Starsi, jak się zapatrujecie na szkolenie innych?
„Na wszystko jest wyznaczony czas” (KAZN. 3:1).
1, 2. Co nadzorcy obwodów zauważyli w wielu zborach?
NADZORCA obwodu zamierzał właśnie zakończyć spotkanie z gronem starszych. Żywił ciepłe uczucia do tych ofiarnie pracujących pasterzy, z których niejeden mógłby być jego ojcem. Zarazem jednak martwił się o coś, więc zapytał: „Bracia, co zrobiliście, żeby szkolić innych do wzięcia na siebie bardziej odpowiedzialnych zadań w zborze?”. Starsi ci dobrze pamiętali, że podczas poprzedniej wizyty nadzorca obwodu zachęcił ich, by poświęcili tej sprawie więcej uwagi. W końcu jeden z nich odpowiedział: „Szczerze mówiąc, niewiele”. Reszta potakująco pokiwała głowami.
2 Jeżeli jesteś chrześcijańskim starszym, opisana sytuacja prawdopodobnie nie jest ci obca. Nadzorcy obwodów na całym świecie zauważyli, że w wielu zborach trzeba się bardziej przyłożyć do szkolenia braci — zarówno młodszych, jak i starszych wiekiem — aby mogli pomóc w dbaniu o trzodę. Jednak nie jest to łatwe. Dlaczego?
3. (a) Jak Pismo Święte podkreśla wagę szkolenia i dlaczego powinno to interesować każdego z nas? (Zobacz przypis). (b) Dlaczego niektórym starszym może być trudno szkolić innych?
3 Jako duchowy pasterz, zapewne zdajesz sobie sprawę, jak ważne jest indywidualne szkoleniea. Wiesz, że potrzeba więcej braci, aby istniejące zbory pozostawały silne duchowo oraz mogły powstawać nowe (odczytaj Izajasza 60:22). Wiesz także, że Słowo Boże zachęca cię, byś ‛nauczał drugich’ (odczytaj 2 Tymoteusza 2:2). Mimo to, podobnie jak starszym wspomnianym we wstępie, może ci nie być łatwo tak robić. Gdy zaspokoisz potrzeby rodziny, wywiążesz się z obowiązków zawodowych i zborowych oraz załatwisz pozostałe pilne sprawy, możesz odnieść wrażenie, że już nie masz czasu na szkolenie drugich. Zastanówmy się jednak, jakie znaczenie należy mu przypisać.
SZKOLENIE TO PODSTAWA
4. Między innymi z jakiego powodu szkolenie bywa odkładane?
4 Między innymi z jakiego powodu niektórym starszym może być trudno poświęcać czas na szkolenie drugich? Ten i ów może myśleć: „Szkolenie jest ważne, ale nie aż tak jak inne sprawy zborowe, które po prostu nie mogą czekać. Jeśli zajmę się nim później, zbór dalej będzie funkcjonował”. To prawda, że wieloma sprawami trzeba się zająć od razu. Jednak odkładanie szkolenia może zaszkodzić duchowej pomyślności zboru.
5, 6. Czego możemy się nauczyć z przykładu kierowcy i jego podejścia do konserwacji silnika i jak można to odnieść do szkolenia zapewnianego w zborze?
5 Weźmy pod uwagę następujący przykład: Kierowca wie, że w trosce o samochód i właściwe funkcjonowanie silnika musi regularnie wymieniać w nim olej. Może jednak uważać, że nie jest to aż tak pilne, jak tankowanie. Przecież jeśli nie uzupełni paliwa, to samochód wkrótce się zatrzyma. Kierowca może sobie tłumaczyć: „Nawet jeśli nie mam czasu wymienić oleju, silnik nadal będzie działał, przynajmniej przez jakiś czas”. Ale czym to grozi? Jeżeli kierowca wciąż będzie odwlekał konserwację silnika, pewnego dnia jego auto zupełnie odmówi posłuszeństwa. Wtedy będzie musiał poświęcić sporo czasu i pieniędzy na doprowadzenie go do stanu używalności. Jaka lekcja z tego płynie?
