studium Biblii i uczęszczanie na zebrania. Jakaż różnica w porównaniu z większością jaj uczennic! Pod głębokim wrażeniem tego, zapytała ona te dwie uczennice, czy może im kiedyś towarzyszyć przy pełnieniu ich służby kaznodziejskiej. Naturalnie one się zgodziły, a nauczycielka oddała nawet do dyspozycji swój samochód, aby mogły jechać od domu do domu, celem odwiedzenia ludzi, porozmawiania z nimi o prawdach biblijnych i wręczenia zainteresowanym literatury biblijnej.
8. Porównaj postępowanie tych młodocianych z tak szeroko rozpowszechnioną dziś przestępczością wśród młodzieży.
8 Czy nie jest lepiej dla młodocianych chodzić taką drogą, aniżeli dostać się na pochyłą drogę, jak to dzisiaj tak często się zdarza? Stany Zjednoczone znajdują się na przykład w bardzo krytycznej sytuacji: przestępczość wśród młodzieży zagraża ich przyszłości. W tym kraju aresztowano w roku 1957 około 740 000 młodocianych w wieku poniżej osiemnastu lat. J. Edgar Hoover, kierownik amerykańskiego urzędu kryminalnego, powiedział: „Od roku 1952 liczba naszych młodocianych wzrosła o 22%, lecz liczba aresztowanych młodocianych wzrosła w tym samym czasie o 55%. Od roku 1962 co rok aresztowanych zostanie milion naszych młodocianych, jeśli obecny wzrost dalej będzie trwać.” Wskazał on też na to, że przestępczość wśród młodocianych nie jest chorobą typowo amerykańską, lecz ogólnoświatową.
9. Jak rodzice mogą uchronić swe dzieci od przestępczości?
9 Rodzice, nie mówcie, że się to waszym dzieciom nie może przytrafić. To może się zdarzyć i faktycznie się zdarza dzieciom, nad którymi się nie czuwa dostatecznie i którymi nikt się nie opiekuje czule. Rzeczą bardzo ważną przeto jest, aby na zebraniach zborowych i kongresach rodzice chrześcijańscy zawsze mieli swoje dzieci w pobliżu siebie i pomagali im skupić swoją uwagę na tym, co jest mówione. Nie powinni dopuścić, aby podczas programu dzieci chodziły grupami po korytarzach. Takie zdradzające brak szacunku, złe zachowanie się nie powinno być tolerowane. Jakąż radość sprawiają dobrze wychowane dzieci młodym i starym, i jakąż czcią są one dla Tego, który powiedział: „Oto dziatki są dziedzictwem od Pana, a płód żywota nagrodą.” — Ps. 127:3.
10. Przytocz niektóre czynniki, które zdaniem studentów przyczyniają się do szczęścia rodziny.
10 Szczęście w rodzinie nieraz więcej jest cenione przez dzieci, niż rodzice to sobie wyobrażają. W ramach ankiety zapytano 150 studentów uniwersytetu, co ich w domu rodzicielskim najwięcej uszczęśliwiło w wieku od pięciu do dwunastu lat. Dziesięć z piętnastu najczęściej podanych czynników przytoczono po kolei i przedłożono drugiej grupie 200 studentów, którzy musieli co do tego zająć stanowisko. Ta druga grupa ułożyła te różne czynniki w następującej kolejności:
