CIEŃ

Miejsce zacienione, np. przez skałę (Iz 32:2), obłok (Iz 25:5), szałas (Iz 4:6), drzewo (PnP 2:3; Eze 17:23; Oz 4:13) lub inną roślinę (Jon 4:5, 6). Zapewnia przyjemne schronienie przed palącym słońcem. Dlatego mówiono w przenośni, że ktoś znajduje się w „cieniu” czegoś, jeśli to służyło mu za osłonę, schronienie, miejsce bezpieczeństwa lub ucieczki albo jeśli tego się tam spodziewał. Na przykład Lot powiedział do mieszkańców Sodomy o przybyszach, których przyjął do swego domu: „Tylko tym mężom nic nie czyńcie, gdyż właśnie dlatego weszli pod cień mojego dachu” (Rdz 19:8). A Jehowa za pośrednictwem proroka Izajasza zapowiedział biada tym, którzy szukali schronienia „w cieniu Egiptu”, licząc na jego pomoc (Iz 30:1-3; zob. też Lam 4:20; Eze 31:6, 12, 17). Zwłaszcza o Jehowie mówi się, że daje swym sługom bezpieczny cień (Ps 91:1; 121:5; Iz 25:4) albo zapewnia im schronienie w cieniu swej „ręki” bądź „skrzydeł” (Ps 17:8; 36:7; 57:1; 63:7; Iz 49:2; 51:16). Natomiast „głęboki cień” kojarzy się z mrokiem, niebezpieczeństwem, a nawet grobem — „krainą ciemności” (Hi 10:21, 22; 24:17; 38:17; Ps 23:4).

Krótkie i ulotne życia człowieka przyrównano do cienia, który na skutek ruchu słońca zmienia swe rozmiary, a potem zupełnie znika (1Kn 29:15; Hi 8:9; 14:1, 2; Ps 102:11; 144:4; Kzn 6:12; 8:13). Określenie, iż czyjeś dni są „jak chylący się cień”, oznacza, że zbliża się jego śmierć (Ps 102:11; 109:23). W przeciwieństwie do zwykłego cienia — rzucanego przez przedmioty oświetlane promieniami słońca — który w miarę obrotu ziemi cały czas zmienia wielkość i kierunek, Jehowa pozostaje niezmienny. Dlatego uczeń Jakub napisał: „U niego nie ma zmienności obracania się cienia” (Jak 1:17).

Cień przedmiotu, czyli jego ciemne odwzorowanie na jasnej powierzchni, nie jest rzeczywistym przedmiotem. Daje jednak pewne wyobrażenie o kształcie i budowie przedmiotu, który go rzuca. Nawiązując do tego, Paweł wyjaśnił, że Prawo, łącznie z jego świętami, przybytkiem i ofiarami, zawierało cień mających nadejść większych rzeczy. Napisał: „Rzeczywistość należy do Chrystusa” (Kol 2:16, 17; Heb 8:5; 9:23-28; 10:1).

Cudowne cofnięcie cienia, opisane w 2 Królów 20:9-11 i Izajasza 38:8, omówiono pod hasłem SŁOŃCE.