Nagroda Hioba jest źródłem nadziei
„Jahwe błogosławił Jobowi w ostatnich czasach bardziej aniżeli na początku” (JOBA 42:12, Biblia poznańska).
1. Co Jehowa czyni dla swych sług, nawet jeśli próby wyczerpują ich siły?
JEHOWA „nagradza tych, którzy go pilnie szukają” (Hebrajczyków 11:6). Swych oddanych sług pobudza również do odważnego świadczenia, nawet jeśli z powodu prób są tak słabi, jakby byli martwi (Hioba 26:5, NW; Objawienie 11:3, 7, 11). Potwierdziło się to w wypadku cierpiącego Hioba. Oczerniany przez trzech fałszywych pocieszycieli, nie pozwolił, by lęk przed człowiekiem zmusił go do milczenia. Wręcz przeciwnie — dał śmiałe świadectwo.
2. Jak wpływają na Świadków Jehowy prześladowania i trudności?
2 W dobie obecnej wielu Świadków Jehowy znosi tak wielkie prześladowania i trudności, że są bliscy śmierci (2 Koryntian 11:23). Podobnie jak Hiob okazują jednak miłość do Boga i trzymają się sprawiedliwych zasad (Ezechiela 14:14, 20). Ponadto wychodzą z tych prób zwycięsko, zdecydowani podobać się Jehowie, wzmocnieni do dawania śmiałego świadectwa oraz napełnieni prawdziwą nadzieją.
Hiob daje śmiałe świadectwo
3. Jakie świadectwo dał Hiob w swej ostatniej mowie?
3 Zabierając głos po raz ostatni, Hiob dał jeszcze dobitniejsze świadectwo niż w poprzednich mowach. Wprost zamknął usta swym obłudnym pocieszycielom. Do jednego z nich powiedział z gorzką ironią: „Ale świetnie pokrzepiłeś bezsilnego” (Joba 26:2). Hiob wychwalał Jehowę, który swą mocą utrzymuje nasz glob ziemski nad pustką i zawiesza nad nim chmury skupiające ogromne masy wody (Joba 26:7-9). Jednakże Hiob powiedział, że te cuda to ‛zaledwie zarys dróg’ Jehowy (Joba 26:14).
4. Co Hiob oświadczył o swej niewinności i dlaczego mógł tak powiedzieć?
4 Przekonany, że nie ciąży na nim żadna wina, Hiob oświadczył: „Mojej niewinności będę bronił aż do śmierci” (Joba 27:5). Wbrew fałszywym oskarżeniom, którymi go zasypano, nie uczynił nic, czym zasłużyłby sobie na taki los. Hiob wiedział, iż Jehowa nie wysłuchuje modlitw odstępców, ale nagradza osoby obstające przy nieskazitelnym postępowaniu. Słusznie to nam przypomina, że już wkrótce zawierucha Armagedonu zrzuci z piedestałów niegodziwców i że nie umkną przed srogą ręką Boga. Zanim to nastąpi, lud Jehowy będzie trwać w swej nieskazitelności (Joba 27:11-23).
5. Jak Hiob wyraził się o prawdziwej mądrości?
5 Wyobraźmy sobie całą tę trójkę, mądrą na sposób świecki, która słucha opowieści Hioba o tym, jak człowiek wykorzystuje swe umiejętności do wydobywania z ziemi i morza złota, srebra oraz innych skarbów. „Większą wartość ma zdobycie mądrości niż perły” — oświadczył Hiob (Joba 28:18). Jego nieszczerzy pocieszyciele nie mogli kupić prawdziwej mądrości. Pochodzi ona od Tego, który stworzył wiatr, deszcz, błyskawice i pioruny. Doprawdy, pełna czci „bojaźń Pańska [Jehowy, NW], ona jest mądrością, a unikanie złego rozumem” (Joba 28:28).
6. Dlaczego Hiob wspominał wcześniejsze lata swego życia?
6 Pomimo cierpień Hiob nie przestał służyć Jehowie. Ten prawy człowiek nie odwrócił się od Najwyższego, choć tęsknił za latami, gdy ‛Bóg wspierał przyjaźnie jego namiot’ (Joba 29:4, Biblia gdańska). Hiob wcale się nie przechwalał, przypominając, jak ‛ratował ubogiego, przyodziewał się w sprawiedliwość i był ojcem dla biednych’ (Joba 29:12-16). Przytaczał raczej fakty ze swego życia, wypełnionego wierną służbą dla Jehowy. Czy ty również możesz się powołać na tak piękne świadectwo? Oczywiście w ten sposób Hiob dowodził też, iż oskarżenia trzech świętoszkowatych oszustów były fałszywe.