1. Szczęście rodziców
2. Dowody miłości rodziców do mnie
3. Uczucie, że rodzina mną się interesowała
4. Uczucie posiadania zaufania rodziców
5. Matka była dobrą kucharką
6. Koleżeństwo rodziców
7. Harmonijne życie rodzinne
8. Posiłki zawsze punktualne i mieszkanie zawsze czyste
9. Dobre stosunki finansowe
10. Duma rodzinna i powodzenie poszczególnych członków rodziny
11. Dlaczego szczęście rodziców jest tak ważne dla szczęścia dzieci?
11 Rzecz ciekawa, że szczęście rodziców występuje tu na pierwszym miejscu. Szczęśliwe małżeństwo zdaje się mieć zasadnicze znaczenie dla szczęścia dzieci. Niewątpliwie to jest powodem, że stargane przez niemoralność i rozwód rodziny są najbardziej nieszczęśliwe. Rodzice, strzeżcie się niemoralności, gdyż ona poderwałaby waszą społeczność rodzinną i mogłaby wyrządzić szkodę, której nigdy byście nie mogli naprawić. Inne badania wykazały, że szczęście rodziców nie tylko uszczęśliwia dzieci i całą rodzinę, lecz że się też przyczynia do tego, że dzieci później kiedyś same są w stanie uczynić swe rodziny szczęśliwymi. Prawdziwe, trwałe szczęście nie powinno być uważane za coś samo przez się zrozumiałe. Ono musi być powoli zdobyte. Chrześcijańscy ojcowie i matki są wzajemnie dłużni to sobie i swoim dzieciom, dlatego powinni wspólnie pracować nad popieraniem interesów Nowego Świata, aby w ten sposób pozostawić swym dzieciom wspaniałe dziedzictwo: nadzieję na życie w nowym świecie. — Dzieje 2:39.
12. Co to są „maniery” i co rodzice chrześcijańscy muszą uczynić, aby nauczyć swoich dzieci dobrych manier?
12 W związku z tym musimy też coś powiedzieć o manierach. Co to są maniery i dlaczego są one nieodzowne dla przyzwoitego życia? Maniery definiuje się jako „formy towarzyskie, czyli reguły zachowania się, które występują w ogólnie przyjętych obyczajach”. U dzieci chrześcijańskich powinno się naturalnie okazać, że odbierają dobre wychowanie. One powinny się zawsze dobrze zachowywać i wiedzieć, co czynią. Ktoś powiedział: „Najtrudniejsze zadanie, wobec którego stoją niektóre dzieci polega na tym, aby się nauczyć dobrych manier.” To pokazuje, jak ważne jest, aby rodzice dali dzieciom dobry przykład, sami dbając o dobre maniery: w obcowaniu z innymi, przy stole i w całym swym postępowaniu. Dzieci są urodzonymi imitatorami i bez właściwego przykładu trudno nauczyć je dobrych manier.
13, 14. (a) Jaki obowiązek ciąży na wierzących rodzicach w domu rozdwojonym? Jakiej w tym względzie rady udziela Piotr i jaki z tego pożytek może odnieść niewierzący partner małżeński?
13 Nie wszystkie dzieci dostępują jednak tego szczęścia, że ich oboje rodzice są ludźmi wierzącymi. Lecz strona wierząca ma obowiązek duchowego odżywiania dzieci. Choć to nieraz jest trudne, zostaje to jednak hojnie nagrodzone. Dobry przykład może prowadzić do zbawienia. Oddanym Bogu niewiastom chrześcijańskim, których mężowie nie są w prawdzie, Piotr daje dobrą radę: „Podobnie i wy, żony, bądźcie poddane swoim mężom, aby jeśli którzy nie są posłuszni słowu — zostali pozyskani bez słowa przez postępowanie żon, stawszy się naocznymi świadkami waszego czystego prowadzenia się, połączonego z głębokim szacunkiem. I niech wasza ozdoba nie będzie zewnętrzną ozdobą splatania włosów, wkładania na siebie złotych przystrojeń, czy wierzchnich szat, lecz niech nią będzie ukryty człowiek serca w niezniszczalnym stroju cichego i łagodnego ducha, który ma wielką wartość w oczach Bożych.” — 1 Piotra 3:1-4, NW.
14 Niewiasta chrześcijańska może zatem swym zbożnym postępowaniem wywierać dobry wpływ na swego niewierzącego męża, że on z biegiem czasu oddaje się Jehowie i wkracza na drogę zbawienia. Apostoł Paweł napisał: „Niewierzący mąż jest uświęcony w stosunku do swej żony, a niewierząca żona jest uświęcona w stosunku do brata: inaczej wasze dzieci byłyby w rzeczywistości nieczyste; ale teraz są święte.” (1 Kor. 7:14, NW) Wierzący ojcowie i matki powinni we wszystkim kierować się miłością, gdyż dzięki temu mogą oni wywierać przemożny wpływ na tych domowników, którzy się jeszcze nie znajdują na drodze życia.
