Ciekawe myśli z Księgi Ezdrasza

BIBLIJNA Księga Ezdrasza podejmuje opis historii tam, gdzie kończy go Księga 2 Kronik. Kapłan Ezdrasz rozpoczyna tę opowieść od wzmianki o dekrecie perskiego króla Cyrusa pozwalającym ostatkowi Żydów powrócić z niewoli babilońskiej do ojczyzny. Na końcu opisuje, jak starał się pomóc osobom, które skalały się poprzez kontakty z okolicznymi ludami. Księga obejmuje okres 70 lat — od roku 537 do 467 p.n.e.

Celem Ezdrasza było ukazanie, jak Jehowa spełnił obietnicę, że wyzwoli swój lud z Babilonu i przywróci w Jerozolimie czystą formę wielbienia. Dlatego pisarz koncentruje się tylko na wydarzeniach związanych z tą właśnie myślą przewodnią. Relacjonuje, jak pomimo sprzeciwu wrogów oraz niedoskonałości sług Bożych odbudowano świątynię i wznowiono w niej wielbienie Jehowy. Księga ta ma dla nas wielką wartość, ponieważ my również żyjemy w okresie odnowy religijnej. Wiele ludzi zmierza „na górę Jehowy”, a wkrótce cała ziemia „będzie pełna poznania chwały Jehowy” (Izajasza 2:2, 3; Habakuka 2:14).

ODBUDOWA ŚWIĄTYNI

(Ezdrasza 1:1 do 6:22)

Po dekrecie Cyrusa około 50 000 żydowskich wygnańców wraca do Jerozolimy pod przewodnictwem namiestnika Zerubbabela, zwanego również Szeszbaccarem. Repatrianci niezwłocznie odbudowują ołtarz i zaczynają przynosić ofiary Jehowie.

Następnego roku Izraelici kładą fundamenty pod dom Jehowy. Wrogowie przeszkadzają w odbudowie i w końcu udaje im się wymóc na królu wydanie nakazu wstrzymania prac. Prorocy Aggeusz i Zachariasz kierują jednak do ludu zachęty, dzięki którym mimo wszystko udaje się wznowić odbudowę świątyni. Z obawy przed złamaniem wcześniejszego niepodważalnego postanowienia Cyrusa przeciwnicy odbudowy rezygnują z dalszych działań. Oficjalne poszukiwania prowadzą do odnalezienia dekretu Cyrusa „w sprawie domu Bożego w Jerozolimie” (Ezdrasza 6:3). Odtąd prace przebiegają bez przeszkód i wreszcie zostają ukończone.

Odpowiedzi na pytania biblijne:

1:3-6 — Czy Izraelitom, którzy nie zgłosili chęci powrotu do ojczyzny, brakowało wiary? Być może część z nich przejawiała materialistyczne nastawienie i nie doceniała prawdziwego wielbienia, ale nie musiało tak być ze wszystkimi. Podróż do Jerozolimy trasą liczącą jakieś 1600 kilometrów mogła trwać 4—5 miesięcy. Ponadto wyzwania związane z osiedleniem się w kraju opustoszałym od 70 lat i jego odbudową wymagały sporej odporności i siły fizycznej. Dlatego niektórzy mogli się na to nie zdecydować ze względu na obowiązki rodzinne, słabe zdrowie czy podeszły wiek.

2:43 — Kim byli netynejczycy? Byli to nieżydowscy niewolnicy lub słudzy świątynni. Wśród nich znajdowali się potomkowie Gibeonitów przebywający w Izraelu od czasów Jozuego oraz inni, „których Dawid i książęta oddali na służbę Lewitom” (Ezdrasza 8:20).

2:55 — Kim byli synowie sług Salomona? Ta grupa nie-Izraelitów otrzymała szczególne przywileje w służbie dla Jehowy. Być może usługiwali oni jako pisarze lub przepisywacze świątynni albo urzędowi.

2:61-63 — Czy z Urim i Tummim, używanych w celu poznania woli Jehowy, korzystano również po powrocie z wygnania? Osoby, które nie były w stanie udokumentować swego kapłańskiego pochodzenia, mogłyby je potwierdzić dzięki Urim i Tummim. Jednak Ezdrasz wspomina o tym jedynie jako o możliwości. Pismo Święte nic nie mówi o korzystaniu z Urim i Tummim wtedy lub w późniejszych czasach. Według tradycji żydowskiej zaginęły one, gdy w roku 607 p.n.e. zburzono świątynię.

3:12 — Dlaczego „starcy, którzy widzieli poprzedni dom” Jehowy, płakali? Pamiętali oni wspaniałą świątynię wzniesioną przez Salomona. W porównaniu z nią fundamenty nowej świątyni były ‛w ich oczach niczym’ (Aggeusza 2:2, 3). Czy uda się przywrócić temu miejscu dawniejszą świetność? Zapewne czuli się przygnębieni i właśnie dlatego płakali.

