Czym jest dla ciebie Dziesięć Przykazań?
W TRZY miesiące po wyzwoleniu z Egiptu w roku 1513 p.n.e. Izraelici rozłożyli się obozem na pustyni naprzeciw góry Synaj. Wezwany przez Jehowę, prorok Mojżesz wstąpił na górę, na której Bóg obiecał, iż uczyni ów naród swoją „szczególną własnością spośród wszystkich innych ludów”. Mojżesz przekazał to Izraelowi za pośrednictwem starszych. „Następnie cały lud odpowiedział jednogłośnie, mówiąc: ‛Gotowi jesteśmy uczynić wszystko, co rzekł Jehowa’” (Wyjścia 19:1-8).
Potem Bóg dał Mojżeszowi Dziesięć Przykazań, poprzedzonych wypowiedzią: „Ja jestem Jehowa, twój Bóg, który cię wyprowadził z krainy egipskiej, z domu niewolników” (Wyjścia 20:2). Dekalog był przeznaczony dla narodu izraelskiego, któremu oświadczono w pierwszym przykazaniu: „Nie będziesz miał żadnych innych bogów mnie na przekór” (Wyjścia 20:3).
Następnie Jehowa dał Mojżeszowi wskazówki co do innych przykazań Bożych, których miał przestrzegać Izrael (Wyjścia 20:4 do 23:19). W sumie było ich około 600. Jakże wielkie wrażenie musiała wywrzeć na Izraelitach wiadomość, że podąża przed nimi anioł, który toruje im drogę do Ziemi Obiecanej! (Wyjścia 23:20-22). Jehowa oznajmił: „Przed całym twym ludem będę dokonywał cudownych rzeczy, których nigdy nie stworzono na całej ziemi ani pośród wszystkich narodów; a cały lud, pośród którego jesteś, na pewno ujrzy dzieło Jehowy, gdyż czynię z tobą coś napawającego lękiem”. Czego w zamian za to od nich wymagał? „Ty ze swej strony przestrzegaj, co ci dziś nakazuję”. Musieli być posłuszni wszystkim prawom i przykazaniom Jehowy (Wyjścia 34:10, 11).
Czym było dla Izraela Dziesięć Słów
Dzięki Boskiej opiece podczas ucieczki z niewoli egipskiej Izraelici lepiej poznali znaczenie imienia Bożego. Jehowa stał się ich Wyzwolicielem (Wyjścia 6:2, 3). Toteż trzecie przykazanie, które zabraniało posługiwania się Jego imieniem w sposób niegodny, nabrało dla nich szczególnej treści (Wyjścia 20:7).
A co z czwartym przykazaniem, dotyczącym sabatu? Kładło ono nacisk na szacunek dla rzeczy świętych, na co Jehowa zwrócił uwagę już wcześniej, gdy nakazał obchodzenie sabatu przy zbieraniu manny (Wyjścia 16:22-26). Ponieważ część Izraelitów nie od razu dała temu posłuch, Jehowa otwarcie im przypomniał o tym wymaganiu. „‛Zważcie na fakt, że Jehowa dał wam sabat’. (...) I w siódmym dniu lud zaczął obchodzić sabat” (Wyjścia 16:29, 30). Później Jehowa wskazał, że postanowienie to dotyczy wyłącznie narodu izraelskiego, oznajmił bowiem: „Między mną a synami Izraela jest to znak po czas niezmierzony” (Wyjścia 31:17).
Zastanówmy się też nad dziesiątym przykazaniem, jedynym w swoim rodzaju. Zabraniało ono chciwości. Nikt z ludzi nie mógł go wyegzekwować. Każdy Izraelita odpowiadał tu przed swym Bogiem Jehową, który badał jego serce, aby poznać powodujące nim pobudki (Wyjścia 20:17; 1 Samuela 16:7; Jeremiasza 17:10).
Skorygowanie poglądu
Jezus Chrystus, który przyszedł na świat w narodzie izraelskim, oznajmił swoim uczniom: „Nie myślcie, że przyszedłem zniweczyć Prawo albo Proroków. Nie przyszedłem niweczyć, ale spełnić” (Mateusza 5:17). Apostoł Paweł napisał do chrześcijan pochodzenia hebrajskiego: „Prawo jest zarysem przyszłych dobrodziejstw, a nie samą istotą rzeczy” (Hebrajczyków 10:1). Jak byś rozumiał te wypowiedzi, będąc Żydem nawróconym na chrystianizm? W zborach pierwszych chrześcijan niektórzy uważali, że dalej muszą przestrzegać setek praw nadanych przez Boga za pośrednictwem Mojżesza, łącznie z Dziesięcioma Przykazaniami. Ale czy taki pogląd był słuszny?
Zwróćmy uwagę na słowa apostoła Pawła skierowane do chrześcijan pochodzenia żydowskiego, którzy mieszkali w prowincji Galacji: „My, którzy z natury jesteśmy Żydami, a nie grzesznikami z narodów, i którzy przecież wiemy, że człowiek nie zostaje uznany za sprawiedliwego na podstawie uczynków prawa, lecz tylko dzięki wierze w Chrystusa Jezusa — nawet my uwierzyliśmy w Chrystusa Jezusa, żeby nas uznano za sprawiedliwych dzięki wierze w Chrystusa, a nie na podstawie uczynków prawa, gdyż z uczynków prawa żadne ciało nie zostanie uznane za sprawiedliwe” (Galatów 2:15, 16). Istotnie, nikt nie mógł uzyskać sprawiedliwej pozycji przed Bogiem przez okazywanie pełnego posłuszeństwa wobec Prawa Mojżeszowego, gdyż uniemożliwiała mu to ludzka niedoskonałość. Paweł dodał: „Wszyscy ci, którzy się zdają na uczynki prawa, są pod przekleństwem; napisano bowiem: ‛Przeklęty każdy, kto nie trwa w tym wszystkim, co spisano w zwoju Prawa, aby to wykonywać’. (...) Chrystus wykupił nas spod przekleństwa Prawa, stawszy się za nas przekleństwem” (Galatów 3:10-13).