15. Dlaczego starzy ludzie powinni być szanowani?
15 Dalszym czynnikiem, który się przyczynia do szczęścia rodziny i który dlatego nie może być przeoczony jest poważanie dla starców. Jehowa każdemu wyznaczył właściwe miejsce. Salomon powiedział: „Ozdobą młodzieńców jest siła ich, a sędziwość poczciwością starców.” (Przyp. 20:29) Obcowanie ze starszymi ludźmi może nas bardzo wzbogacić. Dzięki doświadczeniom, które przechodzili w swym życiu, nauczyli się oni tak wiele. Młodzi ludzie mogą się dużo nauczyć w ich towarzystwie. Młodość i starość mogą się wzajemnie budować. Młodzież może ludziom starszym sprawić najwięcej radości, gdy podąża w życiu naprzód i staje się samodzielną. Dlatego też apostoł Jan, starszy, dojrzały chrześcijanin, napisał: „Uradowałem się wielce, że dzieci twoje zastałem żyjące w prawdziwe według przykazania, które otrzymaliśmy od Ojca.” (2 Jana 4, NDą) Jan cieszył się, widząc, że ci chrześcijanie mieli powodzenie w swej służbie kaznodziejskiej.
16, 17. Jak młodzi mogą okazać, że szanują starszych chrześcijan? Unaocznij, jak starszym osobom może być okazana dobroć?
16 Pielęgnowanie społeczności z innymi daje zadowolenie. Społeczność z młodocianymi wewnętrznie wzbogaca i wzmacnia człowieka. Młodzi mogą zbogacić starszych i upiększyć ich życie, okazując im świadomie niezbędną miłość i uznanie, i pokazując, że jest ktoś, kto się o nich troszczy, dopomaga im w zdobyciu nowych przeżyć i daje im odczuć, że są szanowani. Młodzież ciągle przeżywa coś nowego i ciekawego, i może tym wzbogacić innych. Młodzi, dojrzali ludzie powinni obchodzić się ze starszymi osobami tak, aby spostrzegły, że są szanowane. Dobrze też jest, gdy młodzi kaznodzieje opowiadają starszym członkom zboru o swoich pięknych doświadczeniach ze służby polowej. Przez to starsi głosiciele nie tylko mogą się cieszyć z nimi, lecz zarazem mogą się radować z przeszłych przeżyć, kiedy to sami mogli wysławiać Jehowę. To wzmacnia duchowo tych, którzy już nie mają dużo sił, lecz swym sercem wciąż jeszcze mocno są związani z dziełem kaznodziejskim.
17 Młodsi ludzie mogą też starszym sprawić wiele radości przez to, że ich od czasu do czasu odwiedzają, wyświadczają im pewne przysługi i pomagają materialnie. Jazda samochodem nie kosztuje więcej, gdy się zabiera dziadka albo babcię lub inne starsze osoby. Istnieją jednak jeszcze bardziej naglące przyczyny, aby starszych członków zboru zapraszać na większe zgromadzenia: okazana im dobroć zostaje nieraz hojnie nagrodzona i obcowanie ze starszymi osobami wzmacnia wewnętrznie młodych.
18. Dlaczego wszyscy członkowie rodziny powinni się przyczyniać do jedności i szczęścia rodzinnego?
18 Wszyscy członkowie rodziny powinni się więc przyczyniać do szczęścia rodzinnego, a wtedy też Jehowa nie odmówi swego błogosławieństwa. Czy wasza rodzina mogłaby być szczęśliwa? Jeśli tak, wtedy zwalczajcie zły wpływ, na jaki ona może być wystawiona z wewnątrz i z zewnątrz. Pracujcie wspólnie nad szczęściem waszej rodziny. Lecz bez błogosławieństwa Jehowy wasza społeczność rodzinna nie może być zupełnie szczęśliwa. (Przyp. 10:22) Ojcowie, matki i dzieci, czyńcie wolę Jehowy, i współpracujcie ściśle ze sobą, aby wasza rodzina pozostała zwartą w sobie komórką. Niech to mocne, podstawowe urządzenie służy do wystawiania swego Stwórcy.