7. Jaką osobą był Hiob?
7 Z Hioba wyśmiewali się młodzi ludzie, ‛których ojców nie chciałby postawić przy psach swej trzody’. Brzydzono się nim i go opluwano. Chociaż ogromnie cierpiał, nie okazywano mu współczucia (Joba 30:1, 10, 30). Ponieważ jednak służył Jehowie z całkowitym oddaniem, miał czyste sumienie i mógł powiedzieć: „Niech mnie Bóg zważy na dokładnej wadze, a wtedy pozna moją niewinność!” (Joba 31:6). Hiob nie był cudzołożnikiem ani intrygantem, nie zapominał też o pomaganiu potrzebującym. Chociaż należał do ludzi zamożnych, nigdy nie polegał na swym bogactwie. Co więcej, nie skalał się bałwochwalstwem przez oddawanie czci tworom nieożywionym, takim jak księżyc (Joba 31:26-28). Pokładając ufność w Bogu, stał się dla nas wspaniałym wzorem trwania w nieskazitelnym postępowaniu. Pomimo tych wszystkich cierpień oraz obecności fałszywych pocieszycieli Hiob mistrzowsko się bronił i dał znakomite świadectwo. W końcowych słowach odwołuje się do Boga jako swego Sędziego i Dobroczyńcy (Joba 31:35-40).
Wystąpienie Elihu
8. Kim był Elihu i w jaki sposób okazał zarówno szacunek, jak i odwagę?
8 W pobliżu był też młody mężczyzna imieniem Elihu, potomek Buza, syna Nachora, a więc daleki krewny Abrahama, przyjaciela Jehowy (Izajasza 41:8). Elihu okazał szacunek dla starszych od siebie, przysłuchując się obu stronom uczestniczącym w dyskusji. Odważnie jednak zabrał głos w sprawach, w których się mylili. Na przykład zapłonął gniewem, gdy Hiob „uważał się za sprawiedliwszego od Boga”. Szczególnie się oburzył na fałszywych pocieszycieli. Swymi wypowiedziami pozornie wywyższali Boga, ale w rzeczywistości Go zniesławiali, stając w tym sporze po stronie Szatana. Elihu, „pełen słów” i pobudzany duchem świętym, bezstronnie świadczył na rzecz Jehowy (Joba 32:2, 18, 21).
9. W jaki sposób Elihu wskazał, że Hiob może odzyskać zdrowie?
9 Hiobowi bardziej zależało na usprawiedliwieniu samego siebie niż na oczyszczeniu z zarzutów Boga. W gruncie rzeczy się z Nim spierał. Kiedy jednak jego dusza była bliska śmierci, pojawiła się nadzieja na odzyskanie zdrowia. Jak to się stało? Elihu został pobudzony do oznajmienia, iż Jehowa zaszczycił Hioba następującym orędziem: „Powstrzymaj go od zejścia do dołu! Znalazłem okup! Niech jego ciało stanie się czerstwiejsze niż za młodu, niech powróci do dni swej młodzieńczej rześkości” (Hioba 33:24, 25, NW).
10. Jak dalece Hiob został doświadczony, ale czego możemy być pewni w myśl Listu 1 do Koryntian 10:13?
10 Elihu zganił Hioba za wypowiedź, iż znajdowanie upodobania w Bogu przez trwanie w nieskazitelnym postępowaniu nie przynosi pożytku. Elihu rzekł: „Bóg nie ma nic wspólnego z bezprawiem, Wszechmocny z nieprawością. Owszem, odpłaca On człowiekowi według uczynków”. Hiob czynił nierozważnie, podkreślając swą sprawiedliwość, ale jego słowa wynikały z braku dostatecznej wiedzy i rozeznania. Elihu dodał jeszcze: „Niech będzie Hiob doświadczany aż do granicy za swe odpowiedzi wśród ludzi czyniących szkodę” (Joba 34:10, 11; 34:35, 36, NW). Podobnie nasza wiara oraz nieskazitelność zostają w pełni wypróbowane tylko wtedy, gdy jesteśmy w jakiś sposób ‛doświadczani do końca’. Niemniej nasz kochający Ojciec niebiański nie pozwoli, żebyśmy byli kuszeni ponad to, co możemy znieść (1 Koryntian 10:13).