6 Starsi zajmują się wieloma ważnymi zadaniami, które trzeba wykonać niezwłocznie, bo w przeciwnym razie zbór poniósłby szkodę. Tak jak kierowca z przykładu upewnia się, że ma paliwo, tak samo starsi muszą ‛się upewniać co do rzeczy ważniejszych’ (Filip. 1:10). Jednak niektórzy starsi są tak zajęci wywiązywaniem się z pilnych obowiązków, że zaniedbują szkolenie drugich — niejako pomijają konserwację silnika. Ale gdy taka sytuacja się utrzymuje, prędzej czy później zabraknie w zborze wykwalifikowanych braci, którzy zadbaliby o wszystkie jego potrzeby.
7. Jak powinniśmy postrzegać starszych, którzy przeznaczają czas na szkolenie innych?
7 Jak zatem widać, nie powinniśmy sądzić, że szkolenie jest mało ważne. Starsi, którzy myślą perspektywicznie i przeznaczają czas, by szkolić mniej doświadczonych braci, są mądrymi szafarzami i prawdziwym błogosławieństwem dla zboru (odczytaj 1 Piotra 4:10). Jaki odnosi on z tego pożytek?
MĄDRA INWESTYCJA
8. (a) Co skłania starszych do szkolenia innych? (b) Jakie ważne zadanie mają do wykonania starsi, którzy usługują tam, gdzie są większe potrzeby? (Zobacz ramkę „Pilne zadanie”).
8 Nawet najbardziej doświadczeni starsi muszą skromnie przyznać, że w miarę posuwania się w latach będą mogli brać na swoje barki coraz mniej zadań (Mich. 6:8). Powinni także liczyć się z tym, że w zajmowaniu się sprawami zborowymi może im przeszkodzić „czas i nieprzewidziane zdarzenie” (Kazn. 9:11, 12; Jak. 4:13, 14). Tacy przewidujący starsi, powodowani serdeczną troską o dobro owiec Jehowy, w odpowiednim czasie dzielą się z młodszymi braćmi swoim doświadczeniem, którego nabyli przez lata wiernej służby (odczytaj Psalm 71:17, 18).
9. Ze względu na jaki przyszły rozwój wydarzeń szkolenie innych odgrywa istotną rolę?
9 Pod jakim jeszcze względem nadzorcy, którzy szkolą innych, są błogosławieństwem dla trzody? Umacniają siły obronne zboru. Jak to rozumieć? Kiedy starsi wdrażają drugich do brania na siebie obowiązków, przybywa braci gotowych pomagać zborowi w zachowaniu niezłomności i jedności nie tylko teraz, ale zwłaszcza wtedy, gdy nadejdzie burzliwy okres wielkiego ucisku (Ezech. 38:10-12; Mich. 5:5, 6). Dlatego usilnie was zachęcamy, kochani starsi, żebyście już dzisiaj szkolenie innych uczynili stałym elementem waszej służby!
10. Jak starszy może wygospodarować czas na szkolenie jakiegoś brata?
10 Rzecz jasna ważne zajęcia zborowe mogą cię absorbować do tego stopnia, że czujesz się przeciążony. Może więc część przeznaczanego na nie czasu powinieneś poświęcić na szkolenie jakiegoś brata (Kazn. 3:1). Okaże się to mądrą inwestycją.
STWÓRZ ODPOWIEDNIE WARUNKI
11. (a) Co ciekawego zauważono w sugestiach dotyczących szkolenia, którymi podzielili się starsi z różnych krajów? (b) Dlaczego w myśl Przysłów 15:22 warto rozważyć te rady?