3:8-10; 4:23, 24; 6:15, 16 — Ile lat odbudowywano świątynię? Fundamenty położono w roku 536 p.n.e. — ‛w drugim roku od przybycia’ repatriantów. Prace przerwano za dni króla Artakserksesa, a ściślej w roku 522 p.n.e. Zakaz trwał do roku 520 p.n.e. — drugiego roku panowania króla Dariusza. Świątynię ukończono w szóstym roku jego rządów, czyli w roku 515 p.n.e. (zobacz ramkę „Królowie Persji w latach 537-467 p.n.e.”). Odbudowa świątyni trwała zatem około 20 lat.

4:8 do 6:18 — Dlaczego wersety te zostały napisane po aramejsku? Fragment ten to głównie kopie korespondencji prowadzonej między urzędnikami i królami. Ezdrasz przepisał je z ogólnodostępnych akt prowadzonych w języku aramejskim, który był w tych czasach językiem urzędowym i handlowym. W tym starożytnym języku semickim spisano również Ezdrasza 7:12-26, Jeremiasza 10:11 i Daniela 2:4b do 7:28.

Czego się możemy nauczyć:

1:2. Spełniła się dana jakieś 200 lat wcześniej zapowiedź z Księgi Izajasza 44:28. Proroctwa zapisane w Słowie Jehowy nigdy nie zawodzą.

1:3-6. Nie wszyscy Izraelici mogli powrócić do ojczyzny i podobnie dziś nie wszyscy Świadkowie Jehowy mogą pełnić służbę pełnoczasową lub pomagać tam, gdzie są większe potrzeby. Jednak wzorem owych starożytnych sług Bożych wspierają oni i zachęcają osoby, które podjęły się dodatkowych zadań; ponadto składają dobrowolne datki na dzieło głoszenia o Królestwie i czynienia uczniów.

3:1-6. W siódmym miesiącu (Tiszri, na przełomie września i października) roku 537 p.n.e. wierni repatrianci złożyli pierwszą ofiarę. Babilończycy wkroczyli do Jerozolimy w piątym miesiącu (Ab, na przełomie lipca i sierpnia) roku 607 p.n.e., a dwa miesiące później miasto było już zupełnie zniszczone (2 Królów 25:8-17, 22-26). Okres spustoszenia Jerozolimy zakończył się zatem w przewidzianym czasie — po siedemdziesięciu latach (Jeremiasza 25:11; 29:10). Wszystko, co zapowiedziano w Słowie Jehowy, zawsze się spełnia.

4:1-3. Wierny ostatek odrzucił propozycję, za którą krył się sojusz religijny z czcicielami fałszywych bogów (Wyjścia 20:5; 34:12). Również dzisiejsi słudzy Jehowy nie nawiązują współpracy międzywyznaniowej.

5:1-7; 6:1-12. Jehowa potrafi tak pokierować wydarzeniami, by zapewnić powodzenie swoim sługom.

6:14, 22. Gorliwe uczestnictwo w dziele Jehowy jest warunkiem Jego łaski i błogosławieństwa.

6:21. Obserwowanie, jak dzieło Jehowy nabiera rozmachu, pobudziło Samarytan (ludzi z narodów osiedlonych na terytorium Izraela) oraz repatriantów, którzy ulegli wpływom pogańskim, do dokonania niezbędnych zmian w życiu. My również powinniśmy z entuzjazmem wykonywać wolę Boga i głosić o Jego Królestwie.

EZDRASZ PRZYBYWA DO JEROZOLIMY

(Ezdrasza 7:1 do 10:44)

Od poświęcenia odbudowanego domu Jehowy minęło prawie 50 lat. Jest rok 468 p.n.e. Zabierając ze sobą ostatek sług Bożych oraz zgromadzone środki, Ezdrasz wyrusza z Babilonu do Jerozolimy. Co tam zastaje?

Książęta informują go: „Lud izraelski oraz kapłani i Lewici nie oddzielili się od ludów tych ziem, jeśli chodzi o ich obrzydliwości”. Co gorsza, „ręka książąt i pełnomocnych zwierzchników przodowała w tym wiarołomstwie” (Ezdrasza 9:1, 2). Ezdrasz jest zdruzgotany. Otrzymuje jednak zachętę, aby był silny i działał (Ezdrasza 10:4). Robi więc wszystko, by poprawić sytuację, a lud reaguje na to pozytywnie.

Odpowiedzi na pytania biblijne:

7:1, 7, 11 — Czy wszystkie te wersety odnoszą się do Artakserksesa, który zatrzymał budowę? Nie. Artakserkses to imię lub tytuł dwóch perskich królów. Jednym był Bardija lub Gaumata, który nakazał przerwanie odbudowy świątyni w roku 522 p.n.e. Natomiast Artakserkses, który zezwolił Ezdraszowi na powrót do Jerozolimy, to Artakserkses I Makrocheir (Długoręki).