11. O czym powinniśmy pamiętać, gdy przechodzimy ciężkie próby?
11 Dalej Elihu ponownie wyjaśnił, że Hiob kładzie zbyt duży nacisk na swą sprawiedliwość. Należy przecież koncentrować uwagę na naszym Wielkim Twórcy (Joba 35:2, 6, 10, NW). „Bezbożnego [Bóg] nie pozostawia przy życiu, ubogim zaś zapewnia sprawiedliwość” — powiedział Elihu (Joba 36:6). Nikt nie może wytyczać Bogu drogi ani zarzucać Mu złych czynów. On jest potężniejszy niż nam się wydaje, a liczba Jego lat — nieprzeliczona (Joba 36:22-26, Bp). Kiedy przechodzimy ciężkie próby, pamiętajmy, że nasz wieczny Bóg odznacza się sprawiedliwością i nas nagrodzi, jeśli wiernym postępowaniem przysparzamy Mu chwały.
12. Na co wskazuje końcowa wypowiedź Elihu o wykonaniu wyroku Bożego na niegodziwych?
12 W czasie wystąpienia Elihu nadciągnęła burza. Kiedy była już bardzo blisko, jego serce podskoczyło i zaczęło drżeć. Opowiedział o wielkich rzeczach dokonywanych przez Jehowę, po czym rzekł: „Słuchaj tego, Jobie, zastanów się i rozważ cuda Boże!” Podobnie jak Hiob musimy rozmyślać o cudownych dziełach Boga oraz o Jego przejmującym lękiem dostojeństwie. „Wszechmocny jest niedostępny” — oświadczył Elihu. „Jest potężny siłą i bogaty w sprawiedliwość, ale nie podepcze prawa. Dlatego niechże boją się go ludzie” (Joba 37:1, 14, 23, 24). Końcowe słowa Elihu przypominają nam, że gdy wkrótce Bóg wykona wyrok na niegodziwych, nie podepcze sprawiedliwości i prawa, ale ochroni swych czcicieli przejętych szacunkiem i bojaźnią wobec Niego. Możliwość przebywania wśród tych, którzy obstają przy nieskazitelnym postępowaniu i uważają Jehowę za Władcę Wszechświata, jest niezrównanym przywilejem. Naśladuj wytrwałość Hioba i nigdy nie pozwól, by Diabeł pozbawił cię twego zaszczytnego miejsca wśród owych szczęśliwych rzesz.
Jehowa odpowiada Hiobowi
13, 14. (a) O co Jehowa zaczął pytać Hioba? (b) Jakie wnioski można wyciągnąć z dalszych pytań, które Bóg zadał Hiobowi?
13 Jakże musiał się zdumieć Hiob, gdy Jehowa przemówił do niego spośród zawieruchy! Tym razem rzeczywiście wywołał ją Bóg w przeciwieństwie do gwałtownego wichru, którym posłużył się Szatan, by zawalić dom i zabić dzieci Hioba. Hiob milczał, kiedy Bóg spytał: „Gdzie byłeś, gdy zakładałem ziemię? (...) Kto założył jej kamień węgielny? Gdy gwiazdy poranne chórem radośnie się odezwały i okrzyk wydali wszyscy synowie Boży?” (Joba 38:4, 6, 7). Jehowa zarzucił Hioba pytaniami na temat morza i okrywających je chmur, na temat zorzy, bram śmierci, światła i ciemności, a także gwiazdozbiorów. Kiedy Bóg zapytał: „Czy znasz ty prawa niebios?”, Hiob nie potrafił odpowiedzieć (Joba 38:33, Bp).
14 Inne pytania wykazały, że zanim Bóg stworzył człowieka i powierzył mu panowanie nad rybami, ptactwem, płazami i wszelką zwierzyną, sam zaspokajał ich potrzeby — bez żadnej pomocy lub rady ludzi. Potem Jehowa wspomniał jeszcze o takich stworzeniach, jak bawół, struś i koń. Zapytał też: „Czy na twój rozkaz wznosi się orzeł i ściele wysoko swoje gniazdo?” (Joba 39:27). Oczywiście, że nie! Wyobraźmy sobie, jak zareagował Hiob, gdy Bóg zwrócił się do niego: „Czy chce wieść spór z Wszechmocnym ten, co Go gani?” Nic dziwnego, że ów mąż oświadczył: „Oto jestem zbyt mały, cóż Tobie odpowiem? Rękę sobie na ustach położę” (Hioba 40:2, 4, KUL). Jehowa zawsze ma słuszność, toteż jeśli kiedykolwiek odczuwalibyśmy pokusę, by się na Niego uskarżać, powinniśmy ‛położyć sobie rękę na ustach’. Posługując się pytaniami, Bóg podkreślił również swą wyższość, dostojeństwo i siłę, widoczne w dziele stwórczym.
