Rozdział czternasty
Jehowa wywyższa swego mesjańskiego Sługę
1, 2. (a) Opisz, w jakiej sytuacji znajdowało się wielu Żydów na początku I wieku n.e. (b) Co przedsięwziął Jehowa, by ułatwić wiernym Żydom rozpoznanie Mesjasza?
WYOBRAŹ sobie, że masz się zobaczyć z wysokim dygnitarzem. Znasz już czas i miejsce spotkania. Niepokoisz się jednak tym, że ów dostojnik przybędzie bez rozgłosu, a ty nie wiesz, jak wygląda. Po czym go rozpoznasz? Bardzo przydałby ci się dokładny opis jego osoby.
2 Na początku I wieku n.e. wielu Żydów znajdowało się właśnie w takiej sytuacji. Wyczekiwali Mesjasza — najznamienitszego ze wszystkich ludzi (Daniela 9:24-27; Łukasza 3:15). Ale jak wierni członkowie tego narodu mieli ustalić jego tożsamość? Jehowa polecił hebrajskim prorokom dokładnie opisać wydarzenia mające związek z Mesjaszem, tak by wnikliwe osoby mogły go bezbłędnie rozpoznać.
3. Jaki opis Mesjasza zawiera Księga Izajasza od 52:13 do 53:12?
3 Chyba żadne z hebrajskich proroctw dotyczących Mesjasza nie ukazuje jego sylwetki precyzyjniej niż to, które zanotowano w Księdze Izajasza od 52:13 do 53:12. Z przeszło 700-letnim wyprzedzeniem Izajasz opisał sprawy istotniejsze niż wygląd Mesjasza, a mianowicie: cel i rodzaj jego cierpień oraz szczegóły śmierci, pogrzebu i wywyższenia. Rozważenie tego proroctwa oraz jego spełnienia podniesie nas na duchu i wzmocni w wierze.
„Mój sługa” — o kim mowa?
4. Jakie opinie co do tożsamości Sługi wypowiadali niektórzy żydowscy uczeni i dlaczego ich wyjaśnienia nie zgadzają się z proroctwem Izajasza?
4 Izajasz dopiero co zapowiadał oswobodzenie Żydów z niewoli w Babilonie. Teraz zapisuje słowa Jehowy dotyczące znacznie donioślejszego przyszłego wydarzenia: „Oto mój sługa będzie działał z wnikliwością. Zajmie wysokie stanowisko i zostanie wyniesiony oraz bardzo wywyższony” (Izajasza 52:13). Kto jest tym „sługą”? Przez setki lat żydowscy uczeni wypowiadali różne opinie. Niektórzy twierdzili, że przedstawia on cały naród izraelski przebywający na wygnaniu w Babilonie. Ale takie wyjaśnienie nie zgadza się z proroctwem. Przecież Sługa Boży znosi cierpienia dobrowolnie. Zaznaje udręk za grzechy drugich, sam bowiem jest niewinny. Opis ten w żadnym razie nie pasuje do narodu żydowskiego, który dostał się do niewoli za własne występki (2 Królów 21:11-15; Jeremiasza 25:8-11). Inni uważali, że ów Sługa reprezentuje przeświadczoną o swej pobożności żydowską elitę, która przechodziła męki za grzesznych rodaków. Jednakże w czasach niedoli w Izraelu nie było konkretnej grupy ludzi cierpiącej za drugich.
5. (a) Do kogo odnosili proroctwo Izajasza inni żydowscy uczeni? (Patrz przypis). (b) Jak w biblijnej Księdze Dziejów Apostolskich wyraźnie wykazano, kto jest Sługą?
5 Przed powstaniem chrystianizmu, a także w pierwszych wiekach naszej ery, tylko nieliczni żydowscy uczeni odnosili to proroctwo do Mesjasza. Tymczasem Chrześcijańskie Pisma Greckie potwierdziły słuszność takiego poglądu. Z Dziejów Apostolskich dowiadujemy się, że gdy etiopski eunuch nie potrafił ustalić, kim jest Sługa z proroctwa Izajasza, Filip „oznajmiał mu dobrą nowinę o Jezusie” (Dzieje 8:26-40; Izajasza 53:7, 8). Również inne księgi biblijne wskazywały na Jezusa Chrystusa jako na mesjańskiego Sługę z proroctwa Izajasza.a W miarę analizowania owej przepowiedni dostrzeżemy bezsporne podobieństwa między tym, którego Jehowa nazywa ‛swym sługą’, a Jezusem z Nazaretu.
6. Jak proroctwo Izajasza wskazuje, że Mesjasz pomyślnie wykona wolę Bożą?
6 Proroctwo zaczyna się od opisu ostatecznego zwycięstwa Mesjasza w wykonywaniu woli Bożej. Wyraz „sługa” wskazuje, że podda się on tej woli, tak jak sługa realizuje życzenia swego pana. Wypełniając ją, „będzie działał z wnikliwością”, a więc z umiejętnością analizowania sytuacji. Działać z wnikliwością to działać roztropnie. W związku z użytym tu hebrajskim czasownikiem w pewnym dziele powiedziano: „Przede wszystkim kryje się w nim myśl o rozwadze i mądrości w postępowaniu. Kto postępuje mądrze, osiągnie sukces”. O tym, że Mesjasz naprawdę miał tryumfować, świadczą słowa proroctwa, iż „zostanie wyniesiony oraz bardzo wywyższony”.
