Rozdział dwudziesty drugi

Na Syjonie ‛wschodzi’ prawość

Izajasza 61:1-11

 1, 2. Jaka zmiana czeka Izrael i kto do niej doprowadzi?

OBWIESZCZAJCIE wolność! Jehowa postanowił oswobodzić swój lud i przyprowadzić go ponownie do kraju ojców. Religia prawdziwa znów się odrodzi — niczym ziarno, które kiełkuje, zroszone deszczem. Kiedy nadejdzie ów dzień, rozpacz ustąpi miejsca okrzykom radości i ludzie przestaną posypywać głowy popiołem na znak żałoby, gdyż zaczną się cieszyć uznaniem Bożym.

² Kto doprowadzi do tego cudownego przeobrażenia? Czegoś takiego może dokonać tylko Jehowa (Psalm 9:19, 20; Izajasza 40:25). Prorok Sofoniasz proroczo nakazuje: „Zawołaj radośnie, córo syjońska! Wykrzykuj wesoło, Izraelu! Ciesz się i wielce się raduj z całego serca, córo jerozolimska! Jehowa oddalił ciążące na tobie wyroki” (Sofoniasza 3:14, 15). Nastąpi wtedy niezwykle radosny okres. Gdy w 537 roku p.n.e. Jehowa przyprowadzi z Babilonu członków odrodzonego ostatka, niejako ziszczą się ich sny (Psalm 126:1).

 3. Kiedy spełniają się prorocze słowa z 61 rozdziału Księgi Izajasza?

³ Odrodzenie takie zapowiedziano w 61 rozdziale Księgi Izajasza. I chociaż zawarte tam proroctwo najwyraźniej spełniło się już w 537 roku p.n.e., to w późniejszym okresie urzeczywistniło się więcej jego szczegółów. Owo dokładniejsze spełnienie ma związek z Jezusem i jego naśladowcami w I wieku n.e. oraz z ludem Jehowy w czasach nowożytnych. Nie da się zatem przecenić znaczenia tych natchnionych słów!

„Rok dobrej woli”

 4. Kto otrzymuje zlecenie opowiadania dobrej nowiny podczas pierwszego spełnienia Księgi Izajasza 61:1, a kto podczas drugiego?

⁴ Izajasz pisze: „Spoczywa na mnie duch Wszechwładnego Pana, Jehowy, bo Jehowa mnie namaścił, bym opowiadał dobrą nowinę potulnym. Posłał mnie, abym opatrywał mających złamane serce, obwieszczał oswobodzenie uprowadzonym do niewoli, a więźniom szerokie otwarcie oczu” (Izajasza 61:1). Komu zlecono tu opowiadanie dobrej nowiny? Najpierw przypuszczalnie Izajaszowi, którego Bóg pobudził do utrwalenia na piśmie dobrej nowiny dla jeńców w Babilonie. Ale na najważniejsze spełnienie tych słów proroka wskazał Jezus, który odniósł je do siebie (Łukasza 4:16-21). Rzeczywiście przyszedł po to, by opowiadać dobrą nowinę potulnym, i w tym celu został w czasie chrztu namaszczony duchem świętym (Mateusza 3:16, 17).

 5. Kto rozgłasza dobrą nowinę od blisko dwóch tysięcy lat?

⁵ Rozgłaszania dobrej nowiny, czyli ewangelizacji, Jezus uczył także swych naśladowców. W dniu Pięćdziesiątnicy 33 roku około 120 z nich otrzymało ducha świętego i stało się duchowymi synami Boga (Dzieje 2:1-4, 14-42; Rzymian 8:14-16). Oni również dostali zlecenie opowiadania dobrej nowiny ludziom potulnym i mającym złamane serca. I oni pierwsi weszli w skład 144 000 takich pomazańców. Obecnie na ziemi wciąż działa resztka tej grupy. A zatem namaszczeni duchem naśladowcy Jezusa już prawie dwa tysiące lat dają świadectwo „o skrusze wobec Boga i wierze w naszego Pana, Jezusa” (Dzieje 20:21).