Behemot i Lewiatan
15. Z jakim zwierzęciem na ogół bywa kojarzony Behemot i jakie są niektóre jego cechy?
15 Następnie Jehowa wspomniał o „Behemocie”, którego na ogół kojarzy się z hipopotamem (Joba 40:10-19, Wujek [40:15-24, Bw]). To zwierzę ‛jedzące siano’ zasługuje na uwagę ze względu na swe olbrzymie rozmiary, wielką wagę oraz twardą skórę. Jego siła i moc kryje się w biodrach oraz w mięśniach jego cielska. W swych nogach ma kości twarde jak „rury miedziane” (Bw). W rwących wodach się nie płoszy, ale z łatwością płynie nawet pod prąd.
16. (a) Do jakiego zwierzęcia pasuje opis Lewiatana i co można o nim powiedzieć? (b) Na co może wskazywać siła Behemota i Lewiatana w odniesieniu do naszych zadań w służbie dla Jehowy?
16 Ponadto Bóg zapytał Hioba: „Czy będziesz mógł wyciągnąć Lewiatana wędą, a powrozem uwiążesz język jego?” Opis Lewiatana pasuje do krokodyla (Joba 40:20 do 41:25, Wujek [40:25 do 41:26, Bw]). Gad ów z nikim nie zawiera przymierza pokoju i żaden rozsądny człowiek nie waży się z nim drażnić. Nie boi się strzały z łuku i „śmiać się będzie ze świstającego oszczepu”. Rozwścieczony Lewiatan wzburza głębinę jak wrzącą maść w kotle. Uświadomienie sobie, iż Lewiatan i Behemot są od niego o wiele silniejsze, nauczyło Hioba pokory. My również musimy pokornie przyznać, że sami z siebie jesteśmy zbyt słabi, by się ustrzec przed kłami wielkiego Węża — Szatana — i wywiązać się z naszych zadań w służbie dla Jehowy, wobec czego potrzebujemy udzielanych przez Boga sił i mądrości (Filipian 4:13; Objawienie 12:9).
17. (a) W jakim sensie Hiob „oglądał Boga”? (b) Czego dowiodły pytania, na które Hiob nie potrafił odpowiedzieć, i w czym może nam to pomóc?
17 Z głęboką pokorą Hiob przyznał, że patrzył na sprawę z niewłaściwego punktu widzenia i że mówił bez rozeznania. Wierzył jednak, iż ‛zobaczy Boga’ (Joba 19:25-27, Bp). Ale jak to możliwe, skoro żaden człowiek nie może ujrzeć Jehowy i pozostać przy życiu? (2 Mojżeszowa 33:20). W rzeczywistości Hiob zobaczył przejaw potęgi Boga, usłyszał Jego słowa, dzięki czemu otworzyły mu się oczy i pojął prawdę o Jehowie. Właśnie dlatego ‛odwołał swoje słowa i kajał się w prochu i popiele’ (Joba 42:1-6). Liczne pytania, na które nie potrafił odpowiedzieć, dowiodły wyższości Boga i wykazały znikomość ludzi, nawet tak oddanych Jehowie jak Hiob. Pomaga nam to zrozumieć, że nie powinniśmy przedkładać własnych spraw nad uświęcanie imienia Jehowy i oczyszczanie z zarzutów Jego zwierzchnictwa (Mateusza 6:9, 10). Naszym głównym celem ma być zachowanie nieskazitelności w oczach Jehowy i przysparzanie czci Jego imieniu.
18. Co musieli uczynić fałszywi pocieszyciele Hioba?
18 A co się stało z obłudnymi pseudopocieszycielami? Jehowa miał prawo pozbawić życia Elifaza, Bildada i Sofara za to, że w przeciwieństwie do Hioba nie mówili o Nim prawdy. Niemniej Bóg oświadczył: „Weźcie sobie siedem byków i siedem baranów, idźcie do mojego sługi Joba i złóżcie je na ofiarę całopalną za siebie; a Job, mój sługa, będzie się modlił za was”. Aby spełnić to polecenie, wszyscy trzej musieli się zdobyć na pokorę. Trwający w nieskazitelnym postępowaniu Hiob modlił się za nich, a Jehowa zechciał go wysłuchać (Joba 42:7-9). A jak potoczyły się losy żony Hioba, która zachęcała go, by złorzeczył Bogu i umarł? Dzięki miłosierdziu Bożemu najwyraźniej pojednała się z mężem.
