Czy nauczasz skutecznie?
RODZICE, starsi i głosiciele dobrej nowiny mają za zadanie nauczać innych. Rodzice szkolą dzieci, starsi pouczają członków zboru chrześcijańskiego, a głosiciele — osoby zainteresowane prawdą biblijną (Powtórzonego Prawa 6:6, 7; Mateusza 28:19, 20; 1 Tymoteusza 4:13, 16). Co mógłbyś zrobić, by nauczać jeszcze skuteczniej? Spróbuj naśladować przykład i metody świetnych nauczycieli opisanych w Słowie Bożym. Jednym z nich był Ezdrasz.
Ucz się od Ezdrasza
Ezdrasz, kapłan z rodu Aarona, żył jakieś 2500 lat temu w Babilonie. W roku 468 p.n.e. udał się do Jerozolimy, żeby zachęcić tamtejszych Żydów do aktywniejszego popierania czystego wielbienia (Ezdrasza 7:1, 6, 12, 13). W związku z tym musiał ich uczyć Prawa Bożego. Co zrobił, by nauczać skutecznie? Podjął konkretne działania. Zobaczmy, jak opisano je w Księdze Ezdrasza 7:10:
„Ezdrasz bowiem [1.] przygotował swe serce, by [2.] radzić się prawa Jehowy i [3.] je wypełniać oraz [4.] uczyć w Izraelu przepisu i sprawiedliwości”. Omówmy krótko każdy z wymienionych tu kroków i spróbujmy wyciągnąć z tego naukę dla siebie.
‛Ezdrasz przygotował swe serce’
Zanim rolnik zasieje ziarno, przygotowuje ziemię, orząc ją pługiem. Podobnie Ezdrasz żarliwie się modlił, by przygotować swe serce na przyjęcie słowa Bożego (Ezdrasza 10:1). Inaczej mówiąc, ‛skłonił serce’ ku naukom Jehowy (Przysłów 2:2).
Również o królu Jehoszafacie napisano w Biblii, że ‛przygotował swe serce do szukania prawdziwego Boga’ (2 Kronik 19:3). Natomiast pokolenie Izraelitów, „które nie przysposobiło swego serca”, zostało opisane jako „oporne i buntownicze” (Psalm 78:8). Jehowa dostrzega „ukrytą osobę serca” (1 Piotra 3:4). Dlatego „będzie potulnych uczył swej drogi” (Psalm 25:9). Jakże to zatem istotne, by chrześcijańscy nauczyciele w naszych czasach wzorowali się na Ezdraszu i z modlitwą odpowiednio przysposabiali swe serca.
„Radzić się prawa Jehowy”
Ezdrasz mógł umiejętnie nauczać dzięki temu, że szukał wskazówek w Słowie Bożym. Gdybyś musiał zasięgnąć porady u lekarza, czy nie słuchałbyś go z uwagą, by dokładnie zrozumieć wszystkie jego zalecenia? Na pewno byś tak zrobił, bo chodzi o twoje zdrowie. O ileż baczniej powinniśmy zważać na to, co zaleca nam Jehowa w swoim Słowie, Biblii, oraz za pośrednictwem „niewolnika wiernego i roztropnego”. Od tych rad zależy przecież nasze życie! (Mateusza 4:4; 24:45-47). Oczywiście lekarz może się mylić, ale „prawo Jehowy jest doskonałe” (Psalm 19:7). Nigdy zatem nie będziemy potrzebowali zasięgać opinii u innego specjalisty.
Ezdrasz był naprawdę wnikliwym badaczem, o czym świadczą spisane przez niego biblijne księgi Kronik (pierwotnie tworzące jedną całość). Zestawiając je, korzystał z wielu źródeł.a Żydzi, którzy powrócili z Babilonu, potrzebowali zwięzłego podsumowania dziejów swego narodu. Mało wiedzieli o wymaganiach swojej religii, służbie w świątyni i pracy Lewitów. Żywotne znaczenie miały też dla nich rodowody. Ezdrasz poświęcił tym sprawom sporo uwagi. Żydzi mieli przetrwać jako naród z własną ziemią, świątynią, kapłaństwem i namiestnikiem aż do przyjścia Mesjasza. Dzięki informacjom zebranym przez Ezdrasza mogli zachować jedność i wielbić Boga w sposób czysty.
Jak w porównaniu z Ezdraszem podchodzisz do studiowania? Pilne badanie Pisma Świętego pomoże ci nauczać skutecznie.
‛Radźcie się prawa Jehowy’ w gronie rodziny
Nie tylko podczas studium osobistego można „radzić się prawa Jehowy”. Świetną okazję do tego stwarza również studium rodzinne.
Jan i Julia z Holandii od pierwszych dni życia swych synów regularnie czytają im na głos. Obecnie Ivo ma 15 lat, a Edo 14. Raz w tygodniu cała rodzina zasiada do studium. Jan wyjaśnia: „Nie zależy nam na omówieniu jak największej ilości materiału, ale raczej na tym, żeby dzieci dobrze zrozumiały to, co studiujemy”. Dodaje: „Dużo informacji chłopcy wyszukują sami. Sprawdzają znaczenie nieznanych słów i zapoznają się z opisami postaci biblijnych, by dowiedzieć się na przykład, w jakim żyły okresie, kim były i czym się zajmowały. Odkąd tylko synowie nauczyli się czytać, korzystają z leksykonu Wnikliwe poznawanie Pism oraz z różnych słowników i encyklopedii. Studium rodzinne jest dzięki temu bardziej ożywione. Dzieci zawsze z niecierpliwością na nie czekają”. Co więcej, pod względem umiejętności językowych obaj chłopcy wyprzedzają rówieśników w szkole.