 6. Czyje cierpienia złagodziło obwieszczanie dobrej nowiny w starożytności i jak to jest dzisiaj?

⁶ Boże orędzie przekazane przez Izajasza łagodziło cierpienia skruszonych Żydów w Babilonie. Za dni Jezusa oraz jego uczniów niosło ulgę Żydom, którzy mieli złamane serca wskutek niegodziwości w Izraelu i męczyli się w więzach fałszywych tradycji religijnych, typowych dla ówczesnego judaizmu (Mateusza 15:3-6). Dzisiaj miliony osób zaplątanych w sidła pogańskich zwyczajów i uwłaczających Bogu tradycji chrześcijaństwa ‛wzdycha i jęczy’ z powodu ohydnych czynów popełnianych w obrębie tego systemu religijnego (Ezechiela 9:4). Ci, u których dobra nowina wywołuje oddźwięk, zostają wybawieni z tej rozpaczliwej sytuacji (Mateusza 9:35-38). Gdy uczą się oddawać cześć Jehowie „duchem i prawdą”, ‛szeroko otwierają im się oczy’ zrozumienia (Jana 4:24).

 7, 8. (a) Jakie dwa okresy można nazwać „rokiem dobrej woli”? (b) Wymień ‛dni pomsty’ Jehowy.

⁷ Dobra nowina ma być obwieszczana w ustalonym czasie. Jezus wraz ze swymi naśladowcami miał „[ogłaszać] rok dobrej woli Jehowy i dzień pomsty ze strony naszego Boga; (...) [pocieszać] wszystkich pogrążonych w żałości” (Izajasza 61:2). Rok jest dość długi, ale ma początek i koniec. „Rok dobrej woli” Jehowy to okres, w którym daje On potulnym sposobność zareagowania na Jego orędzie o wolności.

⁸ W I wieku n.e. „rok dobrej woli” dla narodu żydowskiego rozpoczął się w roku 29, gdy Jezus podjął swą służbę na ziemi. Zachęcał wtedy Żydów: „Okazujcie skruchę, bo przybliżyło się królestwo niebios” (Mateusza 4:17). Ten „rok dobrej woli” trwał aż do Bożego „dnia pomsty”, którego punkt kulminacyjny nastąpił w roku 70 — Jehowa pozwolił wtedy wojskom rzymskim zburzyć Jerozolimę i tamtejszą świątynię (Mateusza 24:3-22). Obecnie żyjemy w „roku dobrej woli”, który rozpoczął się ustanowieniem w niebie Królestwa Bożego w roku 1914. Okres ten zakończy się innym, zakrojonym na szerszą skalę „dniem pomsty”, gdy w „wielkim ucisku” Jehowa sprowadzi zagładę na cały teraźniejszy ogólnoświatowy system rzeczy (Mateusza 24:21).

 9. Kto dziś odnosi pożytek z „roku dobrej woli” Jehowy?

⁹ Kto dziś odnosi pożytek z Bożego „roku dobrej woli”? Ci, którzy przyjmują głoszone orędzie, przejawiają potulność i gorliwie popierają dzieło obwieszczania Królestwa Bożego „wszystkim narodom” (Marka 13:10). Tacy przekonują się, że dobra nowina rzeczywiście zapewnia pocieszenie. Natomiast tych, którzy ją odrzucają i co za tym idzie, nie chcą skorzystać z „roku dobrej woli” Jehowy, czeka bliski już dzień Jego pomsty (2 Tesaloniczan 1:6-9).

Duchowe owoce przysparzające chwały Bogu

10. Jak Żydzi wracający z Babilonu reagują na wielki czyn, którego Jehowa dla nich dokonał?

¹⁰ Żydzi powracający z Babilonu zdają sobie sprawę, że Jehowa dokonał dla nich czegoś wielkiego. Płacz jeńców zamienia się w radosne uniesienie i wysławianie, ponieważ nareszcie są wolni. Izajasz wywiązuje się więc ze swego proroczego zadania, czyli „[wyznacza] dział tym, którzy opłakują Syjon, (...) zamiast popiołu (...) [daje] im nakrycie głowy, zamiast żałości — olejek radosnego uniesienia, zamiast przygnębionego ducha — płaszcz wysławiania; i będą zwani wielkimi drzewami prawości, zasadzeniem Jehowy, by został upiększony” (Izajasza 61:3).