7. Jak Jezus „działał z wnikliwością” i jak został „wyniesiony oraz bardzo wywyższony”?
7 Jezus rzeczywiście „działał z wnikliwością”, dowodząc, że rozumie odnoszące się do niego proroctwa biblijne i kieruje się nimi przy wykonywaniu woli Ojca (Jana 17:4; 19:30). Z jakim skutkiem? Po zmartwychwstaniu i wniebowstąpieniu Jezusa „Bóg wyniósł go na wyższe stanowisko i życzliwie dał mu imię, które przewyższa wszelkie inne imię” (Filipian 2:9; Dzieje 2:34-36). Potem, w roku 1914, otoczony chwałą Jezus został uhonorowany jeszcze bardziej. Jehowa osadził go na tronie mesjańskiego Królestwa (Objawienie 12:1-5). Istotnie został „wyniesiony oraz bardzo wywyższony”.
‛Będą patrzeć na niego ze zdumieniem’
8, 9. Jak ziemscy władcy zareagują, gdy wywyższony Jezus przybędzie wykonać wyrok, i dlaczego?
8 Jak narody oraz ich władcy przyjmą wywyższonego Mesjasza? Bez dygresji z drugiej części wersetu 14, którą chwilowo opuścimy, proroctwo to brzmi: „W jakim stopniu wielu patrzyło na niego ze zdumieniem (...) w takim też stopniu zdumieje on wiele narodów. Przy nim królowie zamkną usta, gdyż ujrzą coś, o czym im szczegółowo nie opowiedziano, i zwrócą uwagę na coś, o czym nie słyszeli” (Izajasza 52:14a, 15). Słowami tymi Izajasz nie opisuje pierwszego pojawienia się Mesjasza, lecz jego ostateczne starcie z ziemskimi władcami.
9 Kiedy wywyższony Jezus przyjdzie wykonać wyrok na obecnym bezbożnym systemie rzeczy, ziemscy władcy ‛będą patrzeć na niego ze zdumieniem’. To prawda, że nie dostrzegą go naocznie. Ujrzą jednak jawne dowody potęgi tego niebiańskiego Wojownika Jehowy (Mateusza 24:30). Będą zmuszeni wziąć pod uwagę to, o czym nie usłyszeli od przywódców religijnych — że Jezus jest Wykonawcą Wyroków Bożych! Wywyższony Sługa, z którym przyjdzie im stanąć oko w oko, zacznie działać w sposób, jakiego się nie spodziewają.
10, 11. W jakim sensie w I wieku zeszpecono Jezusa i jak to się dzieje obecnie?
10 W wersecie 14 Izajasz zanotował też pewną dodatkową uwagę: „Tak bardzo zeszpecono jego wygląd, bardziej niż któregokolwiek innego mężczyzny, a jego okazałą postać bardziej niż postać synów ludzkich” (Izajasza 52:14b). Czy Jezus rzeczywiście był jakoś zeszpecony? Skądże. W Biblii wprawdzie nie podano szczegółów jego wyglądu, ale doskonały Syn Boży niewątpliwie miał ujmującą powierzchowność i miłą twarz. Słowa Izajasza najwyraźniej więc odnoszą się do upokorzenia Jezusa. Śmiało wykazywał on, że ówcześni przywódcy religijni to obłudnicy, kłamcy i mordercy; oni zaś obrzucali go za to obelgami (1 Piotra 2:22, 23). Oskarżali go także o łamanie prawa, wypowiadanie bluźnierstw, zwodzenie innych oraz spiskowanie przeciw Rzymowi. Stworzyli zatem zupełnie zniekształcony obraz Jezusa.
11 Obecnie Jezus dalej jest przedstawiany błędnie. Większość ludzi wyobraża go sobie jako niemowlę w żłobie bądź jako tragiczną postać przybitą do krzyża, z koroną cierniową na głowie i z twarzą wykrzywioną z bólu. Do kształtowania takich poglądów przyczyniło się duchowieństwo chrześcijaństwa. Nie ukazuje Jezusa w roli potężnego niebiańskiego Króla, który rozliczy się z narodami. Gdy w bliskiej już przyszłości człowieczy władcy przeciwstawią się wywyższonemu Jezusowi, będą mieć do czynienia z Mesjaszem dysponującym „wszelką władzą w niebie i na ziemi”! (Mateusza 28:18).
Kto uwierzy w tę dobrą nowinę?