Skoro na naśladowcach Jezusa będących Żydami nie ciążyło już przekleństwo Prawa, to czy chrześcijanie musieli przestrzegać wszystkich przykazań, które otrzymał Izrael? Paweł napisał do Kolosan: „[Bóg] łaskawie przebaczył nam wszystkie nasze wykroczenia i wymazał odręcznie spisany przeciwko nam dokument, który się składał z dekretów i który przeciwstawiał się nam, i usunął go z drogi przez przybicie go do pala męki [Chrystusa]” (Kolosan 2:13, 14). Wielu pierwszych chrześcijan z pewnością musiało skorygować swój sposób myślenia i uznać, że zostali „uwolnieni od Prawa” (Rzymian 7:6). Otworzyła się przed nimi możliwość zyskania miana sprawiedliwych w oczach Jehowy przez okazanie wiary w ofiarną śmierć Jezusa, która położyła kres Prawu i utorowała drogę przepowiedzianemu „nowemu przymierzu” (Jeremiasza 31:31-34; Rzymian 10:4).
Czym są dla nas
Czy to znaczy, że chrześcijanie nie muszą już przywiązywać wagi do Dziesięciu Przykazań, które stanowiły zasadniczą część Prawa? Bynajmniej! Dziesięć Słów formalnie ich nie obowiązuje, ale w dalszym ciągu są to cenne wytyczne, podobnie jak inne polecenia ujęte w Prawie Mojżeszowym. Na przykład nakazy, żeby miłować Boga i miłować bliźniego, Jezus uznał za dwa największe przykazania (Kapłańska 19:18; Powtórzonego Prawa 6:5; Mateusza 22:37-40). Paweł przytoczył szóste, siódme, ósme i dziesiąte przykazanie, gdy udzielał rad chrześcijanom w Rzymie, po czym dodał: „I jakie by jeszcze było przykazanie — są zawarte w tym słowie, mianowicie: ‛Będziesz miłować swego bliźniego jak samego siebie’” (Rzymian 13:8, 9).
Jaką rolę spełnia więc dziś Dziesięć Przykazań w natchnionym Słowie Bożym? Wyjawiają one, jak na pewne sprawy zapatruje się Jehowa (2 Tymoteusza 3:16, 17). Zobaczmy, jak się to dzieje.
Pierwsze cztery przykazania kładą nacisk na nasze obowiązki wobec Jehowy. (Pierwsze) W dalszym ciągu jest On Bogiem, który wymaga wyłącznego oddania (Mateusza 4:10). (Drugie) Przy oddawaniu Mu czci nie można się posługiwać przedmiotami kultu (1 Jana 5:21). (Trzecie) Imienia Bożego trzeba używać godnie i z szacunkiem, a nigdy w sposób lekceważący (Jana 17:26; Rzymian 10:13). (Czwarte) Całe nasze życie powinno się koncentrować na rzeczach świętych. W ten sposób jak gdyby ‛święcimy sabat’ — odpoczywamy od postępowania właściwego tym, którzy sami siebie uważają za sprawiedliwych (Hebrajczyków 4:9, 10).
(Piąte) Posłuszeństwo dzieci wobec rodziców w dalszym ciągu stanowi podstawę jedności w rodzinie i zapewnia błogosławieństwa od Jehowy. Jakże cudowna nadzieja towarzyszy temu „pierwszemu przykazaniu z obietnicą”! Nie tylko ‛będzie ci się dobrze działo’, ale też ‛długo utrzymasz się na ziemi’ (Efezjan 6:1-3). Ponieważ żyjemy w „dniach ostatnich” obecnego złego systemu, młodzi ludzie, którzy kierują się pobożnością i okazują takie posłuszeństwo, mogą już nigdy nie umrzeć (2 Tymoteusza 3:1; Jana 11:26).
Miłość bliźniego powstrzyma nas od wyrządzania mu krzywdy, a więc od takich niegodziwości, jak (szóste) morderstwo, (siódme) cudzołóstwo, (ósme) kradzież i (dziewiąte) składanie fałszywych zeznań (1 Jana 3:10-12; Hebrajczyków 13:4; Efezjan 4:28; Mateusza 5:37; Przysłów 6:16-19). A nasze pobudki? Przykazanie (dziesiąte), które zabraniało chciwości, przypomina nam o wymaganiu Jehowy, żeby nasze intencje zawsze były w Jego oczach prawe (Przysłów 21:2).
Jakimż bogactwem treści odznacza się Dziesięć Przykazań! Są one oparte na zasadach Bożych, które nigdy nie stracą na aktualności. Powinniśmy wysoko sobie cenić te nakazy, gdyż przypominają nam o obowiązku miłowania Boga i bliźnich (Mateusza 22:37-39).
[Ilustracje na stronie 6]
Śmierć Jezusa położyła kres Prawu, łącznie z Dziesięcioma Przykazaniami, które Izraelici otrzymali przy górze Synaj