11. Kto w I wieku n.e. miał powody do wysławiania Jehowy za Jego wspaniałe dokonania?

¹¹ W I wieku n.e. Żydzi, którzy pozwolili się wyswobodzić z pęt religii fałszywej, również wysławiali Boga za to, co dla nich uczynił. Kiedy zostali wyratowani z narodu martwego pod względem duchowym, ich przygnębienie zastąpił „płaszcz wysławiania”. Zmiany takiej doznali najpierw uczniowie Jezusa, gdy ten po swym zmartwychwstaniu namaścił ich duchem świętym — ich smutek wywołany śmiercią Pana ustąpił wtedy radości. W dniu Pięćdziesiątnicy 33 roku podobnego przeobrażenia doświadczyło także 3000 potulnych, którzy właściwie zareagowali na orędzie głoszone przez tych dopiero co namaszczonych chrześcijan i dali się ochrzcić (Dzieje 2:41). Pewność, że Jehowa darzy ich uznaniem, niewątpliwie miała dla nich ogromne znaczenie. Przestali ‛opłakiwać Syjon’, otrzymali natomiast ducha świętego i zostali pokrzepieni „olejkiem radosnego uniesienia”, symbolizującym rozradowanie osób, na które Jehowa zlewa obfite błogosławieństwa (Hebrajczyków 1:9).

12, 13. (a) Kto należał do „wielkich drzew prawości” wśród żydowskich repatriantów z roku 537 p.n.e.? (b) Kto się zalicza do „wielkich drzew prawości” od dnia Pięćdziesiątnicy 33 roku n.e.?

¹² Jehowa łaskawie daje swemu ludowi „wielkie drzewa prawości”. O kogo tu chodzi? Po roku 537 p.n.e. byli nimi ludzie, którzy czytali i rozważali Słowo Boże oraz ugruntowywali prawe zasady Jehowy (Psalm 1:1-3; Izajasza 44:2-4; Jeremiasza 17:7, 8). Wyjątkowo „wielkimi drzewami” okazali się tacy mężowie, jak Ezdrasz, Aggeusz, Zachariasz i arcykapłan Jozue — zdecydowanie obstający przy prawdzie i przeciwstawiający się duchowemu zepsuciu w narodzie.

¹³ Od dnia Pięćdziesiątnicy 33 roku n.e. podobne „wielkie drzewa prawości” — mężnych chrześcijan namaszczonych duchem — ‛sadził’ Bóg w duchowej posiadłości swego nowego narodu, „Izraela Bożego” (Galatów 6:16). W ciągu stuleci liczba tych „drzew” doszła do 144 000; wydają one prawe owoce, które ‛upiększają’ Jehowę Boga, czyli przysparzają Mu chwały (Objawienie 14:3). Ostatnie z tych okazałych „drzew” zaczęły się bujnie rozwijać po roku 1919, kiedy to Jehowa wyrwał ostatek Izraela Bożego z przejściowego stanu bezczynności. Obficie zaopatrzył go w duchową wodę i w ten sposób stworzył prawdziwy sad, pełen owocujących „drzew prawości” (Izajasza 27:6).

14, 15. Jaką pracę podjęli uwolnieni czciciele Jehowy po roku (a) 537 p.n.e.? (b) 33 n.e.? (c) 1919?

¹⁴ Izajasz następnie zwraca uwagę na pracę wspomnianych „drzew”: „Odbudują prastare miejsca, które są spustoszone; podniosą dawno opustoszałe okolice i odnowią spustoszone miasta, miejsca opustoszałe przez pokolenie za pokoleniem” (Izajasza 61:4). Dzięki dekretowi perskiego króla Cyrusa wierni Żydzi wrócili z Babilonu i odbudowali Jerozolimę wraz ze świątynią, leżące od tak dawna w gruzach. Odbudowa miała też nastąpić w latach po roku 33 i 1919 n.e.

¹⁵ W roku 33 uczniowie Jezusa niezwykle się zasmucili jego pojmaniem, osądzeniem i śmiercią (Mateusza 26:31). Otrząsnęli się jednak, gdy im się ukazał po zmartwychwstaniu. A gdy tylko otrzymali ducha świętego, zaczęli pilnie głosić dobrą nowinę „zarówno w Jerozolimie, jak i w całej Judei i Samarii, i aż do najodleglejszego miejsca na ziemi” (Dzieje 1:8). Przystąpili więc do przywracania czystego wielbienia Boga. Podobnie po roku 1919 Jezus Chrystus pobudził ostatek swych namaszczonych braci do odbudowy „miejsc opustoszałych przez pokolenie za pokoleniem”. Przez wieki duchowni chrześcijaństwa nie udostępniali wiedzy o Jehowie; zastąpili ją ludzkimi tradycjami oraz niebiblijnymi naukami. Pomazańcy usunęli ze swych zborów praktyki skalane religią fałszywą, tak iż odnowa prawdziwego wielbienia Boga mogła posuwać się naprzód. Ponadto rozpoczęli coś, co miało się okazać największą kampanią ewangelizacyjną, jaką kiedykolwiek widział świat (Marka 13:10).