12. Jakie intrygujące pytania nasuwa werset z Księgi Izajasza 53:1?
12 Opisawszy zdumiewające przeobrażenie Mesjasza — od ‛zeszpecenia’ do ‛wywyższenia’ — Izajasz pyta: „Kto uwierzył w to, cośmy usłyszeli? I komu zostało objawione ramię Jehowy?” (Izajasza 53:1). Pod wpływem tych słów Izajasza nasuwają się intrygujące pytania: Czy owo proroctwo się sprawdzi? Czy „ramię Jehowy”, przedstawiające Jego zdolność do korzystania z własnej mocy, ‛objawi się’ i doprowadzi do spełnienia powyższych zapowiedzi?
13. Jak Paweł wykazał, że proroctwo Izajasza spełniło się na Jezusie, i z jaką spotkało się to reakcją?
13 Odpowiedź bezsprzecznie jest twierdząca! W Liście do Rzymian Paweł przytacza słowa Izajasza i wykazuje, iż proroctwo, które usłyszał i zapisał ów prorok, urzeczywistniło się na Jezusie. Wieść o wywyższeniu Jezusa po jego cierpieniach na ziemi była dobrą nowiną. Tymczasem „nie wszyscy”, wspomina Paweł o niewierzących Żydach, „okazali posłuszeństwo dobrej nowinie. Albowiem Izajasz mówi: ‚Jehowo, kto uwierzył temu, co od nas usłyszał?’ Toteż wiara idzie w ślad za tym, co się słyszy. To zaś, co się słyszy, jest przez słowo o Chrystusie” (Rzymian 10:16, 17). Niestety, za dni Pawła niewielu uwierzyło w dobrą nowinę o Słudze Bożym. Z jakiego powodu?
14, 15. W jakich warunkach Mesjasz rozpoczął swe ziemskie życie?
14 Wyjaśnienie, dlaczego zadano pytania zanotowane w wersecie 1, a zarazem dlaczego wielu nie przyjmie Mesjasza, podano Izraelitom w dalszej części proroctwa: „Wyrośnie przed (...) obliczem [obserwatora] jak gałązka i jak korzeń z bezwodnej krainy. Nie odznacza się okazałą postacią ani wspaniałością; a gdy go zobaczymy, nie będzie miał takiego wyglądu, żebyśmy go pożądali” (Izajasza 53:2). Ukazano tu warunki, w jakich Mesjasz rozpocznie życie na ziemi. Okażą się na tyle skromne, że obserwatorom trudno będzie uwierzyć, by mógł on wybić się ponad przeciętność. Będzie przypominał zwykłą wiotką gałązkę, wyrastającą z pnia lub konaru drzewa. Stanie się także podobny do spragnionego wody korzenia w suchej, jałowej ziemi. Nie przyjdzie z pompą i przepychem — w szatach królewskich i błyszczącym diademie. Przeciwnie, pojawi się w sposób cichy i bezpretensjonalny.
15 Wszystko to dobrze charakteryzuje skromne początki człowieczego życia Jezusa. Żydowska dziewica Maria urodziła go w stajni w niewielkiej miejscowości o nazwie Betlejem (Łukasza 2:7; Jana 7:42).b Wraz z mężem, Józefem, byli ubodzy. Jakieś 40 dni po narodzinach Jezusa przynieśli dar ofiarny za grzechy składany przez biednych: „parę turkawek lub dwa młode gołębie domowe” (Łukasza 2:24; Kapłańska 12:6-8). Po pewnym czasie osiedlili się w Nazarecie, gdzie Jezus dorastał w dużej rodzinie, zapewne w niełatwych warunkach (Mateusza 13:55, 56).
16. Dlaczego można powiedzieć, że Jezus nie wyróżniał się „okazałą postacią” ani „wspaniałością”?
16 Mogło się wydawać, że jako człowiek Jezus miał nieodpowiednie korzenie, że niejako wyrósł na niedobrym gruncie (Jana 1:46; 7:41, 52). Chociaż był człowiekiem doskonałym i potomkiem króla Dawida, z powodu swych niewyszukanych warunków bytowych nie wyróżniał się „okazałą postacią” ani „wspaniałością” — przynajmniej w oczach tych, którzy oczekiwali, że Mesjasz będzie się wywodził ze znakomitszego środowiska. Pod wpływem żydowskich przywódców religijnych wielu zaczęło traktować go lekceważąco, a nawet pogardliwie. W końcu tłumy nie dostrzegły w tym doskonałym Synu Bożym niczego pożądanego (Mateusza 27:11-26).
„Wzgardzony i unikany przez ludzi”
17. (a) Co zaczyna opisywać Izajasz i dlaczego wypowiada się tak, jak gdyby już się to urzeczywistniło? (b) Kto i w jaki sposób wzgardził Jezusem i go unikał?
17 Izajasz zaczyna teraz szczegółowo opisywać, jak Mesjasz będzie oceniany i traktowany: „Był wzgardzony i unikany przez ludzi, mąż mający zaznać boleści i poznać, co to choroba. I było tak, jak gdyby ktoś zakrywał przed nami twarz. Był wzgardzony i uważaliśmy go za nic” (Izajasza 53:3). Izajasz jest do tego stopnia pewny spełnienia się tych słów, że wypowiada się tak, jak gdyby już się urzeczywistniły. Czy ludzie istotnie wzgardzili Jezusem Chrystusem i go unikali? Oczywiście! Zarozumiali przywódcy religijni oraz ich naśladowcy mieli go za najgorszego nikczemnika. Nazywali go przyjacielem poborców podatkowych i nierządnic (Łukasza 7:34, 37-39). Pluli mu w twarz. Bili go pięściami i obrzucali obelgami. Szydzili z niego (Mateusza 26:67). Pod wpływem tych wrogów prawdy „własny lud go nie przyjął” (Jana 1:10, 11).