11 Niedawno grupę starszych, którzy skutecznie pomagają braciom w rozwoju duchowym, zapytano, z jakim podejściem to robiąb. Chociaż każdy z tych nadzorców ma odmienną sytuację życiową, wszyscy podali bardzo podobne rady. Na co to wskazuje? Otóż takie oparte na Biblii szkolenie ma zastosowanie ‛wszędzie w każdym zborze’ — tak jak to było za czasów apostoła Pawła (1 Kor. 4:17). Dlatego w tym i następnym artykule rozważymy niektóre sugestie wspomnianych starszych (Prz. 15:22). Tych, którzy udzielają szkolenia, będziemy dla uproszczenia nazywać „nauczycielami”, a tych, którzy je odbierają, „uczniami”.
12. O co powinien zadbać nauczyciel i dlaczego?
12 Nauczyciel powinien stworzyć odpowiednie warunki do szkolenia. Tak jak ogrodnik musi spulchnić glebę, zanim wysieje nasiona, tak samo nauczyciel musi przygotować serce ucznia, zanim pomoże mu zdobyć nowe umiejętności. Jak więc nauczyciele mogą zadbać o odpowiednie do tego warunki? Naśladując podejście, które przejawiał pewien starożytny prorok.
13-15. (a) Jakie zadanie otrzymał prorok Samuel? (b) Jak prorok się do niego zabrał? (Zobacz ilustrację tytułową). (c) Dlaczego ta relacja biblijna o Samuelu powinna szczególnie zainteresować starszych?
13 Pewnego dnia ponad 3000 lat temu Jehowa powiedział starszemu wiekiem prorokowi Samuelowi: „Jutro o tym czasie przyślę do ciebie męża z ziemi Beniamina, a ty masz go namaścić na wodza nad moim ludem, Izraelem” (1 Sam. 9:15, 16). Samuel uświadomił sobie, że nie będzie już przewodził narodowi izraelskiemu i że na polecenie Jehowy ma namaścić następcę. Prorok mógł się zastanawiać: „Jak przygotować tego człowieka do czekającego go zadania?”. Wpadł na pewien pomysł i opracował plan.
14 Kiedy nazajutrz Samuel zobaczył Saula, Jehowa powiedział prorokowi: „Oto [ten] mąż”. Wówczas Samuel zaczął realizować swój plan. Zaprosił Saula na posiłek do jadalni. Tam wskazał jemu i jego słudze najlepsze miejsca i kazał podać przygotowaną wcześniej porcję mięsa, po czym rzekł: „Jedz, gdyż do wyznaczonego czasu zachowano to dla ciebie”. Potem Samuel i Saul udali się do domu proroka, a po drodze ze sobą rozmawiali. Samuel chciał podtrzymać miłą atmosferę, do której przyczynił się smaczny posiłek i przyjemny spacer, i zaprosił Saula na dach swego domu. Rozkoszując się delikatnym powiewem wieczornego wiatru, „dalej rozmawiał z Saulem na dachu domu”, dopóki nie poszli spać. Następnego dnia Samuel namaścił Saula, pocałował go i udzielił mu dalszych wskazówek. Tak przygotowanego na przyszłe wydarzenia Saula odprawił w drogę (1 Sam. 9:17-27; 10:1).
15 Namaszczenie kogoś na wodza narodu to oczywiście nie to samo, co szkolenie brata na starszego lub sługę pomocniczego w zborze. Mimo to starsi mogą wyciągnąć cenne lekcje z postawy Samuela. Przeanalizujmy dwie z nich.
OCHOCZY I PRZYJAŹNI NAUCZYCIELE
16. (a) Jak się poczuł Samuel, gdy Izraelici zażądali człowieczego króla? (b) Z jakim nastawieniem Samuel wywiązał się z zadania namaszczenia Saula?
16 Bądź chętny, nie ociągaj się. Kiedy Samuel po raz pierwszy usłyszał, że Izraelici domagają się człowieczego króla, poczuł się rozczarowany i odrzucony przez rodaków (1 Sam. 8:4-8). W gruncie rzeczy tak się wzbraniał przed spełnieniem ich prośby, że Jehowa aż trzykrotnie kazał mu ich usłuchać (1 Sam. 8:7, 9, 22). Jednak Samuel nie pozwolił, by w jego sercu zakorzeniła się gorycz lub uraza wobec człowieka, który miał go zastąpić. Gdy Jehowa polecił mu namaścić Saula, prorok nie ociągał się. Zrobił to nie z poczucia obowiązku, lecz chętnie, z miłości.