16. Kto pomaga namaszczonym chrześcijanom w dziele odnowy i jakie ma obowiązki?

¹⁶ Było to gigantyczne zadanie. Jak mogła mu sprostać stosunkowo niewielka resztka Izraela Bożego? Jehowa pobudził Izajasza do obwieszczenia: „Staną obcy i będą paść wasze trzody, a cudzoziemcy będą waszymi rolnikami i hodowcami winorośli” (Izajasza 61:5). Symboliczni obcy i cudzoziemcy to „wielka rzesza” „drugich owiec” Jezusa (Objawienie 7:9; Jana 10:11, 16).a Nie są namaszczeni duchem świętym i nie oczekują niebiańskiego dziedzictwa. Spodziewają się natomiast żyć wiecznie w raju na ziemi (Objawienie 21:3, 4). Miłują jednak Jehowę i przyjęli na siebie obowiązki duchowych pasterzy, rolników oraz hodowców winorośli. Nie wykonują zatem poślednich zajęć. Pod kierownictwem ostatka Izraela Bożego pomagają w pasieniu, karmieniu i zgromadzaniu ludzi (Łukasza 10:2; Dzieje 20:28; 1 Piotra 5:2; Objawienie 14:15, 16).

17. (a) Jak będą nazywani członkowie Izraela Bożego? (b) Jedynie jaka ofiara zapewnia wybaczenie grzechów?

¹⁷ A co z Izraelem Bożym? Członkom tego narodu Jehowa oznajmia za pośrednictwem Izajasza: „Wy zaś będziecie zwani kapłanami Jehowy; będzie się o was mówić, że jesteście sługami naszego Boga. Będziecie spożywać zasoby narodów i będziecie się chlubić ich chwałą” (Izajasza 61:6). W starożytnym Izraelu Jehowa postanowił, że kapłani lewiccy będą składali ofiary zarówno za samych siebie, jak i za resztę rodaków. Ale w 33 roku n.e. przestał posługiwać się kapłaństwem lewickim i wprowadził coś lepszego. Za grzechy ludzkości przyjął ofiarę w postaci doskonałego życia Jezusa. Odtąd nie potrzeba już żadnej innej ofiary. Ta złożona przez Jezusa nigdy nie straci ważności (Jana 14:6; Kolosan 2:13, 14; Hebrajczyków 9:11-14, 24).

18. Jakiego rodzaju kapłaństwo tworzą członkowie Izraela Bożego i jakie otrzymali zadanie?

¹⁸ W jakim sensie zatem należący do Izraela Bożego są „kapłanami Jehowy”? Do współchrześcijan namaszczonych duchem apostoł Piotr napisał: „Jesteście ‚rodem wybranym, królewskim kapłaństwem, narodem świętym, ludem na szczególną własność — żebyście szeroko oznajmili wspaniałe przymioty’ tego, który was powołał z ciemności do swego zdumiewającego światła” (1 Piotra 2:9). Jako grupa pomazańcy tworzą więc kapłaństwo, którego członkom powierzono określone zadanie: mają opowiadać narodom o chwale Jehowy. Mają być Jego świadkami (Izajasza 43:10-12). W dniach ostatnich namaszczeni chrześcijanie sumiennie wykonują to doniosłe zlecenie. Dzięki temu obecnie w dziele świadczenia o Królestwie Jehowy uczestniczy z nimi miliony osób.

19. Jaką służbę będą mieli zaszczyt pełnić namaszczeni chrześcijanie?

¹⁹ Poza tym członkowie Izraela Bożego spodziewają się usługiwać w charakterze kapłanów w jeszcze inny sposób. Po śmierci są wskrzeszani do nieśmiertelnego życia duchowego w niebie. Nie tylko panują tam z Jezusem w jego Królestwie, ale także są kapłanami Boga (Objawienie 5:10; 20:6). W tej roli będą mieli zaszczyt dbać o to, by wierni ludzie na ziemi skorzystali z dobrodziejstw Jezusowej ofiary okupu. W wizji apostoła Jana, zapisanej w 22 rozdziale Księgi Objawienia, ponownie przedstawiono ich jako „drzewa”. Ukazano w niebie całe grono 144 000 „drzew”, ‛wydających dwanaście zbiorów owocu, rodzących swe owoce każdego miesiąca. A liście drzew służą do leczenia narodów’ (Objawienie 22:1, 2). Bez wątpienia będzie to niezwykła służba!