Inne holenderskie małżeństwo, John i Tini, studiowało ze swym synem, Eslim, (obecnie ma 24 lata i usługuje w innym zborze jako pionier) oraz z córką, Lindą (ma teraz 20 lat i jest żoną przykładnego młodego chrześcijanina). Zamiast omawiać wybraną publikację za pomocą pytań i odpowiedzi, rodzice dostosowywali sposób prowadzenia studium do wieku i potrzeb dzieci. Jak to robili?
John opowiada, że syn i córka wybierali jakiś ciekawy artykuł z serii „Pytania czytelników” (w Strażnicy) lub „Biblijny punkt widzenia” (w Przebudźcie się!), a następnie go referowali, co zawsze prowadziło do ożywionych dyskusji, w których uczestniczyła cała rodzina. Dzięki temu ci młodzi ludzie nabyli wprawy w wyszukiwaniu i przedstawianiu informacji. A czy ty ‛radzisz się prawa Jehowy’ razem ze swymi dziećmi? Czyniąc tak, nie tylko sam rozwiniesz umiejętność nauczania, lecz pomożesz również swoim dzieciom stać się skutecznymi nauczycielami.
‛Aby wypełniać prawo’
Ezdrasz wprowadzał nabywaną wiedzę w czyn. Na przykład jako mieszkaniec Babilonu zapewne wiódł ustabilizowane życie. Kiedy jednak uświadomił sobie, że może pomóc rodakom w ojczyźnie, porzucił wygody Babilonu i udał się do dalekiej Jerozolimy, choć wiązało się to z niewygodami, trudnościami i zagrożeniami. A zatem nie tylko gromadził wiedzę biblijną, ale był też gotów stosować ją w praktyce (1 Tymoteusza 3:13).
Później w Jerozolimie Ezdrasz znów dowiódł, że postępuje zgodnie z tym, czego naucza. Uwidoczniło się to w jego reakcji na wiadomość o małżeństwach Izraelitów z pogankami. W Biblii czytamy, że ‛rozdarł swą szatę i płaszcz bez rękawów i rwał sobie włosy z głowy i z brody, i do wieczora siedział oszołomiony’. Wręcz ‛wstydził się i krępował podnieść swe oblicze’ do Jehowy (Ezdrasza 9:1-6).
Jakże wielki wpływ miało na Ezdrasza studiowanie Prawa Bożego! Dobrze rozumiał, jak straszne konsekwencje pociągnie za sobą nieposłuszeństwo ludu. Do ojczyzny wróciło stosunkowo niewielu Żydów. Poślubiając cudzoziemskie kobiety, ryzykowali, że zostaną stopniowo wchłonięci przez sąsiednie pogańskie narody, a czyste wielbienie zniknie z powierzchni ziemi!
Na szczęście dany przez Ezdrasza przykład zbożnej bojaźni i gorliwości pobudził Izraelitów do zmiany postępowania. Odprawili swe cudzoziemskie żony. W ciągu zaledwie trzech miesięcy uporządkowali swoje sprawy. Dzięki temu, że Ezdrasz sam lojalnie przestrzegał Prawa Bożego, okazał się skutecznym nauczycielem.
Podobnie jest w naszych czasach. Pewien chrześcijański ojciec powiedział: „Dzieci robią nie to, co mówisz, lecz to, co robisz!” Tę samą zasadę można odnieść do zboru chrześcijańskiego. Starsi, którzy dają dobry przykład, mogą się spodziewać, że zbór będzie chętnie reagował na ich wskazówki.
„Uczyć w Izraelu przepisu i sprawiedliwości”
Ezdrasz był skutecznym nauczycielem z jeszcze innego powodu. Nie głosił własnych poglądów, lecz uczył „przepisu i sprawiedliwości”. Oczywiście chodzi o przepisy, czyli prawa, Jehowy. Wpajanie ich należało do obowiązków Ezdrasza jako kapłana (Malachiasza 2:7). Uczył też sprawiedliwości i dawał dobry przykład, przestrzegając prawa bezstronnie i zgodnie z obowiązującymi zasadami. Jeżeli osoby obdarzone pewną miarą władzy kierują się sprawiedliwością, dają innym poczucie stabilności, a efekty ich działania są długotrwałe (Przysłów 29:4). Podobnie gdy starsi, rodzice i głosiciele Królestwa, dobrze obeznani ze Słowem Bożym, uczą członków zboru, swoje rodziny oraz zainteresowanych „przepisu i sprawiedliwości” Jehowy, przyczyniają się do ich duchowej stabilności.
Z pewnością przyznasz, że dokładne naśladowanie przykładu wiernego Ezdrasza pomoże ci nauczać skuteczniej. A zatem ‛przygotuj swe serce, radź się prawa Jehowy i je wypełniaj oraz ucz przepisu Jehowy i sprawiedliwości’ (Ezdrasza 7:10).
[Przypis]
a Listę 20 takich źródeł podano w leksykonie Wnikliwe poznawanie Pism, opublikowanym przez Świadków Jehowy (wydanie angielskie: tom 1, strony 444, 445; wydanie niemieckie: tom 1, strony 474, 475).
[Ramka i ilustracja na stronie 22]
DZIĘKI CZEMU EZDRASZ NAUCZAŁ SKUTECZNIE?
1. Odpowiednio przysposobił swe serce
2. Radził się Prawa Jehowy
3. Dawał dobry przykład, wprowadzając nabywaną wiedzę w czyn
4. Przykładał się do nauczania na podstawie Słowa Bożego