17. Jak starsi naśladują nastawienie Samuela i jakie zadowolenie im to sprawia?
17 Wzorem Samuela dzisiejsi doświadczeni starsi są życzliwie nastawieni wobec tych, których szkolą (1 Piotra 5:2). Tacy nadzorcy nie powstrzymują się od szkolenia drugich, bo nie obawiają się zrezygnować na ich rzecz z pewnych przywilejów w zborze. Wielkoduszni nauczyciele postrzegają chętnych do nauki braci nie jako rywali, ale jako „współpracowników” — jako cenne dary dla zboru (2 Kor. 1:24; Hebr. 13:16). A ileż zadowolenia daje takim niesamolubnym nauczycielom obserwowanie, jak uczniowie wykorzystują swoje umiejętności dla dobra braci i sióstr! (Dzieje 20:35).
18, 19. Jak starszy może przygotować serce ucznia i dlaczego takie podejście jest ważne?
18 Bądź przyjacielem, nie tylko nauczycielem. Tego dnia, kiedy Samuel spotkał Saula, prorok mógł wyjąć flakon z olejkiem, pośpiesznie wylać mu go na głowę i wysłać nowego króla w drogę — namaszczonego, ale zupełnie nieprzygotowanego. Tymczasem Samuel życzliwie poświęcił czas, aby krok po kroku przygotować jego serce. Dopiero gdy zjedli smaczny posiłek, odbyli przyjemny spacer i długą rozmowę, a potem odpoczęli, prorok uznał, że nadszedł odpowiedni moment, by namaścić Saula.
19 Podobnie dzisiaj nauczyciel powinien zacząć szkolenie od wytworzenia miłej atmosfery i nawiązania przyjaznych relacji z uczniem. Konkretne kroki, jakie w tym kierunku poczyni, będą się różniły w zależności od kraju, okoliczności czy miejscowych zwyczajów. Ale jeżeli jako zapracowany starszy — niezależnie od tego, gdzie mieszkasz — spędzasz czas z uczniem, niejako mówisz mu: „Jesteś dla mnie ważny” (odczytaj Rzymian 12:10). Ten niewerbalny przekaz dobrze zrozumie i głęboko doceni każdy chętny do nauki.
20, 21. (a) Jak byś opisał dobrego nauczyciela? (b) Co omówimy w następnym artykule?
20 Starsi, pamiętajcie: Dobry nauczyciel kocha nie tylko uczyć innych, ale też kocha osobę, którą uczy (por. Jana 5:20). Uczeń łatwo dostrzeże takie nastawienie nauczyciela i chętniej podda się otrzymywanemu szkoleniu. Dlatego, drodzy starsi, szkoląc innych, bądźcie nie tyle nauczycielami, ile przyjaciółmi (Prz. 17:17; Jana 15:15).
21 Gdy starszy przygotuje serce ucznia, chce mu przekazać niezbędne umiejętności. Z jakich metod mógłby skorzystać? Omówimy je w następnym artykule.
a Chociaż ten i następny artykuł napisano zwłaszcza z myślą o starszych, omawianą kwestią powinien się interesować każdy członek zboru. Dlaczego? Materiał ten pomoże wszystkim ochrzczonym mężczyznom uświadomić sobie, że potrzebują szkolenia, by wziąć na siebie część obowiązków. To z kolei przyczyni się do pomyślności całego zboru.
b W ankiecie wzięli udział starsi z Australii, Bangladeszu, Belgii, Brazylii, Francji, Gujany Francuskiej, Japonii, Korei, Meksyku, Namibii, Nigerii, Reunionu, Rosji, RPA i Stanów Zjednoczonych.