18. Jak Jezus mógł „zaznać boleści i poznać, co to choroba”, skoro nigdy nie zapadł na zdrowiu?
18 Jako człowiek doskonały, Jezus nie zapadał na zdrowiu. Był jednak „mężem mającym zaznać boleści i poznać, co to choroba”. Nie chodziło o jego własne boleści i choroby. Przyszedł z nieba na świat, w którym są one na porządku dziennym. Żył wśród cierpienia i bólu i nie stronił od chorych fizycznie czy duchowo. Niczym troskliwy lekarz był blisko tych, którzy odczuwali różne dolegliwości. Co więcej, potrafił to, czego nie zdołałby dokonać żaden zwykły lekarz (Łukasza 5:27-32).
19. Czyja twarz była ‛zakryta’ i jak wrogowie Jezusa dowiedli, że ‛uważają go za nic’?
19 Niemniej przeciwnicy Jezusa właśnie jego uznawali za niedomagającego i nie chcieli patrzeć na niego przychylnie. Jego twarz była ‛zakryta’, ale nie dlatego, że zasłaniał ją przed innymi. W pewnym przekładzie w wersecie z Księgi Izajasza 53:3 użyto zwrotu „coś, od czego ludzie odwracają oczy” (The New English Bible). Wrogowie Jezusa mieli go za kogoś tak wstrętnego, że odwracali się od niego, jak gdyby był zbyt odrażający, by na niego patrzeć. Stawiali go na równi z nisko cenionym niewolnikiem (Wyjścia 21:32; Mateusza 26:14-16). Szanowali go mniej niż mordercę Barabasza (Łukasza 23:18-25). Czy mogliby jeszcze dosadniej pokazać, iż pogardzają Jezusem?
20. Jak słowa Izajasza dodają otuchy dzisiejszemu ludowi Jehowy?
20 Dzisiejsi słudzy Jehowy mogą czerpać ze słów Izajasza wiele otuchy. Przeciwnicy nieraz nimi pogardzają lub pomiatają. Ale tak jak to było w wypadku Jezusa, naprawdę liczy się ocena dokonywana przez Jehowę. Przecież to, że ludzie ‛uważali Jezusa za nic’, wcale nie pozbawiło go wartości w oczach Bożych!
‛Przebity za nasz występek’
21, 22. (a) Co Mesjasz dźwigał i nosił za innych? (b) Co wielu sądziło o Mesjaszu i kiedy jego męczarnie sięgnęły zenitu?
21 Dlaczego Mesjasz musiał cierpieć i umrzeć? Izajasz wyjaśnia: „Zaprawdę, on dźwigał nasze choroby i nosił nasze boleści. A myśmy go poczytywali za utrapionego, ugodzonego przez Boga i udręczonego. Lecz jego przebijano za nasz występek, miażdżono za nasze przewinienia. Spadła na niego kara mająca przynieść nam pokój i dzięki jego ranom zgotowano nam uzdrowienie. Wszyscy błąkaliśmy się jak owce; każdy z nas zszedł na własną drogę; a Jehowa sprawił, że jego dotknęło przewinienie nas wszystkich” (Izajasza 53:4-6).
22 Mesjasz ‛dźwigał choroby’ i ‛nosił boleści’ innych. Niejako brał ich ciężary, kładł na własnych ramionach i niósł. A ponieważ choroby i ból wynikają z grzesznego stanu ludzkości, w gruncie rzeczy Mesjasz wziął na siebie cudze grzechy. Wielu nie rozumiało przyczyn jego cierpienia i myślało, że Bóg karze go jakąś okropną chorobą.c Męczarnie Mesjasza sięgnęły zenitu, gdy był ‛przebijany’, ‛miażdżony’ i ‛raniony’, jak dosadnie zapowiedziano jego gwałtowną i okrutną śmierć. Śmierć ta ma jednak moc przebłagalną — umożliwia pogrążonym w przewinieniach i grzechach zadzierzgnięcie pokojowych stosunków z Bogiem, przez co tworzy podstawę do ich uzdrowienia.
23. Jak Jezus „nosił” cierpienia innych?
23 Jak Jezus „nosił” udręki innych? Ewangelia według Mateusza, gdzie przytoczono Księgę Izajasza 53:4, podaje: „Ludzie przyprowadzili mu wielu opętanych przez demony; i wypędził duchy słowem, i uleczył wszystkich, którzy się źle mieli — żeby się spełniło, co zostało powiedziane przez proroka Izajasza, mówiącego: ‚On sam wziął nasze choroby i poniósł nasze dolegliwości’” (Mateusza 8:16, 17). Jezus brał więc na siebie cierpienia innych, uzdrawiając tych, którzy przychodzili doń z różnymi dolegliwościami. Czynił to kosztem własnej siły życiowej (Łukasza 8:43-48). Swoją zdolnością usuwania wszelkich chorób — fizycznych i duchowych — dowiódł, że został uprawniony do oczyszczenia ludzi z grzechu (Mateusza 9:2-8).