Obiecane dobrodziejstwa napawają nas nadzieją
19. Jak w wypadku Hioba Jehowa dowiódł swej wyższości nad Diabłem?
19 Kiedy tylko Hiob przestał się zamartwiać z powodu swych cierpień i na nowo podjął służbę dla Boga, Jehowa zmienił jego położenie. Po tym, gdy modlił się za tamtą trójkę, Bóg ‛przywrócił go do dawnego stanu’ i zwrócił mu „całą majętność w dwójnasób”. Jehowa dowiódł swej wyższości nad Diabłem — odsunął sprowadzającą choroby rękę Szatana i cudownie uzdrowił Hioba. Bóg odsunął też hordy demonów i uniemożliwił im działanie, ponownie otaczając Hioba „płotem” i zakładając wokół niego obóz anielski (Joba 42:10, BT; Psalm 34:8).
20. Jak Jehowa wynagrodził i pobłogosławił Hioba?
20 Hioba zaczęli odwiedzać jego bracia, siostry i dawni znajomi, by z nim jeść i wyrażać mu współczucie oraz pocieszać go z powodu wszystkich nieszczęść, do których dopuścił Jehowa. Od każdego otrzymał pieniądze i złoty pierścień. Jehowa błogosławił ostatnie lata Hioba bardziej niż początkowe, tak iż miał on 14 000 owiec, 6000 wielbłądów, 1000 par bydła i 1000 oślic. Hiobowi urodziło się też siedmiu synów i trzy córki — dokładnie tyle, ile miał poprzednio. Jego córki — Jemima, Kesja, Kerenhappuch — były najpiękniejszymi kobietami w kraju i otrzymały od niego dział dziedziczny wśród swych braci (Joba 42:11-15). Hiob żył jeszcze 140 lat i oglądał swe potomstwo aż do czwartego pokolenia. Sprawozdanie kończy się słowami: „I umarł Job stary i syty dni” (Joba 42:16, 17). Przedłużenie jego życia było cudownym dziełem Jehowy Boga.
21. W czym pomaga nam biblijna relacja o Hiobie i na co powinniśmy być zdecydowani?
21 Biblijna relacja o Hiobie bardzo wyraźnie ukazuje, jakich forteli używa Szatan, i pozwala nam dostrzec, że kwestia dotycząca zwierzchnictwa nad wszechświatem wiąże się z nieskazitelnym postępowaniem ludzi. Każdy, kto miłuje Boga, będzie wypróbowany. Ale tak jak Hiob możemy wytrwać. Wyszedł on ze swych prób zwycięsko, umocniony w wierze i nadziei, został także sowicie nagrodzony. Również obecnie słudzy Jehowy żywią prawdziwą wiarę i nadzieję. Jakąż wspaniałą perspektywę roztacza przed każdym z nas Wielki Dobroczyńca! Pamiętanie o nadziei niebiańskiej pomaga namaszczonym chrześcijanom lojalnie służyć Bogu do końca ich ziemskiego biegu. Wiele osób spodziewających się żyć na ziemi nigdy nie zazna śmierci, a gdyby ktoś umarł, dostąpi razem z Hiobem zmartwychwstania w raju na ziemi. Oby wszyscy miłujący Boga, którzy mają w sercu i umyśle taką niezawodną nadzieję, dalej zadawali Szatanowi kłam, zdecydowanie stojąc po stronie Jehowy, trwając w nieskazitelnym postępowaniu i lojalnie popierając Jego zwierzchnictwo nad wszechświatem!
Jak byś odpowiedział?
◻ Na jakie fakty zwrócił uwagę Hiob w swej ostatniej mowie do fałszywych pocieszycieli?
◻ W jaki sposób Elihu dowiódł, że jest bezstronnym świadkiem na rzecz Jehowy?
◻ Jakie między innymi pytania Bóg zadał Hiobowi i z jakim rezultatem?
◻ Jaki pożytek odniosłeś z biblijnej relacji o Hiobie?
[Ilustracje na stronie 18]
Wypowiedzi Jehowy o Behemocie i Lewiatanie nauczyły Hioba pokory