TRĄBA

Instrument dęty zbudowany z długiej metalowej rury wyposażonej w ustnik i zakończonej lejkowatą czarą głosową.

Jeszcze zanim Izraelici rozbili na pustkowiu pierwszy obóz, Jehowa polecił Mojżeszowi ‛wykuć dwie srebrne trąby’ (Lb 10:2). Nie opisano ich dokładniej, ale trąby widniejące na monetach wybitych za czasów Machabeuszów oraz na Łuku Tytusa mają długość ok. 45—90 cm, są proste i stożkowato zakończone. Według Józefa Flawiusza trąba sporządzona przez Mojżesza przypominała sygnałówkę — była „wąską rurką niewiele grubszą od fletu, z otworem dla ust dostatecznie szerokim, by przyjąć mógł ludzki oddech, a drugim końcem ukształtowanym na podobieństwo dzwonu, takim właśnie, jaki mają trąby” (Dawne dzieje Izraela, III, XII, 6). Podczas uroczystości poświęcenia świątyni Salomona grało 120 trąb (2Kn 5:12).

W Biblii opisano trzy sygnały wykonywane na dwa sposoby: 1) dźwięk obu trąb wzywał całe zgromadzenie Izraela do stawienia się przy namiocie spotkania; 2) głos jednej trąby zwoływał tylko naczelników, będących zwierzchnikami tysięcy; 3) zmienny dźwięk sygnalizował zwinięcie obozu (Lb 10:3-7).

Jehowa polecił też grać podczas wojny „sygnał wojenny” (Lb 10:9). Potem kapłani towarzyszący wojsku rzeczywiście tak robili (Lb 31:6). Kiedy Abijasz z Judy usiłował zapobiec wojnie z Jeroboamem, królem Izraela, podkreślił, że Bóg zapewni zwycięstwo Judzie — w której posiadaniu są „trąbki sygnałowe ogłaszające alarm bojowy”. Uparty Jeroboam nie zaprzestał jednak agresji i armia judzka, zagrzewana do boju przez kapłanów, którzy „grali na trąbach”, pokonała jego wojska (2Kn 13:12-15).

Trąby należały do instrumentów muzycznych używanych w świątyni (2Kn 5:11-13). Grali na nich kapłani z rodu Aarona (Lb 10:8; 2Kn 29:26; Ezd 3:10; Neh 12:40, 41). Jeżeli gdzieś wspomniano o trąbie (hebr. chacoceráh), a nie powiedziano wyraźnie, że grał na niej kapłan, to za każdym razem chodzi o jakieś wydarzenie ważne dla całego narodu, w którym kapłani najprawdopodobniej także uczestniczyli. Całkowicie uzasadniony jest więc wniosek, iż to właśnie oni dęli wtedy w trąby (2Kn 15:14; 20:28; 23:13; por. 1Kn 15:24 z 15:28). Nie da się jednak wykluczyć, że istniały różne rodzaje trąb i że niektóre były używane także przez osoby spoza grona kapłanów.

Jezus powiedział swym słuchaczom, żeby nie naśladowali obłudników, którzy ‛dmą w trąbę’ (gr. salpízo, spokrewnione ze słowem sálpigks, czyli „trąba”), chcąc zwrócić uwagę na swą dobroczynność (Mt 6:2). Zapewne posłużył się tutaj przenośnią, przestrzegając przed dawaniem darów miłosierdzia w sposób obliczony na pokaz.