24. (a) Dlaczego wielu sądziło, że Jezus był ‛trapiony’ przez Boga? (b) Dlaczego Jezus cierpiał i umarł?
24 Niemniej wielu sądziło, że Jezus był ‛trapiony’ przez Boga. Przecież przykładali do tego rękę poważani przywódcy religijni. Trzeba jednak pamiętać, że on nigdy nie znosił udręk z powodu jakichś własnych grzechów. Piotr wyjaśnia: „Chrystus cierpiał za was, pozostawiając wam wzór, abyście podążali dokładnie jego śladami. On grzechu nie popełnił ani w jego ustach nie znaleziono nic zwodniczego. On sam we własnym ciele zaniósł nasze grzechy na pal, abyśmy skończywszy z grzechami, żyli dla prawości. I ‚jego pręgami zostaliście uzdrowieni’” (1 Piotra 2:21, 22, 24). Ponieważ jesteśmy grzesznikami, wszyscy przypominaliśmy kiedyś „błądzące owce” (1 Piotra 2:25). Ale za pośrednictwem Jezusa Jehowa wykupił nas z grzesznego stanu. Sprawił, że to „jego dotknęło” nasze przewinienie — spoczęło na jego barkach. Bezgrzeszny Jezus dobrowolnie odcierpiał karę za nasze grzechy. Niezasłużenie poniósł haniebną śmierć na palu, przez co umożliwił nam pojednanie się z Bogiem.
„Pozwalał się dręczyć”
25. Skąd wiemy, że Mesjasz cierpiał i umarł dobrowolnie?
25 Czy Mesjasz zgodził się cierpieć i umrzeć? Izajasz stwierdza: „Był wielce uciśniony i pozwalał się dręczyć; lecz nie otwierał swych ust. Prowadzono go jak owcę na rzeź; i tak jak owca, która oniemiała przed swymi postrzygaczami, on też nie otwierał swych ust” (Izajasza 53:7). Ostatniej nocy ziemskiego życia Jezusa mogło mu przyjść z pomocą „więcej niż dwanaście legionów aniołów”. On jednak oświadczył: „Jakże wtedy spełniłyby się Pisma, że musi się tak stać?” (Mateusza 26:53, 54). Ten „Baranek Boży” nie stawiał żadnego oporu (Jana 1:29). Kiedy naczelni kapłani i starsi obrzucili go przed Piłatem fałszywymi oskarżeniami, „nic nie odpowiedział” (Mateusza 27:11-14). Nie chciał rzec niczego, co mogłoby mu przeszkodzić w spełnieniu woli Bożej. Był gotowy umrzeć jako Baranek ofiarny, w pełni zdając sobie sprawę, że pozwoli to wykupić posłuszną ludzkość z niewoli grzechu, chorób i śmierci.
26. Jak przeciwnicy Jezusa zastosowali wobec niego „ograniczenia”?
26 Teraz Izajasz dokładniej przedstawia cierpienia i poniżenie Mesjasza. Pisze: „Zabrano go z powodu ograniczeń i sądu; a kto się będzie zajmował szczegółami jego pokolenia? Wyrwano go bowiem z krainy żyjących. Otrzymał cios za występek mego ludu” (Izajasza 53:8). Kiedy w końcu przeciwnicy religijni pojmali Jezusa, zastosowali wobec niego „ograniczenia”. Nie ograniczyli jednak swej nienawiści, lecz sprawiedliwość. Werset z Księgi Izajasza 53:8 według greckiej Septuaginty zawiera w tym miejscu wzmiankę o „upokorzeniu”. Wrogowie poniżyli Jezusa, odmawiając mu bezstronnego potraktowania, do którego mieli prawo nawet zwykli przestępcy. Proces Jezusa był kpiną ze sprawiedliwości. Dlaczego można tak powiedzieć?
27. Jakie przepisy złamali żydowscy przywódcy religijni w trakcie sądzenia Jezusa i jakimi czynami pogwałcili Prawo Boże?