7:28 do 8:20 — Dlaczego wielu Żydów w Babilonie nie chciało pójść z Ezdraszem do Jerozolimy? Chociaż od czasu, gdy pierwsza grupa Żydów powróciła do ojczyzny, minęło ponad 60 lat, Jerozolima nadal była słabo zaludniona. Powrót wiązał się z licznymi zagrożeniami i oznaczał rozpoczęcie nowego życia w trudnych warunkach. Pod względem materialnym Jerozolima nie dorównywała Babilonowi, w którym wielu Izraelitom mogło się dobrze powodzić. Repatrianci musieli też odbyć niebezpieczną podróż. Potrzebna im więc była silna wiara w Jehowę, gorliwość dla prawdziwego wielbienia i odwaga. Nawet Ezdrasz musiał ‛wzmocnić się stosownie do spoczywającej nad nim ręki Jehowy’. Do przeprowadzki zachęcił aż 1500 rodzin — być może około 6000 osób. Dzięki dodatkowym zabiegom Ezdrasz pozyskał dla sprawy również 38 Lewitów i 220 netynejczyków.

9:1, 2 — Jak poważne zagrożenie stanowiły małżeństwa z cudzoziemcami? Odrodzony naród miał strzec czystego wielbienia Boga aż do przyjścia Mesjasza. Spowinowacanie się z bałwochwalcami stanowiło realne zagrożenie dla religii prawdziwej. Takie związki prowadziłyby do stopniowej asymilacji Żydów z narodami pogańskimi. Istniało ryzyko, że czyste wielbienie całkowicie zaniknie. Do kogo miałby wtedy przyjść Mesjasz? Trudno się dziwić gwałtownej reakcji Ezdrasza na wieść o tym, co się działo!

10:3, 44 — Dlaczego razem z cudzoziemskimi żonami odprawiano też dzieci? Odprawienie cudzoziemskich żon bez dzieci zwiększałoby prawdopodobieństwo, że te kobiety powrócą. Ponadto małe dzieci potrzebują matczynej opieki.

Czego się możemy nauczyć:

7:10. Ezdrasz stanowi dla nas dobry przykład, ponieważ sumiennie studiował Słowo Boże i był skutecznym nauczycielem. Z modlitwą „przygotował swe serce, by radzić się prawa Jehowy”. Do wypowiedzi Bożych przywiązywał najwyższą wagę. Stosował w praktyce nabywaną wiedzę i przykładał się do nauczania.

7:13. Jehowa życzy sobie, byśmy służyli Mu z ochoczym duchem.

7:27, 28; 8:21-23. Ezdrasz wszelkie zasługi przypisywał Jehowie; przed wyruszeniem w długą i niebezpieczną podróż do Jerozolimy skierował do Niego błagalną modlitwę. Aby przysporzyć chwały swemu Bogu, był gotów narazić się na niebezpieczeństwo. Warto go pod tymi względami naśladować.

9:2. Powinniśmy poważnie traktować biblijną radę, by pobierać się „tylko w Panu” (1 Koryntian 7:39).

9:14, 15. Złe towarzystwo może nas pozbawić uznania Jehowy.

10:2-12, 44. Ci, którzy zawarli małżeństwa z cudzoziemkami, pokornie okazali skruchę i naprawili swój błąd. Ich postawa i postępowanie w tej sprawie są godne naśladowania.

Jehowa dotrzymuje obietnic

Jakże cenna jest dla nas Księga Ezdrasza! Jehowa w wyznaczonym przez siebie czasie spełnił zapowiedź, że uwolni swój lud z Babilonu i przywróci prawdziwe wielbienie w Jerozolimie. Czyż nie umacnia to naszej wiary w Jehowę i Jego obietnice?

Pomyśl też, jak ciekawe przykłady możemy znaleźć w tej księdze biblijnej. Ezdrasz i Żydzi, którzy się do niego przyłączyli, by poprzeć odnowę czystego wielbienia w Jerozolimie, przejawiali godne naśladowania oddanie dla Boga. Księga Ezdrasza zwraca również uwagę na wiarę bogobojnych cudzoziemców oraz pokorną postawę osób przejętych skruchą z powodu złego postępowania. Jej natchniona treść to wyraźny dowód, że „słowo Boże jest żywe i oddziałuje z mocą” (Hebrajczyków 4:12).

[Tabela i ilustracja na stronie 18]

KRÓLOWIE PERSJI W LATACH 537-467 P.N.E.

[Przypis]

[Ilustracja]

Aswerus

[Ilustracja na stronie 17]

Cyrus

[Ilustracja na stronie 17]

Cylinder Cyrusa zawiera informacje o jego polityce odsyłania jeńców w rodzime strony

[Prawa własności]

Cylinder: zdjęcie dzięki uprzejmości British Museum

[Ilustracja na stronie 20]

Dzięki czemu Ezdrasz był skutecznym nauczycielem?