CHIWWICI

Lud wywodzący się od Kanaana, syna Chama (Rdz 10:6, 15, 17; 1Kn 1:13, 15). W czasach patriarchy Jakuba Chiwwici mieszkali w mieście Szechem. Synowie Jakuba, z Symeonem i Lewim na czele, splądrowali to miasto i zabili wszystkich mężczyzn, ponieważ Szechem, syn naczelnika Chamora, „skalał Dinę”, ich siostrę (Rdz 34:1-29).

Kiedy Izraelici weszli do Ziemi Obiecanej, Chiwwici byli jednym z siedmiu narodów kananejskich, które Bóg obiecał przed nimi wypędzić (Wj 3:8, 17; 13:5; 23:23, 28; 33:2; 34:11). O narodach tych powiedziano, że są liczniejsze i potężniejsze od Izraelitów (Pwt 7:1). Mojżesz nakazał Izraelitom przeznaczyć je na zagładę; nie wolno było zachować przy życiu żadnego z mieszkańców ich miast, a to ze względu na ich obrzydliwe praktyki i fałszywe bóstwa. W przeciwnym razie staliby się dla Izraelitów sidłem i ściągnęli na nich niezadowolenie Boże (Kpł 18:27, 28; Pwt 18:9-13; 20:15-18).

Biblia opisuje, że Jozue doszczętnie zniszczył miasta tych narodów (Joz rozdz. 10, 11). Chiwwici mieszkający „u stóp Hermonu w ziemi Micpa” przyłączyli się do antyizraelskiej koalicji królów kananejskich utworzonej przez Jabina, króla Chacoru (Joz 11:1-3). Lud ten został też wymieniony wśród narodów, które walczyły z Izraelem i poniosły klęskę (Joz 9:1, 2; 12:7, 8; 24:11). Niemniej pewna grupa Chiwwitów ocalała (Joz 9:3, 7). Byli to Gibeonici, którzy oprócz Gibeonu najwyraźniej reprezentowali jeszcze trzy inne miasta chiwwickie. Tylko oni okazali bojaźń przed Jehową, widząc, że to On walczy za Izraelitów. Posługując się fortelem, zawarli przymierze z izraelskimi naczelnikami i nie zostali wytraceni, lecz wyznaczeni do wykonywania poślednich prac w Izraelu (Joz 9:1-15, 24-27). Chociaż Gibeonici i ich towarzysze pozostali przy życiu, to stali się niewolnikami Semitów, co było jednym z przykładów spełnienia się przekleństwa rzuconego przez Noego na Kanaana (Rdz 9:25-27).

Kiedy po zawarciu przymierza z Izraelem owi Chiwwici zostali zaatakowani przez sąsiednie narody kananejskie, Izraelici ich nie opuścili, co spotkało się z uznaniem Jehowy, który wystąpił w obronie Gibeonu (Joz 10:1-14). Od tego czasu Gibeonici żyli w pokojowych stosunkach z Izraelitami (2Sm 21:1-6). W 2 Samuela 21:2 nazwano ich Amorytami, co zapewne wynika z tego, iż określenie to nieraz stosowano do ogółu Kananejczyków, ponieważ Amoryci byli jednym z najsilniejszych plemion (zob. AMORYTA). W czasach Jozuego ci sprzymierzeni z Izraelitami Chiwwici mieszkali w Gibeonie, mieście leżącym nieco na pn. zach. od Jerozolimy, a także w Kefirze, Beerot i Kiriat-Jearim. O Gibeonie powiedziano, że ‛był wielkim miastem, jak jedno z miast królewskich, większym niż Aj, a wszyscy jego mężowie byli mocarzami’ (Joz 10:2; 9:17).

Po śmierci Jozuego Izraelici nie tylko przestali wytracać narody kananejskie, jak nakazał Bóg, lecz nawet zaczęli zawierać z nimi małżeństwa. Dlatego w Biblii czytamy: „Oto narody, które Jehowa pozostawił, by przez nie wypróbować Izraela (...): Pięciu filistyńskich władców sojuszniczych oraz wszyscy Kananejczycy, a także Sydończycy i Chiwwici mieszkający na górze Liban od góry Baal-Hermon aż po wejście do Chamatu (...) i [Izraelici] zaczęli służyć ich bogom” (Sdz 3:1-6).

Z fragmentu tego wynika, że Chiwwici mieszkali w górach Liban, aż do pn. krańca Ziemi Obiecanej (Lb 34:8; Joz 11:1, 3). Kiedy Joab i jego ludzie dokonywali spisu na rozkaz króla Dawida, „przybyli do twierdzy Tyr i do wszystkich miast Chiwwitów” (2Sm 24:7). Wygląda na to, że Tyr leżał tuż poniżej pd. granicy terytorium Chiwwitów.

Gdy Salomon w całym kraju wznosił wiele budowli, do prac przymusowych prowadzonych pod nadzorem Izraelitów powoływał Kananejczyków, w tym Chiwwitów. Było to dalsze spełnienie proroczego przekleństwa rzuconego przez Noego na Kanaana (1Kl 9:20-23; 2Kn 8:7-10).

Chiwwici, Choryci i Huryci. W Rodzaju 36:2 Cibeon, dziadek jednej z żon Ezawa, został nazwany Chiwwitą. Jednakże wersety 20 i 24 wymieniają go wśród potomków Seira Choryty. Słowo „Choryta” może pochodzić od hebrajskiego chor („dziura”) i znaczyć po prostu „mieszkaniec jaskini”. Mogłoby to wyjaśnić pozorną sprzeczność między Rodzaju 36:2 a 36:20, 24 (zob. CHORYCI).

Jak twierdzą uczeni, pewne starożytne teksty odnalezione przez archeologów dowodzą, iż od czasów patriarchów na Wyżynie Armeńskiej, w Anatolii, Syrii oraz części Palestyny mieszkał lud zwany Hurytami, który obejmował Jebusytów i właśnie Chiwwitów oraz Chorytów. Badacze ci utożsamiają Chorytów z Chiwwitami i utrzymują, że w którymś momencie wszystkich Hurytów zaczęto nazywać Chorytami. Swoją teorię opierają w znacznym stopniu na podobieństwach językowych, zwłaszcza w nazwach własnych. Właśnie dlatego ich zdaniem określenie „Choryta” odnosi się nie do mieszkańca jaskini, lecz do Huryty.

Jednakże Biblia wyraźnie odróżnia Chiwwitów od Chorytów, natomiast nazwy Huryta w ogóle nie wymienia. Dlatego dopóki nie pojawią się dalsze dowody, trudno uznać takie wyjaśnienie za ostateczne.