27 Dążąc do pozbycia się Jezusa, żydowscy przywódcy religijni pogwałcili nawet własne przepisy. Kiedy oskarżonemu groziła kara śmierci, zgodnie z tradycją Sanhedryn mógł rozpatrywać sprawę wyłącznie w sali z ociosanych kamieni na terenie świątyni, a nie w domu arcykapłana. Proces taki musiał się odbywać w dzień, nie w nocy. Wyrok skazujący należało ogłosić nazajutrz po zakończeniu przesłuchań. Żadna rozprawa nie mogła się więc toczyć w wieczór rozpoczynający sabat lub święto. Gdy sądzono Jezusa, wszystko to zbagatelizowano (Mateusza 26:57-68). Co gorsza, w trakcie rozprawy przywódcy religijni w rażący sposób złamali Prawo Boże. Na przykład żeby pojmać Jezusa, uciekli się do przekupstwa (Powtórzonego Prawa 16:19; Łukasza 22:2-6). Wysłuchali fałszywych świadków (Wyjścia 20:16; Marka 14:55, 56). Spiskowali, by doprowadzić do uwolnienia mordercy, wskutek czego obciążyli siebie i swą ziemię winą krwi (Liczb 35:31-34; Powtórzonego Prawa 19:11-13; Łukasza 23:16-25). Nie było zatem „sądu” — bezstronnego procesu, w wyniku którego wydano by słuszny, sprawiedliwy wyrok.
28. Czego nie uwzględnili wrogowie Jezusa?
28 Czy nieprzyjaciele Jezusa próbowali dojść, kim naprawdę jest stojący przed nimi oskarżony? Izajasz zadaje podobne pytanie: „Kto się będzie zajmował szczegółami jego pokolenia?” Słowo „pokolenie” może się odnosić do czyjegoś pochodzenia. Sądząc Jezusa, członkowie Sanhedrynu nie wzięli pod uwagę jego pochodzenia, które spełniało warunki stawiane Mesjaszowi. Oskarżyli go natomiast o bluźnierstwo i uznali, że zasługuje na śmierć (Marka 14:64). Następnie rzymski namiestnik Poncjusz Piłat uległ naciskowi i kazał stracić Jezusa na palu (Łukasza 23:13-25). W ten sposób „wyrwano go”, czyli pozbawiono życia w kwiecie wieku — gdy miał zaledwie 33 i pół roku.
29. Dlaczego można powiedzieć, że Jezusa pochowano „wśród niegodziwców” oraz „wśród bogaczy”?
29 O zgonie i pochowaniu Mesjasza Izajasz pisze dalej: „Ten da mu grobowiec wśród niegodziwców i wśród bogaczy, gdy on poniesie śmierć, chociaż gwałtu się nie dopuścił, a w jego ustach nie było podstępu” (Izajasza 53:9). Jak przez śmierć i pochówek Jezus mógł się znaleźć zarówno wśród niegodziwców, jak i wśród bogaczy? Dnia 14 Nisan 33 roku zginął na palu egzekucyjnym za murami Jerozolimy. Ponieważ zawisł między dwoma złoczyńcami, w pewnym sensie jego grobowiec był wśród niegodziwców (Łukasza 23:33). Jednak po zgonie Jezusa zamożny Józef z Arymatei zdobył się na odwagę i poprosił Piłata o zgodę na zabranie i pochowanie zwłok. Razem z Nikodemem przygotował ciało do pogrzebu, po czym złożył je w należącym do siebie nowo wykutym grobowcu (Mateusza 27:57-60; Jana 19:38-42). Tak więc Jezus miał grób również wśród bogaczy.
„Jehowie spodobało się go zmiażdżyć”
30. W jakim sensie Jehowie spodobało się „zmiażdżyć” Jezusa?
30 Następnie Izajasz mówi coś zaskakującego: „Jehowie spodobało się go zmiażdżyć; przyprawił go o chorobę. Jeżeli dasz jego duszę jako dar ofiarny za przewinienie, to ujrzy on swe potomstwo, przedłuży swe dni i w jego ręce powiedzie się to, w czym Jehowa ma upodobanie. Za strapienie swej duszy zobaczy, nasyci się. Dzięki swej wiedzy ten prawy, sługa mój, udostępni wielu ludziom stan prawości; ich przewinienia sam poniesie” (Izajasza 53:10, 11). Jak Jehowie mógł się podobać widok ‛zmiażdżonego’ wiernego Sługi? Rzecz jasna osobiście nie zadawał cierpień swemu umiłowanemu Synowi. Za wszystkie krzywdy wyrządzone Jezusowi całkowitą odpowiedzialność ponosili jego wrogowie. Ale Jehowa pozwolił im na to okrutne postępowanie (Jana 19:11). Dlaczego? Z pewnością jako Bóg empatii i tkliwego współczucia, przeżywał udrękę, widząc cierpienia swego niewinnego Syna (Izajasza 63:9; Łukasza 1:77, 78). Nie ulega też wątpliwości, że nic w zachowaniu Jezusa nie budziło dezaprobaty Jehowy. Z upodobaniem natomiast patrzył On na gotowość Syna do znoszenia cierpień ze względu na błogosławieństwa, jakie miały z tego wyniknąć.
31. (a) Jak Jehowa uczynił duszę Jezusa „darem ofiarnym za przewinienie”? (b) Z czego Jezus musiał się szczególnie cieszyć po wszystkim, co przeszedł jako człowiek?
