NIEWOLNIK WIERNY I ROZTROPNY

Kiedy Jezus Chrystus odpowiadał na pytanie apostołów dotyczące jego przyszłej obecności i zakończenia systemu rzeczy, podał im przypowieść o „niewolniku wiernym i roztropnym” oraz o „złym niewolniku”. Pan ustanowił wiernego niewolnika nad członkami czeladzi, czyli swymi sługami, by im dawał pokarm. Jeśliby po swym powrocie (najwyraźniej z jakiejś podróży) był zadowolony z jego służby, miał go ustanowić nad całym swoim mieniem (Mt 24:3, 45-51).

W równoległej relacji w Łukasza 12:42-48 niewolnika nazwano szafarzem, tzn. zarządcą domu. Był to sługa, któremu podlegała reszta służby. Taką rolę w starożytności często powierzano wiernym niewolnikom (por. Rdz 24:2 oraz przykład Józefa opisany w Rdz 39:1-6). W przypowieści Jezusa szafarz miał najpierw tylko rozdzielać pozostałym sługom „pokarm we właściwym czasie”, a ponieważ wiernie i roztropnie wywiązał się z tego zadania, później powierzono mu nadzór nad całym mieniem pana. Owym „panem” (gr. kýrios) jest niewątpliwie Jezus, który już wcześniej pokazał, że zajmuje taką pozycję w stosunku do swych uczniów, a oni niekiedy tak właśnie się do niego zwracali (Mt 10:24, 25; 18:21; 24:42; Jn 13:6, 13). Pozostaje więc ustalić, kogo symbolizuje wierny i roztropny niewolnik (szafarz) i co oznacza rozdzielanie pokarmu członkom czeladzi.

Komentatorzy często uważają tę przypowieść za ogólną zachętę skierowaną do każdego, komu powierzono odpowiedzialną funkcję w zborze chrześcijańskim. Nie ulega wątpliwości, że osoby takie muszą się wiernie wywiązywać ze swych obowiązków (por. Mt 25:14-30; Tyt 1:7-9). Ale jest niemożliwe, by każdego z tych chrześcijan w tym samym czasie, po powrocie pana, ustanowiono nad ‛całym jego mieniem’. Oczywiście wcale nie musi to znaczyć, że ów niewolnik wyobraża tylko jedną wyróżnioną w ten sposób osobę. W Biblii rzeczownik w liczbie pojedynczej niekiedy odnosi się do jakiejś zbiorowości, np. Jehowa oznajmił Izraelitom jako narodowi: „Wy jesteście moimi świadkami [lm.] (...) moim sługą [lp.], którego wybrałem” (Iz 43:10). Również niewierny „zły niewolnik” może oznaczać grupę osób, tak jak zbiorowy „antychryst” składa się z poszczególnych antychrystów (1Jn 2:18; 2Jn 7).

Apostoł Paweł nazwał członków zboru „domownikami Boga” (Ef 2:19; 1Tm 3:15) oraz wykazał, że wierne usługiwanie im w charakterze szafarza obejmuje ‛karmienie’ ich duchowymi prawdami (1Ko 3:2, 5; 4:1, 2; por. Mt 4:4). Chociaż powinność ta w głównej mierze spoczywała na tych, których ustanowiono pasterzami trzody (1Pt 5:1-3), apostoł Piotr wyjaśnił, że obowiązki szafarzy prawd Bożych powierzono w gruncie rzeczy wszystkim „wybranym”, czyli wszystkim chrześcijanom namaszczonym duchem świętym (1Pt 1:1, 2; 4:10, 11). A zatem zbór namaszczonych chrześcijan jako całość miał pełnić funkcję zbiorowego szafarza, udostępniającego te prawdy. Zarazem jednak każdy z nich z osobna był ‛członkiem czeladzi’ złożonej z „domowników Boga” (Mt 24:45; Ef 2:19; Heb 3:6), a więc także odbiorcą rozdzielanego „pokarmu” (Heb 5:11-14; por. 1Ko 12:12, 19-27). Wierne wywiązywanie się z nałożonego obowiązku aż do obiecanego ‛przybycia’ pana miało być nagrodzone jeszcze bardziej odpowiedzialnym zadaniem (Mt 24:46, 47; Łk 12:43, 44).