Najpierw hańba i upokorzenie, a potem radość

20. Jakie błogosławieństwa przygotowano dla królewskiego kapłaństwa mimo różnych sprzeciwów?

²⁰ Od roku 1914, w którym rozpoczął się „rok dobrej woli” Jehowy, królewskie kapłaństwo spotyka się z ciągłym sprzeciwem ze strony duchownych chrześcijaństwa (Objawienie 12:17). Ale wszelkie wysiłki zmierzające do położenia kresu rozgłaszaniu dobrej nowiny ostatecznie spełzają na niczym. W proroctwie Izajasza wszystko to zapowiedziano: „Zamiast waszej hańby będzie podwójna miara, a zamiast zaznawać upokorzenia, będą radośnie wykrzykiwać z powodu swego działu. Dlatego posiądą w swym kraju podwójną miarę. Przypadnie im radość po czas niezmierzony” (Izajasza 61:7).

21. Jak chrześcijanie namaszczeni duchem zaczęli się radować podwójną miarą błogosławieństw?

²¹ W czasie I wojny światowej nacjonalistycznie nastawione chrześcijaństwo ściągnęło hańbę i upokorzenie na ostatek pomazańców. Między innymi właśnie duchowni fałszywie oskarżyli o działalność wywrotową ośmiu wiernych braci z bruklińskiego Biura Głównego. Braci tych niesłusznie więziono dziewięć miesięcy. Jednakże wiosną 1919 roku zostali uwolnieni, a później oczyszczeni z wszelkich zarzutów. Knowania mające na celu przerwanie działalności kaznodziejskiej odniosły skutek odwrotny do zamierzonego. Jehowa nie pozwolił, by Jego czciciele na zawsze pozostali okryci niesławą, lecz oswobodził ich i utorował im drogę do duchowej posiadłości, do ich „kraju”. Otrzymali tam podwójną miarę błogosławieństw. Aż nadto wynagrodziły im one wszystkie cierpienia. Naprawdę mieli powód, by „radośnie wykrzykiwać”!

22, 23. Jak chrześcijańscy pomazańcy naśladują Jehowę i jak On ich za to nagradza?

²² Następnie Jehowa mówi o czymś jeszcze, z czego mogą się radować dzisiejsi chrześcijanie: „Ja, Jehowa, miłuję sprawiedliwość, nienawidzę rozboju oraz nieprawości. I dam im ich zapłatę w wierności wobec prawdy, i zawrę dotyczące ich przymierze trwające po czas niezmierzony” (Izajasza 61:8). Dzięki studiowaniu Biblii ostatek pomazańców nauczył się miłować sprawiedliwość i nienawidzić zła (Przysłów 6:12-19; 11:20). Ponadto nauczył się ‛przekuwać swe miecze na lemiesze’, czyli zachowywać neutralność w ludzkich wojnach i przewrotach politycznych (Izajasza 2:4). Zdecydowanie zerwał również z czynami zniesławiającymi Boga, takimi jak rzucanie oszczerstw, cudzołóstwo, złodziejstwo i pijaństwo (Galatów 5:19-21).

²³ Ponieważ wzorem Jehowy, swego Stwórcy, namaszczeni chrześcijanie miłują sprawiedliwość, On daje im „zapłatę w wierności”. Obejmuje ona między innymi przymierze trwające po czas niezmierzony — nowe przymierze — o którym Jezus powiedział swym naśladowcom ostatniego wieczoru przed swą śmiercią. Na podstawie tego właśnie przymierza stali się duchowym narodem, szczególnym ludem Bożym (Jeremiasza 31:31-34; Łukasza 22:20). Na jego mocy Jehowa udostępni zarówno pomazańcom, jak i wszystkim innym wiernym ludziom pełnię dobrodziejstw wynikających z ofiary okupu Jezusa — w tym przebaczenie grzechów.