31 Przede wszystkim Jehowa uczynił duszę Jezusa „darem ofiarnym za przewinienie”. Wstąpiwszy do nieba, Jezus stawił się przed Bogiem i przedłożył Mu wartość swego ludzkiego życia, które oddał jako ów dar, a Jehowa z radością przyjął tę ofiarę dla dobra całego rodzaju ludzkiego (Hebrajczyków 9:24; 10:5-14). Dzięki niej Jezus zdobył „potomstwo”. Będąc „Wiekuistym Ojcem”, może obdarzać życiem — życiem wiecznym — tych, którzy wierzą w jego przelaną krew (Izajasza 9:6). Po wszystkim, co przeszedł jako dusza ludzka, musiał być uszczęśliwiony, mając przed sobą perspektywę uwolnienia ludzkości spod władzy grzechu i śmierci. Oczywiście jeszcze więcej satysfakcji dała mu świadomość, że dzięki jego niezłomnej lojalności niebiański Ojciec ma co odpowiedzieć swemu urągającemu wrogowi, Szatanowi Diabłu (Przysłów 27:11).
32. Dzięki jakiej „wiedzy” Jezus udostępnia „wielu ludziom stan prawości” i kto uzyskuje miano prawych?
32 Drugim błogosławieństwem wynikającym ze śmierci Jezusa jest to, że udostępnia on „wielu ludziom stan prawości”, nawet już dzisiaj. W myśl wypowiedzi Izajasza czyni to „dzięki swej wiedzy”. Najwyraźniej chodzi o wiedzę, którą zdobył, gdy stał się człowiekiem i niezasłużenie cierpiał z powodu swego posłuszeństwa wobec Boga (Hebrajczyków 4:15). Poniósłszy męczeńską śmierć, dostarczył potrzebną ofiarę, żeby pomóc innym dojść do stanu prawości. A kto może uzyskać miano prawego? Najpierw naśladowcy Jezusa namaszczeni duchem. Ponieważ wierzą w jego ofiarę, Jehowa przypisuje im prawość z myślą o usynowieniu ich i uczynieniu współdziedzicami Jezusa (Rzymian 5:19; 8:16, 17). Następna jest „wielka rzesza” „drugich owiec”, której członkowie także wierzą w przelaną krew Jezusa i cieszą się mianem prawych mających widoki na przyjaźń z Bogiem i ocalenie w Armagedonie (Objawienie 7:9; 16:14, 16; Jana 10:16; Jakuba 2:23, 25).
33, 34. (a) Czego pokrzepiającego dowiadujemy się o Jehowie? (b) Kogo można zaliczyć do „wielu”, wśród których mesjański Sługa otrzyma „dział”?
33 Na koniec Izajasz opisuje tryumf Mesjasza: „Dlatego dam mu dział wśród wielu i z mocarzami będzie dzielił łup, ponieważ wylał na śmierć swą duszę i do występnych został zaliczony; i on poniósł grzech wielu ludzi, i zaczął się ujmować za występnymi” (Izajasza 53:12).
34 Końcowe słowa tej części proroctwa Izajasza uczą nas czegoś pokrzepiającego o Jehowie: otóż ceni On tych, którzy pozostają wobec Niego lojalni. Dowiódł tego, obiecując, że da swemu mesjańskiemu Słudze „dział wśród wielu”. Najwidoczniej ma to związek ze zwyczajem dzielenia łupów wojennych. Jehowa docenia lojalność „wielu” wiernych osób ze starożytności, takich jak Noe, Abraham i Hiob, toteż przygotował dla nich „dział” w nadchodzącym nowym świecie (Hebrajczyków 11:13-16). Podobnie da go mesjańskiemu Słudze. Nie pozwoli, by jego niezłomna lojalność pozostała nienagrodzona. My również możemy być pewni, że Jehowa nie ‛zapomni o naszej pracy oraz o miłości, którą okazaliśmy jego imieniu’ (Hebrajczyków 6:10).
35. Kim są „mocarze”, z którymi Jezus dzieli łupy, i o jaką zdobycz chodzi?
35 Sługa Boży zdobędzie też łup, gdy pokona wrogów. Podzieli się nim z „mocarzami”. Na kim spełnia się to proroctwo? Na pierwszych uczniach Jezusa, którzy jego wzorem zwyciężają świat — na 144 000 obywateli „Izraela Bożego” (Galatów 6:16; Jana 16:33; Objawienie 3:21; 14:1). A o jakie łupy chodzi? Bez wątpienia należą do nich „dary w ludziach”, które Jezus niejako wydziera Szatanowi i daje zborowi chrześcijańskiemu (Efezjan 4:8-12). Grono 144 000 „mocarzy” otrzymuje także cząstkę innego łupu. Kiedy odnoszą zwycięstwo nad światem, pozbawiają Szatana wszelkich podstaw do urągania Bogu. Swym niezłomnym oddaniem dla Jehowy wysławiają Go i rozweselają Jego serce.
