LASKA ROZKAZODAWCY

Długi pręt symbolizujący prawo do wydawania rozkazów. Wyrażenie „laska rozkazodawcy” występuje w Przekładzie Nowego Świata czterokrotnie jako tłumaczenie imiesłowu mechokék, pochodzącego od hebrajskiego rdzenia chakák, który oznacza „ustanowić”, „zapisać” lub „wyryć” (Prz 8:27; Iz 10:1; 30:8; Eze 4:1). W starożytności ustanawiane prawa zapisywano lub ryto w kamieniu albo na metalowych tabliczkach. To samo hebrajskie słowo może też oznaczać przełożonego, który wydaje postanowienia, inaczej „ustawodawcę” (Pwt 33:21). Żaden prawodawca nie dorównuje Jehowie, który jest najwyższym „Ustawodawcą” (Iz 33:22).

Gdy rozkazodawca siedział, jego długa laska często dotykała ziemi, spoczywając między jego kolanami, oparta o fałdy szaty. Pozwala to lepiej zrozumieć błogosławieństwo dla Judy wypowiedziane przez Jakuba na łożu śmierci: „Nie oddali się berło od Judy ani laska rozkazodawcy spomiędzy jego stóp, aż przyjdzie Szilo” (Rdz 49:10). W niektórych przekładach występujące tu hebrajskie słowo mechokék oddano jako „prawodawca” (KJ; por. Bg), ale bardziej stosowne w tym wypadku jest jego inne znaczenie — „laska rozkazodawcy” (NŚ), z czym zgadzają się współcześni leksykografowie (L. Koehler i W. Baumgartner, Lexicon in Veteris Testamenti Libros, Lejda 1958, s. 328; A Hebrew and English Lexicon of the Old Testament, red. F. Brown, S. R. Driver i C. A. Briggs, 1980, s. 349). Sposób, w jaki oddano to słowo w innych przekładach, potwierdza, że w Rodzaju 49:10 odnosi się ono nie do osoby, lecz do przedmiotu: „laska pasterska” (BT), „buława” (Bw) lub „laska władzy” (Bp). Nawiązanie do jakiegoś rodzaju laski odpowiada też wzmiance o „berle” i pasuje do występującego w tym samym wersecie określenia „spomiędzy jego stóp”. W podobny sposób użyto tego słowa w Liczb 21:17, 18, gdzie mowa o studni, którą dostojnicy ludu wydrążyli „laską rozkazodawcy, swą własną laską”, chociaż fragment ten można też oddać „z rozkazodawcą, ze swymi władcami”. W Rodzaju 49:10 słowa „ani laska rozkazodawcy” można by też przetłumaczyć na „ani rozkazodawca”.

Ponieważ berło również miało kształt laski, niektórzy mogą dojść do wniosku, że w Rodzaju 49:10 nie ma różnicy między „berłem” a „laską rozkazodawcy”. Wydaje się jednak, że Jakub chciał zwrócić uwagę na pewną różnicę. W poetyckich wyrażeniach często stosuje się określenia paralelne. Chociaż mają one podobne znaczenie, to po bliższym przyjrzeniu okazuje się, że każde z nich zawiera nieco inną myśl, co często pozwala jeszcze lepiej zrozumieć podaną już informację. Jakub posługiwał się tą figurą stylistyczną, błogosławiąc swych synów. Na przykład gdy zapowiedział, że Dan „okaże się wężem na skraju drogi, wężem rogatym na skraju gościńca” (Rdz 49:17), użył tych paralelnych określeń, by wskazać, jak niebezpieczny będzie Dan dla wrogów Izraela.

Sam Bóg oświadczył: „Juda jest moją laską rozkazodawcy” (Ps 60:7; 108:8). Posiadanie laski rozkazodawcy wskazuje, że ten, kto ją dzierży, ma prawo do wydawania rozkazów, a berło w ręku monarchy wskazuje na jego władzę królewską lub prawo do takiej władzy (Ps 45:6). Tak więc określenia „berło” i „laska rozkazodawcy” z Rodzaju 49:10 zwracają uwagę na władzę i pozycję plemienia Judy. Ale chodziło o coś więcej niż tylko o dominację tego plemienia — miał z niego bowiem pochodzić Szilo, któremu „będzie się należeć posłuszeństwo ludów”. Wskazuje to na królewskie zwierzchnictwo nad ludami. Gdy królem Izraela został Dawid, potomek Judy, berło i laska rozkazodawcy rzeczywiście należały do plemienia Judy i miały pozostać przy nim aż do nadejścia Szilo, czyli Mesjasza (2Sm 7:8-16). Bóg istotnie dał narodom Szilo, Jezusa Chrystusa — potomka zarówno Judy, jak i Dawida — „za wodza i rozkazodawcę” (Iz 55:4). Przepowiedziano, że ten mesjański władca będzie panował nad ludami i narodami (Ps 2:8, 9; Dn 7:13, 14). Dlatego będzie posiadał nie tylko „berło”, czyli władzę królewską, lecz także „laskę rozkazodawcy”, czyli prawo do wydawania rozkazów (zob. SZILO 1).