Radość z błogosławieństw Jehowy

24. Kto spośród narodów i dzięki czemu staje się „potomstwem”, które zazna błogosławieństw?

²⁴ Niejeden obserwator z narodów dostrzega, że Jehowa błogosławi swemu ludowi. Zapowiedzią tego jest obietnica Boża: „Ich potomstwo będzie znane wśród narodów i ich potomkowie pośród ludów. Wszyscy, którzy ich ujrzą, rozpoznają, że są potomstwem, które Jehowa pobłogosławił” (Izajasza 61:9). Podczas „roku dobrej woli” Jehowy członkowie Izraela Bożego, chrześcijanie namaszczeni duchem, prowadzą wśród narodów gorliwą działalność. Liczba tych, którzy przychylnie zareagowali na ich służbę, sięga już milionów. Dzięki bliskiej współpracy z Izraelem Bożym mają przywilej zostania „potomstwem, które Jehowa pobłogosławił”. Cała ludzkość widzi, jacy są szczęśliwi.

25, 26. Jak wszyscy chrześcijanie dają wyraz uczuciom opisanym w Księdze Izajasza 61:10?

²⁵ Wszyscy prawdziwi chrześcijanie — zarówno pomazańcy, jak i drugie owce — z utęsknieniem wyczekują możliwości wysławiania Jehowy już na zawsze. W pełni zgadzają się z prorokiem Izajaszem, który w natchnieniu oznajmił: „Doprawdy, będę się wielce radował w Jehowie. Dusza moja radować się będzie w moim Bogu. Przyodział mnie bowiem w szaty wybawienia; okrył mnie płaszczem prawości, niczym oblubieńca, który jak kapłan wkłada nakrycie głowy, i niczym oblubienicę, która się przystraja swymi ozdobami” (Izajasza 61:10).

²⁶ Namaszczeni chrześcijanie, ‛okryci płaszczem prawości’, są zdecydowani zachować czystość w oczach Jehowy (2 Koryntian 11:1, 2). Zostali przez Niego uznani za prawych, aby mogli odziedziczyć życie w niebie, nigdy więc nie powrócą do zrujnowanej posiadłości Babilonu Wielkiego, z którego zostali uwolnieni (Rzymian 5:9; 8:30). „Szaty wybawienia” mają dla nich bezcenną wartość. Członkowie drugich owiec, współdziałający z tą grupą, także powzięli postanowienie trzymania się ustalonych przez Jehowę Boga szczytnych zasad oddawania Mu czci. Ponieważ „wyprali swoje długie szaty i wybielili je we krwi Baranka”, zostają uznani za prawych i mają widoki na przetrwanie „wielkiego ucisku” (Objawienie 7:14; Jakuba 2:23, 25). Do tego czasu wzorem swych współtowarzyszy, pomazańców, wystrzegają się skalania czymkolwiek, co ma związek z Babilonem Wielkim.

27. (a) Co szczególnego „wzejdzie” podczas Tysiącletniego Panowania Chrystusa? (b) Jak prawość już ‛wschodzi’ wśród ludzi?

²⁷ Dzisiejsi czciciele Jehowy rozkoszują się rajem duchowym. Wkrótce znajdą się też w literalnym raju. Z całego serca wyczekujemy czasów, które barwnie opisano w końcowych słowach 61 rozdziału Księgi Izajasza: „Jak ziemia wydaje swą latorośl i jak ogród sprawia, że wschodzi to, co posiano, tak Wszechwładny Pan, Jehowa, sprawi, że wobec wszystkich narodów wzejdzie prawość i chwała” (Izajasza 61:11). W trakcie Tysiącletniego Panowania Chrystusa na naszym globie „wzejdzie prawość”. Obejmie całą ziemię, toteż ludzie będą wydawać okrzyki tryumfu (Izajasza 26:9). Nie musimy jednak czekać na tę niezwykłą chwilę, by wychwalać Boga przed wszystkimi narodami. Wśród milionów tych, którzy oddają chwałę Bogu niebios i rozgłaszają dobrą nowinę o Jego Królestwie, prawość ‛wschodzi’ już teraz. A zatem dzięki naszej wierze i nadziei nawet dziś możemy radować się błogosławieństwami naszego Boga.

[Przypis]

[Ilustracja na stronie 323]

Izajasz ma obwieścić dobrą nowinę dla żydowskich jeńców

[Ilustracja na stronie 331]

Od roku 33 n.e. Jehowa zasadził 144 000 „wielkich drzew prawości”

[Ilustracja na stronie 334]

Na ziemi „wzejdzie” prawość