36. Czy Jezus wiedział, że spełnia proroctwo o Słudze Bożym? Objaśnij to.
36 Jezus zdawał sobie sprawę, że urzeczywistnia proroctwo o Słudze Bożym. Tej nocy, której został pojmany, przytoczył w odniesieniu do siebie słowa zapisane w Księdze Izajasza 53:12: „Mówię wam, że musi się na mnie spełnić to, co jest napisane, mianowicie: ‚I został zaliczony do czynicieli bezprawia’. Co bowiem mnie dotyczy, to się spełnia” (Łukasza 22:36, 37). Niestety, potraktowano go istotnie na równi z kimś, kto dopuszcza się bezprawia. Zginął jak przestępca — powieszony na palu między dwoma zbójcami (Marka 15:27). Chętnie jednak zniósł tę zniewagę, bo doskonale rozumiał, że wstawia się za nami. W gruncie rzeczy stanął pomiędzy grzesznikami a czekającą ich karą śmierci i wziął cios na siebie.
37. (a) Kogo pozwalają nam rozpoznać doniesienia o życiu i śmierci Jezusa? (b) Dlaczego powinniśmy być wdzięczni Jehowie Bogu i Jego wywyższonemu Słudze, Jezusowi Chrystusowi?
37 Doniesienia o życiu i śmierci Jezusa Chrystusa pozwalają nam bezbłędnie rozpoznać w nim mesjańskiego Sługę z proroctwa Izajasza. Powinniśmy być niezmiernie wdzięczni Jehowie za to, że zgodził się, by Jego ukochany Syn odegrał proroczą rolę tego Sługi — by cierpiał i umarł, i w ten sposób uwolnił nas od grzechu i śmierci! Jehowa dowiódł tym, że bardzo nas miłuje. W Liście do Rzymian 5:8 czytamy: „Bóg zaleca swoją miłość do nas przez to, że gdy jeszcze byliśmy grzesznikami, Chrystus za nas umarł”. Wdzięczność powinniśmy okazać także Jezusowi Chrystusowi, wywyższonemu Słudze, który dobrowolnie „wylał na śmierć swą duszę”!
[Przypisy]
a W Targumie Jonatana ben Uzziela (I wiek n.e.) tak oddano werset z Księgi Izajasza 52:13: „Oto mój sługa, Pomazaniec (czyli Mesjasz), będzie działać z powodzeniem”. Podobnie w Talmudzie Babilońskim (około III wieku n.e.) nadmieniono: „Mesjasz — jakie jest jego imię? (...) [Ci] z domu Rabbiego [mówią: Cierpiący], jest bowiem powiedziane: ‚Zaprawdę, on poniósł nasze boleści’” (Sanhedrin 98b; Izajasza 53:4).
b Prorok Micheasz nazwał Betlejem „zbyt małym, by się znaleźć między tysiącami Judy” (Micheasza 5:2). A jednak to małe Betlejem dostąpiło szczególnego zaszczytu — właśnie tam przyszedł na świat Mesjasz.
c Hebrajskie słowo przetłumaczone tu na „utrapionego”, a w Księdze 2 Królów 15:5 na „poraził”, bywa używane w odniesieniu do trądu. Zdaniem pewnych uczonych niektórzy Żydzi wywnioskowali z Księgi Izajasza 53:4, że Mesjasz będzie trędowaty. W Talmudzie Babilońskim werset ten powiązano z Mesjaszem jako „trędowatym mędrcem”. W przekładzie Jakuba Wujka (1962), dokonanym z Wulgaty, tak oddano ten fragment: „Myśmy go poczytali za trędowatego”.
[Tabela na stronie 212]
SŁUGA JEHOWY
Jak Jezus wywiązał się z tego zadania
PROROCTWO
TREŚĆ
SPEŁNIENIE
Zostaje wywyższony
Dzieje 2:34-36; Filip. 2:8-11; 1 Piotra 3:22
Jest przedstawiany w złym świetle i poniżany
Mat. 11:19; 27:39-44, 63, 64; Jana 8:48; 10:20
Zdumiewa wiele narodów
Mat. 24:30; 2 Tes. 1:6-10; Obj. 1:7
Nie znajduje wiary
Jana 12:37, 38; Rzym. 10:11, 16, 17
Swe człowiecze życie zaczyna niepozornie
Jest wzgardzony i odrzucony
Mat. 26:67; Łuk. 23:18-25; Jana 1:10, 11
‛Dźwiga nasze choroby’
Zostaje przebity
Cierpi za cudze przewinienia
Milczy i nie biada przed oskarżycielami
Mat. 27:11-14; Marka 14:60, 61; Dzieje 8:32, 35
Zostaje niesprawiedliwie osądzony i skazany
Mat. 26:57-68; 27:1, 2, 11-26; Jana 18:12-14, 19-24, 28-40
Jest pochowany wśród bogatych
Daje duszę jako dar ofiarny za przewinienie
Umożliwia wielu osiągnięcie stanu prawości
Rzym. 5:18, 19; 1 Piotra 2:24; Obj. 7:14
Zostaje zaliczony do grzeszników
Mat. 26:55, 56; 27:38; Łuk. 22:36, 37
[Ilustracja na stronie 203]
‛Był wzgardzony przez ludzi’
[Ilustracja na stronie 206]
„Nie otwierał swych ust”
[Prawa własności]
Antonio Ciseri, „Ecce homo” (fragment)
[Ilustracja na stronie 211]
„Wylał na śmierć swą duszę”